Σε αναμονή έγκρισης ο Λιμένας Τήνου

Μέχρι τις 7 Μαρτίου θα βρίσκεται σε ανοιχτή διαβούλευση η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για το λιμάνι της Τήνου.

Την τελική μελέτη κατέθεσε το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Τήνου – Άνδρου τον περασμένο Σεπτέμβριο, ενώ η αρχική υποβολή είχε γίνει το Μάρτιο του 2017, όπου και απαιτήθηκαν συμπληρωματικά στοιχεία. Ο Δήμος και το Λιμενικό Ταμείο προσβλέπουν σε έγκριση της μελέτης προκειμένου να προχωρήσει η διαδικασία αδειοδότησης του λιμένα της περιοχής.

Γενικά Χαρακτηριστικά

Η μελέτη λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι το λιμάνι της Τήνου αποτελεί τη μοναδική θαλάσσια πύλη εισόδου στο νησί και σε αυτόν αναπτύσσονται όλες οι λιμενικές λειτουργίες και ότι έχει χαρακτηριστεί λιμένας μείζονος ενδιαφέροντος, το έργο κατατάσσεται ως εμπορικός και επιβατικός λιμένας στο σύνολο του, συμπεριλαμβανομένων των τμημάτων μικτής χρήσης από ημερόπλοια και αλιευτικά, αλλά και αυτών που έχουν προβλεφθεί για τις ανάγκες του υδατοδρομίου. Η εύρυθμη λειτουργία του χαρακτηρίζεται καθοριστική για την ακτοπλοϊκή σύνδεση της Τήνου με την ηπειρωτική χώρα και τις υπόλοιπες Κυκλάδες, αλλά και για την λειτουργία της τοπικής κοινωνίας, την προώθηση του θαλάσσιου τουρισμού και την γενικότερη ανάπτυξη της οικονομίας.

Όπως αναφέρεται από τους μελετητές, με την πάροδο των χρόνων ο λιμένας της Τήνου περιβάλλεται ασφυκτικά από τον αστικό ιστό ενώ λόγω παλαιότητας έχουν καταγραφεί φθορές στα κρηπιδώματα, τα οποία χρήζουν συντήρησης. Επισημαίνεται ότι η μελέτη δεν προβλέπει κατασκευή νέων έργων αλλά μόνο αξιοποίηση των υφιστάμενων λιμενικών υποδομών.

Η λειτουργία του λιμένα χαρακτηρίζεται μικρών απαιτήσεων σε ενέργεια και νερό, οι οποίες καλύπτονται από τα τοπικά δίκτυα κοινής ωφέλειας. Αναφορικά με τα στερεά απόβλητα οικιακού τύπου, η ποσότητά τους θεωρείται μικρή και εύκολα διαχειρίσιμη με κατάλληλους κάδους και ενέργειες του Δήμου. Τα εν δυνάμει παραγόμενα απόβλητα από πλοία και λοιπά σκάφη, τα οποία ενδέχεται να περιέχουν και επικίνδυνες ουσίες, έχουν προβλεφθεί στο υπό έγκριση σχέδιο παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων του λιμένα.

Στη μελέτη συμπεριλαμβάνονται όλες οι προηγούμενες άδειες και αποφάσεις αναφορικά με τις ενέργειες επέκτασης και τα έργα βελτίωσης ενώ αναφέρονται και οι ενέργειες για την κατασκευή του χώρου στάθμευσης στην περιοχή “Παλλάδα” και τη διαμόρφωση αλιευτικού καταφυγίου στην περιοχή “Αύρα”, για τις οποίες το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο δεν προχώρησε σε κάποια εργασία.

Συμβατότητα του έργου με χωρικές και πολεοδομικές δεσμεύσεις

Σύμφωνα με το ισχύον πολεοδομικό σχέδιο η χερσαία ζώνη του λιμένα βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση με τον πολεοδομικό ιστό της πόλης, ενώ δεν βρίσκεται εντός συστήματος προστατευόμενων περιοχών με απόσταση μεγαλύτερη των 5km από την πλησιέστερη περιοχή Natura (Βορειοανατολική Τήνος και Νησίδες). Βρίσκεται επίσης σε ικανή απόσταση από την τοποθεσία “Βόλαξ”, η οποία έχει χαρακτηριστεί τοπίου ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και το ίδιο ισχύει και για την πόλη της Τήνου, η οποία παρουσιάζει ιδίως θρησκευτικό ενδιαφέρον, με τμήμα της να έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο ιστορικό μνημείο. Επισημαίνεται ότι ο λιμένας δεν έχει καμία επίπτωση σε δασική περιοχή, εγκαταστάσεις κοινωνικών υποδομών και θέσεις αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Συγκεκριμένα αναφέρονται μόνο ήπιες λιμενικές δραστηριότητες στο μικρό τμήμα χερσαίας ζώνης, που λόγω γειτνίασης περιλαμβάνεται σε ιστορικό σημείο, ενώ δεν υπάρχουν κηρυγμένοι ενάλιοι αρχαιολογικοί χώροι.

Μηδενική λύση των υπό εξέταση έργων

Στο πλαίσιο της μελέτης εξετάζεται η μηδενική λύση του υπό εξέταση έργου, δηλαδή τη διατήρηση της υφιστάμενης κατάστασης στη λειτουργία και τη δραστηριότητά του, χωρίς νέα παρέμβαση καθώς δεν αναφέρονται άλλες εφικτές εναλλακτικές λύσεις, ενώ η παύση λειτουργίας του λιμένα κρίνεται μη εφαρμόσιμη. Αναφέρεται ότι σε μεταγενέστερο στάδιο και αφού ολοκληρωθεί η νόμιμη διαδικασία για την αδειοδότηση θα εξεταστούν προηγούμενες προτάσεις αναβάθμισης λιμενικών υποδομών για την καλύτερη οργάνωση του χερσαίου χώρου εντός της ζώνης λιμένα.

Εκτίμηση και αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων

Όσον αφορά τα μορφολογικά και τοπολογικά χαρακτηριστικά αναφέρεται μεν αλλοίωση του φυσικού τοπίου αλλά με την αισθητική του φυσικού τοπίου να παραμένει αντικειμενικά παραδεκτή.

Για τις επιπτώσεις στο θαλάσσιο οικοσύστημα, είναι παραδεκτή η υποβάθμιση αυτού λόγω μακροχρόνιας λιμενικής δραστηριότητας στην περιοχή μελέτης, χωρίς όμως να επηρεαστεί η ευρύτερη περιοχή. Οι όποιες πιθανές μελλοντικές επιπτώσεις για ενδεχόμενη αλλοίωση των χαρακτηριστικών του θαλασσινού νερού και της ποιότητας των ιζημάτων του πυθμένα έχουν περιστασιακό χαρακτήρα αλλά με δυσμενείς επιπτώσεις στην ισορροπία των θαλάσσιων βιοκοινωνιών. Σε ότι αφορά στις επιπτώσεις στο ανθρωπογενές περιβάλλον, αυτές είναι περιορισμένες, αλλά επισημαίνεται ότι θα πρέπει να επανεξετασθεί η χωρική οργάνωση των χρήσεων γης εντός του λιμένα για τον πλέον ικανοποιητικό διαχωρισμό των σχετιζόμενων δραστηριοτήτων.

Συνολικά, στα μοναδικά σημεία όπου παρουσιάζεται αρνητική επίπτωση είναι τα θαλάσσια οικοσυστήματα, η ποιότητα του αέρα λόγω της κίνησης των πλοίων εντός λιμένα και τα επιφανειακά ύδατα. Για την αντιμετώπισή τους προτείνονται η απαγόρευση απόρριψης στη θάλασσα υγρών και στερεών αποβλήτων και η διάθεσή τους σύμφωνα με το προτεινόμενο σχέδιο παραλαβής και διαχείρισής τους, αλλά και η ετοιμότητα του φορέα του έργου για την αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών ρύπανσης. Συνίσταται επίσης η ενημέρωση κατοίκων και επισκεπτών με τοποθέτηση πινακίδων και απαγορευτικών σημάτων, η αποφυγή της άσκοπης λειτουργίας των μηχανών των σκαφών και ο περιορισμός των εκπομπών αερίων ρύπων όσο αυτό είναι εφικτό.

Τέλος σημειώνεται ότι ο Λιμένας Τήνου θα πρέπει να είναι εφοδιασμένος με όλα τα απαραίτητα τεχνικά μέσα και εξοπλισμό αντιμετώπισης των έκτακτων περιστατικών ρύπανσης της θάλασσας από πετρελαιοειδή σύμφωνα με το προβλεπόμενα από το σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης από το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο.