Υλοποιήθηκε η παραχώρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων

Την παρθενική απόφαση αποκρατικοποιήσεων έλαβε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, με την έγκριση της σύμβασης του ΤΑΙΠΕΔ με την γερμανική Fraport, στην οποία παραχωρούνται τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας.

Ξεκίνησε η υλοποίηση των δεσμεύσεων της κυβέρνησης για τις αποκρατικοποιήσεις, με πρώτη την παραχώρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων της χώρας, που εξ αρχής είχαν συγκεντρώσει το ενδιαφέρον των Γερμανών και ήταν από τα πρώτα που είχαν ενταχθεί στη λίστα του ΤΑΙΠΕΔ, καθώς κρίνονται ως ιδιαιτέρως προσοδοφόρα.

Η απόφαση της παραχώρησης των αεροδρομίων ελήφθη στις 13 Αυγούστου από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής και άμεσα προχώρησε η δημοσίευση της στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, φέροντας τις υπογραφές του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, Γ. Δραγασάκη και των υπουργών Οικονομικών, Ε. Τσακαλώτου, Οικονομίας, Γ. Σταθάκη και Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Π. Σκουρλέτη.

Τα 14 αεροδρόμια που παραχωρούνται, μεταξύ των οποίων και τα δύο διεθνή των Κυκλάδων, είναι της Θεσσαλονίκης, της Κέρκυρας, των Χανίων, της Κεφαλλονιάς, της Ζακύνθου, του Ακτίου, της Καβάλας, της Ρόδου, της Κω, της Σάμου, της Μυτιλήνης, της Μυκόνου, της Σαντορίνης και της Σκιάθου.

Αντιδράσεις στο κενό

Να υπενθυμιστεί η εκτεταμένη αντίδραση που υπήρξε για τις προγραμματισμένες αυτές ιδιωτικοποιήσεις από την «Κοινή Πρωτοβουλία ενάντια στην ιδιωτικοποίηση των Περιφερειακών Αεροδρομίων», στην οποία συμμετείχαν 161 φορείς, οι οποίοι και συνυπέγραψαν το κοινό ψήφισμα που είχαν αποστείλει τόσο στον πρωθυπουργό Α. Τσίπρα, όσο και σε υπουργούς και βουλευτές.

Στο ψήφισμα αυτό, το οποίο δεν έτυχε καμίας ανταπόκρισης, σημειωνόταν ότι τα περισσότερα από αυτά τα αεροδρόμια βρίσκονται στις νησιωτικές Περιφέρειες της Ελλάδας, γεγονός που τους καθιστά «άκρως αναγκαίους για την ενδοπεριφερειακή κοινωνική συνοχή, την αναπτυξιακή προοπτική των νησιών και την εθνική ασφάλεια».

Αντί όλων των λογικών και αυταπόδεικτων επιχειρημάτων που αναπτύσσονταν στο εν λόγω ψήφισμα περί δημιουργίας μιας μονοπωλιακής κατάστασης, που θα έχει την ευχέρεια να επιβάλλει έλεγχο στο τουριστικό κεφάλαιο της χώρας, ο αναπληρωτής υπουργός Υποδομών, Χρήστος Σπίρτζης, μίλησε για μια κερδοφόρα για το δημόσιο ανάπτυξη τους.

Ο αναπληρωτής υπουργός αν και παραδέχθηκε πως η χώρα πλέον θα είναι αντιμέτωπη με τον κίνδυνο διεκδικήσεων μεγάλων οικονομικών αξιώσεων από την πλευρά του παραχωρησιούχου για πράξεις ή παραλείψεις του δημοσίου, παρ’ όλα αυτά σε ραδιοφωνική του συνέντευξη υποστήριξε πως η ιδιωτικοποίηση που δρομολογήθηκε θα οδηγήσει στην ανάπτυξη των αεροδρομίων.

Συγκεκριμένα ανέφερε πως «Δεν είναι ιδιωτικοποίηση όταν πωλείται εθνικός δημόσιος πλούτος και δε μπαίνει ένας ιδιώτης αλλά μπαίνει μια εταιρεία που είναι το Γερμανικό Δημόσιο…Εδώ έχουμε έναν διαγωνισμό που είναι τα 14 αεροδρόμια που φέρνουν κέρδη και μπορούν να φέρουν πολύ περισσότερα κέρδη αν αναπτυχθούν με τον τρόπο που πρέπει ν’ αναπτυχθούν…Αυτό η Ελλάδα δεν το έκανε όλα αυτά τα χρόνια, το ανάποδο έκαναν οι προηγούμενες κυβερνήσεις, στράφηκαν ν’ απαξιωθούν και στις υποδομές και στη λειτουργία τους όπως και όλες οι Δημόσιες Υπηρεσίες και θα μείνουν στη χώρα τα υπόλοιπα περιφερειακά αεροδρόμια που δεν έχουν αυτά τα περιθώρια να είναι τόσο κερδοφόρα, να πρέπει να έχουν επιδότηση για να μπορέσουν να λειτουργήσουν».

Το αντίτιμο και οι δεσμεύσεις

Στην υλοποίηση του διαγωνισμού που είχε ξεκινήσει το 2013 το ΤΑΙΠΕΔ και ολοκλήρωσε ένα χρόνο αργότερα, προχώρησε η ελληνική κυβέρνηση, χωρίς να υπάρξει η παραμικρή αλλαγή στους όρους της σύμβασης με την εταιρεία, της οποίας κύριος μέτοχος εμφανίζεται το γερμανικό δημόσιο.

Η δέσμευση που είχε ληφθεί από τις προηγούμενες κυβερνήσεις για την παραχώρηση των συγκεκριμένων αεροδρομίων, συμπεριλήφθηκε και στη νέα συμφωνία, υποχρεώνοντας την Ελλάδα να προχωρήσει στην ολοκλήρωση της σύμβασης παραχώρησης, υποδεικνύοντας ως επενδυτή την κοινοπραξία γερμανικών συμφερόντων Fraport AG - Slentel Ltd.

Η παραχώρηση γίνεται για 40+10 χρόνια, έναντι της οποίας θα καταβληθεί εφάπαξ τίμημα ύψους 1,23 δις ευρώ και θα καταβάλλεται ετήσιο μίσθωμα ύψους 22,9 εκ. ευρώ και ποσοστό 25% από τα από τα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων έσοδα και τέλη υπέρ ΥΠΑ, ενώ οι υποχρεώσεις επενδύσεων από πλευράς της εταιρείας ανέρχονται σε 330 εκ. ευρώ κατά την πρώτη τετραετία και 1,4 δις ευρώ καθ’ όλα τα έτη της παραχώρησης.

Πέραν όμως του τιμήματος που θα επωφεληθεί το ελληνικό δημόσιο, πληθώρα είναι οι ευθύνες που αναλαμβάνει για την βέλτιστη λειτουργία των αεροδρομίων, οι οποίες σε περίπτωση μη υλοποίησης τους θα τίθεται θέμα ευθύνης του δημοσίου, με αποτέλεσμα την απαίτηση αποζημιώσεων.

Οι ευθύνες αυτές αφορούν είτε στις παρεχόμενες υπηρεσίες από πλευράς της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, είτε τα θέματα των απαλλοτριώσεων, όπου αυτές κρίνονται αναγκαίες, είτε τις τεχνικές εκκρεμότητες των αεροδρομίων.

Ειδικά για το θέμα τω απαλλοτριώσεων, καθίσταται σαφές στη σύμβαση πως όπου αυτές απαιτηθούν και υπάρξει χρονική καθυστέρηση ολοκλήρωσης τότε ο παραχωρησιούχος έχει αυτομάτως δικαίωμα να θέσει θέμα ευθύνης δημοσίου και να ζητήσει την οικονομική του αποζημίωση.

Ανάλογη ευθύνη θα προκύπτει και από καθυστερήσεις που θα προκύπτουν κατά την εκτέλεση των οποιονδήποτε εργασιών από τις αρμόδιες αρχαιολογικές υπηρεσίες.

Επίσης η παροχή υπηρεσιών ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας εκ μέρους της ΥΠΑ θα πρέπει να γίνεται απρόσκοπτα, όπως και η έκδοση όλων των σχετικών αδειών ευθύνης της.

Μεταξύ των δεσμεύσεων που αναλαμβάνει το ελληνικό δημόσιο είναι και ο αποκλεισμός του από κάθε αρμοδιότητα απαγορεύσεων ή περιορισμών στην χρήση των αεροδρομίων, την ελάχιστη οριοθέτηση τελών στα συγκεκριμένα αεροδρόμια, καθώς τα τέλη ή οι όποιες πρόσθετες χρεώσεις μπορούν να αποφασιστούν ελεύθερα από τον παραχωρησιούχο.

Στις περιπτώσεις όπου υπάρξει αποδεδειγμένη ευθύνη του Δημοσίου, θα καλείται αυτό στην καταβολή αποζημιώσεων για μείωση των εσόδων του ιδιώτη, που θα υπολογίζεται από τη διαφορά μεταξύ των πραγματικών και τον προβλεπόμενων εσόδων του.

Επίσης, η μη ολοκλήρωση των διαδικασιών πιστοποίησης των αεροδρομίων, ευθύνη που βαρύνει το υπουργείο Οικονομίας και Υποδομών, μπορεί να εγείρει ζήτημα αποζημίωσης προς τον ιδιώτη, θέμα το οποίο πρέπει να επιλυθεί άμεσα και να προχωρήσει η έκδοση των σχετικών πιστοποιήσεων βάσει της εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας.