Μείωση του κόστους και προγραμματισμός έργων για την υδροδότηση των άνυδρων νησιών

Μέσω συνεχών κοινοβουλευτικών ερωτήσεων επανέρχεται το θέμα της υδροδότησης των άνυδρων νησιών, παρά την, μόλις προ 10ημέρου, πλήρη ενημέρωση εκ μέρους του υπουργού Ναυτιλίας για την υφιστάμενη κατάσταση, αλλά και τον προγραμματισμό τόσο για άμεσες όσο και μακροπρόθεσμες ενέργειες επίλυσης του προβλήματος.

Είτε προς δημιουργία εντυπώσεων, είτε ως στοιχείο πολιτικής σκοπιμότητας ή ίσως από άγνοια περί της ενημέρωσης που έχει ήδη υπάρξει επί του θέματος, επαναλαμβανόμενες ερωτήσεις κατατίθενται από τους βουλευτές των κομμάτων της αντιπολίτευσης προς τους αρμόδιους υπουργούς, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την μεταφορά πόσιμου ύδατος στα άνυδρα νησιά του Αιγαίου.

Τον κύκλο των σχετικών ερωτήσεων είχε ανοίξει στις αρχές Μαΐου ερώτηση εκ μέρους της Ν.Δ., η οποία προκάλεσε και την αναλυτική απάντηση του αρμόδιου υπουργού Ναυτιλίας, Θοδωρή Δρίτσα, ενώ το θέμα, ένα μήνα μετά επαναφέρει με νέα ερώτηση το Ποτάμι.

Αντικείμενο και των δύο σχετικών ερωτήσεων είναι το ιδιαιτέρως υψηλό κόστος, που επί σειρά δεκαετιών βαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό με δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, για την μεταφορά πόσιμου ύδατος στα μικρά άνυδρα νησιά Κυκλάδων και Δωδεκανήσου, ενώ παράλληλα τίθεται και το θέμα της λειτουργίας ή όπου απαιτείται της εγκατάστασης μονάδων αφαλάτωσης.

Συγκεκριμένα, η πρώτη επίκαιρη ερώτηση αφορούσε στον σχεδιασμό του υπουργείου Ναυτιλίας για τη διαχείριση και επάρκεια των υδατικών πόρων στα άνυδρα νησιά του Αιγαίου και των Κυκλάδων (με τον ερωτώντα βουλευτή να αγνοεί πως και τα νησιά των Κυκλάδων ανήκουν στο Αιγαίο), με ζητούμενο τη μείωση του κόστους που επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό.

Η δεύτερη ερώτηση αφορά στην εξέλιξη των διαγωνισμών του 2015, τη μη αξιοποίηση υποδομών αφαλάτωσης, το τελικό κόστος μεταφοράς νερού στα νησιά το 2015 και το προβλεπόμενο κόστος για την υδροδότηση των άνυδρων νησιών το 2016 και τον σχεδιασμό, όπως και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του, εγκατάστασης, συντήρησης και λειτουργίας μονάδων αφαλάτωσης στα άνυδρα νησιά.

Περιορισμός του κόστους μεταφοράς νερού

Σύμφωνα με την αναλυτική ενημέρωση επί του θέματος, εντός του κοινοβουλίου, από τον υπουργό Ναυτιλίας, Θοδωρή Δρίτσα, στις αρχές Μαΐου, υπήρξαν σημαντικές βελτιώσεις ως προς το κόστος μεταφοράς νερού, ενώ αναφέρθηκε και στις προγραμματισμένες ενέργειες για την ανάπτυξη των αφαλατώσεων στα νησιά.

Σε σχέση με την υδροδότηση των νησιών, ο υπουργός ενημέρωσε πως το υπουργείο ανέλαβε το γνωστό σύστημα, μεταφοράς νερού στα άνυδρα νησιά με πλοία, το οποίο χαρακτήρισε «αναχρονιστικό» και «πολυδάπανο», που «παρ’ όλα αυτά όμως επέζησε επί 10ετίες και επιζεί ακόμα».

Όπως είπε, ο σχετικός διαγωνισμός για την μεταφορά νερού, συνεχίζει να «τρέχει», με μειώσεις όμως στο κόστος, μέχρι να ολοκληρωθούν οι εναλλακτικές λύσεις, που είναι δρομολογημένες.

Ο διαγωνισμός αυτός έπρεπε να είχε προκηρυχθεί τον Νοέμβριο του 2014 και αναρτήθηκε ο διαγωνισμός στις 23/1/2015.

Με μειωμένες τιμές έκλεισαν οι νέοι διαγωνισμοί και συγκεκριμένα υπήρξε μείωση της τιμής του κυβικού από 12,90 ευρώ που ήταν μέχρι το 2014-2015, στα 10,40 ευρώ και εν συνεχεία στα 10,30 ευρώ.

