Μετατόπιση ευθυνών

Εκ μέρους του υπουργείου Ναυτιλίας δόθηκαν οι πρώτες απαντήσεις, σχετικά με τη μόλυνση της περιοχής της Καλντέρας της Σαντορίνης, από το ναυαγισμένο κρουαζιερόπλοιο, με τον υπουργό, κ. Κωστή Μουσουρούλη, να επαναλαμβάνει τα στοιχεία του ΕΛΚΕΘΕ, ενώ σε ότι σχετίζεται με την ανέλκυση μεταθέτει την ευθύνη στο Λιμενικό Ταμείο Θήρας.

Η απάντηση του υπουργού Ναυτιλίας αφορούσε στην αναφορά που κατέθεσε στη Βουλή ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, Νικόλαος Συρμαλένιος, με θέμα «Ανέλκυση και απομάκρυνση του ναυαγίου του Sea Diamond από τη θάλασσα της Θήρας», σχετικά τα όσα κατήγγειλε η Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα Θηραίων Πολιτών για την Ανέλκυση του Sea Diamond.

Η βραδυφλεγής περιβαλλοντική βόμβα του ναυαγισμένου κρουαζιερόπλοιου Sea Diamond, που εδώ και 6 χρόνια βρίσκεται στον βυθό της Καλντέρας, δεν φαίνεται να πτοεί το υπουργείο Ναυτιλίας, το οποίο μεταθέτει την ευθύνη λήψης μέτρων στην αρμόδια υπηρεσία της Περιφέρειας.

Όπως αναφέρεται στην απάντηση του κ. Μουσουρούλη «η αρμοδιότητα σχεδιασμού και επιβολής όλων των αναγκαίων προληπτικών μέτρων για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών, την πρόληψη της υποβάθμισης των επιφανειακών υδάτων, συμπεριλαμβανομένων των παράκτιων θαλάσσιων υδάτων και μέχρι το όριο των χωρικών υδάτων, αλλά και η λήψη των αναγκαίων μέτρων για την αναβάθμιση και αποκατάσταση των υδατικών συστημάτων ανήκει στην Διεύθυνση Υδάτων της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, υπό την εποπτεία και τον συντονισμό της Ειδικής Γραμματείας Υδάτων του ΥΠΕΚΑ».

Τα μέτρα κατά της ρύπανσης

Ο υπουργός κρίνει αποτελεσματική την αντιμετώπιση της θαλάσσιας ρύπανσης κατά το πρώτο τρίμηνο του ναυαγίου, «με την έγκαιρη λήψη των απαραίτητων προληπτικών μέτρων, την άμεση και επιτυχή κινητοποίηση και χρήση επιχειρησιακών μέσων ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ. (εναέριων–πλωτών), έμψυχου δυναμικού και εξοπλισμού απορρύπανσης υπό τον άμεσο συντονισμό/εποπτεία κλιμακίου έμπειρων Αξιωματικών του Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ».

Όσον αφορά στην ακτογραμμή της Καλντέρας, αυτή καθαρίστηκε μέσα σε μία ημέρα (20-7-2007) με το σχετικό πρακτικό επιθεώρησης ακτών να συνυπογράφεται από «εκπροσώπους της τοπικής Αυτοδιοίκησης, της Λιμενικής Αρχής Θήρας, της αναδόχου εταιρείας απορρύπανσης και εκπροσώπων της πλοιοκτήτριας εταιρείας».

Δύο χρόνια μετά το ναυάγιο (27-5-2009) «ξεκίνησαν οι εργασίες απάντλησης πετρελαιοειδών από χώρους του ναυαγίου, υπό την άμεση εποπτεία και φυσική παρουσία εκπροσώπων του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Θήρας και του Ε.Μ.Π. ως Τεχνικού Συμβούλου του τελευταίου και υπό την επίβλεψη του Λιμεναρχείου Θήρας και ολοκληρώθηκαν την 14-6-2009».

Ο υπουργός αναφέρεται στο πλωτό φράγμα που έχει ποντιστεί στην περιοχή του ναυαγίου, στους ελέγχους που πραγματοποιεί η ιδιωτική εταιρεία απορρύπανσης για αντιμετώπιση τυχόν διαρροών από τους χώρους του ναυαγίου, στις σχετικές αναφορές που καταθέτει το Λιμεναρχείο Θήρας και στα πορίσματα του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛ.ΚΕ.ΘΕ.), ως ο αρμόδιος φορέας παρακολούθησης των προσβεβλημένων από ρύπανση περιοχών, που στην σχετική του έκθεση χαρακτηρίζει τις «επιπτώσεις από το ναυάγιο στο θαλάσσιο οικοσύστημα της περιοχής σε γενικές γραμμές αμελητέες».

