Προβληματισμοί και επιφυλάξεις για την αξιολόγηση εκπαιδευτικών

Το θέμα της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών δεν έφυγε ποτέ από το τραπέζι και παρά το «ναυάγιο» της αυτοαξιολόγησης των σχολικών μονάδων-δεν προχώρησε ποτέ-, το Υπουργείο Παιδείας επιμένει και μάλιστα άνοιξε τα χαρτιά του παρουσιάζοντας τις αλλαγές που θα εφαρμοστούν τα επόμενα χρόνια μέσω του νομοσχεδίου που θα κατατεθεί σύντομα στη Βουλή. Με δέλεαρ «μπόνους» που οδηγούν σε θέσεις στελεχών εκπαίδευσης, το Υπουργείο Παιδείας προσπαθεί να πείσει ότι η αξιολόγηση δεν θα έχει τιμωρητικό χαρακτήρα, ενώ οι μόνοι που θα έχουν επιπτώσεις σε περίπτωση αρνητικής αξιολόγησης θα είναι τα στελέχη της εκπαίδευσης που θα αντικαθίστανται. Σύμφωνα με τα όσα ανακοινώθηκαν, οι κρίσεις στον κλάδο θα ξεκινήσουν την επόμενη σχολική χρονιά από τα στελέχη και συγκεκριμένα από τους διευθυντές Εκπαίδευσης, ενώ θα ακολουθήσουν οι διευθυντές των σχολείων και οι επόπτες τους. Στη συνέχεια θα ακολουθήσει η ατομική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Οι περιφερειακοί διευθυντές Εκπαίδευσης, ωστόσο, δεν θα κριθούν καθώς η θητεία τους λήγει το καλοκαίρι του επόμενου χρόνου.

Τι περιλαμβάνει όμως το νέο νομοσχέδιο αναφορικά με την αξιολόγηση;

- Εισέρχεται για πρώτη φορά στην εκπαιδευτική κοινότητα ο διαχωρισμός διαμορφωτικής και συνολικής αξιολόγησης: οι εκπαιδευτικοί θα κάνουν διαμορφωτική αξιολόγηση και τα στελέχη της εκπαίδευσης συνολική αξιολόγηση.

- Για τους εκπαιδευτικούς, η θετική αξιολόγηση θα είναι μοριοδοτούμενο κριτήριο για την επιλογή σε θέση ευθύνης, ενώ η μη θετική αξιολόγηση θα οδηγεί σε υποχρεωτική επιμόρφωση.

- Θα αξιολογούνται: το διδακτικό και παιδαγωγικό έργο, η υπηρεσιακη συνέπεια και επάρκεια.

- Θα αξιολογεί: ο διευθυντής σχολείου, ο σύμβουλος εκπαίδευσης παιδαγωγικής ευθύνης και ο σύμβουλος εκπαίδευσης επιστημονικής ευθύνης / ειδικότητας.

- Η αξιολόγηση θα γίνεται ανά δύο χρόνια για την υπηρεσιακή αξιολόγηση και ανά τέσσερα χρόνια για τη διδακτική παιδαγωγική αξιολόγηση.

- Καθιερώνεται για πρώτη φορά η μεταξιολόγηση του συστήματος αξιολόγησης.

ΤΙ ΛΕΝΕ ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ

Η «Ε» επικοινώνησε με τον προεδρεύοντα της ΕΛΜΕ Λάρισας κ. Αθανάσιο Φούντα αλλά και τον πρόεδρο του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Λάρισας κ. Δημήτρη Παπαποστόλου, για το θέμα της αξιολόγησης.

Σύμφωνα με τον κ. Φούντα η ΟΛΜΕ δεν έχει το ολοκληρωμένο νομοσχέδιο στα χέρια της και σίγουρα είναι επιτακτική ανάγκη να διευκρινιστούν κάποια ζητήματα, ενώ τόνισε ότι το Υπουργείο θα πρέπει μέσα στο δίμηνο που μεσολαβεί μέχρι να ανοίξουν τα σχολεία να προχωρήσει σε ουσιαστικό διάλογο με την εκπαιδευτική κοινότητα. «Σίγουρα για να προχωρήσει κάτι τέτοιο θα πρέπει να συναινούμε, αλλιώς θα έχει την τύχη της αυτοαξιολόγησης των σχολικών μονάδων που δεν προχώρησε ποτέ. Υπάρχουν θέματα που μας απασχολούν, καθώς φαίνεται ότι πρόθεση είναι να αποδυναμωθεί η θέση του εκπαιδευτικού και να αποψιλωθεί κάθε δυνατότητα του Συλλόγου Διδασκόντων. Το νομοσχέδιο εμφανίζει πληθώρα μονοπρόσωπων οργάνων, στα οποία δίνει μεγάλες εξουσίες, όπως για παράδειγμα στον διευθυντή του Σχολείου. Δίνει τη δυνατότητα λοιπόν στον Διευθυντή να αξιολογεί την παιδαγωγική επάρκεια του εκπαιδευτικού, όταν ο ίδιος πολλές φορές δεν θα έχει την επιστημονική επάρκεια. Για παράδειγμα πώς ένας μαθηματικός, θα αξιολογήσει έναν φιλόλογο; Οι καθηγητές είμαστε αντίθετοι σε μονοπρόσωπες εξουσίες. Σε κάθε περίπτωση όμως θα πρέπει να γίνει ουσιαστικός και όχι προσχηματικός διάλογος. Εξάλλου, υπάρχουν και άλλες εκκρεμότητες, περιμένουμε 10.500 διορισμούς και τον εξορθολογισμό των ωρολόγιων προγραμμάτων καθώς ολόκληροι κλάδοι εκπαιδευτικών έχουν εξαφανιστεί από το Λύκειο» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Τις επιφυλάξεις του για την «τύχη» της αξιολόγησης εάν δεν έχει την αποδοχή του συνόλου της εκπαιδευτικής κοινότητας, εξέφρασε και ο πρόεδρος των δασκάλων και νηπιαγωγών κ. Δ. Παπαποστόλου, σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «Ακολουθώντας την πεπατημένη όλων των Υπουργών Παιδείας εισάγει για ψήφιση στη Βουλή το πολυνομοσχέδιο μέσα στο κατακαλόκαιρο με κλειστά σχολεία. Η αξιολόγηση που προτείνει είναι μια γραφειοκρατική διαδικασία. Έχουμε τη θεσμοθέτηση του «Μέντορα στη σχολική μονάδα» και του «Ενδοσχολικού Συντονιστή» που θα δημιουργήσει τριβές και διχόνοια μέσα στον Σύλλογο Διδασκόντων. Ο Σύλλογος Διδασκόντων παύει να είναι κυρίαρχο όργανο και αποκτά υπερβολικές εξουσίες ο δ/ντής. Μάλιστα διάταξη δίνει τη δυνατότητα στον διευθυντή του σχολείου να επιβάλλει πειθαρχική ποινή της έγγραφης επίπληξης σε εκπαιδευτικό, ως πειθαρχικός προϊστάμενος. Είμαστε υπέρ ενός συστήματος αξιολόγησης που θα έχει ως στόχο τη βελτίωση και αναβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου, την ενίσχυση και ενθάρρυνση του εκπαιδευτικού και τη στήριξή του. Δεν μπορεί σε καμία περίπτωση η αξιολόγηση να αποτελεί εργαλείο πειθαρχικού ελέγχου και επιβολής κυρώσεων. Το προϊόν της δεν μπορεί και δεν πρέπει να συνδέεται με τη μισθολογική και βαθμολογική εξέλιξη των εκπαιδευτικών. Για να λειτουργήσει πραγματικά ένα σύστημα αξιολόγησης θα πρέπει να στηθεί μέσα από συνεργασίες που θα έχουν ξεκάθαρα παιδαγωγική και μόνο στόχευση. Τέλος, πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους ότι για να εφαρμοστεί και ιδιαίτερα να πετύχει ένα σύστημα αξιολόγησης πρέπει να συζητηθεί ενδελεχώς και να τύχει της αποδοχής από το σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας».

Της Νατάσας Πολυγένη