Νέα παραδοχή του ΔΝΤ για τη μη βιωσιμότητα του χρέους

Εκ νέου επαναφέρει το θέμα του ελληνικού χρέους το ΔΝΤ, για το οποίο κρίνεται δεδομένη η μη βιωσιμότητα του, όπως αναφέρει στη νεότερη έκθεση του, ενώ στην ίδια παραδοχή καταλήγει και η Κομισιόν, η οποία φαίνεται διατεθειμένη να εξετάσει το θέμα με την έναρξη του προγράμματος μεταρρυθμίσεων.

Η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, που αποτελούσε και ένα από τα μεγάλα ζητούμενα της ελληνικής κυβέρνησης κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, γίνεται πλέον το στοιχείο εκείνο που κρίνεται ως αναγκαιότητα από την πλευρά του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, αναγκάζοντας και το ανώτατο ευρωπαϊκό όργανο να προχωρήσει σε αυτή την αναγνώριση.

Πέραν των δυσκολιών που εμφανίζει η αποδοχή των μέτρων της συμφωνίας στο εσωτερικό της χώρας, αναταράξεις και στην πλευρά των δανειστών προκαλεί η συγκεκριμένη έκθεση, καθώς οι εταίροι ήταν αυτοί που επέβαλαν την παρουσία του ΔΝΤ στη διαπραγμάτευση και την επανάληψη της οικονομικής από μέρους του συμμετοχής στο νέο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας.

Καθώς το τρίτο δανειακό πρόγραμμα της Ελλάδας δεν έχει ακόμα επικυρωθεί, με την συζήτηση να ξεκινά μετά την έγκριση της συμφωνίας από τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια, μέχρι την ολοκλήρωση των συνομιλιών πολλά μπορεί να αλλάξουν, καθώς δεν αποκλείεται να ασκηθούν νέες μεγαλύτερες πιέσεις θέτοντας στόχους που θα δικαιολογούν μία παραπλανητική βιωσιμότητα του χρέους.

Με την κατάσταση να παραμένει ρευστή και την Γερμανία να εμμένει στην προοπτική του Grexit, σύμφωνα και με τις νεότερες δηλώσεις του Σόιμπλε, η βιωσιμότητα του χρέους, όπως τίθεται από το ΔΝΤ, ίσως λειτουργήσει ως πλεονέκτημα για την ελληνική πλευρά, μπορεί όμως και να πυροδοτήσει μεγαλύτερη αντίδραση, με τις ανάλογες απαιτήσεις, από την πλευρά της Γερμανίας.

Η ρευστότητα της συμφωνίας και οι κίνδυνοι που διαφαίνονται, αποδεικνύονται και από τις έκτακτες επαφές του Αμερικανού υπουργού Οικονομικών, Τζακ Λιού, σε Βερολίνο και Παρίσι για συναντήσεις με τις ηγεσίες των δύο χωρών για το ελληνικό ζήτημα, όπως και σε Φρανκφούρτη για επαφές με τον Μάριο Ντράγκι.

Η έκθεση του ΔΝΤ

Στην έκθεση του ΔΝΤ αναφέρεται συγκεκριμένα πως «Το ελληνικό δημόσιο χρέος έχει γίνει εξαιρετικά μη βιώσιμο. Αυτό οφείλεται στην χαλάρωση πολιτικών κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, με την πρόσφατη επιδείνωση στο εγχώριο μακροοικονομικό και χρηματοοικονομικό περιβάλλον λόγω του κλεισίματος του τραπεζικού συστήματος να επιβαρύνει σημαντικά την δυσμενή δυναμική».

Οι εκτιμήσεις του ΔΝΤ για εκτίναξη του ελληνικού δημόσιου χρέους στο 200% του ΑΕΠ κατά την επόμενη 2ετία αποτελούν στοιχεία που επιβεβαιώνουν την ανάγκη «ελάφρυνσής του που πηγαίνει πολύ πέρα από ό,τι ήταν διατεθειμένη να εξετάσει ως τώρα η Ευρώπη».

Σύμφωνα με την οικονομική ανάλυση του Ταμείου δίνεται η εναλλακτική για την περίπτωση που δεν προχωρήσει το «κούρεμα» του χρέους, τουλάχιστον να υπάρξει μία 30ετής περίοδος χάριτος, για το σύνολο των κεφαλαίων που αφορούν στον προηγούμενο ή τον μελλοντικό δανεισμό της χώρας.

Επίσης ως άλλη εναλλακτική προτείνει να υπάρξει ενίσχυση της Ελλάδας με «μεταφορές πόρων» για κάλυψη των αναγκών της.

Στην έκθεση γίνεται αναφορά και στην πρόσφατη Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους (DSA), στην οποία εντοπιζόταν πως οι σημαντικές ελλείψεις στην εφαρμογή του προγράμματος τον τελευταίο χρόνο οδήγησαν σε σημαντική αύξηση της χρηματοδοτικής ανάγκης –κατά περισσότερο από 60 δισ. ευρώ- που εκτιμώνταν μόλις πριν από μερικές εβδομάδες.

Σημειώνεται δε πως το κλείσιμο των τραπεζών και η επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων- επιφέρουν μεγάλο βάρος στο τραπεζικό σύστημα και στην οικονομία, οδηγώντας σε περαιτέρω σημαντική επιδείνωση της βιωσιμότητας του χρέους σε σχέση με αυτό που προβλέπονταν στην πρόσφατα δημοσιοποιηθείσα DSA.

Το γεγονός αυτό καθιστά ξεκάθαρο σ' αυτό το στάδιο πως θα υπάρξει σημαντική αύξηση της χρηματοδοτικής ανάγκης.

Η έκθεση καταλήγει πως έναντι των διαφορετικών εναλλακτικών προτείνονται από το ΔΝΤ, η επιλογή είναι κάτι που θα αποφασιστεί από την Ελλάδα και τους ευρωπαίους εταίρους της.

Έντονη κριτική κατά των εταίρων από το BBC

Βασιζόμενο στην συγκεκριμένη έκθεση το BBC, εμφανίζεται υποστηρικτικό προς την ελληνική πλευρά, σχετικά με την συμφωνία που της επιβλήθηκε από τους εταίρους, κρίνοντας πως σύμφωνα με το συμπέρασμα μη βιωσιμότητας του χρέους, τα μέτρα ελάφρυνσης θα έπρεπε να είναι κατά πολύ ανώτερα από αυτά που συζήτησαν οι ευρωπαίοι.

Εμφανίζεται η γελοιότητα της απαίτησης από την πλευρά των εταίρων για συμμετοχή του ΔΝΤ στο νέο πρόγραμμα της Ελλάδας, όταν ο Έλληνας πρωθυπουργός το είχε αρνηθεί, την στιγμή που το ίδιο το Ταμείο κρίνει ότι το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους απαιτεί προϋπόθεση για την συμμετοχή του στο πρόγραμμα.

Παράλληλα, στο δημοσίευμα του BBC σχολιάζονται και οι μεταρρυθμίσεις που επιβλήθηκαν στην χώρα, βάσει της συμφωνίας, κρίνοντας πως τα χρέη της Ελλάδας δεν θα της επιτρέψουν να επιτύχει για δεκαετίες πρωτογενή πλεονάσματα του 3,5% του ΑΕΠ, με τους προβλεπόμενους ρυθμούς ανάπτυξης να είναι ιδιαιτέρως υψηλοί σύμφωνα με τα οικονομικά δεδομένα της χώρας.

Σχολιάζεται δε πως η έκθεση αυτή θα προκαλέσει μεγάλο πρόβλημα στον πρωθυπουργό, ο οποίος θα πρέπει να πείσει την ελληνική Βουλή για την ψήφιση των σκληρών μέτρων της συμφωνίας «όταν ο παγκόσμιος κριτής των οικονομικών πραγμάτων (ΔΝΤ) δεν πιστεύει ότι θα οδηγήσουν τη χώρα στην ανάκαμψη».

Παραδοχή και από την Κομισιόν

Συμπληρωματικά στην έκθεση του ΔΝΤ έρχεται και το πόρισμα της Κομισιόν, το οποίο προέκευψε κατόπιν ελληνικού αιτήματος για την βιωσιμότητα του χρέους σε σχέση με το νέο δανειακό πρόγραμμα, όπου και εδώ συμπεραίνεται πως το 2020 το χρέος θα ανέλθει στο 165% του ΑΕΠ και αυτό κατόπιν των μέτρων που θα λάβει η Ελλάδα για την μείωση του, ειδάλλως υπολογίζεται ότι θα φτάσεις στο 187%.

Οι τιμές αυτές εμφανίζονται αισθητά διαφοροποιημένες προς τα πάνω σε σχέση με την αντίστοιχη έκθεση του Απριλίου, όπου υπολογιζόταν πως το χρέος θα φτάσει το 2020 στο 125% του ΑΕΠ.

Οι εκτιμήσεις της Κομισιόν για την ανάπτυξη παρουσιάζονται και αυτές επιδεινωμένες, καθώς κρίνεται μεγάλη πτώση της οικονομικής δραστηριότητας για την τρέχουσα χρονιά, με την ύφεση από 0,5% που υπολογιζόταν τον Απρίλιο, να φτάνει στο 2%-4% το 2015.

Με βάση τα προαναφερόμενα συν τον υπολογισμό των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας που εκτιμάται ότι μέχρι το 2018 θα φτάσουν στα 81,7 εκ. ευρώ, η Κομισιόν κρίνει πως αποτελούν αιτίες ανησυχίας για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.

Ως μέτρα αντιμετώπισης προτείνει τόσο την εφαρμογή μεγάλης κλίμακας μεταρρυθμίσεων, όσο και περιορισμού του χρέους, αναλόγως πάντοτε της συνέπειας εκπλήρωσης από τις ελληνικές αρχές των δεσμεύσεων για μεταρρυθμίσεις.

Ειδική επισήμανση γίνεται για τις συνέπειες που μπορεί να υποστεί η ευρωζώνη στις περιπτώσεις που υπάρξει άτακτη κατάρρευση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, καθώς αυτό θα δημιουργούσε σημαντικές αμφιβολίες για την ακεραιότητα της ευρωζώνης στο σύνολό της, τόσο για το παρόν όσο και για το μέλλον και συνιστά την αποφυγή του οποιοδήποτε ρίσκου για τις χώρες όχι μόνο της ευρωζώνης αλλά συνολικά της Ε.Ε.