«Πράσινη» κατεύθυνση

Το Τοπικό Σχέδιο Αποκεντρωμένης Διαχείρισης ΑΣΑ, κατήρτισε ο Δήμος Αμοργού, βάσει και της προθεσμίας που έχει τεθεί από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, με κύριους στόχους την εναρμόνιση με το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων, αλλά και την Ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Το τοπικό σχέδιο αποκεντρωμένης διαχείρισης ΑΣΑ Δήμου Αμοργού, όπως αναφέρεται στη μελέτη, την οποία συνέταξε η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου, έχει καταρτιστεί λαμβάνοντας υπόψη τους στόχους που τίθενται από την εθνική νομοθεσία για τη διαχείριση των ΑΣΑ, τις υφιστάμενες υποδομές του Δήμου, αλλά και τις δυνατότητες χωροθέτησης εναλλακτικών λύσεων διαχείρισης ΑΣΑ.

Απαραίτητες ενέργειες για την επίτευξη των στόχων

Πιο συγκεκριμένα, οι προτάσεις του νέου ΤΣΔΑ, το οποίο θα τεθεί σε εφαρμογή κατά πάσα πιθανότητα το δεύτερο τρίμηνο του 2016, μεταξύ άλλων, αφορούν σε:

· Δημιουργία ενός κεντρικού πράσινου σημείου σε επίπεδο Δήμου στα Κατάπολα και ενός μικρού πράσινου στην Αιγιάλη

· Δημιουργία κέντρων επαναχρησιμοποίησης, εντός των πράσινων σημείων

· Αξιοποίηση ενίσχυση δικτύων χωριστής συλλογής χαρτιού (πχ. ιδιωτών) κατά προτεραιότητα για τα σχολεία, τις δημόσιες υπηρεσίες και τους μεγάλους παραγωγούς

· Ενίσχυση και αξιοποίηση δικτύων χωριστής συλλογής γυαλιού (πχ. ιδιωτών) κατά προτεραιότητα για τα σχολεία, τις δημόσιες υπηρεσίες και τους μεγάλους παραγωγούς

· Βελτίωση του συστήματος συλλογής ογκωδών ενισχύοντας την χωριστή συλλογή ανά είδος αποβλήτου. Δημιουργία κινήτρων για μεταφορά των ογκωδών από τους πολίτες στο κεντρικό πράσινο σημείο.

· Βελτίωση του συστήματος συλλογής πρασίνων ενισχύοντας την ξεχωριστή συλλογή τους. Μεταφορά σε μονάδα κομποστοποίησης Εγκατάσταση συστήματος τεμαχισμού στη μονάδα κομποστοποίησης για τη μείωση του όγκου και του κόστους μεταφοράς

· Υλοποίηση εκστρατείας ευαισθητοποίησης των πολιτών για τη χωριστή συλλογή και τη λειτουργία του κεντρικού πράσινου σημείου και του μικρού πράσινου σημείου

· Δημιουργία κατάλληλου κεντρικού μηχανισμού σε επίπεδο Δήμου για το συντονισμό και παρακολούθηση του τοπικού σχεδίου διαχείρισης ΑΣΑ

· Δημιουργία χώρου διαλογής ανακυκλώσιμων μέταλλο, αλουμίνιο, πλαστικό

· Δημιουργία χώρου δεματοποίησης ανακυκλώσιμων που προκύπτουν από το ΚΔΑΥ μαζί με το περιεχόμενο των κίτρινων κάδων και των μπλε κωδώνων συλλογής

· Δημιουργία χώρου επεξεργασίας των βιοαποβλήτων από τους καφέ κάδων

· Επέκταση υφιστάμενου χώρου για την επεξεργασία των συμμίκτων αποβλήτων

Παράλληλα, από το ΤΣΔ, προτείνεται η κατασκευή ΟΕΔΑ (Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διαχείρισης Αποβλήτων) στην έκταση έναντι του ΧΥΤΑ που ανήκει στο Δήμο Αμοργού. Η ΟΕΔΑ θα περιλαμβάνει ΚΔΑΥ, ΣΜΑΥ καθώς και μονάδα κομποστοποίησης, επιτυγχάνοντας έτσι εξοικονόμηση λειτουργικού και επενδυτικού κόστους με τη λειτουργική ενοποίησή τους.

Διαλογή στην Πηγή και εγκατάσταση Πράσινου Σημείου

Βάση θα δοθεί κυρίως στη μέθοδο της Διαλογής στην Πηγή (ΔσΠ), για την καθιέρωση της οποίας, ωστόσο, θα πρέπει να υπάρξει ευρεία συμμετοχή των κατοίκων και των μικρών επιχειρήσεων, με καθοριστικό ρόλο την ενημέρωση του κοινού για την αναγκαιότητα της ΔσΠ και της ανακύκλωσης γενικότερα, με χρήση όλων των δυνατών μέσων, την παιδεία και ευαισθητοποίηση σε θέματα περιβάλλοντος και τον σωστό σχεδιασμό, λειτουργία και διαρκή παρακολούθηση του προγράμματος.

Για τη χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων του Δήμου Αμοργού προτείνεται η συλλογή σε κεντρικούς κάδους για το Δήμο. Είναι ένα σύστημα εύκολο στην εφαρμογή του, από τη στιγμή που οργανωμένο σύστημα συλλογής βιοαποβλήτων δεν υφίσταται σε ολόκληρη την Ελλάδα και επομένως δεν υπάρχει εξοικείωση του πληθυσμού με τα συστήματα ανακύκλωσης.

Τα συλλεγόμενα βιοαπόβλητα (μαζί με τα πράσινα απόβλητα) του Δήμου θα οδηγούνται στην προβλεπόμενη μονάδα κομποστοποίησης του Δήμου Αμοργού όπου θα υφίστανται ξεχωριστή επεξεργασία με σκοπό την παραγωγή εδαφοβελτιωτικού (κόμποστ) υψηλής ποιότητας.

Όσον αφορά στους εμπορικούς χρήστες (καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος όπως εστιατόρια καφετέριες, καθώς και μικρές μονάδες καταλυμάτων) προτείνεται εξαρχής η συλλογή σε κεντρικούς κάδους για τους οικισμούς του Δήμου, ενώ συλλογή πόρτα-πόρτα ενδείκνυται μόνο για τις μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες και λοιπούς μεγάλους παραγωγούς.

Τα ανακυκλώσιμα υλικά από τους κάδους θα συλλέγονται και θα μεταφέρονται στο προβλεπόμενο ΣΜΑΥ όπου θα γίνεται ταυτόχρονα εξευγενισμός των υλικών και μεταφόρτωση προς τους τελικούς αποδέκτες εκτός νησιού. Ειδικότερα, σημειώνεται ότι η υλοποίηση του ΣΜΑΥ προβλέπεται εντός του γηπέδου του ΧΥΤΑ Αμοργού

Σύμφωνα με το Τοπικό Σχέδιο, προτείνεται και η εγκατάσταση ενός Κεντρικού Πράσινου σημείου, που θα χωροθετηθεί στη θέση Αγροκήπιο στα Κατάπολα που είναι το κεντρικό Λιμάνι και ο πολυπληθέστερος οικισμός, έτσι ώστε οι κάτοικοι να έχουν άμεση προσβασιμότητα στο χώρο.

Στην Αμοργό, υφίσταται σύστημα διαλογής στην πηγή σε κίτρινους κάδους μέσω του συστήματος της ΕΕΑΑ. Στα πλαίσια της ενίσχυσης της διαλογής στην πηγή (στόχος χωριστής συλλογής 75%), προτείνεται η επέκταση του συστήματος αυτού σε επιλεγμένους μεγάλους παραγωγούς με κίτρινους κάδους. Το συλλεγόμενο χαρτί/χαρτόνι μπορεί να οδηγείται απ’ ευθείας προς πώληση, αφού πρώτα συμπιεστεί σε πρέσα που θα προμηθευτεί ο Δήμος Αμοργού και θα τοποθετηθεί στο πράσινο σημείο.

Παράλληλα, προτείνεται η χωριστή συλλογή ογκωδών αποβλήτων, χωριστή συλλογή ΑΗΗΕ, χωριστή συλλογή ΑΦΗΣ, χωριστή συλλογή βρώσιμων ελαίων (Τηγανελαίων), χωριστή συλλογή ΑΕΚΚ με μεταφορά στο συμβεβλημένο με τον Α.Α.Ν.ΕΛ. ιδιώτη για την περαιτέρω αξιοποίηση τους.

Πρωταρχικός στόχος η ευαισθητοποίηση και ενημέρωση

Καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχία του ΤΣΔ, όπως τονίζετα, είναι η ενεργή συμμετοχή των πολιτών προϋποθέτουν συνεχείς και οργανωμένες εκστρατείες ευαισθητοποίησης. Η εκστρατεία ευαισθητοποίησης θα πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα ρεύματα αποβλήτων για τα οποία γίνεται διαλογή στην πηγή και θα απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό, προσωπικό και χρόνο. Για την λειτουργία της ενημερωτικής εκστρατείας μπορούν να συμμετέχουν εθελοντές και επαγγελματικά μη ενεργός πληθυσμός, οι οποίοι θα υποστηριχθούν οικονομικά.

Τα άτομα/στόχοι των προγραμμάτων πληροφόρησης θα επιλεχθούν έτσι ώστε στη συνέχεια να λειτουργούν ως πολλαπλασιαστές του μηνύματος και να διευρύνουν με αυτόν τον τρόπο τον αριθμό των δεκτών. Οι αποδέκτες της προτεινόμενης εκστρατείας είναι τα νοικοκυριά και οι εντοπισμένοι ‘μεγάλοι’ παραγωγοί αποβλήτων του Δήμου (π.χ. καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, ξενοδοχεία, χώροι εστίασης, συλλογικοί φορείς, δημόσιες και δημοτικές υπηρεσίες και λοιποί μεγάλοι παραγωγοί αποβλήτων). Επίσης, η εκστρατεία στοχεύει στην ενημέρωση όλων των φορέων που αποτελούν πολλαπλασιαστές πληροφόρησης, όπως είναι τα σχολεία, τα τοπικά μέσα μαζικής ενημέρωσης και οι τοπικοί σύλλογοι.

Πιθανές πηγές χρηματοδότησης

Όσον αφορά στην χρηματοδότηση των τελικών μελετών εφαρμογής και των αναγκαίων έργων και προμηθειών, για την υλοποίηση των δράσεων που προτείνονται από το ΤΣΔΑ, οι μελετητές, υποστηρίζουν, ότι δύναται να πραγματοποιηθούν με κάποιο από τους παρακάτω τρόπος ή με συνδυασμό αυτών:

1. Ίδιοι πόροι Δήμου

2. Αξιοποίηση πόρων ΕΣΠΑ 2014 – 2020

3. Δανειοδότηση από Ταμείο Παρακαθηκών και Δανείων

4. Συνεταιριστική διαχείριση από τους πολίτες 5. Σύμπραξη Δήμου με Ιδιώτη