Ευρωζώνη σε κρίση ή κερδοσκοπία χωρίς τέλος;

Του Φίλιππου Ζάχαρη (phil.zaharis@gmail.com)

Οδυνηρά τα δεδομένα για την ελληνική πραγματικότητα, καθώς η ανεργία συνεχίζει να εκτοξεύεται στα ύψη και η κυβέρνηση αδυνατεί να την φρενάρει. Οι ευρωπαίοι εταίροι έχουν στρέψει ήδη το ενδιαφέρον τους και σε άλλες περιοχές του ευρωπαϊκού Νότου εστιάζοντας στην εκεί οικονομική δυσπραγία, αλλά πάνω απ΄όλα στην διάσωση και το μέλλον του ευρώ, που πλέον από πολλές πλευρές αμφισβητείται η ισχύς αλλά και η σταθερότητά του. Είναι κάτι παραπάνω από ανησυχητικές οι συζητήσεις για κατηγοριοποίηση των χωρών της ευρωζώνης και η κατάταξή τους σε δυνατές και αδύνατες -με στοχευμένη προοπτική τον έλεγχο των οικονομικών ζωνών από Γαλλία – Γερμανία- και πολύ περισσότερο η ασάφεια που επικρατεί για το μέλλον. Η ευρωζώνη δέχεται ένα από τα μεγαλύτερα πλήγματα από εποχής δημιουργίας της και όλοι όσοι ενδέχεται να εμπλακούν στα σενάρια επίλυσης της κρίσης του, αναμένεται να αντιμετωπίσουν στην πορεία σοβαρές δυσκολίες. Η ευρωζώνη έχει μπει σε μια εποχή όπου τα κράτη-μέλη της αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στα νέα δεδομένα και πολύ περισσότερο να εναρμονιστούν με την νέα εποχή της σοβαρής οικονομικής κρίσης που μαστίζει την Ευρώπη. Η Ελλάδα έφτασε στο παρά πέντε για να βρεθεί εκτός της, με ότι αυτό συνεπάγεται για τα οικονομικά της αλλά και την κατάληξη και των άλλων χωρών που βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα, λόγω κυρίως του ντόμινο. Η χώρα μας, έχοντας ήδη υποστεί το βάρος των μέτρων που έχει επιβάλλει η τρόικα, πορεύεται με σημαία την λιτότητα σε όλα τα επίπεδα, αλλά και τις περικοπές σε μισθούς και συντάξεις που έχουν κάνει κόλαση τη ζωή των πολιτών. Η κρίση βέβαια του ευρώ δεν έχει να κάνει μόνο με την εσωτερική κρίση της Ελλάδας αλλά πολύ περισσότερο με την κατανομή των ταχυτήτων της ίδιας της ευρωζώνης, που μοιραία υφίσταται διάτμηση, αναλόγως της οικονομικής δυνατότητας των αντίστοιχων χωρών – μελών. Βαδίζοντας προς ένα αβέβαιο μέλλον, με μεγάλα οικονομικά ελλείμματα, παρατεταμένο πληθωρισμό και ανεργία, η Ελλάδα ατενίζει με απαισιοδοξία το αύριο, που σε καμία περίπτωση δεν βρίθει πλέον από αναπτυξιακές προοπτικές ή επενδυτικές δυνατότητες, παρά τις πρωθυπουργικές ρήσεις. Και αν υπάρχει κάποια ελπίδα, αυτή βρίσκεται στα χέρια των κυρίαρχων της ευρωζώνης, που σε αντάλλαγμα της προσφερόμενης βοήθειας έχουν μετατρέψει την χώρα, όπως είπα, σε οικονομικό προτεκτοράτο, ανεξαρτήτου συνθηκών διαβίωσης για τους εγχώριους που πασχίζουν να δουν φως στο τούνελ της πτώχευσης. Είναι τόσο μεγάλο το κενό στα οικονομικά, την ανεργία και τα ελλείμματα που καμία πολιτική δεν αναμένεται να επιφέρει την ποθητή αλλαγή. Και να σκεφθεί κανείς ότι όλα έγιναν μέσα σε λίγα χρόνια, σε εποχές όπου ο νεοπλουτισμός έδινε και έπαιρνε στην χώρα που δεν θεωρείται και από τις πιο φτωχές της ΕΕ. Ποιος ξεχνά τα τζιπ και τις λιμουζίνες, τα ακριβά αυτοκίνητα και την νεοπλουτίστικη νοοτροπία που επικράτησε την τελευταία 