Αυστηρότερη εποπτεία

Νέες ελεγκτικές δομές για την οικονομία της Ελλάδας, με την Κομισιόν να αναλαμβάνει πλέον τον ρόλο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το οποίο θα παραχωρήσει στα ευρωπαϊκά όργανα τις αρμοδιότητες του, αλλά και την θέση του στην τρόικα.

Επικοινωνιακή τακτική σε συνεργασία κυβέρνησης και δανειστών, προκειμένου να συνδυαστεί η συζήτηση για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους με νέα συνθηματολογία για έξοδο της χώρας από τα μνημόνια και με την «ανάπτυξη», που θα επιχειρηθεί να κατοχυρωθεί σαν το μήνυμα της επόμενης περιόδου.

Δεν πρόκειται για κάτι νέο αλλά για προσυμφωνημένη τακτική από το 2010, ότι η χώρα θα περάσει σε ενισχυμένη εποπτεία, σύμφωνα με τον σχετικό ευρωπαϊκό κανονισμό.

Σε ότι σχετίζεται με τον μηχανισμό, αρχικά θα αναλαμβάνει την ευθύνη η Κομισιόν, εν συνεχεία θα περνά από το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, χωρίς όμως να έχει ουσιαστικό λόγο και τελικά οι αποφάσεις θα λαμβάνονται από το Συμβούλιο Υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης (Eurogroup).

Η νέα ελεγκτική δομή

Ένα νέο εποπτικό όργανο της ελληνικής οικονομίας πρόκειται να αναλάβει τον έλεγχο, τη στήριξη και τη χρηματοδότηση της Ελλάδας, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (EMS), που έρχεται να υποκαταστήσει το ΔΝΤ, με την Ευρώπη πλέον να είναι αυτή που θα αναλάβει υπό την πλήρη εποπτεία της τη χώρα.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αναλαμβάνει υποδεέστερο ρόλο από αυτόν που μέχρι σήμερα επιτελούσε και η Κομισιόν θα είναι αυτή που αναλαμβάνει να διεκπεραιώνει ότι σχετίζεται με τα πακέτα βοήθειας της Ελλάδας, καθώς μέσω του νέου μηχανισμού, ενισχύονται οι αρμοδιότητες της.

Αυτό πρακτικά σημαίνει πως μέσω του νέου συστήματος, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας θα είναι αυτός που θα επιφορτιστεί και με τη χρηματοδοτική στήριξη, όταν αυτή απαιτηθεί, καθώς θα αναλάβει να απορροφήσει και μέρος των ελληνικών ομολόγων.

Η κάλυψη τους προβλέπεται να γίνει μέσω μίας «προληπτικής γραμμής πίστωσης» προς την Ελλάδα, αρκεί να συνεχιστεί η εφαρμογή της ανάλογης τακτικής που ήδη έχει ξεκινήσει, μεγαλώνοντας το άνοιγμα στις αγορές.

Η εν λόγω εφαρμογή έρχεται ουσιαστικά να υποκαταστήσει μία νέα μνημονιακή δέσμευση, παρουσιάζοντας εξωραϊσμένη, μέσω της διαφορετική ορολογίας μία νέα δανειοδότηση της χώρας.

Από την πλευρά του ΔΝΤ, ως ένας εκ των κύριων δανειστών της χώρας, με την υποβάθμιση του ρόλου του, δεν είναι πλέον σε θέση να έρχεται σε απευθείας συζητήσεις με την κυβέρνηση αλλά με την Κομισιόν.

Σε εκκρεμότητα πάντως μένει εάν η υποχρέωση χρηματοδότησης που υπολείπεται από το ΔΝΤ προς τη χώρα, αναληφθεί από την Κομισιόν, ικανοποιώντας τόσο την πλευρά της Γερμανίας που πιεστικά ζητά την αποχώρηση του από την ανάμιξη του με τα ευρωπαϊκά κράτη, όσο και των ίδιων των στελεχών του, που έχουν κατά καιρούς προβάλει σχετικές εισηγήσεις.

Πάντως να υπενθυμιστεί ότι η πρώτη πρόταση για κούρεμα του ελληνικού χρέους, χωρίς να εισακουστεί, έγινε από το ΔΝΤ το 2010, πρόταση που επαναλαμβάνει και όλο το τελευταίο διάστημα.

Άμεση η σχέση της ελάφρυνσης του χρέους

Ασφυκτικότερος έλεγχος της οικονομικής πορείας της Ελλάδας, ο οποίος θα συνδυαστεί με ένα νέο πρόγραμμα, το οποίο θα πρέπει να ακολουθείται πιεστικά, μέσω του οποίου θα συγκεκριμενοποιούνται οι υποχρεώσεις της χώρας.

Αυτές θα πρέπει να προσυμφωνηθούν και θα αφορούν τόσο στους νέους δημοσιονομικούς στόχους που θα τεθούν όσο και τις διαρθρωτικές πολιτικές που επιβάλλεται να ακολουθηθούν και θα αποτελούν επακόλουθα της συζήτησης για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.

Οι συμφωνίες επ’ αυτού, που θα τελούν σε άμεση συνάρτηση και με τις μελλοντικές χρηματοδοτικές ανάγκες που θα προκύψουν, θα σχετίζονται και με τη λήψη των σχετικών αποφάσεων για τον ρόλο του νέου μηχανισμού.

Μέσω του μηχανισμού ελέγχου θα παρακολουθείται η αυστηρή τήρηση του προγράμματος που θα συνοδεύσει τη συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους, ώστε να μπει η χώρα σε μία νέα πιεστική παρακολούθηση εφαρμογής των απαιτούμενων πολιτικών, ώστε μέσω των εξαμηνιαίων εκθέσεων προόδου θα συστήνονται τα διορθωτικά μέτρα που θα ορίζουν οι ευρωπαίοι ελεγκτές.

Η ενισχυμένη εποπτεία, την οποία θα αναλάβει ο EMS, έχει θεσμοθετηθεί από την Ε.Ε. όταν δημιουργήθηκε όλο το πλαίσιο για την χρηματοδοτική στήριξη της χώρας και περιλαμβάνεται στον ευρωπαϊκό κανονισμό 472, στον οποίο αναφέρεται πως «τα κράτη μέλη παραμένουν υπό (ενισχυμένη) εποπτεία μετά το πρόγραμμα εφόσον δεν έχει εξοφληθεί τουλάχιστον το 75% της χρηματοδοτικής συνδρομής που έχει ληφθεί».

Αντιστοίχως αναφέρεται και στον κανονισμό 473, που αφορά στην παρακολούθηση και εκτίμηση των σχεδίων δημοσιονομικών προγραμμάτων και τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος στην Ευρωζώνη.

Δηλαδή πρόκειται για εφαρμογές ελέγχου σε χώρες που αντιμετωπίζουν χρηματοοικονομική αστάθεια, με αποτέλεσμα όμως, όπως στην πράξη αποδείχθηκε, να προκύπτει καταπάτηση δημοκρατικών δικαιωμάτων των πολιτών αυτών των κρατών μελών, από τις παρεμβάσεις των ευρωπαϊκών αυτών οργάνων στον τρόπο άσκησης της οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής.