Επιτάχυνση υλοποιήσεων

Η ολοκλήρωση όλων των εκκρεμών έργων του ΕΣΠΑ έως το τέλος του έτους και οι αξιοποιήσεις των χρηματοδοτήσεων της νέας προγραμματικής περιόδου, αποτέλεσαν τα θέμα που απασχόλησαν 1η συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης του ΕΣΠΑ 2014 – 2020.

Τα έργα διαχείρισης των απορριμμάτων αποτελούν και το μεγαλύτερο πρόβλημα όσον αφορά στην απορρόφηση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ που λήγει, με τις τοπικές αυτοδιοικήσεις να υποχρεούνται στην επιτάχυνση κατάθεση των ολοκληρωμένων σχεδίων για τις χωματερές.

Οι πληρωμές του ΕΣΠΑ συνεχίζουν με κανονικούς ρυθμούς και χωρίς να σημειωθούν άλλες καθυστερήσεις, «μετά και τις πρόσφατες αποφάσεις για αύξηση της κοινοτικής συμμετοχής», όπως ανέφερε ο υφυπουργός Οικονομίας, Αλ. Χαρίτσης.

Μεταξύ των θεμάτων που τέθηκαν ήταν και η μειωμένη χρηματοδότηση της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, με ζητούμενο την έξοδο της από τον Στόχο II, προοπτική προς την οποία τάχθηκε θετικά και η κυβέρνηση, κατά δήλωση του αρμόδιου υπουργού.

Οι εργασίες της 1ης Συνεδρίασης της Εθνικής Επιτροπής Παρακολούθησης του ΕΣΠΑ 2014 – 2020 άνοιξαν εχθές στο Hotel Divani Caravel στην Αθήνα, προεδρεύοντος του υφυπουργού Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, αρμόδιου για θέματα ΕΣΠΑ, Αλέξης Χαρίτση και με την συμμετοχή του νέου γενικού γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, Παναγιώτη Κορκολή και της γενικής διευθύντριας Περιφερειακής Πολιτικής της Ε.Ε., Σαρλίνας Βίτσεβα, ενώ συμμετείχε και ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, Γιώργος Χατζημάρκος.

Ρόλος της επιτροπής παρακολούθησης είναι ο συντονισμός και η ανάληψη δεσμεύσεων για την ταχεία προώθηση των έργων, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο υφυπουργός.

Να αναφερθεί πως μέλη της επιτροπής παρακολούθησης με δικαίωμα ψήφου είναι οι πρόεδροι των επιτροπών παρακολούθησης των επιχειρησιακών προγραμμάτων που συγχρηματοδοτούνται από τα ΕΔΕΤ την περίοδο 2014 – 2020, οι γενικοί ή ειδικοί γραμματείς τομέων πολιτικής των αρμόδιων υπουργείων, οι εκπρόσωποι της Εθνικής Αρχής Συντονισμού και της αρχής Πιστοποίησης και Εξακρίβωσης Συγχρηματοδοτούμενων Προγραμμάτων και οι εκπρόσωποι της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ), της Κεντρικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), της Μονάδας Οργάνωσης της Διαχείρισης (ΜΟΔ) ΑΕ, των οικονομικών και κοινωνικών εταίρων και των μη κυβερνητικών οργανώσεων.

Κίνδυνος απώλειας πόρων

Ενώ η απορρόφηση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ 2007-2013 να φθάνει στο 98%, όπως δήλωσε ο υφυπουργός Οικονομίας, Αλέξης Χαρίτσης, παραμένει ο κίνδυνος απώλειας κονδυλίων από εκκρεμή προγράμματα, όπως της διαχείρισης των απορριμμάτων και του προγράμματος πληροφορικής και επικοινωνίας.

Παρά την επισήμανση της παρατηρούμενης καθυστέρησης, ο υπουργός έκρινε εφικτή την επίτευξη του στόχου για ολοκλήρωση τους έως το τέλος του έτους, προκειμένου να μην υπάρξει απώλεια πόρων.

Άλλωστε υπέρ της θετικής έκβασης συνηγορεί η εξελικτική διαδικασία κατάθεσης στην ΕΕ του εθνικού σχεδίου διαχείρισης απορριμμάτων, το οποίο καταρτίζεται βάσει των σύγχρονων πρακτικών τόσο για τα μεγάλα έργα κλεισίματος και αποκατάστασης των ενεργών ΧΑΔΑ, αλλά και την ανακύκλωση, την διαλογή στην πηγή κ.λ.π.

Σύμφωνα με τον κ. Χαρίτση «η επίλυση προβλημάτων που σχετίζονται με τα capital controls αλλά και οι πρόσφατες αποφάσεις της ΕΕ για την αύξηση της κοινοτικής συμμετοχής στο πρόγραμμα έχουν ως αποτέλεσμα οι πληρωμές σήμερα να γίνονται με κανονικούς ρυθμούς και χωρίς καθυστερήσεις».

Αναφερόμενος στο ΕΣΠΑ ως χρηματοδοτικό εργαλείο, σημείωσε ότι λειτουργεί υπέρ της επανεκκίνησης της ελληνικής οικονομίας, λέγοντας συγκεκριμένα ότι «παρόλο το δυσμενές δημοσιονομικό περιβάλλον, είναι πολλά τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας που παραμένουν ενεργά και περιμένουν να αξιοποιηθούν από τις μακροοικονομικές προϋποθέσεις και το ΕΣΠΑ είναι βασικό εργαλείο για την επανεκκίνηση».

Με ζητούμενο την όσο το δυνατόν μικρότερη απώλεια πόρων προχωρά η ολοκλήρωση των προγραμμάτων, με τον κ. Χαρίτση να αναφέρει σχετικά πως «Παρά την πολύ μεγάλη προσπάθεια, υπάρχουν επικινδυνότητες για επιμέρους έργα. Όμως, παρά το δυσμενές περιβάλλον, η εθνική αρχή συντονισμού, σε συνεργασία με τους φορείς, κατάφερε να εξασφαλίσει την μέγιστη επιτυχία για την ολοκλήρωση των προγραμμάτων. Τα προγράμματα θα κλείσουν ομαλά χωρίς να χαθούν πόροι από την κοινοτική συνδρομή και το ίδιο πρέπει να γίνει και για το νέο ΕΣΠΑ».

Τονίστηκε δε πως τα έργα θα πρέπει να ολοκληρωθούν να παραληφθούν και να πληρωθούν χωρίς χρονοτριβή, συνέχισε ο ίδιος και πρόσθεσε ότι πέρα από την προσπάθεια ενίσχυσης των εθνικών πόρων, στο περιβάλλον του περιορισμένου δημοσιονομικού πλαισίου που υπάρχει, σημαντική θα είναι και η συμβολή της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας που έχει ξεκινήσει και θα ολοκληρωθεί μετά την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

«Με ταχύτητα φωτός»

Η γενική διευθύντρια Περιφερειακής Πολιτικής της Ε.Ε., Σαρλίνα Βίτσεβα, ανέφερε στην τοποθέτηση της ότι μπορεί η απορρόφηση να είναι στο 98% καθώς δεν έχει επιτευχθεί ο τελικός στόχος αφού υπάρχουν ακόμη εκκρεμότητες, τονίζοντας όμως πως «Έχουμε ενάμισι μήνα μέχρι να ολοκληρωθεί το έτος και πρέπει να μειωθούν οι κίνδυνοι».

Ειδική αναφορά έκανε και στην επίσπευση των διαδικασιών για τις παράνομες χωματερές λέγοντας ότι «Οφείλουμε να εργαστούμε για την έγκαιρη παράδοση και ολοκλήρωση και ένας από τους τομείς έμφασης αφορά τον περιβαλλοντικό κλάδο και τις παράνομες χωματερές που πρέπει να ασχοληθούμε με αυτό με την ταχύτητα του φωτός».

Ενώ επεσήμανε πως εκ μέρους της Ελλάδας δεν έχει κατατεθεί εντός του χρονοδιαγράμματος που είχε τεθεί από την Ε.Ε. το εθνικό σχέδιο για τη διαχείριση των απορριμμάτων, δεν παρέλειψε να σημειώσει πως ο χρόνος που απομένει είναι αρκετός, όμως εάν αυτό δεν επιτευχθεί η ολοκλήρωση των προγραμμάτων θα γίνει μέσω εθνικών πόρων.

Συμπλήρωσε ότι υπάρχει σκεπτικισμός όσον αφορά στην εξεύρεση των καταλληλότερων χρηματοδοτικών εργαλείων προκειμένου να επιτευχθεί υψηλή μόχλευση σε μεγάλη ταχύτητα.

Υποστηρίζοντας πως η Ε.Ε. στέκεται «στο πλάι των ελληνικών αρχών», επικρότησε τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση της απάτης, του οικονομικού εγκλήματος και της διαφθοράς.

Προς συζήτηση η υποχρηματοδότηση της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου

Εκ μέρους του Αλ. Χαρίτση αλλά και της Σ. Βίτσεβα έγινε αναφορά και στο νέα προγραμματική περίοδο, με τον υφυπουργό να ανακοινώνει πως εντός των επομένων ημερών θα γίνει η ανακοίνωση νέων προσκλήσεων για το νέο ΕΣΠΑ, ενώ η διευθύντρια Περιφερειακής Πολιτικής της Ε.Ε. χαρακτήρισε ως πολύ θετικό στοιχείο το ότι η κατανομή του 32% του προγράμματος θα γίνει μέσω των Περιφερειών.

Όσον αφορά στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, υπήρξε ειδική αναφορά από τον γενικό γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, Παναγιώτη Κορκολή.

Όπως ενημερώνει σχετικά και ο Περιφερειάρχης, Γ. Χατζημάρκος, ο κ. Κορκολής, απευθυνόμενος στους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που παρίσταντο και υιοθετώντας τα επιχειρήματα της Περιφέρειας, επισήμανε και ο ίδιος το πρόβλημα της υποχρηματοδότησής της, λόγω Στόχου ΙΙ, δηλώνοντας παράλληλα την προθυμία και την ετοιμότητα και της ελληνικής κυβέρνησης για την συζήτηση με την Ευρωπαϊκή Ένωση επί του συγκεκριμένου θέματος.

Εκ μέρους του κ. Χατζημάρκου η εξέλιξη αυτή χαρακτηρίστηκε ως πολύ θετική εξέλιξη για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, αφού, όπως σημειώνει, με την σημερινή παρέμβαση του γενικού γραμματέα ΕΣΠΑ προς τους ευρωπαίους αξιωματούχους, το Υπουργείο Οικονομίας δηλώνει την βούλησή του να δώσει την μάχη για τον Στόχο ΙΙ στο πλευρό της Περιφέρειας, όταν, εντός του 2016, θα γίνει στις Βρυξέλλες η συζήτηση για την αναθεώρηση του ΕΣΠΑ.

Ανάπτυξη από α΄ βαθμό αυτοδιοίκησης

Χαρακτηρίζοντας ως «εθνικό στόχο για τη χώρα» την επιτυχή υλοποίηση των προγραμμάτων και των δράσεων που συμπεριλαμβάνονται στο ΕΣΠΑ 2014-2020, ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος, Γιώργος Πατούλης, κατέθεσε τις προτάσεις του, οι οποίες αφορούν στην αντιμετώπιση των παθογενειών του υφιστάμενου συστήματος και στα προβλήματα που προκαλούνται στην υλοποίηση προγραμμάτων που αφορούν την αυτοδιοίκηση.

Στις προτάσεις της ΚΕΔΕ περιλαμβάνονται α) η ανάγκη να οριστεί άμεσα Φορέας Υλοποίησης Έργων στην αυτοδιοίκηση πρώτου βαθμού. Ο Φορέας αυτός θα είναι δικαιούχος υλοποίησης «κοινωνικών δράσεων», β) η άμεση ένταξη του έργου υλοποίησης της κατάρτισης του στελεχιακού δυναμικού των δήμων στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα» και γ) η ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας των μικρών δήμων για τη συμμετοχή τους στο ΕΣΠΑ.

Κατά την παρέμβαση του ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ έκρινε ως επιτακτική την ανάγκη αξιοποίησης των κονδυλίων του ΕΣΠΑ χωρίς «παθογένειες και βερμπαλισμούς» και συμπλήρωσε ότι «η τοπική αυτοδιοίκηση α΄ βαθμού (Δήμοι) στην Ελλάδα αποτελεί διαχρονικά έναν από τους βασικούς πυλώνες της εφαρμογής αναπτυξιακών προγραμμάτων. Χωρίς τους δήμους, δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη στη χώρα».

Ειδική αναφορά έκανε και στις καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην έναρξη του νέου ΕΣΠΑ, λέγοντας ότι «18 μήνες μετά την έγκρισή του ΕΣΠΑ 2014-2020 για την Ελλάδα και 11 μήνες μετά την έγκριση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, το πρόγραμμα δεν έχει ξεκινήσει. Βρίσκεται ακόμη σε φάση σχεδιασμού ή οργάνωσης των διαδικασιών υλοποίησης, κι αυτό είναι επιζήμιο για την προσπάθεια της χώρας να χρηματοδοτήσει αναπτυξιακές δράσεις».