Οι πρώτες αντιδράσεις

Η μειωμένη διαπραγματευτική δύναμη της κυβέρνησης έναντι της τρόικας, σε συνδυασμό με την υποχρέωση τήρησης των μνημονιακών δεσμεύσεων που έχει αναλάβει, τη φέρνουν προ τετελεσμένων αποφάσεων, τις οποίες πρέπει απαρέγκλιτα να εφαρμόσει, με αποτέλεσμα να εισπράττει την κοινωνική αντίδραση για τα μέτρα που πρόκειται να εφαρμοστούν.

Η προοπτική εξίσωσης των συντελεστών του ΦΠΑ, που προϋποθέτει κατάργηση του ειδικού ευνοϊκού φορολογικού καθεστώτος που επικρατεί στα νησιά, ως αντισταθμιστικό μέτρο στα πλαίσια της νησιωτικότητας, έχει προκαλέσει έντονη αναστάτωση στις τοπικές κοινωνίες, οι οποίες θα κληθούν να σηκώσουν και όλο το βάρος των επιπτώσεων που η αλλαγή αυτή θα σημάνει.

Παράλληλα, η αύξηση και του κατώτατου συντελεστή 6,5% που ισχύει για τα ξενοδοχεία, θα πλήξει περεταίρω τις νησιωτικές οικονομίες, καθώς ο συγκεκριμένος κλάδος είναι καίριο στοιχείο του τουριστικού περιβάλλοντος, που αφορά άμεσα στα νησιά, τα οποία αποτελούν την κύρια τουριστική δύναμη της χώρας.

Οι αρνητικές αυτές εξελίξεις που προοιωνίζονται και θα πλήξουν καίρια τις νησιωτικές οικονομίες, αν και από την υπογραφή του μνημονίου, ήταν γνωστές, συνάντησαν την αδιαφορία των αρμοδίων θεσμικών εκπροσώπων και την υποτυπώδη αντίδραση των αυτοδιοικητικών, οι οποίοι φάνηκαν να αρκούνται στις μεγαλόστομες υπουργικές και βουλευτικές υποσχέσεις περί του αντιθέτου.

Τώρα την ύστατη στιγμή, λίγο πριν την εφαρμογή, υψώνονται φωνές διαμαρτυρίας από θεσμικούς εκπροσώπους των Αθηνών, ενώ και πάλι από τους αντίστοιχους φορείς της νησιωτικής χώρας τηρείται μία ήπια στάση, αντικαθιστώντας την όποια κραυγή απόγνωσης με σύνταξη κειμένων διαφωνίας και την όποια κινητοποίηση με έκδοση ψηφισμάτων.

Οι αντιδράσεις που καταγράφηκαν από θεσμικούς εκπροσώπους των Αθηνών, ακόμα και ιδεολογικά φίλα προσκείμενων στην κυβέρνηση, μπορεί να μετείχαν στην κυβερνητική προτροπή για δημιουργία αντιδράσεων ώστε αυτές να χρησιμοποιηθούν ως μοχλός πίεσης προς την τρόικα, όμως τουλάχιστον μπορούν να αποτελέσουν ένα μικρό στοιχείο παραδειγματισμού στοιχειώδους αντίδρασης, για τους νησιωτικούς εκπροσώπους.

Μικρομεσαία αντίδραση

Οι φορολογικές μετατροπές που πρόκειται να επιβληθούν, θα επιφέρουν καίριο πλήγμα προκαλώντας την πλήρη κατάρρευση των, όσων ακόμα υπάρχουν, μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καθώς αυτές θα είναι και οι άμεσοι αποδέκτες των αρνητικών συνεπειών, έναντι των μεγάλων επιχειρήσεων, που παρά της ασυνέπειας που επιδεικνύουν έναντι του δημοσίου, συνεχίζουν να χαίρουν της κρατικής προστασίας.

Η φωνή διαμαρτυρίας των μικρομεσαίων της αγοράς, έναντι αυτών των εξελίξεων, υψώθηκε από την Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ), με τον πρόεδρο της Βασίλη Κορκίδη, να στρέφεται ευθέως κατά της κυβέρνησης και των χειρισμών της.

