Πρώτιστοι στόχοι η βιωσιμότητα και η ασφάλεια

Με επιτυχία διεξήχθη η δεύτερη διαβούλευση, μέσω τηλεδιάσκεψης, στο πλαίσιο υλοποίησης του Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) του Δήμου Μυκόνου, με αθρόα συμμετοχή φορέων και πολιτών.

Βασικό αντικείμενο της δεύτερης διαβούλευσης ήταν η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της ανάλυσης της υφιστάμενης κατάστασης, όπως πραγματοποιήθηκε με αυτοψία και μετρήσεις πεδίου, μελέτη κειμένων πολιτικής και υφιστάμενων μελετών του Δήμου και τα αποτελέσματα των ερωτηματολογίων, ενώ παράλληλα, παρουσιάστηκαν το όραμα, οι στρατηγικοί στόχοι και τα προτεινόμενα προς υλοποίηση μέτρα μέσω ήπιου ή ριζοσπαστικού σεναρίου ανάπτυξης με στόχο την βιωσιμότητα, την οδική ασφάλεια και την προώθηση του περπατήματος και του ποδηλάτου.

Στο πλαίσιο της ενημέρωσης, το λόγο πήραν ο κ. Θάνος Βλαστός Καθηγητής ΕΜΠ – Μονάδα Βιώσιμης Κινητικότητας ΕΜΠ και από την ανάδοχο εταιρεία ο κ. Γεώργιος Κουμπαράκης, Manager στη Diadikasia Business Consulting, Υπ. Διδάκτορας ΕΜΠ, Μέλος/Συνεργάτης Μονάδας Βιώσιμης Κινητικότητας ΕΜΠ και ο κ. Χρήστος Καρολεμέας, Αγρ. Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ, MSc Γεωπληροφορικής, Ανάδοχος ΣΒΑΚ.

Προτερήματα και μειονεκτήματα

Στο πλαίσιο της μελέτης των δυνατών σημείων και των αδυναμιών της Μυκόνου, οι ειδικοί τόνισαν, πως τα θετικά στοιχεία αφορούν σε:

• Έντονη δραστηριότητα τουριστικών επιχειρήσεων

• Πλούσιο πολιτιστικό απόθεμα

• Χαρακτηρισμένος παραδοσιακός οικισμός η Χώρα της Μυκόνου

• Λειτουργία καταδυτικού πάρκου

• Σημαντικός αριθμός καθορισμένων ζωνών αιγιαλού και παραλίας

• Αύξηση του πληθυσμού των μόνιμων κατοίκων του νησιού με έμφαση στην παραγωγική ηλικία

• Μέτριες κλίσεις εδάφους

• Ύπαρξη προστατευόμενων περιοχών (Περιοχή Natura 2000, Καταφύγια Άγριας Ζωής, Σημεία Παρατήρησης Πουλιών, Ζώνες Απαγόρευσης Αλιείας)

• Σημαντικοί πόλοι έλξης (παραλίες, αρχαιολογικοί χώροι κτλ.)

• Χαμηλά όρια ταχύτητας εντός των οικισμών με σήμανση

• Ύπαρξη δικτύου δημόσιας συγκοινωνίας με επεκτάσεις δρομολογίων κατά τη θερινή περίοδο

• Γραφικά σοκάκια στη χώρα της Μυκόνου.

Αντίστοιχα, στις αδυναμίες και ελλείψεις που παρατηρήθηκαν, εντάσσονται:

• Έντονη εποχικότητα στον τομέα του τουρισμού

• Μη ισόρροπη ανάπτυξη του νησιού της Μυκόνου

• Νησιωτικότητα – εξάρτηση από την Αττική

• Πρότυπο μαζικού μοντέλου τουρισμού

• Μη ισόρροπη ανάπτυξη τον τομέων παραγωγής

• Έντονη παρουσία αυθαίρετης δόμησης

• Έντονο πρόβλημα ύδρευσης και άρδευσης λόγω της έλλειψης νερού

• Σημαντική παρουσία θορύβου λόγω της νυχτερινής ζωής και της συμφόρησης του λιμανιού

• Φαινόμενα θαλάσσιας ρύπανσης στις πολυσύχναστες παραλίες

• Ύπαρξη επικίνδυνων σημείων στο επαρχιακό οδικό δίκτυο και στο δίκτυο της Χώρας

• Μικρά πλάτη οδοστρώματος σε αμφίδρομες οδούς που δυσχεράνουν

Κύριοι άξονες για το νέο ΣΒΑΚ

Προκειμένου ο Δήμος Μυκόνου να στραφεί προς βιώσιμους τρόπους μετακίνησης, θα πρέπει να αποδοθεί προτεραιότητα στις ενεργές μετακινήσεις και ιδιαίτερα στο περπάτημα, στη δημόσια συγκοινωνία, στους καινοτόμους τρόπους μετακίνησης και θα είναι φιλικός στο περιβάλλον.

