Διευκρινήσεις επί της διαδικασίας

Με πρόσφατη εγκύκλιο απευθυνόμενη στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις της Χώρας, το Υπουργείο Εσωτερικών απαντά σε διαδικαστικά ερωτήματα για τη διεξαγωγή της συνεδρίασης των δημοτικών συμβουλίων σε ειδικές περιπτώσεις

Συγκεκριμένα αποσαφηνίζονται ερωτήματα αναφορικά με τον τρόπο σύγκλησης του δημοτικού συμβουλίου, τον υπολογισμό της απαρτίας των μελών του και τη λήψη απόφασης από αυτό, στην περίπτωση που συμμετέχει σε συνεδρίασή του, με δικαίωμα ψήφου, πρόεδρος δημοτικής ή τοπικής κοινότητας ή εκπρόσωπος τοπικής κοινότητας.

Τι προβλέπει η νομοθεσία

Σύμφωνα με τις νομοθετικές διατάξεις, στις συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου προσκαλούνται οι πρόεδροι των τοπικών και δημοτικών κοινοτήτων, καθώς και ο εκπρόσωπος της τοπικής κοινότητας όταν στην ημερήσια διάταξη περιλαμβάνονται ειδικά θέματα που αφορούν τις αντίστοιχες κοινότητες, οι οποίοι μετέχουν στη συζήτηση με δικαίωμα ψήφου, ενώ η μη πρόσκλησή τους ακυρώνει την απόφαση του  δημοτικού συμβουλίου.

Όπως αναφέρεται στον πρότυπο κανονισμό λειτουργίας Δημοτικού Συμβουλίου, ορίζεται ως απαρτία η παρουσία ήμισυ πλέον ενός του αριθμού των μελών του, χωρίς να υπολογίζεται δεκαδικός αριθμός όταν τα παρόντα είναι περισσότερα από τα απόντα μέλη του. Κληθέντες πρόεδροι και εκπρόσωποι δημοτικών και τοπικών κοινοτήτων δε λαμβάνονται υπ’ όψιν στον υπολογισμό της απαρτίας των μελών του δημοτικού συμβουλίου.

Ορίζεται ότι το συμβούλιο λαμβάνει τις αποφάσεις του με την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων, αν δεν ορίζεται διαφορετικά με άλλη διάταξη. Επίσης, ότι για τη λήψη απόφασης που αφορά δημοτική ή τοπική κοινότητα στον αριθμό των ψήφων που απαιτούνται για τη λήψη της απόφασης αυτής προσμετράται και η ψήφος του προέδρου της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας ή του εκπροσώπου τοπικής κοινότητας.

Πρακτική εφαρμογή των διατάξεων

Σε προηγούμενη σχετική εγκύκλιο με θέμα τη λειτουργία δημοτικών και τοπικών κοινοτήτων, ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου ορίζεται αρμόδιος να κρίνει εάν κάποιο θέμα ενδιαφέρει συγκεκριμένη δημοτική ή τοπική κοινότητα, οπότε καταρτίζει αναλόγως την ημερήσια διάταξη και απευθύνει τις προσκλήσεις για τη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου στα μέλη του και στους προέδρους και εκπροσώπους δημοτικών και τοπικών κοινοτήτων.

Επισημαίνεται ότι οι πρόεδροι καλούνται στο δημοτικό συμβούλιο με δικαίωμα ψήφου, όταν ένα θέμα της ημερήσιας διάταξης αφορά μόνο την κοινότητά τους. Στην περίπτωση που ένα θέμα αφορά περισσότερες από μία κοινότητες (π.χ. διάνοιξη δημοτικής οδού η οποία διασχίζει δύο ή περισσότερες κοινότητες), δεν είναι υποχρεωτική η πρόσκληση των αντίστοιχων προέδρων κοινοτήτων, καθώς το θέμα αυτό δεν αποτελεί πλέον αντικείμενο ενδιαφέροντος μίας συγκεκριμένης κοινότητας αλλά αφορά ολόκληρο τον δήμο.

Σε ειδικές περιπτώσεις, κατά τις οποίες μπορεί να κληθούν να συμμετάσχουν για το ίδιο θέμα της ημερήσιας διάταξης περισσότεροι του ενός πρόεδροι δημοτικών ή τοπικών κοινοτήτων ή εκπρόσωποι τοπικών κοινοτήτων (όπως π.χ. σε συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου περί επιβολής δημοτικών τελών, το ύψος των οποίων μπορεί να διαφοροποιείται ανά κοινότητα), η συγκεκριμένη απόφαση θα αποτελείται από δύο ή περισσότερα διακριτά κεφάλαια, ανάλογα με τις κοινότητες που αφορά, έτσι ώστε να κληθεί να συμμετέχει με δικαίωμα ψήφου ο οικείος πρόεδρος για κάθε ένα από τα κεφάλαια αυτής.

Σύμφωνη είναι και σχετική απόφαση του ΣτΕ, στην οποία επισημαίνεται ότι εφόσον ενώπιον του δημοτικού συμβουλίου τίθενται ειδικά ζητήματα, τα οποία, ως εκ της φύσεώς τους, διαφοροποιούνται ανά μία ή περισσότερες δημοτικές ή τοπικές κοινότητες, στις συνεδριάσεις τους καλούνται οι πρόεδροι των οικείων συμβουλίων ή ο εκπρόσωπος της τοπικής κοινότητας, προκειμένου να εκπροσωπήσουν με δικαίωμα ψήφου τα συμφέροντα των δημοτών τους και ποινή ακύρωσης της απόφασης του δημοτικού συμβουλίου εφ’ όσον αυτοί δεν προσκληθούν.

Πως υπολογίζεται η απαρτία

Σε ότι αφορά τον υπολογισμό της απαρτίας και τη λήψη απόφασης σε συνεδρίαση όπου συμμετέχει πρόεδρος δημοτικής ή τοπικής κοινότητας ή εκπρόσωπος τοπικής κοινότητας, επισημαίνονται τα εξής:

- Η απαρτία των μελών του δημοτικού συμβουλίου για την έναρξη της συνεδρίασης υπολογίζεται, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο πρόεδρος της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας ή ο εκπρόσωπος τοπικής κοινότητας και θεωρείται ότι αυτή συντρέχει για όλα τα θέματα της συνεδρίασης.

- Η ψήφος του προέδρου του συμβουλίου δημοτικής ή τοπικής κοινότητας ή του εκπροσώπου κοινότητας είναι ισότιμη με την ψήφο των δημοτικών συμβούλων κατά τον υπολογισμό της πλειοψηφίας και προσμετράται στον αριθμό των ψήφων που απαιτούνται για τη λήψη της απόφασης.

Είναι ευνόητο ότι ο πρόεδρος του συμβουλίου της κοινότητας ή ο εκπρόσωπος κοινότητας έχει δικαίωμα ψήφου μόνο για τα ζητήματα που αφορούν στην κοινότητα την οποία εκπροσωπεί. Στο πρακτικό συνεδρίασης του δημοτικού συμβουλίου θα καταγραφεί η παρουσία του προέδρου και θα αναφερθεί η ψήφος που έδωσε.