Νέος Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης

Κατατέθηκε στη Βουλή το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, σύμφωνα με το οποίο θεσπίζεται ενιαίο ασφαλιστικό σύστημα με μόνο έναν Εθνικό φορέα ασφάλισης, ο e-Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.), στον οποίο εντάσσεται και το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ παροχών (Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π.).

Ο νέος εθνικός φορέας e-Ε.Φ.Κ.Α. θα αποτελεί τον ένα και μοναδικό Ασφαλιστικό Οργανισμό με ενιαία διοικητική δομή και τρεις ανεξάρτητους και αυστηρά αυτοτελείς οικονομικά κλάδους με λογιστική και οικονομική αυτοτέλεια, τον κλάδο Κύριας Σύνταξης, τον κλάδο Επικουρικής και τον κλάδο Εφάπαξ παροχής. Ο e-Ε.Φ.Κ.Α. θα καλύπτει όλους τους εργαζομένους της χώρας ανεξάρτητα αν είναι μισθωτοί, ελεύθεροι επαγγελματίες ή αυτοτελώς απασχολούμενοι ή αγρότες και δημόσιοι υπάλληλοι για όλους τους ασφαλιστικούς κινδύνους γήρατος, αναπηρίας, θανάτου, εργατικού ατυχήματος, κύριας, επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχής.

Θεσπίζονται διατάξεις με τις οποίες ο νέος Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης μετασχηματίζεται συγχρόνως σε Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α), ο οποίος θα υλοποιήσει τη μέγιστη θεσμική τομή της απονομής ψηφιακής σύνταξης, ελαχιστοποιώντας τον απαραίτητο χρόνο για την ολοκλήρωση των διοικητικών διαδικασιών που απαιτούνται για την απονομή της σύνταξης.

Σε 384 ευρώ μηνιαίως ορίζεται η εθνική σύνταξη, με τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης, ενώ θα μειώνεται κατά 2% για κάθε έτος ασφάλισης κάτω των 20 ετών έως τα 15 έτη ασφάλισης, που είναι ο κατώτερος χρόνος για την καταβολή της.

Για τους αυτοτελώς απασχολούμενους, ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες υιοθετείται ένα καινοτόμο και ανταποδοτικό σύστημα ελεύθερης και ευέλικτης επιλογής ασφαλιστικών εισφορών. Θεσπίζονται έξι κατηγορίες εισφορών (από το πρώτο κατώτατο έως έκτο ανώτατο), αποσυνδεδεμένες από το εισόδημα, από τα έτη ασφάλισης (κλάσεις) και από τον κατώτατο μισθό.

Παρέχεται ελευθερία και ευελιξία στον κάθε ασφαλισμένο να επιλέγει το επίπεδο των εισφορών που θα καταβάλλει, το οποίο θα μπορεί να το διαφοροποιεί ετησίως ανάλογα με την οικονομική του δυνατότητα και την προσδοκία του για μελλοντική σύνταξη.

Η επιλεγείσα ασφαλιστική κατηγορία καθορίζει και το επίπεδο των μελλοντικών συντάξιμων αποδοχών.

Για τους αγρότες εφαρμόζονται οι ίδιες βασικές αρχές με τους ελεύθερους  επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους (αποσύνδεση εισφορών από το εισόδημα και τα χρόνια ασφάλισης).

Για τους μισθωτούς, υλοποιείται σταδιακή μείωση των ασφαλιστικών εισφορών έως 5 ποσοστιαίες μονάδες, αρχής γενομένης από τον Ιούνιο 2020 κατά 0,9 ποσοστιαίες μονάδες με έναρξη εφαρμογής τον Ιούνιο του 2020, επιδιώκοντας μέσω της μείωσης του μη  μισθολογικού κόστους εργασίας, την ενθάρρυνση νέων προσλήψεων, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την αύξηση της συνολικής απασχόλησης.

Για τους συνταξιούχους, ενισχύεται ο βαθμός ανταποδοτικότητας, μέσα από την  προσαρμογή των ποσοστών αναπλήρωσης των κύριων συντάξεων, ενώ οι επικουρικές συντάξεις με βάση την εκπονηθείσα αναλογιστική μελέτη συνεχίζουν να καταβάλλονται από 1η Οκτωβρίου 2019 στο ύψος του ποσού που είχαν διαμορφωθεί σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις στις 31.12.2014, το δε καταβαλλόμενο προ φόρου ποσόν δεν μπορεί να υπολείπεται του προ φόρου καταβαλλόμενου ποσού στις 30 Σεπτεμβρίου 2019.

Θεσπίζεται προαιρετική υπαγωγή στην ασφάλιση για λήψη επικουρικής και εφάπαξ παροχής, για όσους ασφαλισμένους δεν προβλέπεται εκ του νόμου σχετική υποχρέωση.

Επιπροσθέτως, θεσμοθετούνται 3 κατηγορίες ελεύθερης επιλογής εισφορών για την επικουρική και αντίστοιχα 3 κατηγορίες ελεύθερης επιλογής εισφορών για το εφάπαξ.  Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ενισχύεται το εισόδημα του ασφαλισμένου κατά την αποχώρηση από την ενεργό απασχόληση, διασφαλίζοντας παράλληλα την ανταποδοτικότητα των εισφορών που καταβλήθηκαν λόγω της εφαρμογής του συστήματος νοητής κεφαλαιοποίησης και τήρησης ατομικών λογαριασμών για τις εισφορές που καταβάλλονται.

Τέλος, απαλείφεται η προϋπόθεση της ύπαρξης ελάχιστου χρόνου ασφάλισης για την θεμελίωση αυτοτελούς δικαιώματος εφάπαξ παροχής. Με την επί της ουσίας κατάργηση του ελάχιστου χρόνου ασφάλισης για την θεμελίωση αυτοτελούς δικαιώματος εφάπαξ παροχής αφενός επιτυγχάνεται η ενιαία αντιμετώπιση των  ασφαλισμένων, αφετέρου το μέτρο αυτό έχει θετικό πρόσημο για όλους τους ασφαλισμένους του Ταμείου, ανεξάρτητα σε ποιον εντασσόμενο φορέα ήταν αυτοί ασφαλισμένοι και σε κάθε περίπτωση απλοποιεί και συντομεύει την διαδικασία απονομής της εν λόγω παροχής ιδίως σε περιπτώσεις ασφαλισμένων με διαδοχική ασφάλιση.