Ενδυνάμωση του ρόλου των δήμων

Παρουσία του αν. υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Γιάννη Τσιρώνη, συζητήθηκε στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΕΔΕ το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ).

Ο κύριος Τσιρώνης, προσκλήθηκε από τον πρόεδρο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος, κ. Γιώργο Πατούλη, προκειμένου να παρουσιάσει τη φιλοσοφία και τη νέα μορφή και διαδικασία διαχείρισης, η οποία εισάγεται μέσω του νέου Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων, που διαμορφώνει η κυβέρνηση.

Οι καλές ιδέες θα ενσωματωθούν στον νέο ΕΣΔΑ

Ο νέος ΕΣΔΑ, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο κ. Τσιρώνης στη συνεδρίαση του Δ.Σ. της ΚΕΔΕ, ως άξονες προτεραιότητας θα έχει την αποκέντρωση των δραστηριοτήτων σε δημοτικό επίπεδο, με την αναβάθμιση του ρόλου των δήμων για αυτό το σκοπό, την ποιοτική και ποσοτική ενίσχυση της ανακύκλωσης, τη μικρή κλίμακα μονάδων επεξεργασίας και ανάκτησης, την ενθάρρυνση της κοινωνικής συμμετοχής, την κατοχύρωση του δημόσιου χαρακτήρα στη διαχείριση των απορριμμάτων, αλλά και την επανεξέταση όλων των σχεδίων Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), τα οποία έχουν ανακοινωθεί μέχρι στιγμής.

Ο αναπληρωτής υπουργός τόνισε, πως η λύση στο πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων, βρίσκεται στις τοπικές κοινωνίες, αλλά και στους δημάρχους, οι οποίοι βρίσκονται δίπλα στον πολίτη, ενώ, όπως τόνισε, τα δύο κρίσιμα σημεία, στα οποία πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στο νέο σχεδιασμό, είναι η ευελιξία και η αλλαγή στόχευσης.

Επιπλέον, ο κ. Τσιρώνης ανέφερε, πως, καθώς η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) βρίσκεται ακόμη στη διαδικασία της σύνταξης, οι καλές ιδέες, τις οποίες θα καταθέσουν ενδεχομένως οι δήμαρχοι, στο πλαίσιο της διαβούλευσης, υπάρχει δυνατότητα να ενσωματωθούν στο κείμενο της ΚΥΑ.

Ο αν. υπουργός εξήγησε, πως πρέπει να ανοίξει ένας διάλογος, ανάμεσα στο υπουργείο και τους δήμους, προκειμένου να διαπιστωθούν οι ανάγκες της κάθε περιοχής ξεχωριστά. Τόνισε, μάλιστα, πως ο νέος ΕΣΔΑ δεν πρόκειται για νόμο, αλλά μία «ομπρέλα» η οποία θα στηριχτεί στη νομοθεσία και τους Περιφερειακούς Σχεδιασμούς Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ), ενώ εξέφρασε την ελπίδα, σε διάστημα δύο χρόνων να υπάρχουν ακόμη πιο φιλόδοξοι στόχοι προς όφελος των πολιτών.

Στον νέο ΕΣΔΑ, σύμφωνα με τον ΥΠΑΠΕΝ, γίνεται προσπάθεια οι δήμοι να αποδεσμευτούν από τους ΠΕΣΔΑ, ενώ εισάγεται η δυνατότητα σύμπραξης μεταξύ δύο ή περισσότερων δήμων, οι οποίοι και θα λαμβάνουν αποφάσεις για το ποιο μοντέλο διαχείρισης απορριμμάτων, τους εξυπηρετεί.

Δαπανηρές οι ΣΔΙΤ για τους πολίτες

Όσον αφορά στις συμπράξεις ιδιωτικού και δημοσίου τομέα, ο αν. υπουργός ΠΑΠΕΝ, υποστήριξε, πως δεν διατηρεί κάποια εμμονή, όπως έχει κατηγορηθεί στο παρελθόν, ωστόσο, όπως τόνισε, πρόκειται για έργα, τα οποία παραβιάζουν τη βασική αρχή, ακόμη και του καπιταλισμού, που είναι ο ανταγωνισμός. Επίσης, υπογράμμισε, πως μέσω των ΣΔΙΤ, γίνονται επενδύσεις ιδιωτών με μηδενικό ρίσκο και με την εκμετάλλευση δημόσιου χρήματος, σε δημόσιες εγκαταστάσεις, την ίδια ώρα, που δεσμεύουν ρήτρες με εγγυημένες ποσότητες, εις βάρος των δημοτών, καθώς οι τελευταίοι επιβαρύνονται με την καταβολή των τελών.

Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Τσιρώνης, οι ΧΑΔΑ με τα πρόστιμα που αυτοί συνεπάγονται, ίσως να είναι πιο οικονομικοί από τις ΣΔΙΤ, καθώς δεν είναι «δυνατόν να δεσμεύουμε τον πολίτη με 70 ευρώ ανά τόνο και 15 ευρώ ανά τόνο για τη μεταφορά τους, για 27 χρόνια», εξηγώντας, ότι αυτή η δέσμευση των πολιτών είναι ο λόγος, που ζητά την επανεξέταση των συμπράξεων.

Δεν θα πληρωθούν πρόστιμα αν δεν υπάρχει ευθύνη

Από την πλευρά της ΚΕΔΕ και σύμφωνα με τον πρόεδρο, κ. Πατούλη, η Τοπική Αυτοδιοίκηση αναγνωρίζει την ανάγκη για ριζικές αλλαγές στον εθνικό σχεδιασμό διαχείρισης απορριμμάτων, ενώ υπογράμμισε πως η διαχείριση πρέπει να βρίσκεται στην αρμοδιότητα των δήμων, αλλά και πως το κράτος οφείλει να διασφαλίσει όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις, έτσι ώστε το πρόβλημα να λάβει οριστική λύση.

Ο κ. Πατούλης συμφώνησε στη συνέχιση της διαβούλευσης και του διαλόγου, όμως επεσήμανε, πως υπάρχουν αρκετά επείγοντα ζητήματα, όπως η αποπληρωμή των προστίμων, τα οποία έχουν επιβληθεί σε μικρούς δήμους, πολλοί εξ’αυτών νησιωτικοί, οι οποίοι καλούνται να πληρώσουν, χωρίς να είναι ευθύνονται για την αδυναμία τήρησης των Ευρωπαϊκών Κανονισμών και Οδηγιών. Σε αυτό, ο αν. υπουργός απάντησε, αποσαφηνίζοντας, πως δεν πρόκειται να πληρώσουν, όσοι δεν έχουν ευθύνη.

Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, συνεχίζοντας, σημείωσε την επιτακτική ανάγκη η πολιτεία να προβεί σε νομοθετικές ρυθμίσεις, οι οποίες θα εξουσιοδοτούν τους δήμους να χωροθετούν τους χώρους και τα «πράσινα σημεία», όπως τα αποκάλεσε, όπου θα μπορούν να τοποθετηθούν οι νέες εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων.

Επιπλέον, ο κ. Πατούλης επεσήμανε τη χρησιμότητα που θα είχε στη διαμόρφωση του νέου ΕΣΔΑ η ενσωμάτωση καλών πρακτικών από πόλεις και χώρες, οι οποίες αντιμετώπισαν επιτυχώς το ζήτημα, μέσω βιώσιμων και κοινά αποδεκτών σχεδίων.

Κλείνοντας, ο πρόεδρος γνωστοποίησε στον αν. υπουργό, ότι η κατάθεση των αναλυτικών προτάσεων από πλευράς της ΚΕΔΕ, πρόκειται να πραγματοποιηθεί, κατά τη διάρκεια της διημερίδας, η οποία θα διοργανωθεί από την Ένωση στην Αλεξανδρούπολη στις 14 και 15 Ιουλίου και θα αφορά τη διαχείριση των απορριμμάτων.

Τέλος ανακοίνωσε ότι στις 14 και 15 Ιουλίου η ΚΕΔΕ θα πραγματοποιήσει στην Αλεξανδρούπολη διημερίδα για τη διαχείριση των απορριμμάτων, όπου αναμένεται να κατατεθούν αναλυτικά οι προτάσεις της Αυτοδιοίκησης για τον νέο ΕΣΔΑ.

Φωνές και συνθήματα από εργαζομένους

Από τη συνεδρίαση δεν έλειψαν οι διαμαρτυρίες, καθώς εργαζόμενοι των δήμων, οι οποίοι κατά τη διάρκεια της συζήτησης πραγματοποιούσαν στάση εργασίας, με συνθήματα και φωνές, κατήγγειλαν τις ιδιωτικοποιήσεις στον τομέα της Καθαριότητας.

Ο κ. Τσιρώνης, απευθυνόμενος στους εργαζομένους, τόνισε, πως έχει βρεθεί στη θέση τους, ενώ τους υπενθύμισε πως οι πόρτες του υπουργείου είναι πάντοτε ανοιχτές και συνεπώς δεν χρειάζονται τέτοιου είδους αντιδράσεις.

Ο κ. Πατούλης, για να κατευνάσει τα πνεύματα, κάλεσε τον πρόεδρο της ΠΟΕ-ΟΤΑ, κ. Μπαλασόπουλο, να καταθέσει τις θέσεις των εργαζομένων.

Ο κ. Μπαλασόπουλος κατήγγειλε, ότι υπάρχουν δήμαρχοι, οι οποίοι επιχειρούν να ιδιωτικοποιήσουν την Υπηρεσία Καθαριότητας, ενώ ζήτησε από την κυβέρνηση την κατάργηση του άρθρου 61 του ν. 3979/2011, που δίνει τη δυνατότητα στους δήμους να εκχωρούν την αρμοδιότητα της διαχείρισης απορριμμάτων σε ιδιώτες, αλλά και την άρση της απαγόρευσης προσλήψεων μόνιμου προσωπικού στους ΟΤΑ.