Στη διετία στα 751 ευρώ ο κατώτατος μισθός

Η αύξηση του κατώτατου μισθού, η ανεργία, οι προσλήψεις, τα εργασιακά του Νεωρίου, η επαναλειτουργία σχολής του ΟΑΕΔ στο ναυπηγείο, ήταν τα θέματα στα οποία αναφέρθηκε ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εργασίας, Ανδρέας Νεφελούδης, σε συνέντευξη που παραχώρησε αποκλειστικά στην «Κοινή Γνώμη».

Με ενδιαφέρον παρακολουθούν οι εργαζόμενοι την πολιτική του Υπουργείου Εργασίας, με αφορμή την αναμενόμενη αύξηση του κατώτατου μισθού.

Αν. Ν.: «Εμείς έχουμε δεσμευτεί και θα το υλοποιήσουμε. 1/2/2019 φιλοδοξούμε να ισχύει ο νέος κατώτατος μισθός, που θα είναι ενιαίος για όλους. Θα γίνει με την κατάργηση του υποκατώτατου, που ισχύει για τους εργαζομένους μέχρι 25 ετών. Το ρατσιστικό αυτό μέτρο, που εφαρμόστηκε επί υπουργείας Βρούτση. Είναι στα 510,92 ευρώ για πλήρη απασχόληση και αυτό θα καταργηθεί. Θα ενσωματωθούν όλα σε έναν ενιαίο κατώτατο μισθό».

Ανεξαρτήτως ηλικίας;

Αν. Ν.: «Ο κάθε ένας που μπαίνει στην αγορά εργασίας, όποιας ηλικίας, με βάση το νόμο, θα ξεκινάει σε εθνικό επίπεδο, με βασικό κατώτατο, γιατί είναι άλλο πράγμα οι κλαδικές και επιχειρησιακές συμβάσεις».

Η αύξηση του κατώτατου μισθού θα επιφέρει αλλαγές στη μισθοδοσία όλων των βαθμίδων των εργαζομένων;

Αν. Ν.: «Είναι πολλαπλά τα οφέλη. Αφενός ο κατώτατος μισθός και η αύξηση του επηρεάζει θετικά τους εργαζόμενους σε μία οποιαδήποτε διαδικασία διαπραγμάτευσης με τους εργοδότες γιατί αλλάζει η βάση εκκίνησης. Άλλο να ξεκινάς μία διαπραγμάτευση από τα 586 ευρώ, που είναι ο θεσμοθετημένος από τότε κατώτατος, και άλλο να ξεκινάς από ένα νέο επίπεδο. Επίσης έχει τεράστια οφέλη στο ασφαλιστικό σύστημα, γιατί αυξάνονται τα ποσοστά των ασφαλιστικών εισφορών, άρα βοηθάει και την υπόθεση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος. Δίνει λεφτά, γιατί υπάρχουν κλάδοι οι οποίοι έχουν τον κατώτατο μισθό και ενισχύει την αγοραστική δύναμη των εργαζομένων, κατά ένα μέρος, άρα την ενεργό ζήτηση κι αυτό έχει να κάνει με την κατανάλωση, άρα τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις».

Καθώς τα σενάρια θέλουν η αύξηση του κατώτατου μισθού να κυμαίνεται μεταξύ 8% με 10%, σύμφωνα με το πόρισμα της Επιτροπής, τι θα ισχύσει τελικά;

Αν. Ν.: «Είναι θέμα ημερών να το καταλήξουμε. Οι εισηγήσεις που έχουμε δεχθεί έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά. Εμείς θα απολογηθούμε για όσα είχε πει ο πρωθυπουργός το 2014 στη ΔΕΘ, που μας είχαν κατηγορήσει ότι τα πήρε πίσω, για το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης. Αν το ψάξουμε λιγάκι θα δούμε ότι όλα όσα είχαν ειπωθεί τότε, σε ότι αφορά τα θέματα εργασίας και κοινωνικών ασφαλίσεων τα έχουμε υλοποιήσει. Πρέπει να καταλήξουμε. Θα φανεί πια όταν θα γίνει η εισήγηση της Υπουργού (Εφ. Αχτσιόγλου) στο Υπουργικό Συμβούλιο».

Όμως υπήρξαν ενστάσεις εκ μέρους της Κομισιόν για αυτή την αύξηση, με αναφορές σε αύξηση της ανεργίας. Πώς θα καμφθούν από την πλευρά σας αυτές οι ενστάσεις;

Αν. Ν.: «Τα δείγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Έχουμε περάσει μία μεγάλη περίοδο, κι αυτό είναι το μεγάλο μας όπλο σε επίπεδο επιχειρημάτων, με έναν κατώτατο μισθό στα 586 ευρώ και το υποκατώτατο στα 510 ευρώ, δηλαδή μία συμπίεση της αγοραστικής δύναμης και του βιοτικού επιπέδου των ανθρώπων, με το πρόσχημα ή με τη δικαιολογία ότι αυτό γίνεται για να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και είχαμε ακριβώς το ανάποδο αποτέλεσμα. Δηλαδή 1,5 εκ. άνεργοι, στο 30% η ανεργία, πτώση της κίνησης των επιχειρήσεων και της ανταγωνιστικότητας τους, δηλαδή μεγάλα προβλήματα σε ότι αφορά την κίνηση της εγχώριας αγοράς. Άρα αυτή η πολιτική που είχε εισηγηθεί η Κομισιόν έχει συντριβεί και ιδεολογικά και πολιτικά. Οι κοινωνικοί εταίροι, πλην του ΣΕΒ, και κυρίως οι εταίροι που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση, έχουν εισηγηθεί μισθό 751 ευρώ. Αυτό το έχουν εισηγηθεί οι μικρές επιχειρήσεις που έχουν και θέματα ρευστότητας και το ζητάνε γιατί έτσι θα ενισχυθεί η κατανάλωση. Μην ξεχνάμε ότι στις κλαδικές ή τις μεγάλες επιχειρησιακές συμβάσεις ο κατώτατος είναι πάνω από 751 ευρώ. Εκεί έχουμε άλλη πραγματικότητα».

Μετά την πρώτη αύξηση δεν θα πρέπει να υπάρξει αναθεώρηση και για το 2020;

Αν. Ν.: «Ο στόχος μας είναι στο διάβα του χρόνου να φτάσουμε στα 751 ευρώ. Μέσα σε μία 2ετία θα μπορέσουμε να το έχουμε φτάσει. Σε αυτό το επίπεδο κινείται η συλλογιστική μας σε μία νέα διαδικασία αναθεώρησης του κατώτατου μισθού. Στη λογική μας είναι πως από τη διαδικασία των μνημονίων να πάμε ομαλά σε μια νέα περίοδο. Για μας είναι πολύ σημαντικό το στοιχείο της συλλογικής αυτονομίας. Θέλουμε να μπορεί να παρεμβαίνει το κράτος διορθωτικά σε μερικά πράγματα, αλλά ότι έχει να κάνει με τον χώρο της αγοράς εργασίας να αυτορυθμίζεται μέσα από την συλλογική αυτονομία, δηλαδή με διαπραγμάτευση των κοινωνικών εταίρων. Θα γίνει και αυτό».

Θεωρείτε ότι θα είναι αποτελεσματικό, καθώς έχουμε κακά παραδείγματα εργατικά του παρελθόντος, σε τέτοιου είδους διαβουλεύσεις;

Α. Ν.: «Δεν θέλω να μπω σε μία κουβέντα για το συνδικαλιστικό κίνημα. Αν έβγαζα το σακάκι του Γραμματέα του Υπουργείου Εργασίας θα μπορούσαμε να συζητήσουμε πολλά, αλλά δεν επιτρέπεται. Παρ’ όλα αυτά έχει μεγάλη σημασία να προσπαθήσουμε να αποεμπλέξουμε το συνδικαλιστικό κίνημα από την κρίση της τρέχουσας πολιτικής, διότι δεν βρούμε άκρη. Δεν μπορεί να μην συμμετέχει η ΓΣΕΕ σε αυτόν τον κοινωνικό διάλογο που κάνουμε για τον κατώτατο μισθό. Αυτό που γίνεται, παρότι θα πάρει απόφαση το Υπουργικό Συμβούλιο, μετά από εισήγηση της Υπουργού, είναι μία διαδικασία κοινωνικού διαλόγου, στην οποία όμως οι εργαζόμενοι δεν εκπροσωπούνται. Η ΓΣΕΕ δεν συμμετέχει στο διάλογο. Τους εκπροσωπούμε εμείς βέβαια, αλλά δεν είναι ο ρόλος μας αυτός. Όχι επειδή πηγαίνουμε σε εκλογές είμαστε απέναντι καταγγέλλοντας όταν πριν ήμασταν μέσα στη διαδικασία του διαλόγου. Αυτό θα πρέπει να ρυθμιστεί κάπως».

Υπάρχει και μία τεράστια κατηγορία ανέργων που πρέπει να αντιμετωπιστούν ίσως με άλλες πολιτικές, διότι καλά τα προγράμματα της κοινωφελούς εργασίας του ΟΑΕΔ αλλά δεν λύνουν το πρόβλημα. Ποια πολιτική επεξεργάζεστε για ουσιαστικά αποτελέσματα;

Αν. Ν.: «Έχουμε μεταβάλλει τα χαρακτηριστικά των προγραμμάτων. Η τελευταία γενιά προγραμμάτων που έχουμε εισάγει και ξεκινάνε τώρα, έχουν άλλα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Απευθύνονται σε συγκεκριμένες κατηγορίες ανέργων, με συγκεκριμένες ειδικεύσεις, με λεφτά καλύτερα από τα προηγούμενα και προσπαθούν να μιλήσουν στην ανάγκη αυτού που λέμε παραγωγική ανασυγκρότηση. Της κοινωφελούς εργασίας είναι προγράμματα που τα βρήκαμε, που ανακουφίζουν για ένα 8μηνο, που δεν λύνουν σαφώς το πρόβλημα της ανεργίας. Ανακουφίζουν απλώς. Δεν είναι αυτά που θα ενισχύσουν την αντιμετώπιση της ανεργίας. Δεν είναι αυτά που δημιούργησαν 300.000 θέσεις εργασίας, όπως είχαμε δεσμευτεί, γι’ αυτό έχει πέσει η ανεργία με θεαματικό τρόπο. Είναι στο μέλημα μας αυτό, όπως και μία σειρά από προωθητικές ενέργειες, γνωρίζοντας ότι υπάρχει, παρ’ όλη τη μεγάλη ανεργία, μεγάλη έλλειψη πολλών ειδικοτήτων που θα μπορούσαν να έχουν δουλειά». 

Όλα τα προηγούμενα χρόνια γινόταν συνεχώς λόγος για την ανάγκη στελέχωσης των δομών, όπως η υγεία ή η παιδεία, τώρα πλέον προβαίνετε σε μαζικούς διορισμούς, λόγω προεκλογικής περιόδου.

Αν. Ν.: «Φωνάζαμε όλοι μαζί, είτε κυβερνούσαμε είτε όχι, για την ανάγκη προσλήψεων, όπως στον χώρο της εκπαίδευσης. Τώρα βρήκαμε τη δυνατότητα να το προχωρήσουμε. Τώρα απελευθερώθηκε από τα μνημόνια η χώρα. Τώρα ισχύει η αναλογία 1 προς 1. Υπάρχει μία χρονική αλληλουχία η οποία μας οδηγεί στο να μπορέσουμε να προχωρήσουμε πιο απελευθερωμένα στη διαδικασία της κάλυψης των πραγματικών κενών. Να αφήσουμε δηλαδή του αναπληρωτές σκλάβους μίας διαδικασίας που δεν είναι καν σωστή; Έτσι προχωράμε σε 15.000 προσλήψεις στον τομέα της εκπαίδευσης».

Δεν θα πρέπει να εξεταστεί και ο τρόπος αυτών των προσλήψεων, για τον οποίο υπάρχουν αντιδράσεις;

Αν. Ν.: «Μου κάνει εντύπωση που φωνάζουν οι εκπαιδευτικοί ή μάλλον οι συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι των εκπαιδευτικών. Ένα κριτήριο τυπικών και ουσιαστικών επιστημονικών προσόντων. Όλο το Δημόσιο έτσι αξιολογείται. Θα πρέπει και ο εκπαιδευτικός, παράλληλα με την εμπειρία που έχει αποκτήσει να έχει και αυτό το προσόν. Το επίπεδο γνώσης δεν είναι σημαντικό; Όπως και σε άλλους κλάδους και στον ιδιωτικό τομέα. Εμείς ακούμε, στις εκατοντάδες συναντήσεις που έχουμε κάνει με συνδικάτα και εργοδοτικές οργανώσεις ότι υπάρχουν θέματα σε πολλούς κλάδους».

Το μεγάλο αναμενόμενο για τη Σύρο είναι η επαναλειτουργία του Νεωρίου με τα νέα δεδομένα των επενδυτών. Θα υπάρξουν όμως νέα δεδομένα και για τους εργαζόμενους στις εργασιακές τους σχέσεις, τις αμοιβές τους, την κατοχύρωση των εργασιακών τους δικαιωμάτων;

Αν. Ν.: «Είχα την ευτυχία, παρότι έχει περάσει από πολλά κύματα η σχέση μας με τους εργαζόμενους, να έχω μία πολύωρη συνάντηση και με τους εργαζόμενους και με την προσωρινή διοίκηση του ναυπηγείου. Είναι δεδομένο ότι έχουμε μία θετική απόφαση των κανόνων της εξυγίανσης, διότι απαλλάσσονται από την απίστευτη ομηρία και ανέχεια οι εργαζόμενοι, απαλλάσσεται και η Σύρος από την ανέχεια, που είχε προκληθεί από αυτή τη διαδικασία. Να θυμίσω ότι στο πρόγραμμα εξυγίανσης, που πέτυχαν οι εργαζόμενοι και εμείς από τον επενδυτή, είναι ότι δεν κουρεύεται καθόλου το χρέος της παλιάς διοίκησης προς τους προμηθευτές, που είναι Συριανοί, για να μην χάσει η οικονομία του νησιού. Επίσης ότι θα πληρωθούν όλα τα δεδουλευμένα τους οι εργαζόμενοι και θα πέσει ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων πάλι στο νησί. Το σημαντικότερο απ’ όλα ότι θα ξαναποκτήσει ζωντάνια το ναυπηγείο. Έχουμε ένα διάστημα αναμονής, που περιμένουμε να λήξουν οι δικαστικές διεργασίες. Όπως είπα στους εργαζόμενους, το επόμενο λεπτό που θα λήξει η δικαστική διεργασία είναι υποχρεωμένοι να καθίσουμε να συζητήσουμε ένα «κοκκινοπράσινο» ISO.Δηλαδή μία διεργασία για τις εργασιακές σχέσεις και μία για την προστασία του περιβάλλοντος. Θα κάνουμε ένα σύμφωνο λειτουργίας από τότε και μετά και εσαεί».

Ιδιαίτερες επισημάνσεις έχουν γίνει, ακόμα και εντός του Δημοτικού Συμβουλίου, ότι στο σχέδιο εξυγίανσης δεν υπάρχει καμία δέσμευση για τον αριθμό των εργαζομένων και για το ύψος των αμοιβών τους.

Αν. Ν.: «Το πόσοι εργαζόμενοι  είναι πράγματι θέμα ενός business plan, το οποίο πρέπει να αναπτυχθεί και να αναλυθεί. Ότι και έλεγε ο επενδυτής, υπάρχει ένα σύστημα εργασιακών σχέσεων στην Ελλάδα και αυτό, το θέλουν και οι ίδιοι, θα τηρηθεί ακόμα κι αν δεν το θέλανε. Γι’ αυτό είμαστε εμείς, να διασφαλίζουμε την εργασιακή νομιμότητα. Η επιδίωξη μας είναι αυτές οι βαριές βιομηχανίες να έχουν σχέσεις αορίστου χρόνου, πρέπει να σέβονται όλοι τους κανόνες υγείας και ασφάλειας στην εργασία. Όλο αυτό είναι ένα πακέτο που θα ξεκινήσουμε να το συζητάμε μετά το πρώτο λεπτό του τέλους των δικαστικών διεργασιών».

Για το διάχυτο φόβο, βάσει των όσων αναφερόντουσαν και στο 1ο μνημόνιο, για τη δημιουργία Ειδικών Οικονομικών Ζωνών, υπάρχει περίπτωση τέτοιας προοπτικής;

Αν. Ν.: «Σε καμία περίπτωση. Ήδη προχωράμε σε κλαδική σύμβαση στον χώρο της ναυπηγικής βιομηχανίας στο Πέραμα, στη διαδικασία της αναζωογόνησης και της ναυπηγικής βιομηχανίας σε Ελευσίνα και Σκαραμαγκά. Είναι ένα τεράστιο έργο που έχουμε αναλάβει σαν κυβέρνηση. Δεν μιλάμε για ειδικές ζώνες. Μιλάμε για ελληνική ανάπτυξη του χώρου της ναυπηγικής».

Το Νεώριο σαφώς θα ανακουφίσει με κυκλοφορία χρήματος στην αγορά, όμως δεν είναι η λύση για μία τοπική οικονομία η οποία είναι κατ’ εξοχήν εμπορική, καθώς σε αυτή στηρίζεται η οικονομική δραστηριότητα του νησιού, δεχόμενοι την κάμψη της οικονομικής κρίσης. Η λύση πρέπει να έρθει από πολιτικές που θα ενισχύσουν τον κόσμο της μικρής επιχειρηματικότητας. Ποιες θα είναι αυτές οι πολιτικές που θα βοηθήσουν στην ανάκαμψη;

Αν. Ν.: «Η ερώτηση που κάνατε είναι πολύ σημαντική, πολύ ενδιαφέρουσα και πολύ σωστή. Ένα μέρος αντιμετωπίστηκε σε επίπεδο προβληματισμού και στο Συνέδριο για την παραγωγική ανασυγκρότηση που κάναμε στα μέσα του χρόνου εδώ στο νησί. Το πρόβλημα της ανάπτυξης της Σύρου έχει να κάνει με την απίστευτη μονοθεματικότητα. Ήταν μονοθεματική η προσήλωση στο Δημόσιο και στο Νεώριο και η κρίση στο Δημόσιο και το Νεώριο βύθισε όλο το νησί. Γι’ αυτό μιλάμε και με το Επιμελητήριο, γιατί αφορά κυρίως μικρομεσαίους, για ενός άλλου τύπου ανάπτυξη που να έχει πολλαπλά επίπεδα. Η Σύρος δεν είναι μαγική λόγω του Νεώριου. Εδώ θέλει ένα ιδιαίτερο σχέδιο προκειμένου να βοηθήσουμε ιδιαίτερα και με το Επιμελητήριο, που θα έχει πολλαπλές επιλογές. Ήδη συζητάμε με το Επιμελητήριο τη χρηματοδότηση προγραμμάτων που θα μπορούσαν να ενισχύσουν επαγγελματικά προσόντα και με πιστοποιήσεις. Είναι πολύ σημαντικό Αυτό. Ήδη, σε ότι αφορά τη δική μας αρμοδιότητα σαν Υπουργείο Εργασίας, προσπαθούμε να απομειώνουμε τα βάρη του επαγγελματία απέναντι στο ασφαλιστικό σύστημα, με τις μειώσεις ασφαλιστικών εισφορών. Πρέπει να μπούμε στη διαδικασία εφαρμογής και με τις τοπικές αρχές, σε ένα σχέδιο ανάπτυξης το οποίο να έχει αυτά τα χαρακτηριστικά, αλλιώς δεν γίνεται».

Επ’ αυτών γίνεται αντιληπτό ότι βρίσκεται σε διαδικασία σχεδιασμού. Έχουν κατατεθεί προτάσεις;

Αν. Ν.: «Πολλές προτάσεις. Μία ιδέα που κυκλοφορεί, είναι απτό παράδειγμα μία ανάγκης εκσυγχρονισμού ή αξιοποίησης καλών στιγμών του παρελθόντος. Λέμε ότι θα χρειαστεί, αν πάει καλά, που όλοι το ελπίζουμε, το Νεώριο, να ξανακάνουμε την σχολή του ΟΑΕΔ μέσα στο Νεώριο. Αυτό το έχουν εισηγηθεί και οι εργαζόμενοι και θα το εισηγηθώ κι εγώ στη Διοικήτρια του ΟΑΕΔ. Αυτό διότι υπάρχει ανάγκη νέων ειδικοτήτων και αφού υπήρχε αυτή η δομή. Αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον να το δούμε και σε άλλα επίπεδα».