«Κρατάμε μόνοι μας το βάρος της πανδημίας στα σχολεία»

Σε ένα συνεχόμενο στάδιο προσαρμογής βρίσκονται από την αρχή του τρέχοντος διδακτικού έτους μέχρι και σήμερα εκπαιδευτικοί και μαθητές, που λόγω των διαδοχικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας, καλούνται κάθε φορά να συμβαδίσουν με τα νέα δεδομένα.

Σε συνέντευξή του στην «Κοινή Γνώμη» ο πρόεδρος της Α’ ΕΛΜΕ Κυκλάδων, Δημήτρης Παπαδημητρίου αναφέρεται στις σοβαρές συνέπειες της πολύμηνης αναστολής της δια ζώσης λειτουργίας της εκπαιδευτικής διαδικασίας, κάνοντας λόγο για μεγάλες μορφωτικές ελλείψεις και κενά των μαθητών που διαμορφώθηκαν το προηγούμενο διάστημα.

Επιπλέον, σχολιάζει την επιβολή των self-tests για μαθητές και εκπαιδευτικούς, υπογραμμίζοντας για μία ακόμη φορά την ανάγκη για λήψη ουσιαστικών μέτρων από την πλευρά της πολιτείας.

Η εμφάνιση και η εξέλιξη της πανδημίας προκάλεσαν ένα ντόμινο αλλαγών και ανακατατάξεων σε όλους τους τομείς της ζωής. Ποιες είναι οι νέες «πληγές» που άνοιξαν στην εκπαίδευση ένεκα των συνθηκών και πώς τα σχολεία μας διαχειρίζονται αυτή την πολύμηνη κρίση;

“Oι πληγές στην εκπαίδευση είναι μεγάλες και βαθιές, όπως βέβαια μεγάλες και βαθιές είναι οι πληγές και στην υπόλοιπη κοινωνία και ιδιαίτερα στον  κόσμο της εργασίας. Τώρα και όσον αφορά στην εκπαίδευση, αν ξεκινήσουμε από το σημαντικότερο απ όλα, που είναι η υγεία μας και η ανθρώπινη ζωή, πρέπει να πούμε ότι χάθηκαν από τον ιό πολλοί συνάδελφοι εκπαιδευτικοί αλλά και μαθητές. Και αν αναλογιστούμε ότι ο μέσος όρος ηλικίας των εκπαιδευτικών (ειδικά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση) είναι υψηλός (πάνω από τα 53 έτη γενικά) τότε αντιλαμβανόμαστε πόσο επικίνδυνος ήταν και παραμένει ο ιός και για τους εκπαιδευτικούς.

Πολύ μεγάλη είναι βέβαια η «ζημία» που έχει γίνει μέσω της τηλεκπαίδευσης στη ζωή και στην εκπαιδευτική διαδικασία για εκπαιδευτικούς και μαθητές. Οι επιπτώσεις της στη ζωή εκπαιδευτικών και μαθητών είναι πολύ σοβαρές σε όλα τα επίπεδα, σωματικό – βιολογικό, μορφωτικό, κοινωνικό, ψυχοσυναισθηματικό. Έχουν ανοίξει «πληγές» στη ζωή, τη δουλειά μας και την υγεία μας που θα χρειαστεί να περάσει πολύς καιρός για να επουλωθούν.

Φυσικά απέναντι σε όλα αυτά είναι τεράστιες οι ευθύνες της πολιτείας και του κράτους που πήραν από ελάχιστα έως μηδαμινά μέτρα για την ασφαλή λειτουργία των σχολείων και κράτησαν για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα κλειστά τα σχολεία, ενώ θα μπορούσαν να παραμείνουν για μεγαλύτερο διάστημα ανοιχτά, με  κατάλληλα και ασφαλή υγειονομικά μέτρα βέβαια.

Τα σχολεία και οι εκπαιδευτικοί διαχειριζόμαστε όλη αυτήν την κρίση με πολύ μεγάλη προσπάθεια και κόπο και σε ένα βαθμό και με κίνδυνο της ζωής μας, χωρίς υπερβολή   Ήδη νομίζω ότι έχουμε ξεπεράσει τον εαυτό μας και συνεχίζουμε να παλεύουμε για να κρατήσουμε ζωντανό το ενδιαφέρον των μαθητών μας με όποιον τρόπο αυτό μπορεί να γίνει, κατά την τηλεκπαίδευση.

Οι συνάδελφοι των ειδικών σχολείων εργάζονταν για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς ουσιαστικά μέτρα προστασίας και λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών της λειτουργίας αυτών των σχολείων (είναι αδύνατον να αποφευχθεί η επαφή με τους μαθητές και τα παιδιά αυτών των σχολείων ) ήταν εκτεθειμένοι κι αυτοί και οι μαθητές τους στον κίνδυνο του ιού.

Οι συνάδελφοι στα Λύκεια επέστρεψαν την προηγούμενη εβδομάδα στα σχολεία, επίσης χωρίς επαρκή μέτρα προστασίας, χωρίς να έχει εμβολιαστεί ο μεγαλύτερος αριθμός των εκπαιδευτικών, χωρίς να έχει μειωθεί ο αριθμός των μαθητών στις τάξεις.

Γενικά κρατάμε μόνοι μας όλο αυτόν τον καιρό το βάρος της πανδημίας στα σχολεία, με ελάχιστη βοήθεια και υποστήριξη από το Κυβέρνηση και το Υπουργείο Παιδείας».

Το συνεχές «άνοιξε-κλείσε» των σχολείων και η εναλλαγή μεταξύ διά ζώσης διδασκαλίας και τηλεκπαίδευσης έχει επηρεάσει την ποιότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας και την ψυχολογία μαθητών και εκπαιδευτικών;

«Όπως προείπα η τηλεκπαίδευση έχει ανοίξει βαθιές πληγές και έχει ήδη δραματικές επιπτώσεις για εκπαιδευτικούς, μαθητές και γονείς  και γενικότερα για την εκπαιδευτική διαδικασία.

 Ήδη τα ποσοστά μαθητών που απέχουν τυπικά από την τηλεκπαίδευση για διάφορους λόγους (έλλειψη μέσω, διαδικτύου κλπ) είναι επίσημα πάνω από το 20%. Από τους μαθητές που συμμετέχουν στην τηλεκπαίδευση ένα πολύ μεγάλο ποσοστό (πάνω από 70%) κάνει μάθημα από κινητά τηλέφωνα! Μπορούμε να αντιληφθούμε εύλογα όλοι, ότι είναι αδύνατον να συμμετάσχει ένα μαθητής στην εκπαιδευτική διαδικασία μέσα από ένα κινητό τηλέφωνο.

Όλα αυτά έχουν επηρεάσει ποικιλοτρόπως μαθητές και εκπαιδευτικούς. Όπως είναι φυσικό, παρά την τεράστια προσπάθεια που καταβάλλουμε όλοι οι εκπαιδευτικοί, έχουν διαμορφωθεί μεγάλες μορφωτικές ελλείψεις και κενά για τους μαθητές μας, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά τους μαθητές όλων των βαθμίδων αλλά ακόμα περισσότερο προφανώς τα παιδιά που βρίσκονται στη Γ Λύκείου και προετοιμάζονται για Πανελλήνιες εξετάσεις.

Εκτός από το μορφωτικό κομμάτι, ήδη έχουν καταγραφεί πολύ αρνητικές επιδράσεις και στη σωματική και ψυχική υγεία των παιδιών και των εκπαιδευτικών.  Πολλά παιδιά παρουσιάζουν προβλήματα στην όραση ( αύξηση μυωπίας, μόλυνση στα μάτια κλπ), κόπωση σωματική και ψυχική, μυοσκελετικά προβλήματα , πόνους και δυσλειτουργίες. Αντίστοιχα προβλήματα παρουσιάζουν και πολλοί συνάδελφοι.

Σε μια σχετικά πρόσφατη έρευνα της καθημερινής καταγραφόταν ότι το 75% των μαθητών αδυνατεί πλέον να παρακολουθήσει την εκπαιδευτική διαδικασία, λόγω κούρασης, ψυχικής εξάντλησης, διάσπασης προσοχής κ.α.

Σε κοινωνικό επίπεδο όπως είναι αναμενόμενο επίσης, ο μακροχρόνιος εγκλεισμός και το ένα λοκντάουν μετά το άλλο έχουν επηρεάσει περισσότερο και πιο βαθιά απ όλους, τους εφήβους, που βρίσκονται και σ αυτήν την τόσο κρίσιμη ηλικία.

Αναφέρω και πάλι ότι οι πολιτικές ευθύνες της κυβέρνησης είναι τεράστιες απέναντι σε όλα τα παιδιά, τους μαθητές και τις οικογένειές τους και εν γένει απέναντι στην εκπαιδευτική κοινότητα για όλες τις παραλείψεις, τα λάθη και την αμέλεια που επέδειξε. Ας μην ξεχνάμε το τεράστιο φιάσκο με τις μάσκες – αερόστατα πριν λίγους μήνες, τα κουπόνια για δωρεάν λαπτοπ που μετά από έναν χρόνο πανδημίας και τηλεκπαίδευσης , μόλις τώρα άρχισαν να παραλαμβάνουν οι μαθητές μας και φυσικά τα ανύπαρκτα μέτρα προστασίας στα σχολεία».

Το προηγούμενο χρονικό διάστημα είχατε εκφράσει τις εντάσεις σας σχετικά με τον τρόπο επαναλειτουργίας των σχολείων. Ποια η αποτελεσματικότητα των ισχυόντων μέτρων προστασίας αλλά και των περιβόητων self-test;

«Ουσιαστικά μέτρα προστασίας δυστυχώς ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ με το άνοιγμα των σχολείων. Τα self –tests είναι άλλη μια προσπάθεια ανάδειξης της ατομικής ευθύνης και απόκρυψης των σοβαρών πολιτικών ευθυνών που υπάρχουν απέναντι στο ζήτημα. Αυτό απέδειξε και η πολύ μικρή συμμετοχή μαθητών στη διαδικασία (η προηγούμενη εβδομάδα ξεκίνησε με συμμετοχή κοντά στο 15% των μαθητών στα self test και στην πλατφόρμα του Υπουργείου).

Τα συγκεκριμένα τεστ έπρεπε να γίνονται από συνεργεία του ΕΟΔΥ σε όλη την επικράτεια, καθώς είναι εξειδικευμένες σε μεγάλο βαθμό ιατρικές πράξεις και όχι από τον καθένα ατομικά.

Κατά τα άλλα εμείς ζητούσαμε ως σωματείο και εκπαιδευτική κοινότητα συγκεκριμένα πράγματα για να υπάρχει σοβαρή υγειονομική κάλυψη και θωράκιση των σχολείων και των μαθητών μας. Εκτός όλων των άλλων τα βασικότερα από αυτά ήταν:

• Να «σπάσουν» οι σχολικές τάξεις σε μικρότερες των 15 μαθητών ανά τμήμα το πολύ
• Να γίνονται συχνά τεστ από συνεργεία του ΕΟΔΥ στα σχολεία και σοβαρή ιχνηλάτηση των κρουσμάτων
• Να εμβολιαστούν όλοι οι εκπαιδευτικοί κατά προτεραιότητα.
• Να γίνουν προσλήψεις εκπαιδευτικού και υγεινομικού προσωπικού στα σχολεία
• Να γίνουν προσλήψεις καθαριστριών στα σχολεία για να καλυφθούν οι αυξημένες ανάγκες για καθαριότητα και απολύμανση λόγων της πανδημίας.

Δυστυχώς από όλα αυτά ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ ΤΙΠΟΤΑ ΑΠΟΛΥΤΩΣ, με αποτέλεσμα τα σχολεία να ανοίγουν όπως ακριβώς κλείσανε, με εξαίρεση τα …self test.

Αντίθετα από την Ελλάδα, σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες δόθηκαν χρήματα για να γίνουν υλοποιηθούν πολλά από τα παραπάνω μέτρα»

Η συνθήκη της πανδημίας έφερε στον αφρό άλλα ζητήματα, μετατοπίζοντας πιο πίσω άλλα που αποτελούσαν διαχρονικά το επίκεντρο των συζητήσεων και διεκδικήσεων από την πλευρά σας. Τι ισχύει σήμερα σχετικά με τη στελέχωση των σχολείων;

«Αυτή τη στιγμή εργάζονται πανελλαδικά περισσότερο από 53.000 αναπληρωτές συνάδελφοι, που σημαίνει ότι τόσα περίπου είναι και τα κενά σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης στα ελληνικά σχολεία, σε γενική και ειδική αγωγή.

Με απλά λόγια το ποσοστό των ελαστικά εργαζόμενων συναδέλφων στην Ελλάδα, δηλαδή των αναπληρωτών, πλησιάζει το 27% του συνόλου των εκπαιδευτικών, δηλαδή 1 στους 4 εκπαιδευτικούς σήμερα στην Ελλάδα είναι αναπληρωτής. Το ποσοστό αυτό είναι ρεκόρ για τα δεδομένα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο σε καμιά άλλη ευρωπαϊκή χώρα.

Τα κενά των εκπαιδευτικών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στις Κυκλάδες, είναι πάνω από 600 αυτή τη στιγμή .

Από αυτά τα 344 είναι οργανικά κενά, δηλαδή κενά τα οποία θα έπρεπε να καλυφθούν με μόνιμους διορισμούς αλλά συνεχίζουν να καλύπτονται κάθε χρόνο από αναπληρωτές συναδέλφους.

Μόνη λύση είναι οι μόνιμοι μαζικοί διορισμοί τουλάχιστον 10000 συναδέλφων για φέτος και άλλοι τόσοι για του χρόνου.

Μέσα σ όλα αυτά ας μην ξεχνάμε ότι κάθε χρόνο αυξάνεται ο αριθμός των συναδέλφων που βγαίνουν σε σύνταξη , επομένως τα κενά αναμένεται κάθε χρόνο να αυξάνονται».

Ποιες είναι οι ανάγκες των σχολικών μονάδων που δεν έχουν ακόμα καλυφθεί;

«Είναι όλα αυτά που σας ανέφερα παραπάνω σχετικά με τις νέες ανάγκες που προέκυψαν λόγω πανδημίας και φυσικά τα χιλιάδες εκπαιδευτικά κενά που επίσης προανέφερα.

Εκτός αυτών θα πρέπει να αναφέρουμε επίσης ότι πολλά είναι τα προβλήματα που αφορούν στις κτιριακές και στεγαστικές υποδομές των σχολείων στις Κυκλάδες, τα οποία θα πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα από τις τοπικές αρχές και την Περιφέρεια.

Επίσης επειδή το πρόβλημα της ακρίβειας στη ζωή και στη στέγαση επανέρχεται για τους εκπαιδευτικούς στα πιο τουριστικά νησιά των Κυκλάδων, πρέπει να υπάρχει πρόνοια από όλους τους νησιωτικούς Δήμους για να καθιερωθεί το επίδομα στέγασης προς τους αναπληρωτές και να θεσμοθετηθεί το επίδομα και για τους μόνιμους εκπαιδευτικούς στα νησιά.

Επίσης πρέπει υπάρξει πρόβλεψη για ανέγερση εργατικών εστιών, που θα μπορούν να μείνουν συνάδελφοι στα νησιά με ένα μηδενικό ή ένα ελάχιστο κόστος, για να εξασφαλιστεί μια αξιοπρεπής διαβίωσης για τους συναδέλφους και να δοθεί και ένα έξτρα κίνητρο για να επιλέξουν να εργαστούν στη νησιωτική Ελλάδα και στις Κυκλάδες».