Δεν έγινε καμία αναφορά όμως στην ανάλογη μελέτη του Πολυτεχνείου Κρήτης, που χαρακτηρίζει το ναυάγιο σαν το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η χώρα.

Παράλληλα απορία γεννά η επιλογή του υπουργού να μην απαντήσει συνολικά και στην ανάλογη ερώτηση που κατέθεσαν οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κκ. Νίκος Συρμαλένιος και Θοδωρής Δρίτσας, σχετικά με τη σύμβαση που φέρεται ότι σύναψε το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών με την πλοιοκτήτρια εταιρεία του ναυαγίου.

Τα πρόστιμα

Ενάμιση χρόνο μετά (23-12-2008) η διαχειρίστρια εταιρεία του πλοίου υπέβαλε μελέτη απάντλησης πετρελαιοειδών από το ναυάγιο, ενώ ήδη από το Λιμεναρχείο Θήρας είχαν βεβαιωθεί 620 παραβάσεις με τα αντίστοιχα πρόστιμα να φτάνουν τα 5.458.480 €, τα οποία έχουν βεβαιωθεί στην αρμόδια ΔΟΥ. Παράλληλα επεβλήθη πρόστιμο του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, ύψους 1.173.881 €, ενώ έχει βεβαιωθεί και ο καταλογισμός δαπανών που εκδόθηκε από τη Λιμενική Αρχή Θήρας της τάξης του 1.576.433,44€.

Έτσι συνολικά το Δημόσιο επέβαλε πρόστιμα που φτάνουν στα 8.208.794,44€.

Η ανέλκυση

Σχετικά με το μέγα ζητούμενο, την ανέλκυση του ναυαγίου, οι ευθύνη βαρύνει, σύμφωνα με τον υπουργό το Λιμενικό Ταμείο Θήρας, ως το πλέον αρμόδιο για την εφαρμογή του νόμου (ν. 2881/2001) και των σχετικών υπουργικών αποφάσεων.

«Επισημαίνουμε ότι το βυθισμένο πλοίο, λόγω του τεράστιου συνολικού βάρους του (μόνο ο σιδηρούς σκελετός υπερβαίνει τους 22.500 τόνους), για να ανελκυσθεί πρέπει να εξευρεθούν δυνάμεις επί της επιφάνειας τέτοιες που να υπερβαίνουν κατά πολύ το βάρος του και εκτός αυτού να είναι δυνατή η διακίνησή τους στον συγκεκριμένο θαλάσσιο τόπο. Το βάθος λοιπόν του ναυαγίου, η διαγωγή του ως προς τον πυθμένα με κλίση κατά το διάμηκες και κατά το εγκάρσιο, καθώς και η θέση του στο χείλος μίας αβύσσου με μέγιστο βάθος 300μ., αποτελούν σημαντικά προβλήματα. Η πρόσβαση στο ναυάγιο γίνεται μόνο με βαθυδύτες και ειδικό εξοπλισμό. Σημειωτέον ότι έχει υπάρξει ήδη ένα θύμα σε αυτήν την προσπάθεια. Με βάση τα προαναφερθέντα, το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Θήρας σε συνεργασία και με τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου, αναφορικά με τα θέματα προστασίας θαλασσίου περιβάλλοντος, παρακολουθούν διαρκώς το ζήτημα με τη δέουσα προσοχή και σοβαρότητα.»

Να υπενθυμιστεί ότι υπέρ της ανέλκυσης του ναυαγίου είχε ταχθεί και το Πολυτεχνείο Κρήτης, το οποίο στη σχετική του έκθεση αναφέρει ότι «Θεωρείται ήδη αναγκαιότητα ότι το ναυάγιο του «Sea Diamond» θα πρέπει να ανελκυθεί και απομακρυνθεί από την περιοχή της Καλντέρας ή με οποιονδήποτε τρόπο να εξουδετερωθεί. Η επιβάρυνση που έχει επιφέρει στην περιοχή είναι σαφής και μοναδικός τρόπος αποτροπής της συνέχισής της είναι η απομάκρυνση του ναυαγίου. Κάθε άλλη καθυστέρηση ή ενέργεια θα έχει ως αποτέλεσμα την οικολογική και όχι μόνον καταστροφή της Καλντέρας. Από την Πολιτεία θα πρέπει να απαιτηθεί η εφαρμογή του άρθρου 24 του Συντάγματος για την αποκατάσταση της βλάβης του θαλασσίου περιβάλλοντος και την προστασία της υγείας των πολιτών».