“Σκοπός να ευνοηθεί η κερδοσκοπία”

Αντιδράσεις προκάλεσε η πρόθεση του Υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος να υπεραπλοποιήσει την αδειοδοτική διαδικασία για την εγκατάσταση σταθμών μικρών ανεμογεννητριών, με ισχύ έως 60kW, ενώ παράλληλα το Υπουργείο διερευνά ακόμη περισσότερες συνέργειες, προκειμένου να αναπτυχθεί ο τομέας των ΑΠΕ.

Με σχέδιο υπουργικής απόφασης, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τροποποίησε τη διαδικασία υποβολής των σχετικών αιτήσεων περιβαλλοντικών, χωροταξικών και πολεοδομικών θεμάτων, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια, για την εγκατάσταση σε γήπεδα και τη σύνδεση με το δίκτυο διανομής, σταθμών μικρών ανεμογεννητριών εγκατεστημένης ισχύος μικρότερης ή ίσης των 60 kW.

Από την πλευρά της η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, σε ανακοίνωσή της, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, σημειώνοντας, πως ανεμογεννήτριες, ύψους περίπου 20 μέτρων, με παραγωγή 60kW, δεν μπορούν να λογίζονται μικρές, κατηγορώντας το Υπουργείο, για εύνοια αποκλειστικά της κερδοσκοπίας, με δημιουργία “παραθύρων” στο θεσμικό πλαίσιο, χωρίς να υπολογίζονται οι επιπτώσεις στην κληρονομιά της χώρας.

Παράλληλα, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Σταθάκης, συναντήθηκε με στελέχη της πολυεθνικής εταιρείας Tesla, προκειμένου να συζητηθούν ενεργειακές λύσεις, κυρίως για τα νησιά.

Απαλλαγή από έκδοση αδειών παραγωγής/εγκατάστασης και ΑΕΠΟ

Στο σχέδιο της Υπουργικής απόφασης, το οποίο είχε τεθεί προς διαβούλευση, η οποία ολοκληρώθηκε τις τελευταίες ημέρες του 2018, σημειώνεται πως με την παρούσα καθορίζονται, κατά παρέκκλιση των λοιπών διατάξεων, που αφορούν στην ανάπτυξη αιολικών σταθμών, η αδειοδοτική διαδικασία, στην οποία περιλαμβάνεται και ο τρόπος της υποβολής των σχετικών αιτήσεων, περιβαλλοντικά, χωροταξικά και πολεοδομικά θέματα, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια, για την εγκατάσταση σε γήπεδα και τη σύνδεση με το δίκτυο διανομής σταθμών μικρών ανεμογεννητριών εγκατεστημένης ισχύος μικρότερης ή ίσης των εξήντα (60) kW.

Όπως ορίζει η Υ.Α., οι εν λόγω σταθμοί απαλλάσσονται από την υποχρέωση έκδοσης αδειών παραγωγής, εγκατάστασης και λειτουργίας, καθώς επίσης και από την υποχρέωση έκδοσης Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ).

Για τους σταθμούς με συνολική εγκατεστημένη ισχύ μεγαλύτερη των 20kW απαιτείται η υπαγωγή σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (ΠΠΔ), ενώ για τους σταθμούς με συνολική ισχύ μικρότερη ή ίση των είκοσι 20 kW απαιτείται η χορήγηση βεβαίωσης απαλλαγής υπαγωγής σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (ΠΠΔ) από την αρμόδια περιβαλλοντική αρχή της οικείας Περιφέρειας.

Ορίζεται επιπλέον, πως για τους σταθμούς της προηγούμενης περίπτωσης, που εγκαθίστανται σε γήπεδο που βρίσκεται σε περιοχή Natura 2000, ή σε παράκτια ζώνη που απέχει λιγότερο από 100 μέτρων από την οριογραμμή του αιγιαλού εκτός βραχονησίδων, ή γειτνιάζουν σε απόσταση μικρότερη των 150 μέτρων με αιολικό σταθμό που είναι εγκατεστημένος σε άλλο γήπεδο και έχει εκδοθεί γι' αυτόν άδεια παραγωγής ή ΑΕΠΟ ή Προσφορά Σύνδεσης, η δε συνολική ισχύς των αιολικών σταθμών υπερβαίνει τα 20kW, απαιτείται η υπαγωγή σε ΠΠΔ.

Οι σταθμοί, που εγκαθίστανται εντός οργανωμένων υποδοχέων βιομηχανικών δραστηριοτήτων, απαλλάσσονται από την υπαγωγή σε ΠΠΔ και από την υποχρέωση χορήγησης βεβαίωσης απαλλαγής.

Για την εγκατάσταση των σταθμών απαιτείται έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας, ενώ για τις δομικές κατασκευές όπως τα θεμέλια των πύργων των μικρών ανεμογεννητριών και τα οικήματα στέγασης εξοπλισμού ελέγχου και μετασχηματιστών απαιτείται έκδοση οικοδομικής άδειας.

Όσον αφορά σε χωροταξικά θέματα και τις περιοχές εγκατάστασης, η Υ.Α. Προβλέπει, πως η εγκατάσταση σταθμών επιτρέπεται, σε γήπεδα εκτός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων, εκτός ορίων οικισμών με πληθυσμό μικρότερο των 2000 κατοίκων ή οικισμών προ του 1923 ή εντός οργανωμένων υποδοχέων βιομηχανικής δραστηριότητας, με συνολική εγκατεστημένη ισχύ μικρότερη ή ίση των 60kW.

Επιτρέπεται, επίσης η εγκατάσταση σταθμών σε Λιμένες, με συνολική εγκατεστημένη ισχύ μικρότερη ή ίση των 60kW

Η εγκατάσταση σταθμών αποκλείεται εντός των παρακάτω περιοχών:

α. Των κηρυγμένων διατηρητέων μνημείων της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και των άλλων μνημείων μείζονος σημασίας της παρ. 5 ββ) του άρθρου 50 του ν.3028/2002, καθώς και των οριοθετημένων αρχαιολογικών ζωνών προστασίας Α που έχουν καθορισθεί κατά τις διατάξεις του άρθρου 91 του ν.1892/1991 ή καθορίζονται κατά τις διατάξεις του ν.3028/2002.

β. Των περιοχών απολύτου προστασίας της φύσης και προστασίας της φύσης που καθορίζονται κατά τις διατάξεις των άρθρων 19 παρ. 1 και 2 και 21 του ν.1650/1986.

γ. Των ορίων των Υγροτόπων Διεθνούς Σημασίας (Υγρότοποι Ραμσάρ).

δ. Των πυρήνων των εθνικών δρυμών και των κηρυγμένων μνημείων της φύσης και των αισθητικών δασών που δεν περιλαμβάνονται στις περιοχές της περιπτώσεως β.

“Μικρές” οι ανεμογεννήτριες που ξεπερνούν σε ύψος τον Παρθενώνα

Βάσει του συγκεκριμένου σχεδίου απόφασης, η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία εξέδωσε ανακοίνωση, στην οποία επισημαίνει, πως “την περίοδο που αναγνωρίζεται σιγά-σιγά η αναποτελεσματικότητα του αιολικού δυναμικού για την κάλυψη των πραγματικών ενεργειακών αναγκών της χώρας και ενώ έχει δρομολογηθεί η αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, η Κυβέρνηση προωθεί νομοσχέδιο για την ανεξέλεγκτη εισβολή νέας σειράς ανεμογεννητριών.

Συγκεκριμένα, παραβιάζοντας κάθε έννοια πραγματικών μεγεθών, ονομάζει τις ανεμογεννήτριες με εγκατεστημένη ισχύ μικρότερη ή ίσης των 60 kW ως «μικρές» και ζητά να απαλλάσσονται τόσο από την υποχρέωση έκδοσης αδειών παραγωγής, εγκατάστασης και λειτουργίας όσο και από την υποχρέωση έκδοσης Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ)”.

