Μονοπώλια και αβεβαιότητα ενόψει χειμώνα

«Αναταράξεις» και αβεβαιότητα, εν όψει της χειμερινής περιόδου, φέρνουν οι κινήσεις ΥΠΑ και Υπουργείου Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων, όσον αφορά στις άγονες αεροπορικές γραμμές, τόσο στις αεροπορικές εταιρείες, υποψήφιες για την ανάληψη του έργου, όσο και στα νησιά που εντάσσονται σε αυτές.

Αυξήσεις στα εισιτήρια και αβεβαιότητα, για το μέλλον των αεροπορικών συνδέσεων, ενόψει χειμώνα, φαίνεται να είναι το αποτέλεσμα των χειρισμών της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) και κατ’ επέκταση του Υπουργείου Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων, σε ό,τι αφορά στο σχεδιασμό και τη διαδικασία ανάθεσης, των επιδοτούμενων αεροπορικών δρομολογίων, καθώς παρατηρούνται αυξήσεις στα αεροπορικά εισιτήρια και αντίθετα μειώσεις στον αριθμό των εβδομαδιαίων δρομολογίων, ενώ παράλληλα, επαναπροκηρύσσεται ο διαγωνισμός, για κάποιες εκ των άγονων, μεταξύ αυτών και οι γραμμές Αθήνα – Μήλος και Αθήνα – Νάξος, με την ΥΠΑ, να αναθέτει προσωρινά και για το μεσοδιάστημα το μεταφορικό έργο στη Sky Express.

Σωρεία προβλημάτων από το νέο σχεδιασμό

Από την πλευρά του Υπουργείου Μεταφορών, γίνεται λόγος για συμμάζεμα του συστήματος επιδότησης των άγονων γραμμών, δεδομένου, ότι με το νέο σχεδιασμό, το κράτος αναμένεται να δαπανά ετησίως περίπου 9 εκατομμύρια ευρώ, σε αντίθεση με 45 εκατομμύρια, που δαπανούσε κατ’ έτος τα προηγούμενα χρόνια, γεγονός, που είχε καυτηριάσει ο Υπουργός, κ. Χρήστος Σπίρτζης, εντός της βουλής, κατηγορώντας, μάλιστα, τις προηγούμενες κυβερνήσεις, ότι χρησιμοποίησαν τις άγονες γραμμές για εξυπηρέτηση ημέτερων ιδιωτικών συμφερόντων, εκτινάσσοντας το κόστος στα ύψη.

Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα και με τα πρόσφατα στοιχεία, που είδαν το φως της δημοσιότητας, δεδομένων των σημαντικών μειώσεων στις επιδοτήσεις, φαίνεται να δημιουργείται κλίμα απογοήτευσης, τόσο στις εταιρείες, όσο και στις τοπικές κοινωνίες των νησιών, που εντάσσονται στις άγονες γραμμές.

Επιπλέον, παρατηρούνται κατά περιπτώσεις, ακόμη και μεγάλες αυξήσεις στα εισιτήρια, σε σχέση με προηγούμενες χρονιές, γεγονός, που καθιστά απαγορευτική τη μετακίνηση μέσω αεροπλάνου, αφού τα κόστη υπερβαίνουν, τόσο τα έξοδα για ακτοπλοϊκή μεταφορά, όσο και για οδική.

Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις νησιών, για τα οποία οι εβδομαδιαίες πτήσεις μειώνονται στο ελάχιστο, δημιουργώντας ανασφάλεια στους κατοίκους, για πιθανό αποκλεισμό και από αέρος, κατά τις περιπτώσεις, που επικρατούν ισχυροί άνεμοι και επιβάλλεται απαγόρευση απόπλου, ενώ και οι ίδιες οι εταιρείες, έχουν εκφράσει τη βούλησή τους προς την ΥΠΑ, προκειμένου να προχωρήσει σε αναμόρφωση των δρομολογίων, προκειμένου να κατευναστούν οι αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών.

Αβεβαιότητα για τις γραμμές Μήλου και Νάξου

Παράλληλα με τα παραπάνω, η εταιρεία Sky Express, μία εκ των τριών υποψήφιων εταιρειών για την ανάληψη του πτητικού έργου για τις άγονες γραμμές, φημολογείται, πως έχει καταθέσει αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, ενάντια στην απόφαση του Υπουργείου ΥΜεΔ, σύμφωνα με την οποία ματαιώνεται ο διαγωνισμός, για ορισμένες γραμμές, δύο εκ των οποίων αφορούν γραμμές των Κυκλάδων, και συγκεκριμένα τις γραμμές Αθήνα – Μήλος και Αθήνα – Νάξος, για τις οποίες «κονταροχτυπήθηκαν» και οι τρεις εταιρείες, λόγω της εμπορικότητάς τους.

Η αξιολόγηση των προσφορών των εταιρειών, στην περίπτωση, που δύο ή περισσότερες εξ αυτών προχωρούσαν σε ίδιου ύψους προσφορά ή προσφορές χωρίς οικονομικό αντιστάθμισμα, όπως στην περίπτωση της Νάξου και της Μήλου, θα γινόταν σύμφωνα με την ΥΠΑ, με βάση κριτήρια, όπως ο ναύλος, τα ειδικά πακέτα για τους μόνιμους κατοίκους, οι προσφερόμενες θέσεις, η εβδομαδιαία συχνότητα των δρομολογίων και άλλα.

Παρ’ όλα αυτά, η ΥΠΑ δήλωσε αδυναμία αξιολόγησης, με αποτέλεσμα η κρητική αεροπορική εταιρεία να προχωρήσει στην κατάθεση ασφαλιστικών μέτρων, καθώς διατείνεται, πως ικανοποιούσε εξ αρχής όλα το προβλεπόμενα κριτήρια και οι τρεις γραμμές, που έμειναν στον «αέρα», να μπουν σε νέο πρόχειρο διαγωνισμό, εξάμηνης, αυτή τη φορά, ισχύος, στον οποίο συμμετείχε, σύμφωνα με την Υπηρεσία, μόνο η Sky Express.

Έτσι, αναμένεται οι γραμμές Αθήνα – Μήλος και Αθήνα – Νάξος, να εξυπηρετούνται από την Sky Express έως και το τέλος Μαρτίου, με τον νέο διαγωνισμό, ο οποίος θα πραγματοποιηθεί στις 19 Δεκεμβρίου, μαζί με τις υπόλοιπες άγονες γραμμές, για τις οποίες δεν εκδηλώθηκε ενδιαφέρον κατά τον πρώτο διαγωνισμό, να προβλέπει την έναρξη της ανάθεσης στον μειοδότη υποψήφιο από 1η Απριλίου 2017.

«Αδιανόητη και επιεικώς απαράδεκτη κατάσταση»

Σύμφωνα με τους ανθρώπους της αγοράς, ο νέος σχεδιασμός της κυβέρνησης, σε σχέση με την αναδιάρθρωση του συστήματος των άγονων γραμμών, βρίσκεται σε λάθος δρόμο, ενώ πληθαίνουν τα αιτήματα, από τοπικούς φορείς, όπως Δήμοι, Επιμελητήρια σύλλογοι, ακόμη και βουλευτές, προς τις εταιρείες, για συχνότερες πτήσεις, αναδιαμόρφωση των προγραμμάτων, δεδομένου, ότι στην πλειοψηφία των νησιωτικών προορισμών, από 1η Νοεμβρίου, τα εβδομαδιαία δρομολόγια ελαχιστοποιούνται σε δύο ή τρία.

Έντονη διαμαρτυρία εξέφρασαν και οι φορείς της Μήλου, τόσο με παρέμβαση του Δημάρχου Μήλου, Γεράσιμου Δαμουλάκη, ο οποίος με επιστολή του, προς την ΥΠΑ και το Υπουργείο, αμέσως μετά την ολοκλήρωση του διαγωνισμού και την προσωρινή ανάθεση των αεροπορικών μεταφορών στη Sky Express, τόνιζε, πως αφενός η μείωση των δρομολογίων, από 7 σε 4, σε εβδομαδιαία βάση αποτελεί απαράδεκτη κατάσταση, που φέρνει το νησί δεκαετίες πίσω «και αποτελεί εμπόδιο σε κάθε προσπάθεια για ανάπτυξη και ευημερία στον τόπο», ενώ παράλληλα, ζητούσε και την άρση του όρου της αποκλειστικότητας, σε περίπτωση που η Sky Express δεν επιθυμεί την προσθήκη των τριών επιπλέον δρομολογίων, προκειμένου κάποια άλλη εταιρεία να εντάξει τον προορισμό στα δρομολόγιά της.

