Ανάθεση με παράταση των προβλημάτων(;)

Εκ νέου σε ιδιώτη αποφάσισε να αναθέσει την καθαριότητα του νησιού το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Θήρας, με την αντιπολίτευση να προειδοποιεί, πως διατηρώντας ίδιους τους όρους της σύμβασης, τα υφιστάμενα προβλήματα θα παραμείνουν.

Προκειμένου να καλυφθούν οι ραγδαία αυξανόμενες ανάγκες, όσον αφορά στην καθαριότητα της Σαντορίνης, η οποία κάθε χρόνο υποδέχεται εκατομμύρια επισκεπτών και ως εκ τούτου, ο Δήμος αναγκάζεται να διαχειριστεί την αποκομιδή και διαχείριση δεκάδων χιλιάδων τόνων απορριμμάτων, ο Δήμος Θήρας, μετά από την κατάθεση και έγκριση σχετικής μελέτης, ενέκρινε τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού, για την εκ νέου ανάθεση υπηρεσιών καθαριότητας σε ιδιώτη.

Παρ' όλα αυτά, η αντιπολίτευση κατά τη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου τόνισε, πως η σύμβαση παραμένει ίδια με εκείνη που είχε συνάψει ο Δήμος και κατά την προηγούμενη ανάθεση, τα αποτελέσματα της οποίας δεν ήταν διόλου ικανοποιητικά.

Πολλαπλασιασμός των αναγκών λόγω τουριστικής ανάπτυξης

Αναγνωρίζοντας το γεγονός, ότι η Σαντορίνη αποτελεί έναν από τους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως, αλλά και λαμβάνοντας υπόψιν την αύξηση – ρεκόρ της τουριστικής κίνησης από το 2012 και εφεξής, στην εισήγηση σημειώθηκε, ότι οι προκλήσεις πολλαπλασιάζονται με γεωμετρική πρόοδο, αφού το νησί αντιμετωπίζει πλέον αστικού τύπου προβλήματα, ραγδαία αύξηση της δόμησης, εξάπλωση των καταλυμάτων βραχυπρόθεσμης μίσθωσης (AirBnB), της κατανάλωσης νερού και ρεύματος, καθώς και την παραγωγή σκουπιδιών, ενώ παράλληλα, η επιμήκυνση της σεζόν πρόσθεσε σε λιγότερο από μία πενταετία περίπου 15.000 επιπλέον μόνιμους κάτοικους, εργαζομένους στον τουρισμό που άλλοτε επέστρεφαν στα σπίτια τους το φθινόπωρο, στη Σαντορίνη.

Εκτός αυτών, προστίθενται καθημερινά χιλιάδες ή και δεκάδες χιλιάδες ολιγόωροι επισκέπτες μέσω της κρουαζιέρας, όπως επίσης και των πλοίων της γραμμής, που φέρνουν επισκέπτες για λίγες ώρες, όπως πχ από την Κρήτη.

Ως εκ τούτου, επιτακτική κρίνεται η διατήρηση ενός ικανοποιητικού επιπέδου καθαριότητας, η οποία είναι βασική παράμετρος προσέλκυσης τουριστών σε έναν προορισμό, για την εξασφάλιση μίας επιτυχημένης αειφόρου τουριστικής ανάπτυξης.

Στη μελέτη σημειώνεται, ότι η δόμηση ξεπερνά πλέον το 11% της έκτασης του νησιού όταν ο μέσος όρος στην Ελλάδα βρίσκεται στο 1%, με ορισμένους από τους οικισμούς στο νησί, τα νέα κτίρια ξεπερνούν και το 70%, ενώ υπάρχουν ακραίες περιπτώσεις όπου το ποσοστό ξεπερνά και το 90%.

Σε ό,τι αφορά τα καταλύματα, διατίθενται περισσότερες από 60.000 κλίνες εκ των οποίων 12.500 σε ξενοδοχειακά καταλύματα, 23.000 σε ενοικιαζόμενα δωμάτια και διαμερίσματα ενώ τα υπόλοιπα αφορούν παραθεριστικές κατοικίες.

Με βάση τα παραπάνω το νησί καλείται να εξυπηρετήσει πάνω από 85.000 επισκέπτες ημερησίως, δηλαδή μια πυκνότητα 1.120 ατόμων ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο. Με άλλα λόγια, οι επισκέπτες του νησιού για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα ανά έτος είναι πενταπλάσιοι από τους μόνιμους κατοίκους.