Ως εκ τούτου, σύμφωνα με την Ορνιθολογική, “πέρα από κάθε λογική, θεωρείται ότι ανεμογεννήτριες που ξεπερνούν τα 20 μέτρα ύψος (!) δεν περιλαμβάνονται στα «έργα και δραστηριότητες του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, των οποίων η κατασκευή ή λειτουργία δύναται να έχουν επιπτώσεις στο Περιβάλλον». Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Παρθενώνας έχει ύψος 14 μέτρα και είναι ορατός από κάθε σημείο του λεκανοπεδίου Αττικής”.

“Η ενέργεια προδίδει τις προτεραιότητες της διακυβέρνησης που δεν λαμβάνει υπόψη έναν από τους βασικούς στόχους που είναι η αειφόρος διαχείριση των πόρων της χώρας. Η Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία καταδικάζει την προσπάθεια να ανοιχθούν παράθυρα στο εθνικό νομικό πλαίσιο με σκοπό να ευνοηθεί αποκλειστικά η κερδοσκοπία, χωρίς να υπολογίζονται οι επιπτώσεις στην κληρονομιά της χώρας αλλά και οι επιπτώσεις σε έναν από τους πλέον ανεκτίμητους πόρους της που είναι το ελληνικό τοπίο και περιβάλλον”, καταλήγει η ανακοίνωση της Ορνιθολογικής.

Ενδιαφέρον της Tesla για τα νησιά

Στην κατεύθυνση της ανάπτυξης στην εφαρμογή των ΑΠΕ, συνάντηση με στελέχη της Tesla Europe, που εδρεύει στο Βερολίνο, είχε ο Υπουργός ΕΝ.ΠΕ., κ. Σταθάκης, όπου συζητήθηκαν λύσεις τεχνολογίας, με ανταγωνιστικό κόστος, περίπου 30% λιγότερο από κάθε άλλη διαθέσιμη επιλογή για την ενεργειακή αυτονομία των περισσότερων, από τα μη διασυνδεδμένα νησιά.

Κατά τη συνάντηση, ανταλλάχθηκαν απόψεις σχετικά με τη στρατηγική απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα των νησιών της χώρας και κυρίως όσων δεν διασυνδεθούν τα επόμενα χρόνια με το ηπειρωτικό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα προβλέπεται σταδιακή εγκατάλειψη των μονάδων καύσης πετρελαίου και στροφή προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).

Πλην όμως ο στοχαστικός χαρακτήρας της φωτοβολταϊκής ή αιολικής παραγωγής δημιουργεί σημαντικές ανάγκες αποθήκευσης ενέργειας και αξιοποίησης σύγχρονων τεχνολογιών διαχείρισης δικτύων.

Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου, το εξαιρετικά ενδιαφέρον στοιχείο που προέκυψε από τη συνάντηση είναι ότι πλέον η πρόοδος της τεχνολογίας έχει περιορίσει σημαντικά το κόστος αποθήκευσης ενέργειας. Παράλληλα, το προηγούμενο διάστημα, οι επιτυχημένοι διαγωνισμοί για νέες επενδύσεις ΑΠΕ στην Ελλάδα, οδήγησαν σε εξίσου σημαντική μείωση του κόστους παραγωγής ενέργειας. Κατά συνέπεια η στροφή των νησιών προς τις ΑΠΕ, εκτός από περιβαλλοντικά χρήσιμη καθίσταται πλέον και οικονομικά συμφέρουσα. Στο πλαίσιο αυτό η συνεργασία με την Tesla μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά επωφελής, γεγονός που υπογράμμισαν και τα στελέχη της αμερικανικής εταιρείας, εκδηλώνοντας έντονο ενδιαφέρον για τις πρωτοβουλίες που προωθεί το Υπουργείο για τα «έξυπνα» και «ενεργειακά» νησιά.