Τουρισμός μεγάλου κυβισμού

Σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) για το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού για τον Τουρισμό, με τη συνοδό στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για την αειφόρο τουριστική ανάπτυξη, τέθηκε σε διαβούλευση από το ΥΠΕΚΑ και θα ολοκληρωθεί μέσα σε ενάμιση μήνα.

Μέσω αυτού προωθείται η αλλαγή του υπάρχοντος πλαισίου και άρση των περιορισμών των τουριστικών επενδύσεων, όπως αυτοί ορίζονταν από τις σχετικές διατάξεις του 2009.

Καθώς οι πολιτικές κινήσεις σε κάθε επίπεδο είναι αλληλένδετες, ο παρών σχεδιασμός έρχεται ως συνέχεια της παραχώρησης των αιγιαλών, της αλλαγής της αλιευτικής πολιτικής, της πώλησης νησίδων και φιλέτων των νησιών, της ιδιωτικοποίησης λιμανιών και αεροδρομίων, σε συνδυασμό με την αποψίλωση των οικονομικών υπηρεσιών και τμημάτων ελέγχου.

Όλα αυτά σε συνδυασμό και με τη δημιουργία σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων, η οποία προωθείται, και η αλλαγή των όρων δόμησης τους στα νησιά, συνθέτουν την εικόνα του μελλοντικού τουριστικού πακέτου της χώρας, με αλλοίωση του νησιωτικού τοπίου, το οποίο θα απωλέσει τις φυσικές, πολιτιστικές και χωροταξικές του ιδιαιτερότητες και με τουριστικές υπηρεσίες απαγορευτικές για τον ελληνικό πληθυσμό, ο οποίος από παροχέας τουριστικών υπηρεσιών θα αρκεστεί στο ρόλο του εξυπηρετητή.

Η στόχευση

Το νέο χωροταξικό σχέδιο κατατάσσει σε κατηγορίες τους τουριστικούς προορισμούς, αναλόγως της τουριστικής τους ανάπτυξης, σε ανεπτυγμένους και αναπτυσσόμενους, στοχεύοντας σε κάθε περίπτωση στη «μετάβαση από ένα μαζικό, αδιαφοροποίητο, μονοθεματικό και χαμηλής οικονομικής απόδοσης τουρισμό σε έναν ποιοτικό, διαφοροποιημένο και πολυθεματικό τουρισμό, οικονομικά αποδοτικότερο, που απευθύνεται σε κοινό με υψηλότερες απαιτήσεις, που δεν αρκείται στο καθιερωμένο τουριστικό πρότυπο «ήλιος-θάλασσα», με παράλληλη αξιοποίηση των τουριστικών πόρων, φυσικών και ανθρωπογενών».

Με τις διατάξεις που περιλαμβάνει το νέο χωροταξικό στοχεύει στην προσέκλυση επενδύσεων, δημιουργώντας ένα ευνοϊκό επιχειρηματικό τοπίο.

Ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, κ. Σταύρος Καλαφάτης, εκφράζοντας το κυβερνητικό σκεπτικό αναφέρει ότι «Η προσαρμογή του χωροταξικού σχεδιασμού στις νέες προκλήσεις και πολιτικές, για τη βελτίωση της απόδοσης στον κλάδο του τουρισμού και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τουριστικού προϊόντος στο πλαίσιο της ασκούμενης δημοσιονομικής πολιτικής, είναι βασική μας προτεραιότητα».

Οι αλλαγές

Πέραν των σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων, ο νέος σχεδιασμός αφορά και στην παροχή κινήτρων προς εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων ξενοδοχειακών μονάδων, μετατροπή κτιρίων παραδοσιακής αρχιτεκτονικής σε ξενοδοχεία και δυνατότητα δόμησης σε ζώνη 500 μ. γύρω από οικισμούς.

Στις τουριστικά ανεπτυγμένες περιοχές, γίνεται λόγος για αναβάθμιση των τουριστικών καταλυμάτων σε 4 και 5 αστέρων με δυνατότητα επέκτασης τους, για μετατροπή ξενοδοχειακών καταλυμάτων σε σύνθετα τουριστικά καταλύματα, δίνονται κίνητρα για μερική ή ολική απόσυρση μη αξιόλογων, απαξιωμένων ή εγκαταλελειμμένων κτιρίων και εγκαταστάσεων χρήσης τουρισμού, ενώ στις εκτός σχεδίου περιοχές και εκτός ορίων οικισμών, επιτρέπεται η δόμηση τουριστικών καταλυμάτων σε γήπεδα ελάχιστης επιφάνειας 20 στρεμμάτων και με μέγιστη πυκνότητα για ξενοδοχεία πέντε και τεσσάρων αστέρων με 8 και 9 κλίνες ανά στρέμμα και ο μικτός συντελεστής δόμησης στους οργανωμένους υποδοχείς και στα σύνθετα τουριστικά καταλύματα ορίζεται σε 0,10. Επίσης προβλέπεται η χωροθέτηση οργανωμένων κατασκηνώσεων (camping).

