Αντιδρούν οι αυτοδιοικητικοί

Ως “αυθαίρετο” χαρακτήρισαν κατά τη συνεδρίασή τους οι Δήμαρχοι της χώρας, την απόφαση του ΥΠΕΚΑ να βάλει ειδικό τέλος ταφής για τα μη επεξεργασμένα απορρίμματα.

Το διοικητικό συμβούλιο της ΚΕΔΕ, αποφάσισε να ζητήσει την διετή αναστολή επιβολής του συγκεκριμένου τέλους, διότι η άμεση εφαρμογή του αντιβαίνει, όπως υποστηρίζει η απόφαση, τον ίδιο τον εθνικό σχεδιασμό για την διαχείριση των στερεών αποβλήτων, εξοντώνει οικονομικά τους φορείς διαχείρισης και επιβαρύνει δυσβάστακτα τους πολίτες στη πιο δύσκολη οικονομική συγκυρία της χώρας.

Νέο “χαράτσι” για τους πολίτες

Με κανέναν τρόπο δε θέλουν οι αιρετοί της τοπικής αυτοδιοίκησης να πάνε σε δημοτικές εκλογές και να κρέμεται πάνω από κεφάλι τους η εφαρμογή του «ειδικού τέλους ταφής απορριμμάτων», καθώς κάτι τέτοιο σημαίνει αύξηση των δημοτικών τελών.

Να σημειωθεί ότι τα πραγματικά θύματα σ’ αυτή την ιστορία είναι οι πολίτες, οι οποίοι έρχονται και πάλι αντιμέτωποι με ένα νέο χαράτσι, αφού το συγκεκριμένο τέλος θα προστεθεί στους λογαριασμούς των δημοτικών τελών.

Σύμφωνα λοιπόν με την κοινοτική οδηγία και την ελληνική νομοθεσία, που ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2014, οι Δήμοι, ή οι επιχειρήσεις, που διαθέτουν σε Χ.Υ.Τ.Α. δημοτικά απόβλητα και απόβλητα από κατασκευές και κατεδαφίσεις, χωρίς να έχουν προηγηθεί εργασίες επεξεργασίας, επιβαρύνονται με ειδικό τέλος ταφής 35 ευρώ ανά τόνο αποβλήτων.

Συγκεκριμένα, από την αρχή του 2014 καθιερώνεται νέο τέλος για τα σκουπίδια, το λεγόμενο “τέλος ταφής απορριμμάτων”, που υπολογίζεται ότι θα ανέρχεται από 50 έως 100 ευρώ το χρόνο για κάθε νοικοκυριό και θα πληρώσουν οι πολίτες, μέσω των δημοτικών τελών.

Το νέο ειδικό τέλος ταφής για τα μη επεξεργασμένα απόβλητα, τα οποία οδηγούνται σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής, είναι ήδη θεσμοθετημένο. Προβλέπεται στο άρθρο 43 του νόμου 4042/2012 (ΦΕΚ 24, Α’).

Συγκεκριμένα στο σχετικό άρθρο του νόμου, με τίτλο “ειδικό τέλος ταφής”, αναφέρεται ότι “σε οργανισμούς και επιχειρήσεις που διαθέτουν Χώρους Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ) με απόβλητα όπως βιοαποδομήσιμα απόβλητα κουζίνας και χώρων εστίασης, ανάμικτα δημοτικά απόβλητα, απόβλητα από αγορές, μπάζα χωρίς επικίνδυνα υλικά κ.λπ., απόβλητα δηλαδή που οδηγούνται προς ταφή χωρίς να έχουν προηγηθεί εργασίες επεξεργασίας, όπως για παράδειγμα ανακύκλωση, ανάκτηση κ.λ.π., επιβαρύνονται από 1ης Ιανουαρίου 2014 με 35 ευρώ ανά τόνο διατιθεμένων αποβλήτων, ποσόν που αυξάνεται ετησίως κατά 5 ευρώ ανά τόνο έως του ποσού των 60 ευρώ ανά τόνο. Δεν επιβαρύνονται με το ειδικό τέλος ταφής τα υπολείμματα επεξεργασίας που διατίθενται σε ΧΥΤ. Το ειδικό τέλος ταφής των αποβλήτων κατατίθεται στο Πράσινο Ταμείο του νόμου 3889/2010 (Α’ 182) και διατίθεται αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων και έργων ανάκτησης και διάθεσης αποβλήτων”.

Το ΥΠΕΚΑ φαίνεται να αντιμετωπίζει την ενεργοποίηση του νέου τέλους ως μέσον πίεσης προς τους δήμους, συνδέοντας την εφαρμογή του με τις ανοιχτές υποθέσεις στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τις παράνομες χωματερές, όπως επίσης με τις τοπικές αντιδράσεις απέναντι στην προώθηση των νέων διαγωνισμών ύψους 2 δισ. ευρώ στις 13 περιφέρειες της χώρας για τη διαχείριση και εκμετάλλευση των απορριμμάτων από ιδιώτες, με τη μέθοδο των ΣΔΙΤ.

Υπολογίζεται ότι, λόγω της απουσίας εργοστασίων επεξεργασίας και σοβαρών μηχανισμών ανακύκλωσης, 4,5 εκατομμύρια τόνοι απορριμμάτων, περίπου, καταλήγουν κάθε χρόνο στις χωματερές. Εάν εφαρμοστεί ο νόμος, οι Δήμοι θα κληθούν να πληρώσουν γύρω στα 160 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, μέσω αύξησης των δημοτικών τελών.

Πάντως, η υπουργική απόφαση και η εφαρμογή του νόμου καθυστερεί, ενόψει της έναρξης της προεκλογικής περιόδου για τις δημοτικές εκλογές. Μάλιστα από το υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, διαρρέεται ότι ενδέχεται να «παγώσει» η εφαρμογή του νόμου, τουλάχιστον για δύο χρόνια, καθώς υπάρχουν σοβαρές αντιδράσεις από δημάρχους οι οποίοι υποστηρίζουν ότι είναι αδύνατο να βρεθούν τα παραπάνω χρήματα για το 2014, τα οποία θα αυξηθούν ακόμα περισσότερο το 2015. Ζητούν, λοιπόν, να μην εφαρμοστεί ο νόμος, προκειμένου να λειτουργήσουν οι πρώτες μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων που προωθούνται μέσω των διαγωνισμών Σ.Δ.Ι.Τ. (Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα).

“Πάρτε το πίσω”

Το θέμα της επιβολής του ειδικού τέλους ταφής απορριμμάτων, με βάση το Ν.4042/12, σε εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/99/ΕΚ – πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων, απασχόλησε τη σημερινή συνεδρίαση του Δ.Σ. της ΚΕΔΕ

Σύμφωνα με το άρθρο 43 του νόμου προβλέπεται επιβολή ειδικού τέλους ταφής των αποβλήτων που οδηγούνται στην τελική διάθεση, ύψους 35 ευρώ ανά τόνο, ποσό που θα αυξάνεται κατά 5 ευρώ ανά τόνο και ανά έτος με ανώτατο όριο το ποσό των 60 ευρώ.

Η ΚΕΔΕ ζητά την διετή αναστολή επιβολής του τέλους, διότι η άμεση και με “αυθαίρετο” τρόπο, δεδομένου ότι δεν έχει εκδοθεί η σχετική ΚΥΑ, εφαρμογή του τέλους ταφής αντιβαίνει τον ίδιο τον εθνικό σχεδιασμό για την διαχείριση των στερεών αποβλήτων, εξοντώνει οικονομικά τους φορείς διαχείρισης και επιβαρύνει δυσβάστακτα τους πολίτες στη πιο δύσκολη οικονομική συγκυρία της χώρας μας.

Επιπλέον η ΚΕΔΕ επισημαίνει ότι αποτελεί παραδοξότητα το γεγονός ότι η χώρα μας ενώ έχει την υποχρέωση βάσει της ίδιας οδηγίας και του ίδιου νόμου να εκπονήσει το στρατηγικού χαρακτήρα “Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων”, στη βάση του οποίου θα πρέπει να δομηθούν οι πολιτικές διαχείρισης, να ξεκινά ανάποδα με την επιβολή του τέλους ταφής. Διότι το ΥΠΕΚΑ ενώ έχει την υποχρέωση να έχει ολοκληρώσει το σχεδιασμό αυτό έως τις 31/12/13, έθεσε σε δημόσια διαβούλευση τα κείμενα στρατηγικής λίγες μόλις ημέρες πριν.

Συγκεκριμένα τα Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση στις 17/12/13 και το Εθνικό Σχέδιο πρόληψης παραγωγής αποβλήτων στις 19/12/13. Η δημόσια διαβούλευση ολοκληρώνεται στις 31 Ιανουαρίου.

“Πέραν των παραπάνω δεν έχει ξεκαθαριστεί το καθεστώς λειτουργίας των ΦΟΔΣΑ, για τους οποίους η ΚΕΔΕ έχει ζητήσει να παραταθεί ο χρόνος συγχώνευσής τους κατά δύο έτη. Επίσης βρίσκονται σε εξέλιξη σημαντικά έργα υποδομών διαχείρισης, ενώ σε διυπουργικό επίπεδο έχει σχεδιαστεί και βρίσκεται σε εξέλιξη διεθνής διαγωνιστική διαδικασία για την διαχείριση των στερεών αποβλήτων μέσω ΣΔΙΤ”, σημειώνει το διοικητικό συμβούλιο της ΚΕΔΕ, το οποίο θεωρεί παράδοξο το να επιβληθεί τέλος ταφής όταν η διαμόρφωση της εθνικής στρατηγικής, η μετεξέλιξη των φορέων διαχείρισης και τα έργα διαχείρισης βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη.