Χρονικό περιθώριο για την ανάδειξη των ευρημάτων

Στην τροποποίηση της προγραμματικής σύμβασης πολιτιστικής ανάπτυξης μεταξύ της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και του Υπουργείου Πολιτισμού προχώρησε το περιφερειακό συμβούλιο κατά την προχθεσινή συνεδρίασή του, όσον αφορά στην ανάγκη ολοκλήρωσης των μελετών που σχετίζονται με την ανάδειξη, προστασία και ανασκαφική έρευνα στο λιμάνι της Σχοινούσας.

Τα αρχαιολογικά ευρήματα που εντοπίστηκαν κατά τα παρελθόντα έτη, προκάλεσαν τη διακοπή ενός “ταλαιπωρημένου” έργου στο μικρό νησί των Δυτικών Κυκλάδων που αφορούσε στην αναβάθμιση του λιμένα του, αφού, η Αρχαιολογία έκρινε εύλογα πως τα ευρήματα που μαρτυρούσαν την ύπαρξη παλαιοχριστιανικού οικισμού, θα έπρεπε να αναδειχθούν.

Μοιραία, αν μπορούσε να υπερπηδηθεί αυτός ο “σκόπελος” θα άναβε και το πράσινο φως για το πολυπόθητο λιμενικό έργο, για τη σημασία του οποίου προ μηνών είχε αναφερθεί ο πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Σχοινούσας, Μιχάλης Σιγάλας.

Βάσει των καταγεγραμμένων αναγκών, στη διάθεση των περιφερειακών συμβούλων τέθηκε η εισήγηση με το σύνολο των λεπτομερειών για το θέμα της ολοκλήρωσης των βασικών μελετών, ώστε αφενός, να μπορέσει να προασπιστεί η αρχαιολογική κληρονομιά και ιστορία του τόπου κι αφετέρου, να υπάρξει εξέλιξη στο θέμα του λιμένα.

Σημειώνεται πως, ο προϋπολογισμός είχε προβλεφθεί στο ποσό των 38.752 ευρώ ενώ το αίτημα της παράτασης της σύμβασης προήλθε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων.

Σειρά εργασιών για την ανάδειξη των ευρημάτων

Όπως καθίσταται σαφές από την εισήγηση του θέματος, “στην παρούσα σύμβαση καθορίζεται πλαίσιο συμφωνίας για εφαρμογή του Προγράμματος “Προστασία, διαμόρφωση και ανάδειξη ανασκαφής στο χώρο των χερσαίων εγκαταστάσεων του νέου λιμανιού Σχοινούσας στο πλαίσιο του έργου “Κατασκευή λιμανιού Σχοινούσας στον όρμο Λιβάδι και οδού προσπέλασης από τη Χώρα προς το λιμάνι” και προσδιορίζονται οι τρόποι και οι διαδικασίες υλοποίησής του”.

Η Περιφέρεια από την πλευρά της, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της και στην προσπάθεια ανάδειξής και αξιοποίησης της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιφερειακής ενότητας Κυκλάδων, είχε αποφασίσει να συμβάλει σε αυτό το πρόγραμμα, το οποίο περιλαμβάνει μία σειρά από εργασίες.

Αυτές έχουν ως ακολούθως: “α) Ολοκλήρωση της τεκμηρίωσης της Ανασκαφικής Έρευνας που θα περιλαμβάνει: - Καταγραφή, Σχεδίαση, Φωτογραφική Τεκμηρίωση των κινητών ευρημάτων. - Αρχιτεκτονική και Φωτογραφική Τεκμηρίωση των Αρχιτεκτονικών Λειψάνων από τη σωστική ανασκαφική έρευνα που διεξήγαγε η 2η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων στο δυτικό τμήμα των χερσαίων εγκαταστάσεων του έργου, β) Συντήρηση Κινητών Ευρημάτων και Στερεώσεις Αρχιτεκτονικών Καταλοίπων, γ) Σύνταξη Αρχιτεκτονικής Μελέτης για την Αποκατάσταση, Διαμόρφωση και Ανάδειξη των Αρχιτεκτονικών Λειψάνων της Ανασκαφής και δ) Σύνταξη Στατικής & Λιμενικής Μελέτης Προστασίας της ανασκαφής στο χώρο των χερσαίων εγκαταστάσεων του νέου λιμανιού Σχοινούσας, (γιατί τα αρχιτεκτονικά-λείψανα προσβάλλονται από τον θαλάσσιο κυματισμό)”.

Σαφής η πρόβλεψη του χρονοδιαγράμματος

Σαφές από την έναρξη ισχύος της σύμβασης ήταν και το χρονοδιάγραμμα, που έπρεπε να τηρηθεί για την ανάδειξη των ανασκαφικών ευρημάτων, δεδομένου ότι η διάρκειά της δεν ξεπερνούσε τους οκτώ μήνες. Βάσει του σχετικού άρθρου της σύμβασης, στους πρώτους 5 μήνες θα έπρεπε να είχαν πραγματοποιηθεί οι διαδικασίες για την Ανάθεση της μελέτης και η Υπογραφή Σύμβασης με τους μελετητές ενώ στους επόμενους 4 μήνες να είχε προχωρήσει η καταγραφή των στοιχείων με αυτοψίες στο χώρο της ανασκαφής. Πέραν των ανωτέρω, στους επόμενους 8 μήνες θα έπρεπε να προχωρούσε η επεξεργασία των δεδομένων και η σύνταξη των μελετών (Αρχιτεκτονική, Στατική, Φωτογραφική), καθώς και η συντήρηση των ευρημάτων και τέλος, στον τελευταίο 1 μήνα που θα απέμενε, να γινόταν η αποστολή των μελετών στις Αρμόδιες Υπηρεσίες και η παρουσίαση των Αποτελεσμάτων της Ανασκαφικής Έρευνας και Προστασίας των Ευρημάτων.

Ιδιοκτησιακό καθεστώς και λειτουργία

Αναφορικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς του χώρου και τη λειτουργία του, στη σύμβαση αναφέρεται ρητά πως, όπου πραγματοποιήθηκε η αρχαιολογική έρευνα, “αποτελεί ιδιοκτησία του Ελληνικού Δημοσίου και συγκεκριμένα ζώνη Αιγιαλού, όπως προκύπτει από τα εγκεκριμένα τοπογραφικά που περιλαμβάνουν τις γραμμές χάραξης Αιγιαλού και Παραλίας” ενώ μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος διαμόρφωσης και ανάδειξης των αρχιτεκτονικών λειψάνων της ανασκαφής, “φορέας λειτουργίας του αρχαιολογικού χώρου θα είναι η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων”.

Μικρή αναδρομή

Προς υπενθύμιση των αναγνωστών, αξίζει να αναφερθεί ότι, η υπόεθση ανάδειξης της ανασκαφικής έρευνας και άρα των ευρημάτων, είχε απασχολήσει έντονα και για σημαντικό χρονικό διάστημα, αφού το θέμα της παύσης του λιμενικού έργου, είχε αποτελέσει πανελλαδικό θέμα.

Μεταξύ άλλων, είχε γίνει γνωστό πως, το 2010 είχε εγκριθεί η τροποποίηση των χερσαίων εγκαταστάσεων του λιμανιού, προκειμένου ο μόλος να μην βρίσκεται μπροστά στα ανασκαφικά ευρήματα που μαρτυρούν την ύπαρξη παλαιοχριστιανικού οικισμού, ώστε αυτά, να μπορέσουν να αναδειχθούν, ενώ, είχε αποφασισθεί από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο να πραγματοποιηθεί κι ενάλια έρευνα στη χερσαία ζώνη.