Άνω – κάτω οι Δήμοι: Εξανίσταται η Αυτοδιοίκηση με την ΚΥΑ στο «Αντώνης Τρίτσης»

Μεγάλη αναστάτωση επικρατεί στους αυτοδιοικητικούς όλης της χώρας, με αφορμή την τροποποίηση του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης», με την οποία καθιερώνεται πλαφόν συνολικού προϋπολογισμού των προτάσεων των Δήμων, που μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα για χρηματοδότηση.

Η κατηγοριοποίηση των Δήμων σε σχέση με το πλαφόν, αλλά και κάποιες επιμέρους ρυθμίσεις, όπως η κατ’ εξαίρεση ένταξη έργων, έχουν προκαλέσει έντονο προβληματισμό στους Δημάρχους ανά την Ελλάδα, που κάνουν λόγο για μεγάλες αδικίες σε βάρος ιδίως των περιφερειακών Δήμων, ενώ δεν λείπουν και οι φωνές που βλέπουν παλαιοκομματικές λογικές πίσω από ορισμένες ρυθμίσεις.

Το Υπουργείο Εσωτερικών προχώρησε σε ομαδοποίηση των Δήμων, με κριτήρια κυρίως δημογραφικά, αλλά και λαμβάνοντας υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά των ηπειρωτικών και νησιωτικών περιοχών. Ωστόσο ανακύπτουν διάφορα θέματα όπως για παράδειγμα ποιος πληθυσμός πρέπει να ληφθεί υπόψη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η περίπτωση του Δήμου Αγρινίου που εμφανίζει με πληθυσμό, λιγότερο από 100.000 σε ό,τι αφορά το μόνιμο πληθυσμό (κριτήριο που λαμβάνεται υπόψη), αλλά με πληθυσμό μεγαλύτερο των 100.000 σε ό,τι αφορά το νόμιμο πληθυσμό.

Την ίδια ώρα η ειδική πρόβλεψη, που υπάρχει στην ομαδοποίηση του Υπουργείου για τις πρωτεύουσες των νομών έχει ως αποτέλεσμα για παράδειγμα, ο Δήμος Μεσολογγίου να εντάσσεται σε μεγαλύτερο πλαφόν από το Δήμο Αγρινίου που έχει σχεδόν τριπλάσιο πληθυσμό, αλλά και έκταση. Ένα ακόμη ζήτημα που φέρνει στα… κάγκελα την πλειοψηφία των Δημάρχων στην επαρχία είναι το γεγονός ότι οι αστικοί δήμοι, στα μητροπολιτικά κέντρα της Αττικής και της Θεσσαλονίκης, που δεν έχουν υποχρεώσεις σε ό,τι αφορά την ύδρευση, την αποχέτευση και φυσικά δεν έχουν αγροτική οδοποιία τυγχάνουν ευνοϊκότερης μεταχείρισης από τους Δήμους της περιφέρειας που έχουν αυξημένες ανάγκες στα θέματα αυτά.

Πάντως εκτός πλαφόν έμειναν οι προτάσεις ένταξης στο «Ελλάδα 1821 – Ελλάδα 2021», στις «Δράσεις αντισεισμικής προστασίας», στην «Ολοκληρωμένη διαχείριση αστικών λυμάτων», στην «Αποκατάσταση Χ.Α.Δ.Α» και στην «Αξιοποίηση κτιριακού αποθέματος των Δήμων».

Το κλίμα για την ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών στις τάξεις των αυτοδιοικητικών είναι βαρύ, αφού το Υπουργείο με τη στάση του φάνηκε ότι δεν άκουσε τις προτάσεις της Αυτοδιοίκησης για το θέμα. Σήμερα πάντως το θέμα θα απασχολήσει τη συνεδρίαση του ΔΣ της ΚΕΔΕ παρουσία του Στ. Πέτσα, με τη προσδοκία των Δημάρχων να υπάρξουν τροποποιήσεις στις… τροποποιήσεις.

Το κλίμα αυτό αποτυπώθηκε και στην προχθεσινή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Αγρινίου, με το Δήμαρχο Γ. Παπαναστασίου να μην αποκλείει αναλόγως των απαντήσεων του Στ. Πέτσα στη σημερινή συνεδρίαση της ΚΕΔΕ να υπάρξει ακόμη και έκτακτη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου. Πάντως στην πρώτη συζήτηση επί τους θέματος φάνηκε ξεκάθαρα ότι κανείς στο Δημοτικό Συμβουλίου δεν συμφωνεί με την τροποποιητική ΚΥΑ του «Αντ. Τρίτσης». Μάλιστα υπήρξαν και ορισμένες φωνές, που εκτός από τη μεριά της Κυβέρνησης έστρεψαν την κριτική τους και στην ηγεσία της ΚΕΔΕ, υπό την έννοια ότι θα έπρεπε να αποτρέψει αυτές τις αλλαγές.

