Αιώνιοι φοιτητές: Η αιώνια συζήτηση- Τέσσερις απόψεις

Το νομοσχέδιο για τις αλλαγές στην εισαγωγή και τη φοίτηση στα ΑΕΙ, το οποίο παρουσίασε η υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, επαναφέρει και το θέμα του ορίου φοίτησης με όριο τα έτη κανονικών σπουδών + 50%.

Η ανώτατη χρονική διάρκεια φοίτησης σε ένα 4ετές προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών ΑΕΙ θα είναι, εφόσον ψηφιστεί το Νομοσχέδιο, τα 6 έτη. Στην περίπτωση προγραμμάτων σπουδών που ο ελάχιστος χρόνος υπερβαίνει τα 4 χρόνια, προβλέπονται κατά το μέγιστο άλλα 3 χρόνια.

Το ερωτήματα:

-Συμφωνείτε ή διαφωνείτε; Σας φαίνεται θεμιτή και εύλογη η διάταξη ή υπερβολική και περιττή;

-Η συγκεκριμένη ρύθμιση θα βάλει τάξη στα Τμήματα των Πανεπιστημίων ή μήπως θα βάλει το μαχαίρι στο λαιμό των φοιτητών;

-Τελικά, είναι μείζον πρόβλημα για τα ΑΕΙ πόσο χρόνο διαρκούν οι σπουδές ή ποιο είναι το επίπεδο των σπουδών;

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΡΔΑΜΑΚΗΣ: «Το πρακτικό όφελος θα είναι ελάχιστο»

«Εχοντας βιώσει από θέση διοίκησης το διεθνές φαινόμενο των «αιώνιων φοιτητών» τα τελευταία έξι χρόνια, θεωρώ ότι το πρακτικό όφελος για τα πανεπιστήμια από την επίλυση του θέματος θα είναι ελάχιστο έως ανύπαρκτο!

Ο ελάχιστος διαθέσιμος χρόνος δεν επιτρέπει αναλύσεις του τύπου «τις πταίει» - ο φοιτητής, το Πανεπιστήμιο, η Πολιτεία, η ίδια η Κοινωνία;

Το φαινόμενο θα μπορούσε να περιορισθεί εάν εφαρμόζαμε μέτρα όπως η ενίσχυση του επαγγελματικού προσανατολισμού στα Λύκεια, η βελτίωση των προγραμμάτων σπουδών και των συνθηκών φοίτησης, η καθιέρωση προαπαιτούμενων μαθημάτων που διδάσκονται στα πρώτα χρόνια σπουδών, η δυνατότητα φοιτητικών δανείων, η σαφής οριοθέτηση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων μας και η επανίδρυση της τεχνολογικής εκπαίδευσης.

Συμπερασματικά, πριν η Πολιτεία προχωρήσει σε νομοθετική ρύθμιση που μπορεί να καταλήξει σε «κυρωτικού χαρακτήρα» αποτελέσματα, οφείλουμε ως Πανεπιστήμιο να ενδυναμώσουμε και να διευρύνουμε τα ακαδημαϊκά κίνητρα για τους φοιτητές μας».

* Ο Δημήτρης Μιχ. Καρδαμάκης είναι καθηγητής Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας στην Ιατρική Σχολή, κοσμήτορας της Σχολής Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Πατρών.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΑΤΣΩΤΑ: «Μόνο στο παραμύθι της Ωραίας Κοιμωμένης...»

«Η άρνηση του, ενδεικτικού έστω, χρονικού περιορισμού οποιασδήποτε ενέργειας ή διαδικασίας είναι παράλογη, ανεξάρτητα του πώς κατανοούμε τον χρόνο. Ακόμα και ο μυθικός χρόνος ενέχει ανανέωση και επανάληψη, όχι αόριστη επιμήκυνση. Ο χρόνος παραμένει αόριστος μόνο στο παραμύθι της Ωραίας Κοιμωμένης και στα ελληνικά πανεπιστήμια.

Χαιρόμαστε ό,τι κάνουμε στον χρόνο του. Δυσφορούμε στις καθυστερήσεις.

Αν δούμε τις σπουδές δημιουργικά, και όχι καταναγκαστικά, θα τις προσεγγίσουμε με αναγκαίο συστατικό τη συγκεκριμένη διάρκεια.

Στα περισσότερα εκπαιδευτικά συστήματα η διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών, όπου υπάρχει μειωμένη ερευνητική αβεβαιότητα, είναι επακριβώς προσδιορισμένη. Μικρές παρατάσεις επιτρέπονται μόνο για σοβαρούς απρόβλεπτους λόγους.

Η εισαγωγή χρονικού ορίου φοίτησης, έστω και χαλαρού, είναι μέτρο απόλυτα θετικό. Θα ωθήσει τους φοιτητές να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους έγκαιρα.

Το είδαμε όταν ψηφίσθηκε ο νόμος Διαμαντοπούλου και όσο κράτησε η εφαρμογή του. Το ίδιο περιμένουμε και τώρα: Αφύπνιση, δημιουργικότητα, επιτυχία, ικανοποίηση!».

* Η Δήμητρα Κατσώτα είναι καθηγήτρια στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων/Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΥΔΟΠΟΥΛΟΣ: «Εφαρμογή πλήρους και μερικής φοίτησης»

«Η υπέρβαση του κανονικού χρόνου σπουδών είναι απόλυτα φυσιολογικός και συμβαίνει ιδίως με φοιτητές/ριες που εργάζονται γεγονός που δεν τους επιτρέπει να ολοκληρώσουν εγκαίρως τις σπουδές τους. Ακόμα και η εκπόνηση πτυχιακής εργασίας ή η πρακτική άσκηση μπορούν να προκαλέσουν τέτοια καθυστέρηση. Συνεπώς, ο χαρακτηρισμός όσων φοιτητών/ριών υπερβαίνουν το «ν» ως «αιωνίων φοιτητών» είναι τουλάχιστον αστείος αν όχι ύποπτος. Παλαιότερα αντιμετωπίζαμε προβλήματα με πραγματικούς «αιώνιους φοιτητές», πλέον όμως σχεδόν όλοι έχουν αποφοιτήσει. Ετσι ή αλλιώς όσοι/ες φοιτητές/ριες υπερβαίνουν το «ν» δεν μας επιβαρύνουν οικονομικά αφού δεν έχουν φοιτητικά προνόμια (πάσο, συγγράμματα κ.λπ.). Θεωρώ ότι, έτσι όπως τίθεται, ο περιορισμός ν+2 / ν+3 δεν θα φέρει καμία αλλαγή. Πραγματική αλλαγή θα είχαμε αν εφαρμοζόταν η ήδη θεσμοθετημένη διάκριση της πλήρους και μερικής φοίτησης όπως συμβαίνει διεθνώς, δίνοντας τη δυνατότητα επιλογής για όσους/ες φοιτητές/ριες χρειάζεται να εργαστούν και να παρατείνουν τον χρόνο φοίτησης».

* Ο Γιώργος Ξυδόπουλος είναι καθηγητής Γλωσσολογίας, πρόεδρος του Τμήματος Φιλολογίας της Σχολής Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πατρών.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: «Απαραίτητο βήμα για εκσυγχρονισμό...»

«Το όριο στη διάρκεια των σπουδών είναι απαραίτητο βήμα για τον εκσυγχρονισμό των Πανεπιστημίων. Η χώρα μας είναι η μοναδική παγκοσμίως όπου κάποιος μπορεί να διατηρεί τη φοιτητική ιδιότητα ισοβίως. Αυτό δημιουργεί σειρά προβλημάτων που υπονομεύουν την ομαλή λειτουργία των Πανεπιστημίων. Μεταξύ αυτών είναι η ανομοιογένεια του φοιτητικού σώματος, οι πλασματικοί αριθμοί φοιτητών ανά μάθημα, τα προβλήματα που δημιουργούνται σε κάθε αλλαγή/εκσυγχρονισμό του προγράμματος σπουδών και βέβαια η αρνητική επίδραση που έχει η ύπαρξη των αιωνίων φοιτητών στις διεθνείς κατατάξεις των Πανεπιστημίων μας.

Η δική μου πρόταση είναι να τεθεί ως μέγιστη διάρκεια σπουδών το (ν+(ν/2)), όπου ν είναι η ονομαστική διάρκεια των σπουδών.

Παράλληλα, πρέπει να δοθεί η δυνατότητα στους φοιτητές να μπορούν να διακόψουν τις σπουδές τους για κάποιο χρονικό διάστημα και να προβλεφθεί η δυνατότητα χορήγησης δανείων στους ακαδημαϊκά συνεπείς εργαζόμενους φοιτητές.

Η αλλαγή αυτή θα απαλλάξει, επίσης, τα πανεπιστήμια από τους «κομματικούς επαγγελματίες συνδικαλιστές».

* Ο Δρ. Βασίλης Κωστόπουλος είναι καθηγητής του τμήματος Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών και Διευθυντής του Εργαστηρίου Τεχνικής Μηχανικής και Ταλαντώσεων.

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΒΕΡΓΑΝΕΛΑΚΗ