Κυβερνητικό αντάρτικο

Με υπερψήφιση από την Ολομέλεια της Βουλής του νομοσχεδίου που αφορά στα προαπαιτούμενα της συμφωνίας της Συνόδου Κορυφής, έκλεισε η πρώτη πράξη της μνημονιακής υπαναχώρησης του ΣΥΡΙΖΑ, με τις αρνητικές ψήφους των διαφωνούντων του κόμματος να οδηγούν σε υπουργικές ανακατατάξεις.

Υπέρ του νομοσχεδίου ψήφισαν 229 βουλευτές, αρνητική ψήφο έδωσαν 64 βουλευτές, 6 βουλευτές δήλωσαν «παρών», ενώ υπήρχε και μία απουσία.

Κύριο στοιχείο της ψηφοφορίας αποτέλεσε η επιλογή της διαφοροποίησης από 39 βουλευτές, από την συνολική δύναμη των 149 του κυβερνώντος κόμματος, διαταράσσοντας εύλογα τη συνοχή του.

Δεδομένος πρέπει να θεωρείται ο ανασχηματισμός της κυβέρνησης, καθώς η αρνητική ψήφος υπουργών, όπως ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, ο Δημήτρης Στρατούλης και ο Κώστας Ήσυχος τους στέλνει αυτομάτως εκτός αυτής, ενώ η εφαρμογή των νόμων του μνημονίου υπαγορεύει έναν ευρύτερο ανασχηματισμό, ο οποίος τελικά ίσως να περιλαμβάνει εξωκοινοβουλευτικά άτομα τεχνοκρατικής νοοτροπίας, μακριά από τις ιδεολογικές αμφιταλαντεύσεις των βουλευτών του κόμματος.

Κυβερνητικές ισορροπίες

Με μία ομιλία που περιλάμβανε μηνύματα προς πολλές κατευθύνσεις, τοποθετήθηκε ο πρωθυπουργός στη Βουλή λίγο πριν την ψήφιση των προαπαιτούμενων, δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στην συνοχή που οφείλει να έχει η κυβέρνηση, προκειμένου ο ίδιος να μπορεί να στηρίξει την πρωθυπουργία του.

Συγκεκριμένα ανέφερε πως «Είμαι πρωθυπουργός επειδή έχω μια κοινοβουλευτική ομάδα στην οποία στηρίζομαι. Αν δεν έχω τη στήριξή της, τότε δυσκολεύομαι να είμαι πρωθυπουργός και την επόμενη ημέρα».

Μία δήλωση, που μπορεί να συγκέντρωσε το χειροκρότημα των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, όμως έστειλε το σαφές μήνυμα πως με μειωμένη κοινοβουλευτική δύναμη οδηγείται σε παραίτηση, γεγονός που ανοίγει παράλληλα και τον δρόμο προς την ίδια κατεύθυνση και για τους διαφωνούντες.

Είναι ξεκάθαρο πως οι δηλώσεις των βουλευτών του ότι δεν στηρίζουν την κυβερνητική πρόταση στη ψηφοφορία αλλά κατά τα άλλα στηρίζουν τον πρωθυπουργό, δεν έπεισαν, καθώς στο σύνολο του ο ΣΥΡΙΖΑ δεν υπερασπίζεται τις πολιτικές των μνημονίων, όμως η συγκεκριμένη ψήφος ήταν και ψήφος υποστήριξης του ίδιου του πρωθυπουργού στην απόφαση του.

Σαφώς και η ομιλία της προέδρου της Βουλής, Ζωής Κωνσταντοπούλου, κινήθηκε ακριβώς μέσα στο ιδεολογικό πλαίσιο του ΣΥΡΙΖΑ, εκφράζοντας παράλληλα και το σύνολο των ψηφοφόρων που υποστήριξαν την ανάγκη απεγκλωβισμού από ανάλογες πολιτικές

Όμως στην παρούσα φάση ζητούμενο ήταν η υποστήριξη της πρωθυπουργικής προσπάθειας, έναντι των εκβιαστικών διλημμάτων, έναντι των οποίων δεν υπήρξε μία εμπεριστατωμένη αντιπρόταση από πλευράς των υποστηρικτών της άρνησης, διότι οι γενικόλογες τοποθετήσεις περί εναλλακτικών λύσεων δεν στάθηκαν ικανές να πείσουν.

