Μαχαίρι στους οφειλέτες επιχειρηματίες

Η μη έκδοση ασφαλιστικής ενημερότητας, καθιστώντας ουσιαστικά την επιχείρηση παράνομη, θα είναι η ποινή που περιμένει 200.000 επιχειρήσεις οι οποίες δηλώνουν προσωπικό, στις υποβαλλόμενες στο ΙΚΑ Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις (ΑΠΔ), χωρίς όμως να καταβάλλουν τις ανάλογες εισφορές.

Μέσω μηχανογραφικού συστήματος γίνεται πλέον η διασταύρωση των στοιχείων του αριθμού των εργαζομένων των επιχειρήσεων, που αναφέρονται στις ΑΠΔ, με τις καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές εκ μέρους της επιχείρησης, μέτρο που θα απαγορεύει στους οικονομικά ασυνεπείς εργοδότες να υποβάλλουν ΑΠΔ χωρίς πρώτα να έχουν εξοφλήσει ή ρυθμίσει τις οφειλόμενες, από την αρχή του έτους, εισφορές.

Σε αυτές τις περιπτώσεις θα υπάρχει άμεση μηχανογραφική έκδοση Πράξης Επιβολής Εισφορών (ΠΕΕ), την οποία θα λαμβάνει ηλεκτρονικά ο οφειλέτης που δήλωνε τους εργαζόμενους, παρακρατώντας όμως τις ασφαλιστικές τους εισφορές.

Το Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), εντός της επόμενης εβδομάδας θα αποστείλει περίπου 200.000 ειδοποιήσεις προς οφειλέτες επιχειρηματίες, καλώντας τους για την άμεση τακτοποίηση των οικονομικών εκκρεμοτήτων τους.

Παράλληλα, σε ελέγχους του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας, η απασχόληση ανασφάλιστων εργαζομένων θα επιφέρει στην επιχείρηση πρόστιμο 10.500 ευρώ για κάθε έναν από αυτούς.

Πάντως σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να χαθούν τα ένσημα των ασφαλισμένων των οποίων δεν έχουν καταβληθεί οι ασφαλιστικές εισφορές, σύμφωνα με τον διοικητή του ΙΚΑ, ο οποίος όμως διευκρίνισε πως καλύπτονται οι εργαζόμενοι για τους οποίους δεν έχουν υποβληθεί από τους εργοδότες τους Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις.

Πρόκειται για ρυθμίσεις που ναι μεν κρίνονται αναγκαίες, καθώς η ασυδοσία πολλών επιχειρηματιών λειτουργούσε αρνητικά επί χρόνια για την οικονομία της χώρας, όμως εξαιτίας των προβλημάτων επιβίωσης που αντιμετωπίζουν χιλιάδες επιχειρήσεις, ίσως το μέτρο λειτουργήσει καταλυτικά ως προς τη συνέχιση λειτουργίας τους, με αποτέλεσμα να επιφέρει τελικά αρνητικά αποτελέσματα.

Τα 4 βήματα της διαδικασίας

Σύμφωνα με ανακοίνωση του διοικητή του ΙΚΑ, Ροβέρτου Σπυρόπουλου, η συγκεκριμένη διαδικασία περιλαμβάνει 4 μέτρα άμεσης εφαρμογής:

1. Από την Τετάρτη 6 Νοεμβρίου τίθεται σε πλήρη εφαρμογή, κανονιστικά και λειτουργικά, το μηχανογραφικό εργαλείο αυτόματης διασταύρωσης των υποβληθεισών μηνιαίων εισφορών σε σχέση με τις καταβληθείσες.

Για το σύνολο των περιπτώσεων που διαπιστώνεται υστέρηση των καταβληθέντων ποσών σε σχέση με τα υποβληθέντα εκδίδεται μηχανογραφικά Πράξη Επιβολής Εισφορών (ΠΕΕ), η οποία και αποστέλλεται ηλεκτρονικά στον οφειλέτη.

Οφειλέτες αυτών των περιπτώσεων, που δεν θα εξοφλήσουν ή δεν θα ρυθμίσουν τις οφειλές τους, στερούνται του δικαιώματος υποβολής μέσω Διαδικτύου της Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (ΑΠΔ) του επόμενου μήνα.

Αυτοί οι οφειλέτες μπορούν να υποβάλλουν την ΑΠΔ με μαγνητικό μέσο, μόνο στο υποκατάστημα στο οποίο ανήκουν, με την απαράβατη υποχρέωση είτε της εξόφλησης των οφειλόμενων ποσών είτε της ρύθμισής τους.

2. Γνωστοποιείται στο σύνολο των οφειλετών προγενέστερων χρονικών περιόδων που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές, ότι αν δεν προσέλθουν άμεσα προκειμένου να εξοφλήσουν ή να ρυθμίσουν τις οφειλές τους στο υποκατάστημα της περιοχής τους, στερούνται του δικαιώματος υποβολής ΑΠΔ μέσω του Διαδικτύου.

3. Τίθεται σε άμεση ισχύ ειδική μηχανογραφική εφαρμογή, με βάση την οποία το σύνολο των υποβαλλομένων μηνιαίων ΑΠΔ θα ελέγχεται προκειμένου να διαπιστώνεται η απόλυτη ταύτιση των δηλωθέντων μονάδων εργασίας στο σύστημα Εργάνη σε σχέση με τα ακριβή στοιχεία των μονάδων αυτών στη δήλωση ασφάλισης μέσω των μηνιαίων ΑΠΔ.

Στις περιπτώσεις ύπαρξης διαφορών θα επιβάλλονται και θα αποστέλλονται ηλεκτρονικά τα προβλεπόμενα εκ του νόμου πρόστιμα για τη μη ασφάλιση εργαζόμενου προσωπικού.

Αυτή η μηχανογραφική εφαρμογή επεκτείνεται από την 1η Ιανουαρίου 2014 και ως προς την επιβεβαίωση και διασταύρωση της απόλυτης ταύτισης των δηλωθεισών αποδοχών για κάθε μονάδα εργασίας στην ΑΠΔ με τις αντίστοιχες δηλωθείσες αποδοχές για την απόδοση του Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών (ΦΜΥ).

4. Από την 1η Δεκεμβρίου 2013 εντάσσονται στο σύστημα υποβολής της μηνιαίας ΑΠΔ και οι εισφορές που αντιστοιχούν στο σύνολο των Ταμείων Επικουρικής Ασφάλισης. Και για τις περιπτώσεις αυτές ισχύουν στο σύνολό τους οι προβλεπόμενες ελεγκτικές διαδικασίες και τα συνακόλουθα μέτρα που αφορούν τις εισφορές της κύριας ασφάλισης.

Η στόχευση του υπουργείου

Το υπουργείο Εργασίας επιχειρεί με τη λήψη τέτοιων αποφασιστικών μέτρων να εξασφαλίσει τους αναγκαίους πόρους για την οικονομική κάλυψη των ελλειμματικών ασφαλιστικών ταμείων, ειδικά ενόψει και των διαπραγματεύσεων με την τρόικα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε ο υπουργός Εργασίας, την περίοδο Ιανουάριου – Σεπτεμβρίου, η απόκλιση μεταξύ δηλωθέντων και εισπραχθέντων εισφορών από το ΙΚΑ, άγγιξε τα 700 εκ. ευρώ, που υπολογίζεται ότι έως το τέλος του χρόνου θα φτάσουν στο 1 δις ευρώ μόνο για φέτος, ενώ μεταξύ 5 με 6 δις ευρώ υπολογίζονται οι ανεξόφλητες οφειλές προηγούμενων ετών.

Με την επιβολή του νέου μέτρου το υπουργείο ευελπιστεί να εισπράξει εντός του 2014, περί τα 350 εκ. ευρώ, δηλαδή περίπου το 35% του ανείσπρακτου για φέτος 1 δις ευρώ.

Όπως δήλωσε ο υπουργός, Γ. Βρούτσης, πρόκειται για «ακόμη μία δύσκολη απόφαση για να χωρίσουμε την ήρα από το σιτάρι», ενώ ο διοικητής του ΙΚΑ, Ροβέρτος Σπυρόπουλος ανέφερε πως «τίθεται σε λειτουργία στο ΙΚΑ - ΕΤΑΜ ένα σύνολο μηχανογραφικών εφαρμογών οι οποίες προετοιμάστηκαν συστηματικά για να κλείσουν οριστικά διαχειριστικά και λειτουργικά κενά, που επέτρεψαν τη σταδιακή μεγέθυνση των φαινομένων εισφοροδιαφυγής και εισφοροαποφυγής».

Πέραν της επιβολής του νέου μέτρου, ο διοικητής του ΙΚΑ ζητά από τα υποκαταστήματα του Ιδρύματος, να εντατικοποιήσουν τους ελέγχους στις επιχειρήσεις, σε μία προσπάθεια αύξησης των εσόδων από τις τρέχουσες εισφορές, αλλά και από τις ληξιπρόθεσμες οφειλές.

Στο έγγραφο του ΙΚΑ που εστάλη σε όλα τα υποκαταστήματα της χώρας, κρίνεται η παρούσα συγκυρία ως η «κρισιμότερη για την ανάπτυξη δράσεων και πρωτοβουλιών που θα συμβάλλουν στη διατήρηση και ενίσχυση των υπηρεσιών που παρέχονται προς τους ασφαλισμένους του Ιδρύματος».

Οι οριζόμενοι, ανά μήνα, επιτόπιοι έλεγχοι επιχειρήσεων, στους οποίους υποχρεούται να προβεί κάθε υποκατάστημα, ανέρχονται κατ’ ελάχιστον στους 10 και ο ίδιος αριθμός ισχύει και για τους ελέγχους των οικοδομοτεχνικών έργων.

Όπως αναφέρεται στο σχετικό έγγραφο κρίνεται «ιδιαίτερη η σημασία του επιτόπιου ελέγχου για την διερεύνηση των κυριότερων μορφών εισφοροδιαφυγής, τη μηδενική ή πλημμελή ασφάλιση» και η έως σήμερα ελεγκτική δράση των υποκαταστημάτων του ΙΚΑ εκτιμάται «ως όχι απλά κατώτερη της κατ΄ ελάχιστα αναμενόμενης, αλλά υποτυπώδη ακόμη και αν συνυπολογισθούν οι συνθήκες που δημιουργήθηκαν από την μείωση του προσωπικού».