Απολογισμός πρώην Γεν. Γραμ. Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής Γ. Σπιλάνη

"Η απόσυρση της Δημοκρατικής Αριστεράς από την κυβέρνηση οδηγεί αναπόφευκτα και στη δική μου παραίτηση από τη θέση του Γενικού Γραμματέα Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής. Η εξέλιξη αυτή απαιτεί την κατάθεση ενός απολογισμού της θητείας αυτής", επισημαίνει ο πρώην γενικός γραμματέας Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής, Γιάννης Σπιλάνης στον απολογισμό του.

Αναφορικά με την πορεία που ακολούθησε έως σήμερα, αναφέρει, "Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση για πρώτη φορά στην χώρα ολοκληρωμένης στρατηγικής και αναπτυξιακής πολιτικής που να καλύπτει το συνολο της νησιωτικής Ελλάδας είναι ο βασικός στόχος που ανέλαβε να υλοποιήσει η Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής (ΓΓΑΙΝΠ) στη περίοδο από τον Αύγουστο 2012 μέχρι σήμερα στο πλαίσιο της κυβερνητικής πολιτικής και των προγραμματικών δηλώσεων του Υπουργού Κ. Μουσουρούλη".

Θεσμικές αλλαγές

"Οι Θεσμικές μεταρρυθμίσεις αναφέρονται στην ψήφιση νομοθετικών διατάξεων σε εφαρμογή του άρθρου 101 του Συντάγματος που επιβάλει την διαφοροποίηση των νομοθετικών ρυθμίσεων και άλλων κανονιστικών κειμένων ώστε να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες του νησιωτικού χώρου. Mε τη ψήφιση του νόμου Ν.4150/2013 (ΦΕΚ102 / 29-4-2013 ‘’Ανασυγκρότηση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου και άλλες διατάξεις’’.), θεσπίζεται η ρήτρα νησιωτικότητας για κάθε νομοθετική δραστηριότητα και ενέργεια που επηρεάζει την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική ανάπτυξη των νησιών.

Ταυτόχρονα με την δημιουργία του Συμβουλίου Νησιωτικής Πολιτικής και του Ερευνητικού Ινστιτούτου Νησιωτικής Πολιτικής τα νησιά θα αποκτήσουν δύο εργαλεία τα οποία θα πρέπει να συσταθούν άμεσα (έχει γίνει η απαραίτητη προετοιμασία) ώστε να αξιοποιηθούν με τον καταλληλότερο τρόπο ώστε να προτείνουν στα αρμόδια Υπουργεία λύσεις σε θεσμικά προβλήματα όπως του σχεδιασμού της ανάπτυξης, της ενέργειας, της υγείας, της λειτουργίας των κοινωνικών υπηρεσιών, του περιβάλλοντος, των συνδυασμένων μεταφορών, της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της δια βίου μάθησης, της διοικητικής λειτουργίας, των εκτάκτων αναγκών κλπ.".

Αναπτυξιακές πρωτοβουλίες

"Η πρώτη δέσμη παρεμβάσεων οριζόντιου χαρακτήρα αφορά τη προσπάθεια ώστε στο νέο ΕΣΠΑ να υπάρξει ειδική αναπτυξιακή στρατηγική για τον νησιωτικό χώρο προσαρμοσμένη στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των νησιών. Η στρατηγική αυτή δίνει έμφαση στο τρίπτυχο ποιοτικά, πράσινα και χωρίς αποκλεισμούς νησιά που θα έχει ως κεντρικό στόχο - όραμα τη βελτίωση της ελκυστικότητας των νησιών ώστε να γίνουν τόποι κατοικίας και παραγωγής για 365 ημέρες το χρόνο. Εμφαση δίνεται στην αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων τους που είναι το μοναδικό φυσικό και πολιτιστικό τους περιβάλλον (αναδεικνύοντας τη μοναδική τους ταυτότητα) ώστε να αποκτήσουν ανταγωνιστικές δραστηριότητες και υψηλό επίπεδο ποιότητας ζωής εξασφαλίζοντας παράλληλα τις ζωτικές υπηρεσίες σε επίπεδο ανάλογο με αυτόν της ηπειρωτικής χώρας. Κύριο άξονα δράσης αποτελεί η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των νησιών στους τομείς του τουρισμού, της γεωργίας και στον χώρο των μικρομεσαίων μεταποιητικών επιχειρήσεων μέσω της ενίσχυσης της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων και υπηρεσιών (νησιωτική ποιότητα) μέσα από την ανάδειξη της ταυτότητας τους.".

