Νομικά Πρόσωπα και στο βάθος «έξοδος»

Καταργήσεις Νομικών προσώπων της αυτοδιοίκησης ουσιαστικά σημαίνει διάλυση των κοινωνικών δομών τους και κατ’ επέκταση και απολύσεις του απασχολούμενου, σε αυτές, προσωπικού.

Η λήψη περιοριστικών μέτρων σε όλους τους τομείς της δημόσιας διοίκησης, αποτελεί για την κυβέρνηση απαράβατο όρο των μνημονιακών της δεσμεύσεων, προκειμένου να επιτευχθεί η συρρίκνωση των κρατικών δομών.

Η ασαφής εγκύκλιος

Με τελευταία εγκύκλιο του (30-5-2013) το υπουργείο Εσωτερικών, εφαρμόζοντας τη ρήτρα της νησιωτικότητας, διευκρινίζει την σχετική νομοθετική διάταξη (ν. 3833/20011 αρθρ. 11) που αναφέρει ότι «οι προσλήψεις και διορισμοί τακτικού προσωπικού σε νησιωτικούς δήμους δεν εμπίπτουν στον περιορισμό των προσλήψεων» και βάσει της οποίας μπορούν οι νησιωτικοί δήμοι, «ένα νησί ένας Δήμος», να προχωρούν σε προσλήψεις προσωπικού.

Όμως όσον αφορά στα Νομικά πρόσωπα των δήμων, στην ίδια εγκύκλιο αναφέρεται, ότι «υπάγονται, ως προς την πρόσληψη τακτικού προσωπικού, στους περιορισμούς όπως ισχύουν». Μία παράγραφος που αφήνει ενδεχόμενα παρερμηνειών, παρά τον αποσαφηνιστικό ρόλο του συγκεκριμένου εγγράφου.

Οι κοινωνικές δομές αναπληρώνουν το ανύπαρκτο κράτος

Οι κοινωνικές δομές και η συνέχιση ύπαρξης τους, απασχόλησαν έντονα και το ετήσιο τακτικό συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), με τους Δημάρχους της χώρας να τονίζουν ότι «η τελευταία γραμμή άμυνας του πολιτικού και διοικητικού συστήματος απέναντι στην κοινωνική κρίση, τη φτώχεια και την ανεργία είναι το εκτεταμένο δίκτυο κοινωνικών δομών και υπηρεσιών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης».

Η ΚΕΔΕ εξέφρασε την κατηγορηματική αντίθεση της «στην περαιτέρω κατάργηση ή συγχώνευση Νομικών Προσώπων και Δημοτικών Επιχειρήσεων της πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης και την επαπειλούμενη απόλυση των εργαζομένων σε αυτά», υπογραμμίζοντας παράλληλα «την ανάγκη ύπαρξης αλλά και στήριξης της λειτουργίας αυτών των δομών και υπηρεσιών, των μοναδικών δημόσιων φορέων που αναπληρώνουν το ανύπαρκτο κοινωνικό κράτος».

Σε περίπτωση δε που προκύψει, κατά τη διαδικασία αξιολόγησης, ότι στους Δήμους υπάρχει πλεονάζον προσωπικό, αυτό θα πρέπει να καλύψει τα κενά που υπάρχουν στους Δήμους, με ενδοδημοτικές μετακινήσεις.

«Ναι μεν αλλά» οι υπουργικές δηλώσεις

Για ανακρίβειες έκανε λόγο ο υπουργός Εσωτερικών, κ. Ευρυπίδης Στυλιανίδης, απευθυνόμενος στους δημάρχους, όσον αφορά στις καταργήσεις Νομικών Προσώπων, κλείσιμο προνοιακών υπηρεσιών, μαζικές απολύσεις προσωπικού και τυφλή διαθεσιμότητα.

Το θέμα της κινητικότητας των υπαλλήλων, όπως θα εφαρμοστεί στην αυτοδιοίκηση, κατά τον υπουργό, εξετάζεται με το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης η υιοθέτηση κάποιων αντικειμενικών κριτηρίων τα οποία θα εφαρμοστούν.

Και ενώ από τη μία εξέφρασε την κατηγορηματική του πρόθεση για μη κατάργηση «χρήσιμων εποπτευόμενων φορέων» και τη μη έκθεση σε κίνδυνο ζωτικών λειτουργιών των Δήμων, ώστε «να προστατευθούν επαρκώς τα κοινωνικά δίκτυα, να διαφυλαχθούν στο μέγιστο δυνατό βαθμό οι εργαζόμενοι και να εξυγιανθούν Δήμοι που καθίστανται προβληματικοί λόγω του μισθολογικού κόστους», από την άλλη εάν προκύψει άλλη κυβερνητική απόφαση τότε θα προϋπάρξει διαβούλευση με την ΚΕΔΕ και την ΕΝΠΕ, αλλά και με τους ίδιους τους εργαζόμενους.

Αντιφατικός ως προς το θέμα εμφανίστηκε ο κ. Στυλιανίδης και σε άλλο σημείο της τοποθέτησης του, όταν ενώ έθεσε ως προτεραιότητα «οι εργαζόμενοι που θα μετακινηθούν, να απορροφηθούν κατά το δυνατόν από αυτοδιοικητικές δομές και για αυτό προωθείται θεσμικά και η ενίσχυση της ενδο-αυτοδιοικητικής κινητικότητας», παράλληλα συμπλήρωνε ότι στη «φάση αυτή έχει γίνει η σχετική προετοιμασία και έχουν ήδη οριστεί εκπρόσωποι ώστε να ξεκινήσει η διαπραγμάτευση των νέων Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας».

Αναβρασμός στους υπαλλήλους ΟΠΑΣ και ΟΠΑΚ

Ήδη, μέρες πριν τη σύγκλιση του τακτικού συνεδρίου της ΚΕΔΕ στα Ιωάννινα και ενώ τα δημοσιεύματα στον Τύπο προειδοποιούσαν ότι το Υπουργείο κινείται προς την κατεύθυνση της κατάργησης και συγχώνευσης νομικών προσώπων, που συνεπάγεται σοβαρές δομικές αλλαγές, από τις οποίες θα εξαρτηθεί και η τύχη του προσωπικού που υπηρετεί σε αυτά (ήδη στην ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ έχουμε κάνει εκτενέστατες αναφορές στο θέμα), θορυβημένοι οι εργαζόμενοι στα δύο νομικά πρόσωπα του Δήμου Σύρου-Ερμούπολης ζητούσαν ξεκάθαρες απαντήσεις και στήριξη από τις διοικήσεις τους.

Κατά τη συνεδρίαση του ΔΣ του Οργανισμού Πολιτισμού και Αθλητισμού Σύρου (ΟΠΑΣ) στις 16 Μαΐου συζητήθηκε και ελήφθη απόφαση σχετικά με τη σχεδιαζόμενη κατάργηση νομικών προσώπων των Δήμων, εξ αφορμής και εγγράφου που είχε αποστείλει ο προϊστάμενος του ΟΠΑΣ, Ματθαίος Στεργιώτης, προς την Εκτελεστική Επιτροπή του Δήμου, με το οποίο ζητούσε επίσημη τοποθέτηση απέναντι στο ενδεχόμενο της «επαπειλούμενης απόλυσης των εργαζομένων από αυτά» καθώς και τον προγραμματισμό κατ' ιδίαν συνάντησης με τον Δήμαρχο.

Στην απόφαση που ελήφθη, το Δ.Σ. του ΟΠΑΣ δήλωνε την πλήρη σύμπλευσή του με την επίσημη θέση της ΚΕΔΕ, περί μη κατάργησης των νομικών προσώπων.

Στην ίδια απόφαση οριζόταν ότι θα επιδιωχθεί συνάντηση με τον Δήμαρχο, Γιάννη Δεκαβάλλα, από τον οποίο θα ζητηθεί, σε περίπτωση που το Υπουργείο επιμείνει στην υλοποίηση των προθέσεών του, να προβεί άμεσα σε όλες τις νόμιμες ενέργειες ώστε να αποτρέψει το φαινόμενο αυτό.

Ψυχραιμία συνιστά ο Δήμαρχος

Πάντως σε επικοινωνία που είχε η εφημερίδα μας με τον Δήμαρχο Σύρου-Ερμούπολης και ενώ ακόμη βρισκόταν στα Ιωάννινα όπου συμμετείχε στο συνέδριο της ΚΕΔΕ, ο κ. Δεκαβάλλας εμφανίστηκε όχι μόνο καθησυχαστικός αλλά σχεδόν σίγουρος ότι δεν υπάρχει κανένας φόβος για απολύσεις προσωπικού από την ενδεχόμενη κατάργηση και συγχώνευση των οργανισμών. «Κατά την άποψή μου δεν υπάρχει (πιθανότητα απολύσεων) γιατί η αυτοδιοίκηση είναι αποφασισμένη να μην επιτρέψει τέτοια φαινόμενα που θα οδηγήσουν σε πλήρη αδυναμία λειτουργίας της», δήλωσε ο Δήμαρχος, ο οποίος, μεταφέροντας το κλίμα από το συνέδριο της ΚΕΔΕ, κατά το οποίο το ζήτημα των καταργήσεων μονοπώλησε το ενδιαφέρον των συνέδρων, τόνισε ότι «σε άλλους Δήμους δεν έχει επικρατήσει τέτοιος πανικός», όπως συμβαίνει αυτή τη στιγμή στη Σύρο. Ο κ. Δήμαρχος επανέλαβε πολλάκις τη σύστασή του για «ψυχραιμία» και «αποφυγή του πανικού», σημειώνοντας ότι δεν είναι δυνατόν «να πάρουν το μαχαίρι και να κόψουν κεφάλια», να αφαιρέσουν, δηλαδή, υπαλλήλους από δύο νομικά πρόσωπα τα οποία διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στον τομέα της κοινωνικής μέριμνας, του πολιτισμού και του αθλητισμού, ενώ επανέλαβε ότι καμία απόφαση δεν θα ληφθεί χωρίς να προηγηθεί διάλογος με την Κεντρική Ένωση Δήμων.