Ο κ. Δρίτσας παραδέχτηκε πως μπορεί να μην είναι «τεράστια» η αυτή η διαφορά, όμως έκρινε πως «είναι μία σημαντική μείωση».

Την περίοδο 2006-2014 το συνολικό κόστος μεταφοράς πόσιμου ύδατος ανήλθε συνολικά σε 71 εκ. ευρώ, με το ποσό αυτό επιμεριζόμενο ανά έτος να δίνει μία αναλογία κατά μέσο όρο 7,888 εκ. ευρώ τον χρόνο.

Σε σχέση με τον μέσο όρο των προαναφερόμενων ετών, το 2015 υπήρξε μία μείωση κατά 54%, καθώς για τη μεταφορά πόσιμου νερού με υδροφόρο πλοίο στα άνυδρα νησιά περιορίστηκε το κόστος σε 3.503.560 ευρώ, έναντι των άνω των 5 εκ. ευρώ που ήταν το 2014 και των 6,3 εκ. ευρώ που ήταν το 2013.

Για τις επιβαρύνσεις των κατοίκων των νησιών αυτών εκ μέρους του κ. Δρίτσα υπενθυμίστηκε ότι το κόστος μεταφοράς δεν μετακυλίεται στους νησιώτες, οι οποίοι δεν πληρώνουν 10,5 ευρώ το κυβικό, καθώς αυτό καλύπτεται από τον προϋπολογισμό της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου.

Οι κάτοικοι των νησιών πληρώνουν κατά μέσο όρο 1,5 ευρώ ανά κυβικό στους αντίστοιχους ΟΤΑ για την συντήρηση του δικτύου ύδρευσης και αποχέτευσης.

Αφαλατώσεις και προγραμματισμός έργων

Όσον αφορά στην ενημέρωση για τις αφαλατώσεις στα άνυδρα νησιά, ο υπουργός είπε ότι μονάδες αφαλάτωσης λειτουργούν ήδη στη Σχοινούσα, τη Φολέγανδρο, στη Θηρασιά, ενώ στην Αμοργό και τη Δονούσα κατασκευάζονται, μετά από δημοπρατήσεις, τα συνοδά έργα για να λειτουργήσουν οι μονάδες αφαλάτωσης και αναμένονται να ολοκληρωθούν μέχρι τον Αύγουστο.

Στην Ηρακλειά τόσο η αδειοδότηση όσο και η μελέτη κατασκευής των συνοδών έργων ολοκληρώθηκαν και αναμένεται η δημοπράτηση των έργων από τον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων. Είναι έργο περίπου 466 χιλ. ευρώ.

Οι διαγωνισμοί για τις υδρευτικές ανάγκες των νησιών, μεταξύ των οποίων είναι και τα δύο νησιά των Κυκλάδων Κίμωλος και Αμοργός, θα προκηρυχθούν ανάλογα με την πορεία των διαγωνισμών που ήδη “τρέχουν” για τα νησιά της Δωδεκανήσου, όπου εφαρμόζεται ένα πιλοτικό πρόγραμμα, το οποίο εάν πετύχει θα εφαρμοστεί και σε αυτά τα νησιά.

Όπως χαρακτηριστικά σημείωσε ο κ. Δρίτσας, όταν με αυτό το πρόγραμμα κοστίζει 1 ή ακόμα και 2 ευρώ το κυβικό, μπροστά στα 10 και 12 ευρώ της μεταφοράς, γίνεται αντιληπτό πως “πρόκειται για πολύ μεγάλης σημασίας εξέλιξη”, με τη Γενική Γραμματεία Αιγαίου να κάνει κάθε δυνατή προσπάθεια με τους οικονομικούς πόρους που διαθέτει.

Σύμφωνα με τα λεγόμενα του υπουργού, το υπουργείο Ναυτιλίας μελετά μαζί με την ΕΥΔΑΠ, πέρα από τα συνοδά έργα, όπως συλλεκτήρες, που κάθε νησί πρέπει να αποκτήσει και ένα ακόμα πιο φιλόδοξο σχέδιο, το οποίο δεν είναι ακόμα σε φάση επίσημων ανακοινώσεων και αφορά υποθαλάσσιους αγωγούς μεταφοράς πόσιμου ύδατος με ακόμα χαμηλότερο κόστος και με εξοικονόμηση φυσικών πόρων, δηλαδή υδατορροών, που χάνονται και πηγαίνουν στη θάλασσα.

Αυτά είναι σχέδια και όχι δέσμευση για υλοποίηση, καθώς βρίσκονται σε πολύ πρώιμο στάδιο, όμως αναφέρθηκαν από τον κ. Δρίτσα για να γίνει αντιληπτό, όπως είπε «ότι εξαντλούμε κάθε δυνατότητα εναλλακτικών λύσεων, για να φτάσουμε το πολύ στην επόμενη διετία, σε όλα τα άνυδρα νησιά να έχουμε λύσεις σύγχρονες με πολύ χαμηλό κόστος».