Όσον αφορά τώρα στις αναπτυσσόμενες τουριστικά περιοχές, προωθούνται οργανωμένοι υποδοχείς, γίνεται αύξηση της αρτιότητας στην εκτός σχεδίου δόμηση από 15 σε 20 στρέμματα και δίνεται η δυνατότητα κατασκευής νέων ξενοδοχείων 3,4, και 5 αστέρων σε περιοχές εντός σχεδίου, εντός ορίων οικισμών και εντός ζωνών χρήσεων γης, με τους ισχύοντες όρους δόμησης και σε εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών περιοχές η δόμηση κύριων τουριστικών καταλυμάτων είναι δυνατή σε γήπεδα ελάχιστης επιφάνειας 20 στρεμμάτων και με μέγιστη πυκνότητα 8, 9 και 10 κλίνες ανά στρέμμα για ξενοδοχεία 5, 4 και 3 αστέρων αντίστοιχα.

Επίσης αίρεται το όριο κορεσμού των 100 κλινών των ξενοδοχειακών μονάδων, όπως ισχύει για 76 μικρά κατοικημένα νησιά.

Στις παράκτιες περιοχές και τα νησιά βελτιώνεται η προσβασιμότητα, επιχειρείται η υπέρμετρη τουριστική ανάπτυξη με τη λήψη ανάλογων μέτρων, ενισχύεται ο εκσυγχρονισμός υφιστάμενων τουριστικών μονάδων, αίρεται ο περιορισμός του 5% και ισχύουν οι προϋποθέσεις της εντός σχεδίου και στην εκτός σχεδίου αρτιότητα (15 στρέμματα και μέγιστη πυκνότητα 8, 9 και 10 κλίνες ανά στρέμμα για ξενοδοχεία 5, 4 και 3 αστέρων αντίστοιχα.

Για τα ακατοίκητα νησιά αλλάζει η διάταξη, που προβλέπει ότι η κάλυψη των τουριστικών εγκαταστάσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει το 3% της έκτασης του νησιού, ενώ περιορίζεται από τα 500 στα 300 στρέμματα το όριο έκτασης σε βραχονησίδες και ακατοίκητα νησιά που δεν μπορούν να αξιοποιηθούν τουριστικά.

Τα υπόλοιπα ακατοίκητα νησιά μπορούν να αξιοποιηθούν τουριστικά, αφού πλέον θα επιτρέπεται η χωροθέτηση οργανωμένων υποδοχέων τουριστικών δραστηριοτήτων ως εξής: Για έκταση από 300 ως 2.000 στρέμματα ορίζεται ανώτατος μικτός συντελεστής δόμησης 0,05, για έκταση από 2.000 ως 4.000 στρέμματα ορίζεται ανώτατος μικτός συντελεστής δόμησης 0,03, και για το υπόλοιπο της έκτασης ορίζεται ανώτατος μικτός συντελεστής δόμησης 0,01.

Ιδιαίτερες περιοχές

Ούτε οι περιοχές Natura θα γλιτώσουν από τις επενδύσεις των σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων, αναφέροντας στο σχέδιο ότι «κατ' εξαίρεση και σε περιοχές Νatura 2000, όπου δεν έχει εκδοθεί προεδρικό διάταγμα προστασίας, επιτρέπεται η χωροθέτηση οργανωμένων υποδοχέων υπό τις προϋποθέσεις ικανών αντισταθμιστικών μέτρων».

«Η χρήση έχει προβλεφθεί από το ΠΔ προστασίας και η χωροθέτηση έχει αξιολογηθεί ως επιτακτικού δημόσιου οικονομικού ή κοινωνικού συμφέροντος, διασφαλίζει την προστασία και διατήρηση του προστατευτέου αντικειμένου, βάσει ειδικής οικολογικής αξιολόγησης, κατά τις προβλέψεις του Ν. 4014/2011, και έχουν προβλεφθεί όπου απαιτείται ικανά κατά περίπτωση αντισταθμιστικά μέτρα».

Όπως σε κάθε κανόνα έτσι και εδώ υπάρχει η εξαίρεση που επιτρέπει τη χωροθέτηση οργανωμένων υποδοχέων υπό τις προϋποθέσεις ικανών αντισταθμιστικών μέτρων, ακόμη και σε περιοχές του δικτύου Natura 2000, για τις οποίες δεν έχει εκδοθεί ΠΔ προστασίας, στις περιπτώσεις επαρκούς τεκμηρίωσης, κατά τη σύνταξη μελέτης ειδικής οικολογικής αξιολόγησης.

Επίσης στις ειδικές περιπτώσεις περιλαμβάνεται και η δημιουργία καταδυτικών πάρκων «σε περιοχές εφαπτόμενες ή μη της ακτής, προστατευμένες από την αλιεία και από άλλες θαλάσσιες και υποθαλάσσιες δραστηριότητες, εντός των οποίων αναπτύσσονται και διεξάγονται καταδυτικές δραστηριότητες για λόγους αναψυχής ανάπτυξη υποθαλάσσιων μουσείων με στόχο την αναψυχή και σε θαλάσσιες περιοχές με κατάλληλο ενάλιο απόθεμα, υπό τους όρους και τις δεσμεύσεις που αφορούν τα αρχαιολογικά μνημεία και τόπους».