Η δεύτερη δέσμη δράσεων αναφέρεται σε τομεακές δράσεις της ΓΓΑΙΝΠ που εστιάζονται κύρια:

- στην κάλυψη των ακτοπλοϊκών αναγκών:

Η σημερινή κρίση που έχει δημιουργήσει σοβαρά οικονομικά προβλήματα στις ακτοπλοϊκές εταιρείες, δεν μπορεί να αποτελεί πρόσχημα για τη μη τήρηση των συμβατικών τους υποχρεώσεων και τη διατήρηση ενός αδιαφανούς συστήματος λήψης αποφάσεων που τελικά λειτουργεί σε βάρος των χρηστών. Η εξασφάλιση περισσότερων πόρων για την ακτοπλοΐα από πολλές πηγές για επιδότηση ιδιωτικών επενδύσεων, χρηματοδότηση πλοίων για τις άγονες γραμμές, εξορθολογισμός τιμολογίων μέσα στη λογική του μεταφορικού ισοδύναμου κλπ πρέπει να αποτελέσει άμεση προτεραιότητα στην επόμενη περίοδο για να βελτιωθεί η σημερινή οριακή κατάσταση και να ανατραπεί το αίσθημα ανασφάλειας που επικρατεί στα νησιά. Επίσης θα πρέπει να εξεταστεί και η ενοποίηση του κέντρου λήψης αποφάσεων υπό την ΓΓΑΙΝΠ δεδομένου ότι η ακτοπλοΐα αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της νησιωτικής πολιτικής, είναι Υπηρεσία Δημοσίου Συμφέροντος και δεν είναι απλά μια επιχειρηματική δραστηριότητα.

- στη κάλυψη των υδρευτικών αναγκών

Είναι αναγκαίο να σταματήσει το συντομότερο η μεταφορά νερού με υδροφόρες που κοστίζει πολλά χρήματα στο κράτος, ενώ τα νέα έργα πρέπει να κατασκευάζονται με ορθό τρόπο και όλες τις αδειοδοτήσεις χωρίς περιττές καθυστερήσεις για να αποφεύγονται οι αστοχίες που έχουν παρατηρηθεί: λιμνοδεξαμενές που δεν λειτουργούν, αφαλατώσεις που παρουσιάζουν βλάβες μετά τη κατασκευή τους ενώ λειτουργούν με οικιακό τιμολόγιο από τη ΔΕΗ αποτελούν μερικά μόνο από τα προβλήματα. Η στενή και ειλικρινής συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων με βάση τις αρμοδιότητες τους μπορεί οδηγήσει σύντομα μακριά από τους εκβιασμούς όσων προσπαθούν να επωφεληθούν από την υπαρκτή δυσλειτουργία του δημόσιου τομέα στη λύση των προβλημάτων και κύρια στη παροχή σωστών υπηρεσιών στους πολίτες σε προσιτές τιμές.

- στη προστασία του δομημένου περιβάλλοντος

Σε ότι αφορά τη προστασία του δομημένου περιβάλλοντος και ειδικά των παραδοσιακών οικισμών και των διατηρητέων κτιρίων που είναι η αρμοδιότητα της ΓΓΑΙΝΠ, είμαι υποχρεωμένος να παραδεχτώ ότι πρακτικά όλες οι προσπάθειες εξαντλήθηκαν στη συζήτηση με το Υπουργείο Περιβάλλοντος για τη λειτουργία των νέων θεσμών και των διαδικασιών που προέκυψαν από την αλλαγή της νομοθεσίας περί δόμησης τη περίοδο 2011-12. Η επικείμενη νομοθέτηση των νέων ρυθμίσεων ελπίζουμε να δημιουργήσει το απαραίτητο λειτουργικό πλαίσιο για την ουσιαστική προστασία του πολύτιμου αυτού κεφαλαίου για την ανάπτυξη των νησιών.