Επίσης, ο Δήμος θα πρέπει να στοχεύσει στη βελτίωση της δημόσιας υγείας των κατοίκων μέσω της μείωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που οφείλεται στις μετακινήσεις με Ι.Χ, περιορίζοντας σημαντικά την εξάρτηση από το ιδιωτικό αυτοκίνητο, υιοθετώντας μια πολυδιάστατη στρατηγική πολεοδομικού, κυκλοφοριακού και περιβαλλοντικού σχεδιασμού.

Παράλληλα, θα επιχειρηθεί ο Δήμος να αποκτήσει φιλόξενο και προσβάσιμο για όλους οδικό δίκτυο, μέσω της αναδιαμόρφωσης του κοινόχρηστου χώρου και της διάθεσης περισσότερου χώρου στους πεζούς και στους ποδηλάτες, με ένα αναγνώσιμο δίκτυο πράσινων διαδρομών και επεκτείνοντας την τουριστική περίοδο μέσω της ενσωμάτωσης εναλλακτικών μορφών τουρισμού.

Προτάθηκε επιπλέον η αξιοποίηση της τεχνολογίας, με στόχο την ανάπτυξη ενός έξυπνου και λειτουργικού συστήματος μετακινήσεων, αλλά και η διαμόρφωση ενός σύγχρονου συστήματος εμπορευματικών μετακινήσεων με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και την οικονομική αποδοτικότητα.

Προτεραιότητες του Σχεδίου

Στο πλαίσιο των προτεραιοτήτων που τίθενται μέσω του ΣΒΑΚ, είναι η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας που αφορά στις μετακινήσεις, με τη μεταβολή της σύνθεσης των κυκλοφορούντων μέσων με μείωση της χρήσης των ΙΧ και παράλληλη αύξηση του περπατήματος, του ποδηλάτου και των συλλογικών μετακινήσεων, όπως και με την ενσωμάτωση εναλλακτικών μορφών καυσίμων στα οχήματα δημοτικού στόλου, σε στόλους κοινόχρηστων μέσων αλλά και στην ιδιωτική μετακίνηση και την προώθηση της ηλεκτροκίνησης.

Δεύτερη προτεραιότητα αποτελεί η προστασία φυσικού και οικιστικού περιβάλλοντος και η ενίσχυση της ελκυστικότητας του οδικού περιβάλλοντος και δημόσιου χώρου, μέσω π.χ. της προστασίας των παραδοσιακών οικισμών.

Προτεραιότητα τρίτη είναι η βελτίωση της προσβασιμότητας για τους ευάλωτους χρήστες και άρση κοινωνικών αποκλεισμών στην μετακίνηση, με τη βελτίωση των υποδομών για ΑμεΑ, αλλά και με συνεργασία με το ΚΤΕΛ, για δημιουργία δικτύου συγκοινωνίας και συλλογικών μορφών μετακινήσεων με καλή προσβασιμότητα.

Προτεραιότητες αποτελούν επίσης και η μείωση των αέριων ρύπων και του θορύβου από τη μηχανοκίνητη κυκλοφορία, όπως και ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών στο μεταφορικό σύστημα, όπως η ανάπτυξη τηλεματικής στις στάσεις της συγκοινωνίας, η ανάπτυξη σχετικής εφαρμογής για smartphones κλπ, αλλά και η εισαγωγή καινοτόμων μέσων μετακίνησης (car-sharing, σύστημα κοινόχρηστων ηλεκτρικών ποδηλάτων, e-scooters κτλ.).

Μεταξύ άλλων, προτείνεται επίσης η βελτίωση του επιπέδου οδικής ασφάλειας, μέσω της βελτίωσης των υποδομών και της μείωσης του ορίου ταχύτητας στο επαρχιακό δίκτυο και εντός οικισμών.