Ο Δήμαρχος Αγρινίου Γ. Παπαναστασίου χαρακτήρισε άδικη και παράλογη την κατανομή που γίνεται στους πόρους του προγράμματος με τις νέες ρυθμίσεις, ωστόσο έχει ενδιαφέρον ότι όπως εξήγησε τα έργα που έχουν ενταχθεί είτε στο «Αντ. Τρίτσης» είτε στο «ΦιλόΔημο» και για τα οποία το Δημοτικό Συμβούλιο έχει κάνει αποδοχή χρηματοδότησης δεν κινδυνεύουν. Ενώ αν κάποιος θέλει να δει κάτι θετικό στις νέες ρυθμίσεις του προγράμματος, αξίζει να σημειωθεί ότι τα έργα που έχουν ενταχθεί ήδη στο «ΦιλόΔημος Ι» θα αφαιρεθούν από το πλαφόν (ο Δήμος Αγρινίου έχει ήδη εντάξει έργα 27 εκατ. ευρώ) και έτσι το πλαφόν θα αφορά ουσιαστικά τις από εδώ και πέρα εντάξεις έργων, καθώς ακόμη και το γεγονός ότι εξαιρούνται του πλαφόν τα έργα διαχείρισης των λυμάτων, τομέας στον οποίο ο Δήμος Αγρινίου έχει εντάξει αρκετά έργα και σύμφωνα με το Γ. Παπαναστασίου θα συνεχίσει με νέες προτάσεις, όπως η γ’ φάση της αποχέτευσης των παραλίμνιων οικισμών στην Τριχωνίδα.

Οι προτάσεις της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Δυτικής Ελλάδας

Το ΔΣ της ΠΕΔ ΔΕ, σχετικά με την πρόσφατη ΚΥΑ για το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» ομόφωνα αποφάσισε τα εξής :

· Να ΕΞΑΙΡΕΘΟΥΝ από τον συνολικό Προϋπολογισμό των προτάσεων τα έργα του Προγράμματος «Φιλόδημος Ι».

· Να ΣΥΜΠΕΡΙΛΗΦΘΟΥΝ στην ΠρόσκλησηΑΤ06 «Αστική αναζωογόνηση», καθώς λόγω της γεωγραφικής τους θέσης, εκτός αστικού ιστού, πληρούν όλα τα κριτήρια ένταξης πράξεων για την προστασία, προβολή και ανάδειξη των ευαίσθητων οικολογικά/προστατευόμενων περιοχών της περιοχής αρμοδιότητάς τους, συμβάλλοντας ουσιαστικά και αποτελεσματικά στη βιώσιμη ανάπτυξη με περιβαλλοντικό πρόσημο, στην ποιότητα ζωής και στην ενίσχυση της τοπικής οικονομίας.

· Να ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΕΙ η κατηγορία 6 και να ΠΡΟΣΤΕΘΕΙ μια ακόμη κατηγορία στην ομαδοποίηση των δικαιούχων του Προγράμματος βάσει δημογραφικών κριτηρίων, με ανάλογο επιμερισμό του τιθέμενου πλαφόν της παρ. 3 του Άρθρου 6 της νέας ΚΥΑ:

Κατηγορία 6:

Α) Μικροί ηπειρωτικοί δήμοι με μόνιμο πληθυσμό μικρότερο των 10.000 κατοίκων και έως 5.000 κατοίκους

Β) Μικροί ηπειρωτικοί δήμοι με μόνιμο πληθυσμό μικρότερο των 5.000 και μικροί νησιωτικοί με μόνιμο πληθυσμό μικρότερο των 3.500 χιλιάδων κατοίκων

· ΝΑ ΜΗΝ ΣΥΝΥΠΟΛΟΓΙΖΟΝΤΑΙ στο πλαφόν, επιπλέον των αναφερομένων, ΚΑΙ οι προτάσεις (αιτήσεις ένταξης) που υποβάλλονται στην Πρόσκληση ΑΤ09«Ωρίμανση έργων και δράσεων για την υλοποίηση του Προγράμματος», καθώς ως γνωστόν από την ωριμότητά της εξαρτάται η ένταξη μιας πρότασης σε κάθε χρηματοδοτικό εργαλείο.

· Να ΤΕΘΟΥΝ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ για την κατ’ εξαίρεση υπέρβαση στο πλαφόν που αντιστοιχεί στον κάθε δυνητικό δικαιούχο, ώστε να διασφαλίζεται με απόλυτη διαφάνεια και επί ίσοις όροις η ένταξη των αιτούμενων πράξεων με την «απόφαση του υπουργού Εσωτερικών» της παρ. 7 του Άρθρου 6 «Προϋποθέσεις και κριτήρια επιλογής – Κριτήρια ένταξης έργων, μελετών, προμηθειών και υπηρεσιών».

· Επιπλέον θα πρέπει να διευκρινιστεί άμεσα κατά πόσον ισχύουν τα ανώτατα πλαφόν που έχουν ήδη τεθεί στις Προσκλήσεις του Προγράμματος.

· Κρίνουμε αναγκαίο να δοθεί παράταση τουλάχιστον έως 30 Ιουνίου 2021, λαμβάνοντας υπ’ όψη ότι μέρος των διατάξεων του Ν. 4412/2016 που τροποποιήθηκε με τον Ν. 4782/2021 (ΦΕΚ A 36 – 09.03.2021) «Εκσυγχρονισμός, απλοποίηση και αναμόρφωση του ρυθμιστικού πλαισίου των δημοσίων συμβάσεων…»που αφορούν σε ενέργειες για την ωρίμανση, τη σύνταξη και την οργάνωση του φακέλου της επιθυμητής πράξης/πρότασης σε Προσκλήσεις του Προγράμματος, τίθενται σε εφαρμογή από 1ης Ιουνίου 2021.

Δημήτρης Παπαδάκης