Χρόνια απουσία Εθνικής Λιμενικής Πολιτικής

Οι προβληματικές λιμενικές υποδομές και η απουσία μέχρι σήμερα εθνικής λιμενικής πολιτικής αποτέλεσαν τα κύρια θέματα επί των οποίων τοποθετήθηκε ο αρμόδιος υπουργός Ναυτιλίας Θοδωρής Δρίτσας απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή.

Παραδοχή εκ μέρους του υπουργού κ. Δρίτσα ότι «δεν υπάρχει πραγματικά ένα σχέδιο ενιαίας λιμενικής πολιτικής στη χώρα μας» και πως παρά τις επιστημονικές μελέτες που έχουν διενεργηθεί και κατατεθεί από το 2002 «έχουν γίνει πολύ λίγα», όσον αφορά στις λιμενικές υποδομές της χώρας.

Ο Θ. Δρίτσας, πέραν των προβλημάτων στα οποία αναφέρθηκε ανακοίνωσε και τους προϋπολογισμούς του υπουργείου για την εκτέλεση μεγάλων και μικρότερων παρεμβάσεων σε λιμενικές υποδομές της χώρας.

Απουσία λιμενικής πολιτικής

Καμία αρμοδιότητα δεν έχει το υπουργείο Ναυτιλίας στη κατάστρωση, μελέτη και κυρίως χρηματοδότηση ενός συνολικού σχεδίου λιμενικής πολιτικής, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο υπουργός Ναυτιλίας, ο οποίος παράλληλα επεσήμανε πως αυτός ο σχεδιασμός πρέπει να είναι συνδυαστικός «γιατί κάθε λιμάνι δεν είναι μόνο του, πρέπει να συνδέεται και με τα άλλα και να γίνεται και ιεράρχηση».

Για την επίτευξη ενός τέτοιου σχεδίου, ανέφερε πως «το υπουργείο Μεταφορών και Δικτύων, το υπουργείο Ναυτιλίας, η περιφέρεια, τα δημοτικά λιμενικά ταμεία, τα κρατικά λιμενικά ταμεία και καθένας τέτοιος φορέας πρέπει να σχεδιάσει, να συναντηθεί και να συντονιστεί με τον άλλον, για να γίνουν όλα αυτά».

Όμως τόσο για τον σχεδιασμό εθνικής λιμενικής πολιτικής όσο και τον συντονισμό των φορέων έχει επιφορτιστεί η Γενική Γραμματεία Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής ως το αρμόδιο επιτελικό όργανο προς το οποίο μεταφέρθηκαν με τον νόμο 2932/2001 όλες οι σχετικές αρμοδιότητες, χωρίς όμως να ανταποκριθεί στον ρόλο του, καθώς δημιουργήθηκε «με σκοπό τον συνολικό σχεδιασμό και την χάραξη της εθνικής λιμενικής πολιτικής για την ανάπτυξη λιμένων…».

Συγκεκριμένα πρώτιστες από τις αρμοδιότητες με τις οποίες επιφορτίστηκε δια του νόμου, ήταν «η μελέτη και εισήγηση προτάσεων για τη διαμόρφωση και εφαρμογή της εθνικής λιμενικής πολιτικής για σύγχρονη, αποτελεσματική και οικονομικά αποδοτική λειτουργία των λιμένων της χώρας, τη βελτίωση των όρων, των συνθηκών και της ποιότητας των παρεχόμενων λιμενικών υπηρεσιών…».

Επίσης και με τον «συντονισμό της δράσης όλων των συναρμόδιων σε θέματα λιμένων, οργάνων της Διοίκησης (κεντρικών, περιφερειακών, νομικών προσώπων δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου) στο πλαίσιο της άνω πολιτικής».

Σε κάθε περίπτωση και πέραν της Γενικής Γραμματείας, όπως ορίζεται σαφώς στο νόμο 4150/2013, «Το Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου έχει την ευθύνη του συνολικού σχεδιασμού και της χάραξης Εθνικής Λιμενικής Πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό εκπονεί και επικαιροποιεί τη Στρατηγική Ανάπτυξης του Εθνικού Λιμενικού Συστήματος».

Αργοί ρυθμοί στα λιμενικά έργα

Εκ μέρους του κ. Δρίτσα επισημάνθηκε πως όσον αφορά ειδικά στην εκτέλεση δημοσίων έργων όπως είναι τα λιμάνια, δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Λιμένων η οποία, όπως είπε «προωθεί και κάνει επιτάχυνση διαδικασιών ολοκλήρωσης προγραμματισμένων λιμενικών έργων, αλλά δεν έχει από την κείμενη νομοθεσία αρμοδιότητα εκτέλεσης δημόσιων έργων. Αυτά εκτελούνται από τις υπηρεσίες του Υπουργείου Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων για τις υπηρεσίες των αποκεντρωμένων διοικήσεων ή των περιφερειών της χώρας ή από οργανισμούς λιμένων ή από λιμενικά ταμεία».

Να υπενθυμιστεί πως όσον αφορά στο θέμα των λιμένων από το 2001 υφίσταται η Επιτροπή Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων (Ε.Σ.Α.Λ.), οι αρμοδιότητες της οποίας καθορίστηκαν εκ νέου με το νόμο 4150/2013 «Ο γενικός σχεδιασμός των προγραμμάτων, των μελετών και των έργων για τη δημιουργία, βελτίωση και αναβάθμιση της λιμενικής υποδομής και ο καθορισμός των προτεραιοτήτων ανάπτυξης του λιμενικού δυναμικού της χώρας, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του θεσμοθετημένου εθνικού και περιφερειακού χωρικού σχεδιασμού».

Αναφερόμενος δε στις εκθέσεις περί βελτίωσης των λιμενικών υποδομών και τις σχετικές επισημάνσεις που περιλαμβάνουν, οι οποίες έχουν κατατεθεί προς τους αρμόδιους φορείς, ο υπουργός παραδέχθηκε πως αντιμετωπίζονται με πολύ αργούς ρυθμούς, λέγοντας συγκεκριμένα πως «Οι ρυθμοί με τους οποίους αυτές οι εκθέσεις, και του Πολυτεχνείου και των καπεταναίων, καλύπτονται, είναι ρυθμοί χελώνας. Γίνονται κάποια πράγματα, χρηματοδοτούνται, μελετώνται κάποιες παρεμβάσεις, αλλά είναι με πολύ αργούς ρυθμούς».

Παράλληλα, ετέθη και το θέμα των ακατάλληλων λιμένων, που παρά τη νέα τους κατασκευή παρουσιάζουν πλειάδα προβλημάτων, κατάσταση με την οποία έδειξε σύμφωνος ο κ. Δρίτσας, ο οποίος είπε «Γιατί έγιναν σε λάθος σημείο; Διότι δεν συνδυάστηκαν με τις πραγματικές ανάγκες ή με τις καλύτερες και σωστότερες μελέτες των καιρικών συνθηκών ή των άλλων θαλάσσιων ρευμάτων ή οτιδήποτε άλλο».

Ο προϋπολογισμός για λιμενικά έργα

Με επίγνωση των προβλημάτων κυρίως σε επίπεδο συντονισμού για την εκτέλεση λιμενικών έργων, που αποτελεί και αντικείμενο μελέτης από πλευράς του υπουργείου, ο υπουργός αναφέρθηκε με ακριβής αριθμούς στις παρεμβάσεις που έχουν προγραμματιστεί να εκτελεστούν εντός του επόμενου έτους, λέγοντας συγκεκριμένα ότι με προϋπολογισμό 61.840.865,35 ευρώ πρόκειται να εκτελεστούν εντός του 2016 82 έργα.

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε «πρόκειται για ακριβές ποσό. Οι φορείς υλοποίησης είναι οι οργανισμοί, το υπουργείο Υποδομών, η περιφέρεια. Όλα αυτά σημαίνουν δυσκολία συντονισμού. Θέλουμε άλλο θεσμό εκτέλεσης λιμενικών έργων. Το μελετάμε».

Πέραν αυτών, ενημέρωσε πως υπάρχει και ένα μικρότερο πακέτο έργων για το σύνολο των λιμένων, που αφορά στην κάλυψη άμεσων παρεμβάσεων 145 λιμενικών έργων, τα οποία εντάσσονται στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων.

Για τα έργα αυτά αποσαφήνισε πως «όταν λέμε για λιμενικά έργα εδώ, είναι από παρεμβάσεις σαν και αυτές που αναφέρονται σε στέγαστρα, σκίαστρα, σκιάδια ή οτιδήποτε άλλο μέχρι σοβαρότερες λιμενικές παρεμβάσεις δεν μιλάμε για μεγάλα και συγκροτημένα λιμενικά έργα. Μιλάμε για εξωραϊσμό, για αναβάθμιση, για συντήρηση, που είναι πολύ αναγκαίο, γιατί υπάρχουν ορισμένα λιμάνια όπου πλέον δημιουργούνται και κίνδυνοι».

Με τον υπουργό να αναφέρει πως δεν υπάρχει η δυνατότητα κάλυψης όλου του ποσού που αρχικά προϋπολογίστηκε για την κάλυψη των συγκεκριμένων αναγκών, ύψους 13.173.445,31 ευρώ, ανέφερε πως έχει προϋπολογιστεί ένα μικρότερο ποσό της τάξης των 6.475.000 ευρώ που θα καλυφθεί από το από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων του 2015.