Ταυτόχρονα, οφείλει να προωθηθεί η χρήση βιώσιμων μέσων και τρόπων μετακίνησης έναντι του Ι.Χ., όπως το περπάτημα, το ποδήλατο (παραδοσιακό ή και ηλεκτρικό) και η δημόσια συγκοινωνία.

Επίσης σημαντική, σύμφωνα με τους ειδικούς είναι και η ενίσχυση της τοπικής επιχειρηματικότητας και η βελτίωση των εμπορευματικών μεταφορών. Στόχος είναι η αύξηση ή διατήρηση του αριθμού τοπικών επιχειρήσεων, αλλά και η βελτίωση της προσπελασιμότητάς τους με βιώσιμα μέσα. Επιπλέον, προτάθηκε η εγκατάσταση και λειτουργία ενός έξυπνου συστήματος τροφοδοσίας, όπως τα cargo-bikes εντός των οικισμός, για αποσυμφόρηση της κυκλοφορίας.

Η ομάδα του ΣΒΑΚ πρότεινε να υπάρξει εξασφάλιση της λειτουργικότητας και αποδοτικότητας του συστήματος μεταφορών, μέσω της ανάπτυξης ενός ενιαίου συστήματος μεταφορών με συνδυασμένες μετακινήσεις, μείωση του κόστους μεταφορών για ιδιώτες μετακινούμενους με εναλλακτικά μέσα μετακίνησης και της επίτευξης της ορθολογικής οικονομικής διαχείρισης του συστήματος. Στόχος είναι η αύξηση της ικανοποίησης των μετακινούμενων.

Τέλος, στον τομέα των προτεραιοτήτων προτείνεται η διαχείριση της εποχικότητας στις μετακινήσεις, μέσω της προώθησης και ενίσχυσης των εναλλακτικών μορφών τουρισμού και ιδιαίτερα του περιπατητικού.

Ποιοτική αναβάθμιση υπηρεσιών και υποδομών

Συγκεκριμένα για τη διαχείριση της κινητικότητας, προτάθηκε η σταδιακή αντικατάσταση του δημοτικού στόλου των οχημάτων με ηλεκτρικά, η θέσπιση και αυστηρή τήρηση ωραρίων φορτοεκφορτώσεων, η απελευθέρωση των οικισμών από βαρέα οχήματα και αντικατάσταση τους από μικρά και ευέλικτα στο πλαίσιο εμπορευματικών μεταφορών, η δημιουργία χώρου αποθήκευσης εμπορευμάτων για μεταφορά μέσω του λιμανιού για την αποφυγή άσκοπων μετακινήσεων εντός του λιμένα κατά τις ώρες αιχμής, καθώς και η συνεργασία του Δήμου με τους επιχειρηματικούς συλλόγους, για ενιαία διανομή εμπορευμάτων εντός των οικισμών.

Όσον αφορά στις συλλογικές μετακινήσεις, η ομάδα του ΣΒΑΚ τόνισε πως απαιτείται, μεταξύ άλλων, η ποιοτική αναβάθμιση υποδομών χώρων αναμονής των μετακινουμένων με ΤΑΧΙ, η εγκατάσταση συστήματος τηλεματικής στις στάσεις της συγκοινωνίας, η δημιουργία συστήματος μετακίνησης με μέσα μικροκινητικότητας σε συνεργασία με παρόχους ενοικίασης, η συνεργασία με τους ιδιώτες για δημιουργία ψηφιακών εφαρμογών για ενημέρωση των μετακινούμενων που θα δίνει επίσης τη δυνατότητα προ-κράτησης και πληρωμής των υπηρεσιών μετακίνησης, η αγορά mini bus που κινούνται με εναλλακτικά καύσιμα μετακίνησης με προτεραιότητα στην ηλεκτροκίνηση και η ενίσχυση των δρομολογίων των θαλάσσιων ΤΑΧΙ.

Επίσης, τονίστηκε πως θα πρέπει να δοθούν και οικονομικά κίνητρα, τόσο σε επιχειρήσεις φιλικές στις ενεργές μετακινήσεις, όσο και μέσω της μείωσης των δημοτικών τελών σε επιχειρήσεις και ιδιώτες που λειτουργούν με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος.