Ο χορός ως μέσο εκπαίδευσης και συμπερίληψης

Άνθρωποι όλων των ηλικιών, συμμετέχοντες του προγράμματος Erasmus+ “Dancefulness” από Ισπανία, Σλοβακία, Πολωνία και Ελλάδα, παραβρέθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα στη Σύρο, σε ένα όμορφο αγρόκτημα στην περιοχή «Κήπος» Μάννα, στα γραφεία της ΚΟΙΝΣΕΠ Κυκλάδων Altera Vita, στο πλαίσιο ανταλλαγής κουλτούρας διαφορετικών γενεών και εθνών, με στόχο την επικοινωνία, τη σύνδεση και την δια ζώσης επαφή με την παράδοση του τόπου. Οι συμμετέχοντες στο πρόγραμμα είναι το Orbis Institute από Σλοβακία (συντονιστής προγράμματος) , το Centro Integrado de Formación Profesional Misericordia  και Método Estudios Consultores SLU από Ισπανία, το Active XXI Foundation από Πολωνία και από Ελλάδα η ΚΟΙΝΣΕΠ Κυκλάδων Altera Vita και ο Μη Κυβερνητικός Οργανισμός STEPS.

Δράσεις συμπερίληψης και ομαδικότητας

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής τους στη Σύρο, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να λάβουν μέρος σε δύο ξεχωριστές δράσεις που έφεραν σε επαφή ανθρώπους διαφορετικών εθνοτήτων, ηλικιών και ιδιαιτεροτήτων, μέσω του χορού και της μουσικής. Η πρώτη δράση αφορούσε ένα εργαστήριο συμπεριληπτικού χορού με τίτλο "Χορευτικά Μυαλά" με συντονίστρια την τελειόφοιτη εργοθεραπείας, εξειδικευμένη στην ειδική αγωγή και τη σχολική ψυχολογία, Αγγελική Σακελλαρίου. Το εργαστήριο πραγματοποιήθηκε στον χώρο του 4ου Πειραματικού Δημοτικού Σχολείου Σύρου, όπου συμμετείχαν μέλη της ΑΡΩΓΗΣ - Σωματείο ατόμων με προβλήματα όρασης Κυκλάδων, η υπεύθυνη σχολικών δραστηριοτήτων πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Κυκλάδων, Χρυσάννα Διαμαντη, η  διευθύντρια του σχολείου, Λίτσα Παππά, εκπαιδευτικοί και φυσικά οι συμμετέχοντες από τις χώρες της Ισπανίας, Πολωνίας, Ελλάδας και Σλοβακίας.

Τις δράσεις του προγράμματος στήριξε επίσης η μουσική σχολή “Εν Χορδαίς & Οργάνοις” συμμετέχοντας σε μία μοναδική μουσική εκδήλωση την Πέμπτη 23/03. Σε μία προσπάθεια ανάδειξης του αποτυπώματος της παραδοσιακής μουσικής και του χορού στην ψυχοσύνθεση του Έλληνα, οι μαθητές της μουσικής σχολής με τον καθηγητή τους, Αρίστο Βαμβακούση, συντέλεσαν στη δημιουργία ενός αυτοσχέδιου γλεντιού που απόλαυσαν όλοι οι συμμετέχοντες του προγράμματος.

O πρόεδρος της ΚΟΙΝΣΕΠ Κυκλάδων, Μίλτος Σακελλαρίου, σε συνέντευξή του στην “Κοινή Γνώμη” μίλησε για το Dancefulness το οποίο, όπως εξηγεί, αφορά στη σύνδεση του χορού με το mindfulness: “Είναι ένα πρόγραμμα στο οποίο, μέσα από τη συνέργεια όλων των φορέων, τίθεται ως στόχος η δημιουργία μίας μεθοδολογίας πάνω στο Dancefulness, η οποία αναφέρεται στο πως ο χορός μπορεί να λειτουργήσει θετικά στην εκπαίδευση ενήλικων και στην ενσυνειδητότητα. Η καινοτομία της μεθοδολογίας αυτής είναι η σύνδεσή της με την θετική ψυχολογία και το ευ ζην. Είναι γνωστό άλλωστε ότι ο χορός, από τα αρχαία χρόνια, είχε ένα μυσταγωγικό, τελετουργικό τρόπο που μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο στην αλλαγή αυτή. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε επαγγελματίες που σχετίζονται με τον χορό, τη μουσική αλλά και την τρίτη ηλικία. Μέσα από ένα e-course που έχουμε στήσει, θα δώσουμε μία καινοτόμα προσέγγιση στο πώς οι άνθρωποι μπορούν να εκπαιδευτούν, καθώς και όλη την απαραίτητη πληροφορία που θα καθοδηγήσει έναν επαγγελματία στο πως να εφαρμόσει την τεχνική αυτή στον χώρο εργασίας τους και μακροπρόθεσμα θα βοηθήσουν στη διάχυση αυτού του προγράμματος στις χώρες τους. Είναι σημαντικό να έχει συνέχεια αυτή η προσπάθεια. Να μπορέσει δηλαδή ένα πρόγραμμα, με την ολοκλήρωσή του, να συνεχίσει να υπάρχει μέσα στις κοινωνίες. Για τον λόγο αυτόν, έχουν φτιαχτεί οδηγοί που εμπεριέχουν μία βεντάλια καλών πρακτικών που εφαρμόζονται παγκοσμίως”.

Όσον αφορά στα συμπεράσματα που έχουν προκύψει ως τώρα μέσω του προγράμματος, ο κ.Σακελλαρίου αναφέρει πως εκείνο που έχει κάνει ιδιαίτερα θετική εντύπωση είναι ότι όλοι μπορούν τελικά να χορέψουν. “Για ακόμα μία φορά διαπιστώσαμε ότι όταν οι άνθρωποι συνεργάζονται βγαίνουν πολύ ωραία αποτελέσματα. Αυτό φάνηκε ιδιαίτερα στο εργαστήριο που έγινε στο 4ο δημοτικό. Χόρεψαν μαζί άνθρωποι όλων των ηλικιών, από μικρά παιδιά μέχρι άνθρωποι τρίτης ηλικίας, καθώς και άτομα με κινητικές ή οπτικές αναπηρίες. Αυτό που ονομάζουμε ‘συμπερίληψη’ αποδείχθηκε ότι μπορεί να εφαρμοστεί αρκεί να υπάρχει μία σωστή μεθοδολογία και προσέγγιση, χρησιμοποιώντας απλές τεχνικές που μπορούμε όλοι να τις αξιοποιήσουμε”.

Το πρόγραμμα Dancefulness

To πρόγραμμα ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2020 και αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Ιούνιο του 2023 στη Βαλένθια της Ισπανίας. Στόχοι του προγράμματος είναι η δημιουργία μίας διατροπικής μεθοδολογίας που συνδέει τον χορό με την ενσυνειδητότητα και την εφαρμοσμένη ψυχολογία καθώς και η προώθηση της δημιουργικότητας στους ενήλικες μέσω της ανθεκτικότητας, της ενσυναίσθησης, των συνεργειών και της διεκδικητικότητας. Ο τρόπος επίτευξης των στόχων αυτών είναι α) η εύρεση βέλτιστων πρακτικών στη σύνδεση χορού - προσοχής – θετικής ψυχολογίας, προκειμένου να αναπτυχθούν κοινωνικές και ηγετικές δεξιότητες, β) η δημιουργία διαδικτυακών μαθημάτων με θεματικές την εφαρμογή του χορού στην εκπαίδευση ενηλίκων, τη σύνδεση χορού και ενσυνειδητότηττας και τον χορό ως εργαλείο για την ανάπτυξη δεξιοτήτων και γ) η ανάπτυξη ενός καινοτόμου συμπληρωματικού μαθήματος με οπτικοακουστικό υλικό για την εκμάθηση των δεξιοτήτων αυτών.

Αφορμή για τη δημιουργία του προγράμματος στάθηκε η πανδημία του Covid που άφησε πίσω της πολλούς ενήλικες αποξενωμένους, αποσυνδεδεμένους και ανικανοποίητους, δημιουργώντας ποικίλα προβλήματα ψυχικής υγείας, εργασιακά κοινωνικά κλπ. Το συγκεκριμένο έργο θα δημιουργήσει νέους πόρους και μεθοδολογίες που οποιαδήποτε ομάδα χορού ή μουσικής μπορεί να χρησιμοποιήσει για τις δραστηριότητές της. Η μεθοδολογία του Dancefulness λειτουργεί βασισμένη σε τρία βασικά στοιχεία: συναισθήματα, γνώση και κοινωνικές δεξιότητες, προκειμένου να προωθηθούν τόσο η δημιουργικότητα όσο και η ηγετικές ικανότητες του ατόμου, μέσω της εργασίας που θα χαρακτηρίζεται από ανθεκτικότητα, ενσυναίσθηση, συνεργατικότητα και αυτοπεποίθηση.

H KOIΝΣΕΠ Κυκλάδων Αltera Vita

Η ΚΟΙΝΣΕΠ Κυκλάδων, με έδρα τη Σύρο, δραστηριοποιείται στον κοινωνικό ιστό των Κυκλάδων μέσα από δράσεις συλλογικότητας και τοπικά δίκτυα που έχουν αναπτυχθεί. Σκοπός της είναι η επιδίωξη του συλλογικού οφέλους και η εξυπηρέτηση γενικότερων κοινωνικών συμφερόντων. Συγκεκριμένα, οι σκοποί του Συνεταιρισμού εξειδικεύονται στην άσκηση των ακόλουθων δραστηριοτήτων: α) η παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών σε τρίτους, για την ικανοποίηση των αναγκών της συλλογικότητας και της αλληλέγγυας οικονομίας, δηλαδή μέσα από τον πολιτισμό, το περιβάλλον, την εκπαίδευση, την αξιοποίηση τοπικών προϊόντων, τις παροχές κοινής ωφέλειας και τις παροχές υγείας, την διατήρηση παραδοσιακών δραστηριοτήτων και επαγγελμάτων, τον τουρισμό και την εξωστρέφεια, επιδιώκοντας σκοπούς που προάγουν το τοπικό και συλλογικό συμφέρον, την προώθηση της απασχόλησης, την ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής και την ενδυνάμωση της τοπικής ή περιφερειακής αειφόρου ανάπτυξης.