Επιπροσθέτως υπάρχει σημαντική αύξηση των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος που δημιουργούν υψηλή ποσότητα απορριμμάτων και ιδιαίτερα του ρεύματος των βιοαποβλήτων, που πλέον ξεπερνούν τα 700 σε μία περιοχή των 76 τετραγωνικών χιλιομέτρων.

Είναι ενδεικτικό ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της υπηρεσίας η αύξηση στις ποσότητες των οικιακών απορριμμάτων από το 2016 (37.000τν) στο 2018 (50.000τν) ήταν μεγαλύτερη του 35%.

Τονίζοντας, ότι σε έρευνα σχετικά με την ικανοποίηση των τουριστών, εκείνοι παραπονέθηκαν για ζητήματα συνωστισμού, μετακίνησης και σκουπιδιών, στη μελέτη συνάγεται το συμπέρασμα, ότι η βελτίωση της ελκυστικότητας της Σαντορίνης - και άρα και της ανταγωνιστικότητάς της - ως ποιοτικού τουριστικού προορισμού, δε συναρτάται μόνο με τις απαιτούμενες τεχνικές ανωδομές και υποδομές, την τουριστική προβολή, το μάρκετινγκ κλπ, αλλά έχει σχέση και με την οργάνωση, την εύρυθμη λειτουργία, την ευταξία, την καθαριότητα, την ασφάλεια των δημοσίων και κοινόχρηστων χώρων.

Ανεπαρκή το προσωπικό και ο εξοπλισμός του Δήμου

Σύμφωνα με τη μελέτη, η συνεχής μείωση του προσωπικού σε συνδυασμό, με την αδυναμία αντικατάστασης αυτού, με προσλήψεις μονίμων ή ακόμη και εποχιακών υπαλλήλων, η συνεχόμενη αυξητική τάση του όγκου των απορριμμάτων αλλά και οι ολοένα μεγαλύτερες απαιτήσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, το οποίο στον Δήμο Θήρας αποτελεί παγκόσμια μοναδικότητα, και την ορθή διαχείριση των απορριμμάτων, δεν επιτρέπουν την κάλυψη των πιο πάνω αναγκών με προσλήψεις μονίμου προσωπικού, αφού η ανάγκη είναι εποχιακή, άρα μια τέτοια λύση θα επιβάρυνε οικονομικά τον Δήμο.

Επιπλέον, ο αριθμός του εργατικού προσωπικού που απασχολεί ο Δήμος στην υπηρεσία καθαριότητας είναι ανεπαρκής για να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες που πλέον ανακύπτουν. Το προβλεπόμενο από τον ΟΕΥ προσωπικό του Δήμου για τις υπηρεσίες καθαριότητας είναι σχεδόν καλυμμένο και με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο δεν δύναται να προχωρήσει ο Δήμος σε νέες προκηρύξεις θέσεις προσωπικού παρά μόνο σε κάλυψη από εποχιακό. Ωστόσο κρίνεται, ότι η πρόσληψη εποχιακού προσωπικού απαιτεί χρονοβόρες διαδικασίες, τόσο στο στάδιο της έγκρισης, όσο και στο στάδιο της επιλογής θέσεων εποχικού προσωπικού.

Συνεπώς κρίθηκε, πως η κάλυψη των εποχιακών αναγκών της υπηρεσίας καθαριότητας του Δήμου, με προσλήψεις προσωπικού ορισμένου χρόνου, δεν είναι πλέον λειτουργική, ανεξάρτητα από του υψηλό κόστος της. Η οργάνωση, εποπτεία και συντονισμός ενός τέτοιου έργου απαιτεί σύστημα παρακολούθησης από ανάλογα εκπαιδευμένο προσωπικό (Περιβαλλοντολόγοι, Μηχανικοί Περιβάλλοντος κλπ), το οποίο δεν διαθέτει ο Δήμος, καθώς και από έμπειρο προσωπικό, με διοικητικές ικανότητες, ενώ πέραν των ανωτέρω, απαιτείται η υποστήριξη του από ένα σύνολο εξειδικευμένου μηχανολογικού εξοπλισμού το οποίο δεν διαθέτει την δεδομένη στιγμή ο Δήμος.

Η ανάθεση μέρους της υπηρεσίας Αποκομιδής Απορριμμάτων και Καθαρισμού Κοινόχρηστων χώρων του Δήμου, κρίθηκε επιτακτική και αναπόφευκτη, καθώς θα βελτιώσει αποτελεσματικά τις παρεχόμενες υπηρεσίες καθαριότητας, αφού πλέον το υφιστάμενο προσωπικό του Δήμου, θα εκτελεί μικρότερο έργο, ανάλογο του αριθμού του και του εξοπλισμού του, με αποτέλεσμα το παραγόμενο έργο να είναι σαφώς αναβαθμισμένο.

Ο Συνολικός Προϋπολογισμός της σύμβασης θα είναι 9.999.660 ευρώ και και το ποσό κατανέμεται σε 937.468 ευρώ για το 2019, 2.499.915 ανά έτος από το 2020 έως το 2022 και 1.562.446 ευρώ το 2023.

Σύμφωνα με την υπηρεσία, κατόπιν σχετικού υπολογισμού, ο Δήμος Θήρας θα έχει ετήσιο οικονομικό όφελος της τάξεως των 219.290.

Στις υποχρεώσεις του εργολάβου, μέσω της σύμβασης, περιλαμβάνεται η αποκομιδή ρεύματος αστικών απορριμμάτων, ο χειρονακτικός οδοκαθαρισμός, η συντήρηση πρασίνου, η μηχανική Οδοσάρωση, το πλύσιμο των κάδων απορριμμάτων και η αποκομιδή ογκωδών αντικειμένων και απορριμμάτων, σε όλο το νησί, πλην της Τ.Κ. Θηρασίας.

“Ο εργολάβος δεν τηρεί τις υποχρεώσεις του”

Ο επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας, κ. Σιγάλας Αντώνης τόνισε, πως η παρούσα μελέτη αποτελεί αντιγραφή της προηγούμενης, η οποία όμως δεν είχε τηρηθεί, σημειώνοντας, ότι “ο εργολάβος δεν τηρεί τις υποχρεώσεις του και πρέπει να φύγει. Δεν πλένει τους κάδους και καταστρέφει τα οχήματά μας”. Παράλληλα υπογράμμισε, πως με την έγκριση του διαγωνισμού, δεσμεύεται ουσιαστικά και η επόμενη δημοτική αρχή, προτείνοντας, ως εντιμότερη λύση, το θέμα να κλείσει και να επανέλθει μετά τις εκλογές.

Από την πλευρά της, η επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης Θήρας, κ. Μαρία Αργυρού υπερθεμάτισε στα λεγόμενα του κ. Σιγάλα, αναφέροντας, πως “οι υπηρεσίες αποκομιδής απορριμμάτων στο νησί είναι πολύ κακές”, προτείνοντας να τεθεί ποινική ρήτρα στη σύμβαση και “να απειλήσει ο Δήμος ότι δεν θα πληρωθεί ο εργολάβος από τη στιγμή που δεν εκτελεί τις υποχρεώσεις του. Ο Δήμος να επιβάλλει κυρώσεις. Βλέπουμε στη μελέτη αυτή ότι μειώθηκαν τα απορριμματοφόρα οχήματα. Δεν προωθήσατε όλο αυτό το διάστημα κάποια ενέργεια ώστε να βελτιωθεί η υπηρεσία της καθαριότητας. Αυτό θα οδηγήσει σε αύξηση των δημοτικών τελών”.

Ο δημοτικός σύμβουλος και υποψήφιος Δήμαρχος Θήρας, κ. Μανόλης Ορφανός, επεσήμανε, ότι η εισήγηση θα τον βρει θετικό, ωστόσο, κατηγόρησε για αποτυχία τη δημοτική αρχή για αποτυχία στον τομέα της καθαριότητας, προειδοποιώντας, ότι το χρηματικό ποσό είναι χαμηλό και πως η Σαντορίνη δεν μπορεί να καλύψει το ζήτημα της καθαριότητας με μόνο 2.500.000 κατ' έτος.

Από την δημοτική σύμβουλο, κ. Σοφία Κίτσου τονίστηκε, ότι “οι υπογειοποιημένοι κάδοι είναι γεμάτοι. Δεν έχουν αδειάσει εδώ και χρόνια. Δεν υπάρχει ειδικό μηχάνημα για ΑΜΕΑ. Είναι κοροϊδία. Δεν έχουμε κανένα σημείο φιλικό για τα ΑΜΕΑ”, ενώ προέβλεψε την πλήρη αποτυχία της αποκομιδής των απορριμμάτων, εφόσον δεν υπάρχει μηχανισμός ελέγχου.

Τελικώς, το Σώμα αποφάσισε κατά πλειοψηφία την έγκριση της διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού, διαπιστώνοντας την αδυναμία του Δήμου Θήρας να καλύψει τις ανάγκες καθαριότητας.