Ο κ. Δαμουλάκης στην επιστολή του κατέληγε, πως «είναι αδιανόητο και επιεικώς απαράδεκτο, σε χώρα της Ε.Ε. το έτος 2016, με αποφάσεις της Διοίκησης, να δημιουργείται μονοπωλιακό καθεστώς, που έχει ως αποτέλεσμα να πλήττεται η ανάπτυξη και να δημιουργείται αίσθημα απομόνωσης, ανασφάλειας και ταλαιπωρία σε κατοίκους και επισκέπτες του νησιού μας», απαιτώντας την άμεση επανεξέταση του ζητήματος.

Σε δηλώσεις του σε έντυπο εθνικής εμβέλειας, και ο δημοτικός σύμβουλος και επιχειρηματίας, κ. Γιώργος Μαρτάκης, εξέφρασε την αγανάκτησή του, σχετικά με την διαμορφωθείσα κατάσταση, σημειώνοντας, πως εκτός της μείωσης των εβδομαδιαίων πτήσεων, πρόβλημα δημιουργείται και από την αδυναμία της Sky Express να μεταφέρει εμπορεύματα, επισημαίνοντας παράλληλα την ανασφάλεια, που δημιουργείται και στον τουριστικό τομέα.

Τέλος, υποστήριξε, πως η εταιρεία, εκτός της αδυναμίας μεταφοράς εμπορευμάτων, δείχνει να έχει προβλήματα και με την τήρηση του προγράμματος, εμφανίζοντας καθυστερήσεις πλέον της ώρας, στα δρομολόγιά της.

Από την άλλη πλευρά, ο Δήμαρχος της Μήλου, εμφανίζεται περισσότερο αισιόδοξος, σε σχέση με την σύνδεση της Μήλου, κατά την τουριστική σεζόν, σε δηλώσεις του στην εφημερίδα, λέγοντας, πως η γραμμή της Μήλου, εν τέλει, αποδείχτηκε περισσότερο γόνιμη παρά άγονη, δεδομένου, ότι οι εταιρείες προσέφεραν την ανάληψη του έργου με μηδενικό αντιστάθμισμα, λόγω εμπορικότητας,

Ο κ. Δαμουλάκης σημειώνει, πως κατόπιν επικοινωνίας με την Sky Express, οι υπεύθυνοι της εταιρείας τον ενημέρωσαν, πως κατόπιν της κήρυξης του διαγωνισμού της γραμμής ως άγονου και την προσωρινή ανάθεσή της, η Sky Express γνωστοποίησε στην ΥΠΑ, πως οι ημέρες και οι ώρες των δρομολογίων δεν κρίνονται κατάλληλες, με την Υπηρεσία να αρνείται την οποιαδήποτε αναθεώρησή τους. Επιπλέον, σύμφωνα με το Δήμαρχο, και οι υπόλοιπες εταιρείες δήλωσαν ενδιαφέρον, για την ένταξη της Μήλου στα δρομολόγιά τους, παράλληλα με την κρητική εταιρεία, το οποίο όμως αρνήθηκε η ΥΠΑ.

Όπως υποστηρίζει ο κ. Δαμουλάκης, το κράτος δημιουργεί μονοπώλιο, ενώ δεν υπάρχει οικονομικό αντιστάθμισμα για τη συγκεκριμένη γραμμή. «Το πρόβλημα είναι, ότι μέσα στο καταχείμωνο, δεν επιτρέπεται η ΥΠΑ να μην επιτρέπει σε κάποια άλλη εταιρεία, εφόσον το επιθυμεί, να προσαρμόσει τα δρομολόγιά της», σημειώνει, ενώ καταλήγει, επιρρίπτοντας ευθύνες ξεκάθαρα στην κυβέρνηση για τη δημιουργία αυτής της κατάστασης.

Επιπλέον, ο Δήμαρχος υπογράμμισε, πως δεν εκτιμά, ότι θα δημιουργηθεί κάποιο πρόβλημα κατά τη διάρκεια της θερινής σεζόν, καθώς η εταιρεία Olympic Air, ανακοίνωσε ήδη την ένταξη της Μήλου στα δρομολόγιά της από 1η Απριλίου 2017.