15ετία, τα κέρδη στο χρηματιστήριο, και τα οικονομικά ανοίγματα όψιμων επιχειρηματιών σε μια χώρα ξέφραγο αμπέλι από την ακατάσχετη διαφθορά και σπατάλη δημόσιων πόρων; Ποιος μπορεί να λησμονήσει την Ελλάδα του ασύδοτου και πολλάκις παράνομου πλουτισμού, από ανθρώπους που δεν έδιναν το παραμικρό στίγμα περί του τρόπου συσσώρευσης των κερδών τους; Ποιος αλήθεια δεν θυμάται το επαναλαμβανόμενο ξέπλυμα χρήματος; Η χώρα μας έφτασε σε αυτή την κατάσταση όχι μόνο λόγω της κρίσης του ευρώ, αλλά λόγω των ασύδοτων δαπανών σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Έπρεπε να φτάσουμε στον πάτο ώστε οι μαζικές περικοπές να προβάλλονται ως μονόδρομος για το ξεπέρασμα της κρίσης. Έπρεπε να χρεοκοπήσουμε για να έρθει η κάθε τρόικα να επιβάλλει σκληρά και ακατονόμαστα μέτρα που υιοθετούν όλες οι κυβερνήσεις εφεξής, απεκδυόμενες φυσικά του αμαρτωλού τους παρελθόντος. Τα νέα δεδομένα λοιπόν είναι αρκούντως ανατρεπτικά όταν αξιώνεται μια πέραν του δέοντος σκληρή λιτότητα και επιβάλλονται φορολογίες απέναντι στις οποίες αδυνατούν να αντεπεξέλθουν οι πολίτες. Την ίδια στιγμή, οι συζητήσεις για το μέλλον της ευρωζώνης εντείνονται και οι χώρες, η μία μετά την άλλη βρίσκονται σε δυσχερή θέση αναφορικά με τα οικονομικά τους. Λέτε τελικά να έχουμε οδυνηρά αποτελέσματα από την διαχείριση της εν λόγω κρίσης που δεν λέει να σταματήσει; Κατά πόσο οι πολίτες της ευρωζώνης είναι έτοιμοι να αποδεχθούν περαιτέρω σκληρά μέτρα από τους βασικούς της μετόχους, που ποντάρουν σε ολοένα και μεγαλύτερη αποκομιδή κερδών από την αδυναμία πολλών χωρών - μελών της να πληρώσουν το αντίτιμο της συμμετοχής τους στην Νομισματική Ένωση; Με λίγα λόγια, η κρίση αυτή είναι διαχειρίσιμη ή ανεξέλεγκτη; Στην χώρα μας, οι προοπτικές μόνο ευοίωνες δεν είναι. Και μόνο το γεγονός ότι παραμένουμε στην ζώνη του ευρώ χωρίς ουσιαστικά να έχουμε κέρδη αλλά ζημίες, αλλά και το γεγονός παράλληλα ότι δεν μπορούμε να επιστρέψουμε στην δραχμή - που πολλοί ειδικοί και εμπειρογνώμονες κρίνουν ως εφιαλτικό σενάριο - δείχνει ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε πολύ δυσχερή θέση. Ήδη η οικονομία έχει πληγεί ανεπανόρθωτα και τα «κανόνια» σκάνε το ένα μετά το άλλο. «Η κρίση φταίει», λένε πολλοί και αδυνατούν να προβλέψουν το μέλλον. Άλλοι στιγματίζουν το Δημόσιο και άλλοι καταριούνται τον ιδιωτικό τομέα, με τις ανεξέλεγκτες περικοπές και μειώσεις μισθών που εδώ και καιρό είχε προαναγγείλει ο πρόεδρος του ΣΕΒ. Εν ολίγοις, ανεργία, πληθωρισμός, και γιγάντια ελλείμματα προεξοφλούν πολλά χρόνια δυστυχίας. Και με δεδομένο μάλιστα ότι το ίδιο πάνω - κάτω ισχύει και στις υπόλοιπες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου που δεινοπαθούν από τα χρέη, και ένα ευρώ εύθραυστο, η ισχύς του οποίου καταρρίπτεται από τις διαδηλώσεις για ασύδοτη κερδοφορία των εμπνευστών του. Γιατί κανείς δεν ξεχνά πως πίσω από κάθε κρίση κρύβονται αφανείς κερδοσκόποι και κάθε φορά που ανοίγουν τα χρηματιστήρια αναμένουν εναγωνίως να ολοκληρωθεί η εκάστοτε δοσοληψία.