Προβληματισμός για τα... αρχαία ημών

Επίσκεψη του δημάρχου της Πάρου στον αρχαιολογικό χώρο του Δεσποτικού και ερώτηση οκτώ βουλευτών του ΣΥ.ΡΙΖ.Α στη Βουλή σχετικά με τη συντήρηση των ευρημάτων στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης.

Γνωστό τοις πάσι είναι το γεγονός, ότι οι Κυκλάδες διαδραμάτισαν εξαιρετικά σημαντικό ρόλο κατά την εποχή της αρχαιότητας, καθώς τα ασφαλή αγκυροβόλιά τους θεωρούνταν υψίστης στρατηγικής σημασίας, από τους εκάστοτε κυβερνήτες και στρατηγούς των μεγάλων πόλεων-κρατών με ισχυρούς στόλους, όπως η Αθήνα και η Κόρινθος, ενώ διαδραμάτιζαν ιδιαίτερα μεγάλο ρόλο στην ασφαλή μετακίνηση πολιτών και εμπόρων από και προς τις αποικίες των μητροπόλεων, αλλά και πόλεις έξω από τον Ελλαδικό χώρο, καθιστώντας τις, κατ’αυτό τον τρόπο, σημαντικά εμπορικά κέντρα για την εποχή.

Στη νεώτερη εποχή, συνεπώς, ανακαλύφθηκαν - και συνεχίζουν να ανακαλύπτονται - τεράστιας ιστορικής αξίας αρχαιολογικοί χώροι, με τα περισσότερα εκ των ευρημάτων στις νησιωτικές περιοχές καλοδιατηρημένα και σχεδόν ανέπαφα, λόγω του μικρότερου ποσοστού παρέμβασης από τον ανθρώπινο παράγοντα, που παρέχουν σε ιστορικούς και αρχαιολόγους πολύτιμες πληροφορίες για τις συνθήκες ζωής της εκάστοτε ιστορικής περιόδου, εκ της οποίας προέρχονται.

Την ευθύνη της διαχείρησης και της ορθής λειτουργίας των αρχαιολογικών χώρων, είθισται να έχει το Ελληνικό κράτος, μέσω του Υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο μεριμνα, εγκρίνοντας τις απαραίτητες δαπάνες, για την τοποθέτηση στους χώρους εξειδικευμένου προσωπικού και εξοπλισμού.

Παρ’όλα αυτά, εν έτει 2014, εξαιτίας κυρίως της δεινής περιόδου για τα οικονομικά του κράτους, η πολιτεία φαίνεται να τους αφήνει σε δεύτερη μοίρα, μειώνοντας τη χρηματοδότηση, ακόμη και διακόπτοντάς τη, αναγκάζοντας τοπικές κοινωνίες και φορείς να αναζητούν τους αναγκαίους για τη λειτουργία τους χρηματικούς πόρους από άλλες πηγές, ως συνήθως μέσω ιδιωτικών πρωτοβουλιών και ιδρυμάτων, που ενδιαφέρονται να στηρίξουν την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Επίσκεψη Μ. Κωβαίου στο Δεσποτικό

Αντίστοιχη περίπτωση, αυτή του αρχαιολογικού χώρου στη νησίδα του Δεσποτικού (ή Επισκοπής), η οποία βρίσκεται σε πολύ κοντινή απόσταση από την Αντίπαρο.

Οι ανασκαφές, που είχαν ξεκινήσει εδώ και χρόνια , συνεχίστηκαν από το 2013. Πρόκειται για ένα έργο πενταετούς διάρκειας, το οποίο έχει εξασφαλίσει την χρηματοδότησή του μέσω χορηγιών από τα Ιδρύματα Κανελλοπούλου και Λάτση, ενώ έχει και την σύμφωνη γνώμη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, όπως έχει αναφέρει ο υπεύθυνος των ανασκαφών, αρχαιολόγος της ΚΑ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, κύριος Γιάννος Κουράγιος.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η ολοκλήρωση του προγράμματος θα επιτρέψει την αποκάλυψη νέων τμημάτων του σημαντικού αρχαϊκού Ιερού, αφιερωμένου στη λατρεία του Απόλλωνα και της Αρτέμιδος, που χτίστηκε κατά την αρχαιότητα από τους κατοίκους της Πάρου στο Δεσποτικό και συμβόλιζε την κυριαρχία τους στο Αιγαίο.

Όσον αφορά στα ευρήματα του ιερού, έως τώρα έχουν βρεθεί 20 μαρμάρινες βάσεις αρχαϊκών αγαλμάτων, 65 τμήματα αγαλμάτων Κούρων, το κεφάλι μίας Κόρης, καθώς και ένα τμήμα μαρμάρινου αρχαϊκού Κούρου με ιδιαίτερα μυώδη διάπλαση.

Έχει υπάρξει η σκέψη, στο πλαίσιο του έργου να πραγματοποιηθεί μίας μικρής κλίμακας αναστήλωση του ιερού, που θα περιλαμβάνει κυρίως ανόρθωση κάποιων κιόνων, με σκοπό την ανάκτηση της χαμένης τρίτης διάστασης του κτιρίου του ναού, ο οποίος κάποτε έφτανε τα οκτώ μέτρα.

Στη μικρή βραχονησίδα με τον τεράστιο πολιτιστικό πλούτο βρέθηκε, όπως ανακοινώθηκε χτες από τον Δήμο Πάρου, ο νεοεκλεγείς Δήμαρχος, κ. Μάρκος Ι. Κωβαίος, συνοδεία της Αντιδημάρχου, Δώρας Σαρρή – Παπακυρίλλου, όπου και ξεναγήθηκαν στον αρχαιολογικό χώρο από τον υπεύθυνο των ανασκαφών, κ. Κουράγιο.

Μετά το πέρας της επίσκεψης, ο κ. Κωβαίος δήλωσε, πως «αξίζουν πραγματικά συγχαρητήρια στον κ. Γ. Κουράγιο για την εξαιρετική δουλεία, χάρη στην οποία ήρθε στο φώς ένα τόσο σπουδαίο αρχαιολογικό και ιστορικό μνημείο του τόπου μας. Η επιβλητική εικόνα του δεσποτικού οφείλεται φυσικά ως ένα μεγάλο βαθμό στην ύπαρξη της εξαίρετης πρώτης ύλης, του περίφημου Παριανού Μαρμάρου”.

Ερώτηση ΣΥΡΙΖΑ σχετικά με το Ακρωτήρι

Με λιγότερο ενθουσιασμό και περισσότερη αγανάκτηση, αντιμετωπίζεται η κατάσταση που επικρατεί δεδομένης της διακοπής της κρατικής χρηματοδότησης, η οποία δυσχεραίνει σε μεγάλο βαθμό την συντήρηση του αρχαιολογικού χώρου στον προϊστορικό οικισμό, που βρίσκεται στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης. Τα ιδιαίτερα μεγάλα προβλήματα έχουν κατά καιρούς αναφερθεί αναλυτικά σε προηγούμενα άρθρα της εφημερίδας.

Χτες, Τετάρτη, 15 Οκτωβρίου, κατατέθηκε ερώτηση στη Βουλή, προς τον Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, κ. Τασούλα, από οκτώ βουλευτές του ΣΥ.ΡΙΖ.Α, μεταξύ των οποίων και ο βουλευτής Κυκλάδων, κ. Νίκος Συρμαλένιος.

Στο κείμενο της ερώτησης εξηγούν τις καταστρεπτικές συνέπειες, που έχει στον χώρο η διακοπή της κρατικής χρηματοδότησης, και καταλήγουν:
«Δεδομένου ότι η λειτουργία των εργαστηρίων συντήρησης έχει ετήσιο κόστος που δεν ξεπερνά το ποσό των 100-120 χιλιάδων ευρώ το χρόνο, δεδομένου ότι ο χώρος του Ακρωτηρίου της Θήρας είναι ένας από τους σημαντικότερους και καλύτερα σωζόμενους προϊστορικούς οικισμούς στον ελλαδικό χώρο και αποτελεί ένα μνημείο παγκόσμιας εμβέλειας, δεδομένου του γεγονότος ότι η αποχώρηση των εξειδικευμένων συντηρητών από το Ακρωτήρι, προς αναζήτηση εργασίας αλλού, αφήνει δυσαναπλήρωτο κενό, με κίνδυνο τα έργα συντήρησης που έχουν ξεκινήσει να κινδυνεύουν να μείνουν ανολοκλήρωτα, ερωτάται ο κ. Υπουργός:

- Ποια μέτρα σκοπεύει να λάβει για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της διακοπής χρηματοδότησης στον αρχαιολογικό χώρο Ακρωτηρίου Θήρας;

- Μέχρι επαναλειτουργίας του εργαστηρίου, ποια μέτρα θα ληφθούν για την κατάλληλη διατήρηση, αλλά και ασφάλεια των ανασκαφικών ευρημάτων, των οποίων η διαδικασία συντήρησης στα επιτόπια εργαστήρια έχει παραμείνει ημιτελής, καθώς τα ευρήματα κινδυνεύουν από υγρασία, τρωκτικά κ.ά.;