Όπως ανέφερε στην ομιλία του ο Αλέξης Τσίπρας «Συναισθάνομαι πλήρως τις διαφωνίες σας και τους προβληματισμούς σας, αλλά πρέπει να διατηρήσουμε την ενότητα της Κοινοβουλευτικής μας Ομάδας. Πείτε μου μία αξιόπιστη εναλλακτική λύση που να μην εξέτασα».

Όσον αφορά δε στις συνθήκες υπό τις οποίες έλαβε την απόφαση της συμφωνίας και την επίγνωση του διακυβεύματος, όσο και την ζητούμενη πτώση της κυβέρνησης, είπε πως «Μιλήσατε όλοι για τον εκβιασμό. Πιστεύετε πως ήταν αληθινός ή πλαστός αυτός ο εκβιασμός. Αν πραγματικά πιστεύετε πως ήταν πραγματικός, τότε ακούω εναλλακτικές που έχετε να μου προτείνετε. Αν όχι τότε θα πρέπει να αναλάβουμε το βάρος αυτής της ευθύνης. Είμαι ο τελευταίος που θα δραπετεύσει, αλλά και ο τελευταίος που θα προσχωρήσει στα σχέδια των αντιπάλων για να μετατραπεί αυτή η κυβέρνηση σε μια “παρένθεση” ».

Με αυτά του τα λεγόμενα ο πρωθυπουργός ζήτησε την υποστήριξη των βουλευτών του, ώστε να αποτραπεί το ενδεχόμενο πτώσης της κυβέρνησης εκ των έσω.

Ήδη η διαίρεση της κοινοβουλευτικής ομάδας του κυβερνώντος κόμματος, φέρνοντας σε θέση αδυναμίας την κυβέρνηση, δίνει το δικαίωμα αναθάρρησης των μνημονιακών κομμάτων της αντιπολίτευσης, να αυτοχαρακτηρίζουν ηρωικό το μνημονιακό τους έργο και να λειτουργούν ως κυβερνητικοί στυλοβάτες, στην προσπάθεια τους να εξυπηρετήσουν για ακόμα μία φορά την μνημονιακή τους προοπτική.

Καταστάσεις που παραφράζουν την ιστορική αλήθεια και απαιτούν από τον Έλληνα πρωθυπουργό να ισχυροποιήσει εκ νέου την κυβερνητική του παρουσία.

Οι Κυκλαδίτες βουλευτές

Για την χθεσινή ψηφοφορία και την σημασία της θετικής ψήφου που έδωσαν στην Βουλή, μίλησαν στην «Κοινή Γνώμη» οι τρεις Κυκλαδίτες βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος, Αντώνης Συρίγος, Νίκος Συρμαλένιος και Νίκος Μανιός.

Στηρίξατε με τη θετική ψήφο σας την κυβέρνηση και ψηφίσατε τα προαπαιτούμενα της συμφωνίας για ένα τρίτο μνημόνιο. Πώς αιτιολογείτε τη στάση σας και τη συγκεκριμένη απόφασή σας;

Ν. Σ.: “Το ναι είναι μία επώδυνη ψήφος για όλους και για εμένα προσωπικά, η οποία έρχεται να στηρίξει τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση για να μπορέσει η χώρα να σωθεί από την άτακτη χρεοκοπία. Ξεπεράσαμε το όριο μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις έξι μηνών όπου τελικά δεν καταφέραμε να φθάσουμε σε μία επωφελή συμφωνία όπως εμείς την επιδιώκαμε. Αυτός ο σκληρός αγώνας βέβαια είναι μία παρακαταθήκη γιατί δημιούργησε ρωγμές στην Ευρώπη, ενώ και το όχι του δημοψηφίσματος παραμένει ως παρακαταθήκη μίας περήφανης στάσης που θα μετρήσει και στους επόμενους μήνες, στις επόμενες μάχες που έχουμε να δώσουμε στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Η κυβέρνηση πρέπει να σταθεί στα πόδια της για κάποιους μήνες, έτσι ώστε πρώτον, να ολοκληρωθεί η διαδικασία της συμφωνίας και δεύτερον, να προχωρήσει κι άλλα μέτρα που είναι εκτός συμφωνίας, τα οποία μπορούν να αντιμετωπίσουν την καθημερινότητα του Έλληνα πολίτη και τα μεγάλα ζητήματα της φοροδιαφυγής, της διαφθοράς, της διαπλοκής, του δημόσιου τομέα κλπ.”.

Αντ. Σ.: “Η κατάσταση είχε φτάσει σε ένα κρίσιμο σημείο. Έπρεπε να εξετάσουμε το ζήτημα της συμφωνίας ή όχι. Κανένας δεν είναι ευχαριστημένος ούτε από τα μέτρα, ούτε από αυτά τα οποία προβλέπονται. Ήταν ένας επώδυνος συμβιβασμός. Παράλληλα όμως, έπρεπε να εξετάσουμε και τα ζητήματα που σχετίζονται με την εμπιστοσύνη μας προς το πρόσωπο του πρωθυπουργού και την κυβέρνηση. Αυτό είναι το δεύτερο σημείο, το οποίο και αυτό για εμένα είναι κομβικό. Η ερώτηση δεν είναι ψηφίζεις ή όχι τα μέτρα. Η ερώτηση είναι αν ταυτόχρονα στηρίζεις ή όχι και την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό. Έκρινα ότι αυτό έπρεπε να πράξω διότι φαινόταν ότι από τη μία πλευρά θα οδηγούμασταν σε μία άτακτη-ασύντακτη χρεοκοπία και από την άλλη κανένας δεν πρότεινε κάποια εναλλακτική λύση. Μπροστά σε αυτό το ζήτημα εγώ υποστήριξα τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση. Γνωρίζω ότι θα γίνω δυσάρεστος και ότι πολύς κόσμος θα με επικρίνει. Σε αυτό το σημείο όμως, υπάρχει και κάτι άλλο που είναι εντελώς αντιφατικό. Ότι όσοι ψήφισαν ναι και όσοι ψήφισαν όχι, λένε ότι στηρίζουν την κυβέρνηση. Δεν είναι δυνατόν να ισχύει κάτι τέτοιο, διότι κατά την άποψή μου, όταν λες ότι ο άνθρωπος αυτός διαπραγματεύθηκε κι έφερε μία συμφωνία ή τον στηρίζεις ή όχι. Δεν κακίζω κανέναν και ούτε υπάρχει κάποια δόση έριδας με τους ανθρώπους, των οποίων σεβαστή είναι η ψήφος. Αυτή την ώρα, προέχει η ενότητα του κόμματος και πρωτίστως του λαού. Προσωπικά δεν θεωρώ ότι υπάρχουν στο κόμμα εχθροί. Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν μία άλλη άποψη από εμένα κι επομένως άνθρωποι με τους οποίους μπορώ να συζητήσω. Αυτό που έγινε δεν πρέπει να δημιουργήσει ρήγματα στην ενότητα του ΣΥΡΙΖΑ”.

Ν.Μ.: “Η θετική ψήφος πρώτα και κύρια είναι ψήφος εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση. Η συμφωνία αυτή καθεαυτή δεν ικανοποιεί ούτε τον πρωθυπουργό ούτε τους βουλευτές που την ψήφισαν. Δεν είναι μία καλή συμφωνία. Είναι μία συμφωνία προϊόν ενός αδίστακτου εκβιασμού και κάτω από την απειλή των εταίρων μας, ότι θα μας οδηγήσουν σε απόλυτη στέρηση οικονομικής ρευστότητας και κατά συνέπεια, σε πτώχευση της χώρας. Άλλο είναι να έχεις μία χώρα που έχει φτωχούς ανθρώπους κι άλλο είναι να έχεις μία χώρα σε πτώχευση με όλα τα δεινά που αυτό σημαίνει. Το προϊόν αυτής της συμφωνίας, δεν είναι αυτό που θέλει ο ΣΥΡΙΖΑ. Τέθηκε ένα μεγάλο δίλημμα. Δεν μας ικανοποιεί η συμφωνία και καταψηφίζουμε και πέφτει η κυβέρνηση; Τι θα συμβεί στη χώρα μας; Στην πολιτική η πράξη που κάνεις είναι πράξη προς μίμηση. Λέμε ναι γιατί; Επειδή εάν κλείσουν τις κάνουλες για τις επόμενες ημέρες, μέσα στο καλοκαίρι θα έχουμε ανυπέρβλητα προβλήματα, τα οποία θα έχουν δραματική επίπτωση στην καθημερινή ζωή των απλών ανθρώπων. Λέμε ναι, για να μην πέσει η κυβέρνηση, η οποία, έχουμε πεποίθηση πως με αυτήν τη συμφωνία θα έχει καλύτερα αποτελέσματα από ότι είχαν οι προηγούμενες ίσως με ηπιότερες συμφωνίες”.

Υπήρξε ένα σημαντικό ποσοστό βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ που διαφοροποίησε τη στάση του καταψηφίζοντας. Αυτόματα δημιουργείται ένα “ρήγμα” εντός του κυβερνώντος κόμματος, γεγονός που θα σημάνει κάποιες συνέπειες και ανασχηματισμό. Είναι εύκολα διαχειρίσιμο αυτό το αποτέλεσμα;

Ν. Σ.: “Οπωσδήποτε η αρνητική ψήφος 39 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ είναι σοβαρό ρήγμα. Είναι προφανές ότι θα υπάρξουν εξελίξεις και στην κοινοβουλευτική ομάδα και στο κόμμα. Δεν επιδιώκουμε διασπάσεις, είμαστε υπέρ της ενότητας και της συνοχής, αλλά αυτή πρέπει να βασίζεται σε στέρεες βάσεις. Δεν μπορεί σε κρίσιμα νομοσχέδια να λέει κάποιος ότι εγώ στηρίζω την κυβέρνηση αλλά δεν τα ψηφίζω επειδή ξέρει εκ του ασφαλούς ότι η κυβέρνηση δεν πέφτει καθώς στηρίζουν η Ν.Δ., το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι. Αν καταψηφίζαμε όλοι τότε αυτομάτως θα έπεφτε η κυβέρνηση. Δεν μπορεί να στηρίζεται η κυβέρνηση στις ψήφους των κομμάτων που μας κυβέρνησαν έως σήμερα. Αυτό είναι παράδοξο. Στήριξαν για να κλείσει η συμφωνία και να αποφύγουμε το θέμα της ευρωζώνης. Άρα, πρέπει να ληφθούν πρωτοβουλίες τέτοιες, που θα περάσει η τουριστική περίοδος, θα προχωρήσουν κάποια από αυτά τα μέτρα και μετά θα πάμε σε εκλογές. Το σενάριο των εκλογών το θεωρώ αναπόφευκτο. Δεν μπορούμε να πάμε σε καμία περίπτωση σε κυβέρνηση ειδικού σκοπού και το είπε και ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Κυβέρνηση ειδικού σκοπού σημαίνει ότι φέρνω ξανά τα κόμματα του παλαιού συστήματος”.

Αντ. Σ.: “Αυτή τη στιγμή υπάρχει μία πραγματικότητα που δεν είναι καθόλου ευχάριστη. Ελπίζω κι εύχομαι να μπορέσει να υπάρξει μία γεφύρωση αυτού του ρήγματος και να είμαστε ενωμένοι. Ωστόσο πράγματι είναι μία αδυσώπητη πραγματικότητα”.

Ν.Μ.: “Εάν λάβουμε σοβαρά υπόψιν τη δήλωση του συναδέλφου – συντρόφου Λαφαζάνη ότι καταψηφίζουμε αλλά στηρίζουμε την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό, τότε θα ξεπεραστεί εύκολα. Υπάρχει αυτό το βάρος. Ότι δε θέλουν πολλοί σύντροφοι να ψηφίσουν ένα μνημόνιο. Όμως, κανένας δεν το ψηφίζει χαμογελαστά. Υπάρχει ανάγκη. Αν δεν το ψηφίσουμε, δεν είναι μόνο ότι θα οδηγήσουμε τη χώρα σε περιπέτειες, δεν είναι ότι είμαστε στην Αριστερά και θα χρεωθεί την καταστροφή της χώρας η Αριστερά, το κάνουμε γιατί μετά από τη συμφωνία, με τη βραχυπρόθεσμη αυτή χαλάρωση που θα αναλάβουν τις δανειακές υποχρεώσεις μας μέσα από το Ειδικό Ταμείο της Ευρωζώνης, θα μπορέσουμε να στήσουμε ξανά αυτήν την κοινωνία στα πόδια της”.

Γι’ αυτό που καλείται “επόμενη ημέρα” τίθεται εύλογα το ερώτημα πώς ένα μνημόνιο και τα μέτρα εφαρμόζονται φιλολαϊκά;

Ν.Μ.: “Αυτό πρέπει να το κατανοήσουμε κι εμείς στη Βουλή κι ο κόσμος. Από τον Ιανουάριο που έγιναν οι εκλογές μέχρι και τις 30 Ιουνίου κυβερνήσαμε σε καθεστώς μνημονίου. Αυτό δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς. Πόροι δεν έρχονταν, οι συμβατικές υποχρεώσεις μας μέχρι τον Ιούνιο – πλην του χρέους στο ΔΝΤ - ικανοποιήθηκαν. Παρόλα αυτά, φτιάξαμε πέντε - έξι νόμους, οι οποίοι ανέδειξαν τι εννοούμε φιλολαϊκό. Για παράδειγμα υπήρχε νόμος για τα άτομα με αναπηρίες, επίσης, φτιάξαμε τον νόμο για την κοινωνική αλληλεγγύη για όσους βρίσκονται κάτω από το έσχατο όριο της φτώχειας. Φτιάξαμε τον νόμο για τις 100 δόσεις και δόθηκε η δυνατότητα σε μικρούς και μεγαλύτερους επιχειρηματίες με χρέη να ανταπεξέλθουν. Επομένως, η Νέα Δημοκρατία αυτά που εμείς κάναμε δεν τα ψήφισε. Αυτή είναι η διαφορά μας. Εμείς μπορεί να έχουμε ένα μνημόνιο, το οποίο είναι σκληρό, αλλά έχει και κάποια άλλα στοιχεία. (...) Έχουμε μπροστά μας καθήκοντα συγκεκριμένα. Πρέπει επιτέλους αν μιλάμε για μεταρρυθμίσεις να κάνουμε όσες χρειάζεται. Ας είναι τεράστιο το κόστος. Να κάνουμε μεταρρυθμίσεις στους μηχανισμούς ελέγχου και είσπραξης των οφειλών. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα. Έχουμε υποσχεθεί ότι θα βρούμε τρόπους να πληρώνει τους δίκαιους φόρους ο κάθε ένας ανάλογα με τη δυνατότητά του. Τότε θα μπορούμε να δώσουμε μία προοπτική στην ελληνική οικονομία. Αν προχωρήσουμε με το σκεπτικό να μη θίξουμε τους φίλους μας ή τα μεγάλα διαπλεκόμενα συμφέροντα, τότε θα αποτύχουμε”.

Εκτιμάτε ότι η στήριξη της κυβέρνησης για τα προαπαιτούμενα της συμφωνίας από τα μνημονιακά κόμματα, θα έχει σοβαρές συνέπειες στον ΣΥΡΙΖΑ;

Αντ.Σ.: “Η κυβέρνηση κινείται με βάση το εθνικό συμφέρον, την ενότητα του λαού και τις αποφάσεις τις οποίες έχει και η ίδια λάβει και το συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών. Επομένως, αυτό το οποίο η κυβέρνηση εκτιμά πρώτα απ΄ όλα είναι το συμφέρον του ελληνικού λαού και μετά οποιοδήποτε άλλο κόστος είτε πολιτικό, είτε κομματικό”.

Ν.Μ.: “Είναι κάτι που κοστίζει. Θα πάψει να κοστίζει όταν ο ΣΥΡΙΖΑ κυβερνήσει πραγματικά. Όταν τελειώσουμε από αυτήν τη διαδικασία και μπορούμε να κάνουμε τα νομοθετήματα που θέλουμε”.

Ανάμεσα σε άλλα μέτρα, προβλέπεται η κατάργηση του νησιώτικου ΦΠΑ, θέμα για το οποίο έχετε εκφράσει κάθετη αντίθεση.

Ν.Σ.: “Η διάταξη λέει ακριβώς ότι από 1/1/2016 θα ισχύσει για να νησιά που έχουν υψηλό εισόδημα. Υπονοεί χωρίς να έχει περιγραφεί ακόμη, διότι θα βγει η υπουργική απόφαση, τη Σαντορίνη και τη Μύκονο. Πρέπει σε αυτήν την υπουργική απόφαση να δώσουμε μάχη για να διατυπωθεί όσο το δυνατόν περισσότερο ανώδυνα για τα νησιά μας. Για τα υπόλοιπα λέει ότι θα καταργηθεί από 1/6/2016 εκτός από τα απομακρυσμένα νησιά. Αυτό βέβαια έχει μία ασάφεια. Θα παλέψουμε να εξαιρεθούν όλα τα μικρά νησιά που έχουν κάτω από 3.000 πληθυσμό οπωσδήποτε και δεύτερον να μην μπουν μεγαλύτερα νησιά, τα οποία πραγματικά έχουν πληγεί όλα αυτά τα χρόνια από μνημονιακές πολιτικές, όπως η Σύρος. Μην ξεχνάμε όμως ότι, πράγματι υπάρχει και η αναφορά για τον ΦΠΑ, ότι οι συντελεστές μπορούν να τροποποιηθούν προς το καλύτερο και στα νησιά το επιτρέπει υπό προϋποθέσεις”.