Ο κ. Δήμαρχος επιβεβαίωσε ότι εντός αυτής της εβδομάδας θα συναντηθεί και θα συζητήσει εκτενώς το ζήτημα με τα ΔΣ ΟΠΑΣ και ΟΠΑΚ ώστε να καθοριστούν οι περεταίρω ενέργειες του Δήμου, επεσήμανε όμως ότι οι όποιες αποφάσεις «θα ληφθούν από το Δημοτικό Συμβούλιο την ώρα που πρέπει να ληφθούν».

Α. Βαφία: Αδικαιολόγητος ο πανικός

Στο ίδιο μήκος κύματος και η δήλωση της Προέδρου του ΔΣ του ΟΠΑΚ, κ. Άννας Βαφία, η οποία εκτίμησε ότι οι μέχρι σήμερα αντιδράσεις χαρακτηρίζονται από αδικαιολόγητο πανικό, υπογραμμίζοντας ότι δεν γνωρίζει σε άλλους Δήμους να έχει επικρατήσει τέτοια αναστάτωση. Η κ. Βαφία σημείωσε ότι δεν θεωρεί ότι οι υπάλληλοι κινδυνεύουν να απολυθούν, ενώ δήλωσε ότι και η ίδια βρίσκεται σε επαγρύπνηση παρακολουθώντας τις εξελίξεις και επανέλαβε την πάγια άποψή της ότι πρέπει στον Δήμο σταδιακά να συσταθεί Κοινωνική Διεύθυνση υπογραμμίζοντας, όμως, ότι όλα πρέπει να γίνουν χωρίς βιασύνη και πανικό.

«Πάγο» στην αγωνία του προσωπικού

Η ψύχραιμη στάση του Δημάρχου πάντως και οι επανειλημμένες συστάσεις του για αποφυγή πανικού, έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την αγωνία των περίπου 60 υπαλλήλων των δύο φορέων, οι οποίοι φοβούνται ότι από τη μια μέρα στην άλλη μπορεί να απολυθούν ή να τεθούν σε καθεστώς διαθεσιμότητας, με ορατή την απειλή της απόλυσης, μετά την παρέλευση 12 μηνών χωρίς να τοποθετηθούν σε άλλη θέση του δημόσιου τομέα. Μάλιστα, φαίνεται πως ο κ. Δεκαβάλλας ταυτίζεται με την άποψη που εξέφρασε ο Υπουργός Εσωτερικών, ότι το Υπουργείο δεν υιοθετεί οριζόντιες πολιτικές.

Το ερώτημα είναι αν η βεβαιότητα του επικεφαλής του Δήμου εκπορεύεται από το γεγονός ότι ήδη στον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας του Δήμου έχει συσταθεί και λειτουργεί αυτοτελώς τμήμα, οι βασικές αρμοδιότητες του οποίου εφάπτονται με το πλαίσιο των αρμοδιοτήτων που ήδη ασκούνται από τα δύο νομικά πρόσωπα. Αυτό ενδεχομένως σημαίνει ότι δεν θα ήταν πολύ προβληματική η μετακίνηση και ένταξη του προσωπικού ΟΠΑΣ και ΟΠΑΚ στο τμήμα αυτό του Δήμου. Πάντως, απέναντι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο ενσωμάτωσης, ο κ. Δεκαβάλλας δηλώνει ότι θα υπάρξει ακόμη μεγαλύτερος υδροκεφαλισμός από τη συγκέντρωση αρμοδιοτήτων και ευθυνών στον Δήμο, άποψη με την οποία συμφωνεί και η κ. Βαφία. Από την άλλη, ένα σοβαρό ερωτηματικό είναι αν η σύσταση για ψυχραιμία σχετίζεται με το πρόσφατο παράδειγμα εξαίρεσης υπηρεσιών της νησιωτικής Ελλάδας (Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, Αποκεντρωμένη Διοίκηση, Πανεπιστήμιο Αιγαίου) από το καθεστώς διαθεσιμότητας των υπαλλήλων που χαρακτηρίστηκαν ως «πλεονάζον» προσωπικό. Όπως, πάντως, φαίνεται να εννοεί το Υπουργείο, η ρήτρα της νησιωτικότητας δεν φαίνεται να εξαιρεί και τα νομικά πρόσωπα νησιωτικών δήμων, κάτι το οποίο μάλλον εντείνει την ανησυχία των υπαλλήλων.