Αδύναμη κυβέρνηση

Σε αδιέξοδο έχει οδηγηθεί η κυβέρνηση, η οποία υποχρεούται να υποκύψει στις απαιτήσεις των δανειστών για λήψη νέων σκληρών μέτρων, προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος έλευσης της τρόικας στην Αθήνα για την έναρξη των διαπραγματεύσεων και την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, με τα χρονικά περιθώρια να περιορίζονται εντός του Δεκεμβρίου.

Η υποσχεσιολογία όλου του προηγούμενου διαστήματος, στην οποία είχε επιδοθεί η κυβέρνηση, για φορολογικές μειώσεις, άνοιγμα στις αγορές, αύξηση της ρευστότητας προς επανεκκίνηση της οικονομίας και οι μεγαλοστομίες περί εξόδου της χώρας από το μνημόνιο και των θετικών εξελίξεων που αυτό συνεπάγεται, καταρρέουν υπό το βάρος των πιέσεων που ασκούνται από τους επιτηρητές των πιστωτών, εγκλωβίζοντας την στα ίδια της τα λεγόμενα.

Η ασυμφωνία που παρατηρείται όλο το τελευταίο διάστημα μεταξύ των δύο πλευρών, προέρχεται από την πλευρά της τρόικας στην απαίτηση τήρησης όσων, μέσω του μνημονίου, είχε δεσμευτεί να εφαρμόσει η ελληνική κυβέρνηση, εντός του συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος που είχε τεθεί και από την κυβερνητική πλευρά στον υπολογισμό των πολιτικών απωλειών που θα καταγράψει με τη λήψη νέων επώδυνων μέτρων, συνυπολογίζοντας παράλληλα και την υπάρχουσα πολιτική ρευστότητα στην εκλογή του προέδρου της Δημοκρατίας, που την φέρνει μπροστά σε μία πρόωρη εκλογική αναμέτρηση περισσότερο αποδυναμωμένη.

Παράλληλα θα πρέπει να συνυπολογιστεί η πλέον ανεπιθύμητη, από τους εταίρους, λήξη του ευρωπαϊκού μνημονίου στο τέλος του χρόνου, καθώς επιζητούν, με κάθε τρόπο, την επιμήκυνση του και προς αυτή την κατεύθυνση λειτουργεί και η άρνηση εκ μέρους της τρόικας να ολοκληρώσει την αξιολόγηση εντός των προβλεπόμενων χρονικών ορίων.

Αδύναμες αντιπροτάσεις

Πρόσχημα στην αδιάλλακτη στάση της τρόικας αποτελεί η ολοκλήρωση εφαρμογής των προαπαιτούμενων που έχουν μείνει ανεφάρμοστα, όπως η αλλαγή του ασφαλιστικού, η εξίσωση του ΦΠΑ, η μεταβολή του μέτρου των 100 δόσεων των ληξιπρόθεσμων οφειλών και κυρίως το μεγάλο δημοσιονομικό κενό του 2015.

Πρόκειται για ιδιαιτέρως επώδυνα μέτρα που θα πλήξουν περεταίρω τους πολίτες, με την κυβέρνηση να μην διαθέτει πλέον την πολιτική στιβαρότητα αντιμετώπισης των κοινωνικών αντιδράσεων που θα προκληθούν.

Μέχρι στιγμής, εκ μέρους της ελληνικής πλευράς αποστέλλονται ως απάντηση στα μέτρα που απαιτεί η τρόικα, κάποια αντίμετρα μειωμένης όμως αποδοτικότητας, τα οποία δεν αποδεικνύονται ικανά να πείσουν τους δανειστές.

Άλλωστε οι περιορισμένες φορολογικές εισπράξεις του προηγούμενου διαστήματος δεν δίνουν και μεγάλη ευελιξία στους κυβερνητικούς χειρισμούς, καθώς καταγράφεται μεγάλη απώλεια στα προϋπολογιζόμενα έσοδα, όταν μόνο τον Οκτώβριο το οικονομικό «κενό» από τις εισπράξεις των φόρων έφτασε τα 800 εκ. ευρώ.

Η κυβέρνηση φαίνεται να εγκλωβίστηκε στην ίδια της την τακτική, που αφορούσε σε ανακοινώσεις φοροελαφρύνσεων λόγω της κάλυψης του στόχου εισπράξεων που είχε θέσει στις αρχές του καλοκαιριού, παρά την συνεχή επισήμανση εκ μέρους της τρόικας για το μέγεθος του δημοσιονομικού κενού που υπολογιζόταν για το 2015.

Τώρα προσπαθεί με προτάσεις για διορθωτικές αλλαγές στα ήδη υπάρχοντα μέτρα να πείσει τους ελεγκτές, όπως στην περίπτωση των 100 δόσεων, όπου αντιπροτείνει τον υπολογισμό περιουσιακών κριτηρίων για τους δικαιούχους υπαγωγής στη ρύθμιση.

Όσον αφορά στον αντίποδα της πλήρους μεταβολής του ασφαλιστικού συστήματος, αντιπροτείνει μεταβολή του αριθμού των απαιτούμενων ενσήμων από τις 4.500 που ισχύουν στις 6.500 για την κατοχύρωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος.

Πολιτικές αντιδράσεις

Πέραν των εξωτερικών πιέσεων, έντονες είναι και αντιδράσεις που έχουν αρχίσει να διαγράφονται στο εσωτερικό της κυβέρνησης, πρωτίστως με τις σχέσεις των δύο κυβερνητικών εταίρων που έχουν φτάσει σε οριακό σημείο ισορροπίας και δευτερευόντως με τις εκφραζόμενες αντιρρήσεις εκ μέρους των κυβερνητικών βουλευτών, οι οποίες ολοένα και πληθαίνουν.

Αυτό εντείνει την ανασφάλεια όσον αφορά στην στήριξη και υπερψήφιση των νέων μέτρων που υποχρεωθεί η κυβέρνηση να περάσει από το ελληνικό κοινοβούλιο, με την απαιτούμενη πλειοψηφία να θεωρείται αμφίβολη.

Προς αυτή την κατεύθυνση κινούνται όλο και περισσότεροι βουλευτές των δύο συγκυβερνώντων κομμάτων, οι οποίοι διαμηνύουν με κάθε τρόπο την πρόθεση τους να μην παρέχουν στήριξη, συνυπολογίζοντας και πολιτικό βάρος που θα πρέπει να διαχειριστούν εν όψει και της επικείμενης εκλογικής αναμέτρησης.

Έναντι της θετικής τους ψήφου σε νέα επώδυνα μέτρα, θα πρέπει να αντιπαραβάλουν το πολιτικό κόστος που θα επωμισθούν, όταν ήδη έχουν αν λογοδοτήσουν στους ψηφοφόρους τους για τα τελευταία χρόνια οικονομικής ύφεσης και συρρίκνωσης του βιοτικού τους επιπέδου.

Ακόμη εντονότερες οι αντιδράσεις που αναμένονται από τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, το οποίο ήδη σπαράσσεται ενδοπαραταξιακά, ενώ συνεχίζει την «βουτιά στο κενό», καταγράφοντας τεράστιες απώλειες στο σύνολο των σφυγμομετρήσεων πολιτικής δύναμης.

Οι κρίσιμες αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν έως το τέλος της εβδομάδας, καθορίζοντας κι την έλευση ή όχι της τρόικας στην Αθήνα, καθώς θα διαφανεί εάν υπήρξε έστω και εν μέρει αποδοχή των προτάσεων της ελληνικής πλευράς.