Ενσυνειδητότητα μέσα από τη φύση της Σύρου

Η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κυκλάδων διά της Υπεύθυνης Σχολικών Δραστηριοτήτων, Χρυσάννας Διαμαντή, ως συντονιστικός φορέας στο Εθνικό Θεματικό Δίκτυο (Ε.Θ.Δ.) Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του Κ.Ε.ΠΕ.Α. Καρπενησίου «Mindful Nature – Ενσυνείδητη Φύση» και ως συνεργαζόμενος φορέας στο ομότιτλο εγκεκριμένο πρόγραμμα Erasmus+ στο πλαίσιο της διάχυσης πρακτικών ενσυνείδησης, προσκαλεί τους Δ/ντές και Δ/ντριες Δημοτικών Σχολείων και Προϊσταμένες/ους Νηπιαγωγείων Σύρου καθώς και τους/τις Εκπαιδευτικούς Δημοσίων και Ιδιωτικών σχολείων Σύρου (διά των σχολικών μονάδων) να συμμετάσχουν σε μία πρωτότυπη βιωματική δράση με τίτλο: “Μονοπάτι στα Χρούσσα και «Mindful Nature –Ενσυνείδητη Φύση» στη Σύρο”, η οποία θα πραγματοποιηθεί, με φυσική παρουσία, στα Χρούσσα, την Κυριακή 14 Μαΐου 2023, κατά τις ώρες 10:00-12:30.

Το περιεχόμενο του προγράμματος

Σκοπός της δράσης είναι η διερεύνηση και ανάπτυξη της βιωματικής περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στο φυσικό περιβάλλον με την εξάσκηση της ενσυνείδησης σε αυτό. Ο σκοπός επιτυγχάνεται άμεσα κάνοντας σχετικές δραστηριότητες ενεργοποίησης της προσοχής, των αισθήσεων και του ελέγχου-χαλάρωσης του νου και έμμεσα, δίνοντας χρόνο και χώρο στους συμμετέχοντες να ηρεμήσουν και να είναι συνειδητοί μέσα σε μία φυσική διαδρομή.

Η εκπαιδευτική μεθοδολογία έχει ως βασικά εργαλεία την κοινή λογική, τις αισθήσεις και την προσοχή.

Οι θεματικές ενότητες που εμπεριέχει είναι:
α. Φροντίζω το Περιβάλλον: Οικολογία – Παγκόσμια και τοπική φυσική κληρονομιά.
β. Ζω καλύτερα: Ψυχική και Συναισθηματική Υγεία.
γ. Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ – Κοινωνική συναίσθηση και ευθύνη – Δεξιότητες του ενεργού πολίτη.

Η δράση αφορά όλους όσους ενδιαφέρονται για το θέμα της ενσυνείδησης, της εφαρμογής της προσοχής, των δεξιοτήτων του νου, των δεξιοτήτων αυτορρύθμισης και γενικά της ολιστικής προσέγγισης τόσο στην προσωπική τους ζωή όσο και στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Στο πλαίσιο του προγράμματος θα συμπληρωθεί ένα ερωτηματολόγιο, πριν και μετά τη βιωματική δράση, που θα βοηθήσει στην παρατήρηση και την αποτίμηση των δραστηριοτήτων, σε σχέση με τον βαθμό συγκέντρωσης και προσοχής στη ζωή μας.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή στην ιστοσελίδα της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κυκλάδων μέχρι την Τρίτης 9 Μαΐου 2023.

Όπως δήλωσε στην "Κοινή Γνώμη" η υπεύθυνη Σχολικών Δραστηριοτήτων της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κυκλάδων, Χρυσάννα Διαμαντή, η ενσυνείδηση είναι από τις πιο σημαντικές δεξιότητες του ανθρώπου και είναι σημαντικό το ότι εισάγεται στην εκπαίδευση: "Πρέπει να βελτιώσουμε αυτές τις ποιότητές μας, να βρίσκουμε τις ισορροπίες μεταξύ της εσωτερικής μας δύναμης και προσοχής και της εξωτερικής μας δράσης".

Περιγραφή δράσης

Συνάντηση όλων στον Άγιο Σπυρίδωνα στα Χρούσσα στις 10:00 π.μ.

Εισαγωγή στο «Μονοπάτι της Ενσυνείδησης»

Περπάτημα στο μονοπάτι μέχρι το πεδίο

Ασκήσεις χαλάρωσης και παιχνίδια προσοχής και ενσυναίσθησης

Συζήτηση και αποτίμηση

Επιστροφή στον Άγιο Σπυρίδωνα μεταξύ 12:15 π.μ. - 12:30 π.μ.

Η δράση θα ξεκινήσει με μία ιστορία/αφήγηση από την Λουκία Παλαιολόγου, μέλος της ομάδας αφηγητών παραμυθιών ΠαραμυθιάΖω ενώ θα συμμετέχει επίσης ο μουσικός Αλέξανδρος Δημητρόπουλος.

Θα υπάρξει δυνατότητα μεταφοράς ατόμων που δεν έχουν μεταφορικό μέσο.

Mindful Nature (Ενσυνείδητη Φύση)

Το Κέντρο Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία (ΚΕΠΕΑ) Καρπενησίου υλοποιεί ως συντονιστικός φορέας το πρόγραμμα Εrasmus+ για τα σχολικά έτη 2022-2023 και 2023-2024, με στόχο τη διερεύνηση της εφαρμογής της ενσυνείδησης (mindfulness) στο εκπαιδευτικό σύστημα. Η πιλοτική φάση εφαρμογής περιλαμβάνει τη διδασκαλία και τη γνωριμία με την ενσυνείδηση στο σχολείο. 

Ο υπεύθυνος παιδαγωγικής ομάδας του ΚΕΠΕΑ Καρπενησίου, Μανώλης Κοπανάκης, αναφέρει σχετικά με το συγκεκριμένο πρόγραμμα: "Προσπαθώντας επί σειρά ετών να εμβαθύνουμε στην βιωματική Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, περάσαμε από διάφορα στάδια, μελετώντας τη Φύση, διαβάζοντας, ακούγοντας. Πέρα από το γνωστικό αντικείμενο που θέλαμε να γνωρίσουμε και να μεταδώσουμε, μπήκαμε στην ίδια τη Φύση, περπατήσαμε, κάναμε δραστηριότητες, αισθανθήκαμε, αλλά νιώσαμε ότι κάτι έλειπε ακόμα, κάτι μας είχε ξεφύγει, το οποίο ήταν ο τελικός στόχος μας. Σε αυτό πλησιάζαμε όταν σε κάποια ιδιαίτερα φυσικά μονοπάτια, μέναμε σιωπηλοί και ησύχαζε ο νους μας. Εκεί, βιώναμε την πληρότητα, την ηρεμία, το πλησίασμα στη Φύση, που βρισκόταν τελικά μέσα μας. Αυτή την κατάσταση μπορούσαμε να την πλησιάσουμε επίσης, με την εξάσκηση της ενσυνείδησης (ήενσυνειδητότητας, Mindfulness) η οποία πρωτοαναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1970 από έναν πανεπιστημιακό γιατρό, με ευεργετικά αποτελέσματα στην βελτίωση της ψυχικής υγείας. Έτσι και στο Mindful Nature, ο καθένας φέρνει μέσα του την τεχνική της ενσυνείδησης ή τον προσωπικό του τρόπο ησυχίας, ταυτόχρονα σε ένα εξωτερικό φυσικό περιβάλλον που ο συνοδός γνωρίζει με ασφάλεια τη διαδρομή, μοιράζεται ένα σύντομο πρόγραμμα το οποίο τον συγκινεί και αγαπά και δίνει την ευκαιρία, τον χρόνο και τον τόπο, ώστε οι συμμετέχοντες να μπορούν να ασκήσουν την ενσυνείδηση με τον δικό τους τρόπο. Το Mindful Nature είναι ένα σχέδιο να ενώσουμε την ενσυνείδηση με τη βιωματική περιβαλλοντική εκπαίδευση και να την φέρουμε στο ελληνικό και ευρωπαϊκό εκπαιδευτικό σύστημα".

Η ενσυνείδηση στη ζωή μας

"Η ενσυνείδηση ή ενσυνειδητότητα ή Mindfulness, είναι μία τεχνική με την οποία ερχόμαστε κοντά στην συνείδηση μας. Συνήθως η προσοχή μας βρίσκεται «χαμένη» σε μία χαώδη μηχανική νοητική διαδικασία «αυτόματου πιλότου» (συχνά αρνητικών) σκέψεων. Η Ενσυνείδηση σημαίνει να βγαίνουμε εκτός αυτής της μηχανικής νοητικής διαδικασίας και να πάρουμε το τιμόνι του ελέγχου της προσοχής μας, έχοντας επαφή με τη συνείδησή μας. Βιώνουμε την Ενσυνείδηση προσπαθώντας να είμαστε συνεχώς συνειδητοί, επάγρυπνοι, αντιληπτικοί, να χρησιμοποιούμε ενεργά τις αισθήσεις μας, να ζούμε στο εδώ και τώρα, να αντιλαμβανόμαστε τις σκέψεις μας, να καταλαβαίνουμε και όσο μπορούμε να ελέγχουμε τα ερεθίσματα, τις αντιδράσεις μας και τις καταστάσεις της ζωής μας.  Είναι ένα βασικό εργαλείο της Θετικής Εκπαίδευσης και Ψυχολογίας, όπου θέλουμε ο άνθρωπος να αναπτυχθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, να έχει Συναισθηματική Νοημοσύνη, δηλαδή την δυνατότητα να αναγνωρίζει τα συναισθήματα τόσο τα δικά του όσο και των άλλων συνανθρώπων του.  Τα πιθανά αποτελέσματα της εξάσκησης της Ενσυνείδησης είναι καταρχήν η ηρεμία και κατά δεύτερον η δυνατότητα βελτιωμένης λήψης συνειδητών αποφάσεων της ζωής που μπορούν να οδηγήσουν στη βελτίωση των διαπροσωπικών σχέσεων, στην ανάπτυξη θετικής σκέψης και συναισθημάτων και στον υγιή τρόπο ζωής".