“Σκοτώνετε τα “άλογα” όταν γεράσουν;”

Παρέμβαση προς τον Υπ. Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Παναγιώτη Κουρουμπλή πραγματοποίησε πρώην επαγγελματίας ναυαγοσώστης, προκειμένου να θίξει το θέμα της “απόσυρσης” των 45άρηδων ναυαγοσωστών, παρά την ισχύουσα ελληνική κι ευρωπαϊκή νομοθεσία, με αποτέλεσμα τη δυσκολία πρόσληψης ναυαγοσωστών κατά τη θερινή περίοδο.

Ειδικότερα, ο κ. Κωνσταντίνος Σταυρόπουλος ως πρώην επαγγελματίας ναυαγοσώστης (λόγω ΠΔ 31/2018) προχώρησε στην αποστολή επιστολής, ζητώντας να υπάρξει σχετική μέριμνα από το αρμόδιο Υπουργείο για τη δυνατότητα πρόσληψης ναυαγοσωστών στο προαναφερθέν ηλικιακό όριο, με σκοπό και τη διευκόλυνση των ΟΤΑ.

Ακολουθούν τα πιο ουσιαστικά τμήματα της επιστολής του, όπως ο ίδιος τα έχει παραθέσει μετά από μεγάλη προσπάθεια ανάδειξης του θέματος στις αρμόδιες Υπηρεσίας και το Υπουργείο.

Ισχύουσα νομοθεσία και πρόβλημα

Ειδικότερα, ο κ. Σταυρόπουλος απευθυνόμενος στον Παναγιώτη Κουρουμπλή, σημειώνει στην επιστολή του τα παρακάτω: “Αγαπητέ κ. Κουρουμπλή, Το Π.Δ. 31/2018 αναμενόταν απεγνωσμένα από την ναυαγοσωστική κοινότητα, ιδίως από όσους πλησιάζουν το ηλικιακό όριο των 45 ετών. Στην φάση που οι ναυαγοσώστες έχουν εμπειρία και ωριμότητα, το κράτος τους κρίνει ακατάλληλους, με τρόπο επιστημονικά ατεκμηρίωτο που αντίκειται στην Ελληνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Έπειτα από δεκάδες επιστολές, τηλεφωνικές κλήσεις και επισκέψεις σε κρατικούς φορείς από το 2014 έως σήμερα, οι υπηρεσίες του Υπουργείου Ναυτιλίας "δεν είδαν" το πρόβλημα! Το αποτέλεσμα είναι να χάνει το δικαίωμα της επαγγελματικής απασχόλησης ένας ολόκληρος κλάδος”.

Ο ίδιος δε, προ των παρατηρήσεών του, παραθέτει τα ισχύοντα της ευρωπαϊκής νομοθεσίας: Το άρθρο 5, παρ. 15 του Π.Δ. 31/2018, αντίκειται στο Ελληνικό και Ευρωπαϊκό δίκαιο. Η ίση μεταχείριση αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι παράνομο να γίνεται διάκριση λόγο ηλικίας [Ευρωπαϊκή Επιτροπή]. Η «εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανεξαρτήτως [...] ηλικίας» προασπίζει την αρχή της ισότητας και την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στον τομέα της απασχόλησης και της εργασίας στην Ελλάδα [Ν. 3304/2005]. Το Ευρωπαϊκό Δίκαιο εξέδωσε Οδηγία «για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία», που αναφέρει ότι "οι διακρίσεις λόγω [...] ηλικίας μπορούν να υπονομεύσουν την επίτευξη των στόχων της συνθήκης ΕΚ, [...] την επίτευξη υψηλού επιπέδου απασχόλησης και κοινωνικής προστασίας, την άνοδο του βιοτικού επιπέδου και της ποιότητας ζωής, την οικονομική και κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη. [...] να απαγορεύεται σε όλη την Κοινότητα κάθε άμεση ή έμμεση διάκριση λόγω [...] ηλικίας [...] Τα άτομα που έχουν υποστεί διακριτική μεταχείριση λόγω [...] ηλικίας πρέπει να διαθέτουν κατάλληλα μέσα έννομης προστασίας [...] οι ενώσεις ή τα νομικά πρόσωπα θα πρέπει επίσης να δύνανται να κινήσουν διαδικασίες, όπως ορίζουν κατ' ιδίαν τα κράτη μέλη, είτε εξ ονόματος κάποιου θύματος είτε προς υπεράσπισή του, χωρίς να θίγονται εθνικοί δικονομικοί κανόνες όσον αφορά την εκπροσώπηση και την υπεράσπιση ενώπιον των δικαστηρίων." Για αυτό, ο υπογράφων και ο Δημήτρης Ιωνάς (φιλόλογος και ναυαγοσώστης), προβήκαμε σε σειρά παρεμβάσεων”.

Αποτυχημένες ενέργειες για τη διόρθωση

Αναλύοντας μία σειρά παρεμβάσεων των ίδιων, σημειώνει τα παρακάτω: “Τον Μάιο του 2014, επικοινωνώ με τον αρχιπλοίαρχο Νίκο Σπανό, και την Νίκη Δανδουλάκη στην Διεύθυνση Λιμενικής Αστυνομίας (ΔΛΑ). Είπαν ότι το ερώτημα είναι εύλογο και στο επόμενο ΠΔ θα γίνει τροποποίηση. Σε μεταγενέστερη τηλεφωνική επικοινωνία, με διαβεβαιώνουν ξανά ότι το θέμα είναι εύλογο και θα ληφθεί υπόψη. Στέλνω 3σέλιδο υπόμνημα στην ΔΛΑ (αρ. πρωτ. 8410/21-10-2015). Η ΔΛΑ, κατόπιν τηλεφωνικής παράκλησης για λήψη γραπτής απάντησης, απαντά ότι το αίτημα αύξησης του ορίου ηλικίας είναι εύλογο και θα ληφθεί υπόψη σε επικείμενη τροποποίηση του ΠΔ (αρ. πρωτ. 2131.17/4739/2016). Το Φθινόπωρο του 2016, η Δανδουλάκη με πληροφορεί τηλεφωνικά ότι μέσα σε όσα θα αλλάξουν στο νέο Π.Δ. θα είναι και το όριο ηλικίας.

Ο Συνήγορος του Πολίτη (ΣτΠ) αναλαμβάνει την υπόθεση του Ιωνά (αρ. πρωτ. 221992/4461/2017, 31-1-2017). Μετά την κ.υ. 221992/2017 αναφορά του Ιωνά, ο ΣτΠ ενημερώνει την ΔΛΑ και τον ΑΣΕΠ ότι «ο αυτοδίκαιος αυτός αποκλεισμός δεν είναι νόμιμος. [ …] Επομένως η θέσπιση ηλιακού ορίου για την χορήγηση της οικείας άδειας συνιστά κατ’ αρχήν αθέμιτο και απρόσφορο περιορισμό στην άσκηση της συγκεκριμένης επαγγελματικής δραστηριότητας, καθώς ο θεμιτός στόχος διαπίστωσης της πραγματικής ικανότητας του υποψηφίου εξυπηρετείται με την ad hoc ειδική ουσιαστική αξιολόγηση των ικανοτήτων του στις δοκιμασίες» (αρ. πρωτ. 221992/7234/2017, 16-2-2017).

Στέλνω 2σέλιδο υπόμνημα αναφέροντας την αντισυνταγματικότητα της διάταξης που αντίκειται στην αρχή της ίσης μεταχείρισης στην εργασία. Αναφέρω τον Ν. 4443/9-12-2016 που ενσωματώνει την Οδηγία 2000/43/ΕΚ περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης στην εργασία (ΥΝΝΠ αρ. πρωτ. 862/10.4.2017). Μετά την παρέλευση δύο μηνών, που δια νόμου έπρεπε να λάβω απάντηση, τηλεφωνώ στην Δανδουλάκη. Με πληροφορεί προφορικά ότι το Π.Δ. επεξεργάζεται και θα τεθεί σύντομα σε ισχύ. Ο ΣτΠ ζητά ενημέρωση από την ΔΛΑ για την ύπαρξη ανώτατου ηλικιακού ορίου πρόσληψης ναυαγοσωστών (βάση της αναφοράς με κ.υ. 221992/2017 του Ιωνά) (αρ. πρωτ. ΣτΠ 221992/29253/2017, 5-7-2017). Ο Βουλευτής του Ποταμιού, Γιώργος Μαυρωτάς, κάνει επίκαιρη ερώτηση στον Υπ. Ναυτιλίας, Π. Κουρουμπλή με θέμα: "Αναχρονιστικό το πλαίσιο άσκησης επαγγέλματος ναυαγοσώστη". Μεταξύ άλλων, θίγει το όριο ηλικίας του ναυαγοσώστη (19-7-2017). Ο Υπ. Ναυτιλίας απαντά ότι "η ΔΛΑ κρίνει εύλογη την αύξηση του ορίου ηλικίας. Για το λόγο αυτό έχει απευθύνει ερώτημα σε υπηρεσίες των Υπουργείων Υγείας και Εργασίας, ώστε να διασφαλίζεται η βιολογική και υγειονομική καταλληλότητα για την άσκηση του συγκεκριμένου επαγγέλματος" (αρ. πρωτ. ΥΝΝΠ 1500.1/57270/2017/250, 3-8-2017). Το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας (ΚΕΣΥ) ενημερώνει την Δ/ση Επαγγελματιών Υγείας του Υπ. Υγείας ότι "συμφωνεί με τα αναφερόμενα στην ισχύουσα νομοθεσία", δηλαδή με την διατήρηση του ορίου ηλικίας (21-9-2017). Τον Οκτώβριο του 2017, ζητώ τηλεφωνικά από τον Πέτρο Αλικάκο (ΔΛΑ), την απάντηση της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΚΕΣΥ.