Συγκεκριμένα ανέφερε «εμείς θέλουμε, αλλά δεν μπορούμε και οι δανειστές που μπορούν δεν θέλουν να περάσουμε άμεσα στην επόμενη φάση. Όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση με τα προβλήματα, που διαρκώς παρουσιάζονται στις διαπραγματεύσεις κυβέρνησης και τρόικας, διερωτάται κανείς εάν έχει αξία να διατυπωθεί μία ακόμη έκκληση, ώστε να βγει η Ελλάδα από το αδιέξοδο. Το μόνο που μπορεί να σκεφτεί ένας άνθρωπος της αγοράς, αναφορικά με τα παζάρια και τον τρόπο της διαπραγμάτευσης είναι κατά πόσο τελικά επιδιώκεται να κλείσει μια ισορροπημένη συμφωνία;».

Κάνοντας έκκληση για εξεύρεση μίας ρεαλιστικής λύσης, συμπλήρωσε πως «Η αγωνία μας και η αβεβαιότητα για το αύριο, δυστυχώς, παρατείνονται όπως φαίνεται μαζί με το Μνημόνιο. Καλούμε για άλλη μια φορά όλους τους εμπλεκόμενους, εντός και εκτός Ελλάδας, να επιδείξουν ειλικρίνεια και υπευθυνότητα, ώστε να μην έχουμε ένα επικίνδυνο πισωγύρισμα».

Το Επιμελητήριο της Αθήνας αντιδρά για το τουριστικό πλήγμα

Και ενώ εκ μέρους του εκπροσώπου των επιχειρηματιών των Κυκλάδων, ακόμα και την ύστατη στιγμή συνεχίζεται η απραξία που επέδειξε όλο το τελευταίο διάστημα, μεγεθύνοντας την Επιμελητηριακή σιωπή, αντίδραση εκφράστηκε από το Επαγγελματικό Επιμελητήριο της Αθήνας, με τον πρόεδρο του, Γιάννη Ρεκλείτη, να εκφράζει την αντίθεση του φορέα στην λήψη των μέτρων που αφορούν στις μεταβολές του ΦΠΑ.

Οι μεταβολές αυτές που θα επέλθουν ως οικονομικό αντιστάθμισμα στην εισπρακτική αδυναμία που παρουσίασαν οι κρατικοί μηχανισμοί, οδήγησαν τον κ. Ρεκλείτη να δηλώσει «ελπίζουμε η κυβέρνηση να μην ενδώσει και να μην επιλέξει τις εύκολες λύσεις για να καλύψει τρύπες».

Αναφερόμενος στις απαιτήσεις της τρόικας, μίλησε για αφαίμαξη της ελληνικής οικονομίας επί 5 χρόνια και πως τώρα πλέον είναι πέραν κάθε λογικής, όπως η αύξηση του κατώτατου συντελεστή ΦΠΑ σε είδη που καλύπτουν βασικές ανάγκες των καταναλωτών, όπως και στην περίπτωση διατήρησης του τουριστικού ρεύματος.

Ειδικά για το μεγάλο κομμάτι του τουρισμού που πλήττεται άμεσα από τέτοιες αποφάσεις, επεσήμανε ότι τραυματίζεται η μοναδική αναπτυσσόμενη πηγή εσόδων, στη περίοδο της κρίσης, που είναι ο τουρισμός, καθώς πρακτικά τον κάνουν ακριβό, κατευθύνοντας έμμεσα τους τουρίστες σε άλλους, ανταγωνιστικούς της χώρας, προορισμούς, όπως στην Τουρκία και σε γερμανικών συμφερόντων τουριστικά συγκροτήματα και εγκαταστάσεις που βρίσκονται εκεί.

Παρέμβαση του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου

Άμεσα θιγόμενος από τα νέα μέτρα μεταβολής των συντελεστών ΦΠΑ και ο ξενοδοχειακός κλάδος, με τον πρόεδρο του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΞΕΕ), Γιώργο Τσακίρη, να υψώνει φωνή διαμαρτυρίας, με άμεσο αποδέκτη των πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά, από τον οποίο ζητά να κινηθεί αποφασιστικά για την αποτροπή, έστω και την τελευταία στιγμή, του ενδεχόμενου αύξησης των συντελεστών του τουριστικού ΦΠΑ.

Στην παρέμβαση των ξενοδόχων σημειώνεται πως «αντί να παρθούν μέτρα στρατηγικής και θεσμικής θωράκισής του με στόχο την εξασφάλιση της αειφόρου ανάπτυξής του, ενεργοποιούνται εκ νέου κοντόφθαλμα και εσφαλμένα μέτρα, μιας αντιαναπτυξιακής, αμιγώς εισπρακτικής λογικής, τα οποία καταδικάζουν τον ελληνικό τουρισμό στη διολίσθηση στις παλιές ζοφερές ημέρες».

Επισημαίνεται πως θα επέλθει καίριο πλήγμα στη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων του κλάδου, καθόσον το σύνολο των τουριστικών συμβολαίων έχουν ήδη ολοκληρωθεί ενώ συγχρόνως οι συνέπειες στην ανταγωνιστικότητα του τουριστικού προϊόντος θα είναι καταστροφικές και μακροχρόνιες.

Επίσης υπενθυμίζεται το θετικό αποτέλεσμα για την εθνική οικονομία που είχε η μεγάλη άνοδος του αριθμού επισκεπτών στην Ελλάδα επιφέροντας παράλληλα αύξηση των τουριστικών εσόδων».

Απώλειες για τις τουριστικές επιχειρήσεις

Ως «οικονομική αυτοκτονία» χαρακτήρισε την εξέλιξη αυτή ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), Ανδρέας Ανδρεάδης, ο οποίος δήλωσε πως είχε υπάρξει εκ μέρους του ενημέρωση προς την κυβέρνηση για το πόσο επιζήμια θα ήταν μία τέτοια εξέλιξη.

Μιλώντας με αριθμούς ο κ. Ανδρεάδης, ανέφερε πως η αύξηση του ΦΠΑ θα προκαλέσει απώλειες 2 εκατ. τουριστών και αντιστοίχως απώλειες εσόδων 1,5 δις ευρώ, συμπληρώνοντας πως η αύξηση αυτή «δεν βασίζεται σε καμία οικονομική λογική και θα έχει σοβαρές συνέπειες στον ελληνικό τουρισμό. Αντίθετα θα λειτουργήσει προς όφελος ανταγωνιστών της Ελλάδας εντός της Ευρωζώνης, οι οποίοι δεν είδαν με καλό μάτι την αύξηση της τουριστικής κίνησης προς τη χώρα μας κατά 7 εκατ. επισκέπτες την τελευταία διετία».

Στάθηκε δε και στα μεγέθη απασχολισιμότητας, που επηρεάζονται άμεσα από αυτή την εξέλιξη, λέγοντας πως «Κάθε 1 εκατ. ξένοι επισκέπτες αντιστοιχεί σε 50.000 πρόσθετες θέσεις απασχόλησης. Τα 7 εκατ. πρόσθετους επισκέπτες που προσέλκυσε η Ελλάδα τη διετία 2013-2014 αντιστοιχούν σε 350.000 θέσεις εργασίας, τις οποίες όλοι θα ήθελαν να προσφέρουν στις χώρες τους».

Επιβεβαίωση αδράνειας από το Επιμελητήριο Κυκλάδων

Έναντι όλων αυτών, το Επιμελητήριο Κυκλάδων, εμφανίστηκε εχθές, με ένα δελτίο τύπου, το οποίο είναι πλήρως απαξιωτικό προς τους αποδέκτες του, καθώς δεν φέρει καν την υπογραφή του προέδρου του, Γιάννη Ρούσσου, μέσω του οποίου επιχειρείται να παρουσιαστεί ο μέχρι σήμερα παρεμβατικός του ρόλος, που όμως από τα ίδια τα γραφόμενα του το μόνο που καταφέρνει είναι η απόδειξη της πλήρους αδράνειας του.

Στο μεγαλύτερο μέρος του κειμένου, αναλώνεται στην αναφορά ενός ιστορικού συμμετοχής του σε ευρωπαϊκά επιμελητηριακά δίκτυα, σε εκθέσεις εκτιμήσεων εκ μέρους των δανειστών σχετικά με τα ποσοστά του ΦΠΑ και στην μόνη παρεμβατική κίνηση που έγινε εκ μέρους του, με επιστολή που απέστειλε προ διμήνου, σχετικά με το θέμα, προς τον υπουργό Οικονομικών.

Πέραν αυτού δεν γίνεται ουδεμία αναφορά στο εάν έλαβε απάντηση στην επιστολή αυτή, στο εάν υπήρξαν επιτόπιες επισκέψεις στα υπουργικά ή βουλευτικά γραφεία των Αθηνών, προκειμένου να ασκηθούν πιέσεις προς αποτροπή αυτού του ενδεχομένου, καθώς όπως διαφαίνεται δεν υπήρξε ανάλογη κινητοποίηση, αλλά απλά η εν λόγω επιστολή λειτούργησε ως άλλοθι εξόδου από την υποχρέωση των σχετικών διεκδικήσεων.

Τέλος αρκείται σε κάλεσμα των επαγγελματικών φορέων που εκπροσωπεί να συσπειρωθούν γύρω από την κοινή πρωτοβουλία που εξέδωσε το ψήφισμα διαμαρτυρίας, ενώ μιλά γενικόλογα για κλιμακωτή αντίδραση, χωρίς όμως να διευκρινίζει πως θα εκφραστεί πρακτικά η αντίδραση αυτή, αλλά ούτε και το πότε, όταν τα χρονικά περιθώρια είναι πολύ περιορισμένα.

Η στάση των βουλευτών

Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται η στάση των βουλευτών που εκπροσωπούν νησιωτικές περιοχές, εάν θα επιδείξουν το πολιτικό σθένος υπεράσπισης των πολιτών ψηφοφόρων τους, που θίγονται άμεσα από τις επαπειλούμενες αλλαγές.

Να σημειωθεί ότι έχουν μπροστά τους την εβδομάδα του προϋπολογισμού, στον οποίο θα πρέπει να συμπεριληφθεί η όποια μεταβολή του ΦΠΑ, ώστε αυτός να μην είναι πλασματικός και επί του οποίου θα κληθούν να αποφασίσουν οι βουλευτές.

Ιδιαιτέρως δυσχερής η θέση στην οποία βρίσκονται οι κυβερνητικοί βουλευτές, οι οποίοι είχαν προβεί σε δηλώσεις ότι ακόμα και θα παραιτηθούν του αξιώματος τους εάν υπάρξει ενδεχόμενο κατάργησης του μειωμένου συντελεστή στα νησιά.

Δήλωση που φαίνεται την παρούσα χρονική στιγμή ανεφάρμοστη, καθώς οι πλειοψηφικές ισορροπίες της κυβέρνησης είναι εύθραυστες, γεγονός που πρακτικά σημαίνει ότι κανείς δεν θα προθυμοποιηθεί να αναλάβει την ευθύνη να ρίξει την κυβέρνηση, όπως θα προκύψει από μία ανάλογη στάση.

Να σημειωθεί ότι με τους δύο κυβερνητικούς βουλευτές των Κυκλάδων, τον υπουργό Γιάννη Βρούτση και τον βουλευτή Παναγιώτη Ρήγα, η όποια προσπάθεια επικοινωνίας για να τοποθετηθούν επί του θέματος, κατέστη αδύνατη.

Από την άλλη πλευρά, πιο ξεκάθαρη θεωρείται ότι θα είναι η στάση των βουλευτών της αντιπολίτευσης, καθώς ασφαλείς δημοσιογραφικές πληροφορίες, αναφέρουν ότι θα υπάρξει κοινή δήλωση ενάντια στο ενδεχόμενο κατάργησης του ευνοϊκού φορολογικού καθεστώτος των νησιών, από το σύνολο των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ που εκλέγονται σε νησιωτικές περιοχές.

Ο Κυκλαδίτης βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Συρμαλένιος, ανέφερε ότι εκ μέρους του κόμματος του πρόκειται να ανέβουν ιδιαιτέρως ψηλά οι τόνοι και να υπάρξει έντονη αντιπαράθεση στα τελευταία μέτρα περικοπών που προτίθεται να περάσει η κυβέρνηση.

Όσον αφορά στην εξίσωση του ΦΠΑ δήλωσε στην «Κοινή Γνώμη» ότι «Αυτή την ύστατη ώρα κάνουμε έκκληση στην κοινωνία, στους φορείς, σε όλους τους άμεσα ενδιαφερόμενους να κινητοποιηθούν για να αποτρέψουν την κατάργηση του μοναδικού ευεργετικού μέτρου για την νησιωτικό ιδιαιτερότητα, διότι εάν καταργηθεί οι επιπτώσεις στον τουρισμό και την οικονομία θα είναι τεράστιες».