Η Διεύθυνση Επαγγελματιών Υγείας του Υπ. Υγείας, ενημερώνει το Υπ. Ναυτιλίας ότι συμφωνεί με το ηλικιακό όριο ως έχει (αρ. πρωτ. ΥΥ Γ4β/Γ.Π. 22232/28-9-2017). Γνωρίζοντας ότι ο ΣτΠ έχει απευθυνθεί στο ΥΝΝΠ για το θέμα του ορίου ηλικίας από τις 16.2.2017 κατόπιν αιτήματος του Ιωνά, του ζητώ να μεσολαβήσει στο Υπ. Υγείας και στον ΑΣΕΠ για το όριο ηλικίας (αρ. αναφοράς 235958/2017, 20-10-2017). Η ΔΛΑ μου στέλνει την ατεκμηρίωτη απόφαση του ΚΕΣΥ που συμφωνεί να παραμείνει το όριο ηλικίας ως έχει (αρ. πρωτ. ΔΛΑ 2131.17/83904/2017, 22-11-2017). Ο ΣτΠ ζητάει από το ΚΕΣΥ το έγγραφο της Εκτελεστικής Επιτροπής του για το όριο ηλικίας (αρ. πρωτ. 221992/51979/2017, 23-11-2017). Ζητώ το πρακτικό της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΚΕΣΥ (αρ. πρωτ. ΥΥ 91693/8-12-2017) και την επιστημονική αιτιολογία της απόφασης (αρ. πρωτ. ΥΥ 91752/8-12-2017).

Ο ΣτΠ ενημερώνει τον Ιωνά ότι συνεχίζει την διαμεσολάβησή του για το θέμα (αρ. πρωτ. 221992/56269/2017, 18-12-2017). Στέλνω επιστολή στη Διεύθυνση Προκηρύξεων του ΑΣΕΠ με την οποία ζητώ να μην λαμβάνεται υπ' όψιν στις προκηρύξεις προσλήψεων ναυαγοσωστών πισίνας το όριο ηλικίας ναυαγοσωστών που ορίζει το Π.Δ. 23/2000 για τους ναυαγοσώστες θάλασσας (αρ. πρωτ. 499/9-1-2018). Κατόπιν επανειλημμένων τηλεφωνικών επικοινωνιών με τη Γραμματεία του ΚΕΣΥ, ζητώ ραντεβού με τον Καθ. Κωνσταντίνο Μάρκου (Πρόεδρο ΚΕΣΥ) τον οποίο και επισκέφτηκα στις 19-1-2018. Μου ανέφερε ότι θα αναθέσει το θέμα σε ειδικό εισηγητή για επανεκτίμηση και ότι η απόφαση του ΚΕΣΥ δεν είναι δεσμευτική προς το ΥΝΝΠ. Στις 9/2/2018, ο Επίκουρος Καθηγητής Εφαρμοσμένης Ναυαγοσωστικής ΣΕΦΑΑ-ΕΚΠΑ (Ν. 407/80) και Επικεφαλής Ναυαγοσωστικής ΕΟΥΔΑ), ο Δρ. Στάθης Αβραμίδης, ζητάει την γνωμοδότηση του International Life Saving Federation Europe, της ηγέτιδας αρχής σε θέματα ναυαγοσωστικής στην Ευρώπη, η οποία θα αποφανθεί εγγράφως και θα επιβεβαιώνει το άτοπο της επίμαχης διάταξης προσεχώς.

Κατόπιν συνεχών αποτυχημένων προσπαθειών μου να πάρω απάντηση για το θέμα τηλεφωνικά, επισκέπτομαι την κα Γεωργία Μπριόλα στον ΑΣΕΠ και της εξηγώ το θέμα. Μου αναφέρει ότι θα το κοιτάξει (9-3-2018). Έκτοτε, έχω τηλεφωνήσει επανειλημμένες φορές χωρίς να βρω κάποιον αρμόδιο. Ως αποτέλεσμα, ο ΑΣΕΠ εξακολουθεί να θέτει ως ανώτατο όριο ηλικίας για τους ναυαγοσώστες πισίνας, όσα ισχύουν και για τον ναυαγοσώστη θάλασσας! Το ΚΕΣΥ μου απαντά ότι θα στείλει το θέμα σε ειδικό εισηγητή για επανεκτίμηση (22-1-2018). Ο ΣτΠ ενημερώνει τα Υπ. Υγείας και Ναυτιλίας ότι "η θέσπιση ανώτατου ορίου ηλικίας για το συγκεκριμένο επάγγελμα πρέπει να είναι ειδικά αιτιολογημένη" (αρ. πρωτ. ΣτΠ 221992/10370/2018, 6-3-2018).

Είμαστε σε αναμονή της επανεκτίμησης του ΚΕΣΥ από ειδικό εισηγητή, την απάντηση του ΑΣΕΠ για την παύση χρήσης του Π.Δ. 23/2000 στην πρόσληψη ναυαγοσωστών πισίνας, και την γνωμοδότηση του International Life Saving Federation για όσα ισχύουν σε διεθνές επίπεδο”.

Η επιστολή, το τελευταίο τμήμα της οποίας ακολουθεί στην ηλεκτρονική σελίδα της Κοινής Γνώμης, συνεχίζει με μία σειρά ερωτημάτων που προκύπτουν από την παράνομη διάταξη.

Το Υπ. Ναυτιλίας συνεχίζει την παρανομία

Όπως επισημαίνει ο πρώην ναυαγοσώστης, “Παρά την σωρεία εγγράφων, τηλεφωνημάτων, επισκέψεων που έγιναν για να αποκαταστήσουν την άνιση μεταχείριση του ναυαγοσώστη, το ΥΝΝΠ νομοθέτησε ξανά υπέρ της διατήρησης του ανώτατου ηλικιακού ορίου. Αυτό έχει ως συνέπεια τα παρακάτω: Προδιαγράφεται η θνησιμότητα του επαγγέλματος. Μειώνονται τα κίνητρα για επαγγελματική απασχόληση ως ναυαγοσώστης. Οι δήμοι και εργολάβοι θα δυσκολευτούν να προσλάβουν ναυαγοσώστες. Οι λουτρικές εγκαταστάσεις θα μείνουν ακάλυπτες. Θα αυξηθούν οι τραυματισμοί στο νερό σε αφύλακτες περιοχές”.

Κρίσιμες ερωτήσεις

Ο ίδιος ολοκληρώνει την επιστολή του θέτοντας μία σειρά ερωτημάτων. Όπως ακριβώς σχολιάζει: “Κατόπιν των ανωτέρω ερωτάσθαι: Γιατί η Διεύθυνση Λιμενικής Αστυνομίας διατήρησε ατεκμηρίωτα το ανώτατο όριο ηλικίας για εργασία του ναυαγοσώστη ενώ έχει ενημερωθεί ότι αντίκειται στην Ελληνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία; Σκοπεύετε να καταργήσετε με νέα νομοθεσία αυτό το όριο; Θα αποκαταστήσετε την οικονομική βλάβη που έχετε προκαλέσει σε ναυαγοσώστες όπως εγώ, που ενώ πληρούσαν κάθε προϋπόθεση, εξαιτίας αυτής της διάταξης δεν προσλήφθηκαν για εργασία τόσο σε παραθαλάσσιες περιοχές που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Ναυτιλίας όσο και στις πισίνες που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα άλλου υπουργείου; Προτίθεστε να διευκρινίσετε στο ΑΣΕΠ ότι οι διατάξεις σας δεν έχουν ουδεμία εφαρμογή στο ΑΣΕΠ για την πρόσληψη ναυαγοσωστών κολυμβητικών δεξαμενών; Ποιος θα αναλάβει την ευθύνη από όσους συμμετείχαν στην νομοπαρασκευαστική φάση για την θεσμοθέτηση της παράνομης διάταξης και την απώλεια του εισοδήματος των ναυαγοσωστών που έχασαν το δικαίωμα εργασίας στην παρούσα δυσμενή οικονομική συγκυρία της μνημονιακής Ελλάδας (υπάλληλοι Διεύθυνσης Λιμενικής Αστυνομίας, εσείς κ. υπουργέ, η νομική υπηρεσία σας;).

Παρακαλώ για τις απαντήσεις σας εντός του δια νόμου προβλεπόμενου διαστήματος των 50+10 ημερών (βάση του άρθρου 4, Ν. 2690/ 1999 ΚΔΔ)”.