Η “έξυπνη” Κύθνος γίνεται και… phygital

Με στοχευμένα βήματα ο Δήμος και το νησί της Κύθνου, προχωρούν προς την μετάβαση σε τεχνολογίες του μέλλοντος, τόσο σε ενεργειακό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο ανάδειξης της πλούσιας πολιτιστικής και λαογραφικής κληρονομιάς του τόπου.

Σε ένα ακόμη έργο, ψηφιακής ανάδειξης της λαϊκής τέχνης που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το περιβάλλον προχωρά ο Δήμος Κύθνου, με την υποβολή πρότασης χρηματοδότησης στο πρόγραμμα “Αντώνης Τρίτσης” του έργου “Phygital: Δομή Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Περιβάλλοντος”.

Παράλληλα, προχωρά με ταχείς ρυθμούς το έργο Smart Island, που φιλοδοξεί να καταστήσει το νησί της Κύθνου πρότυπο ευρωπαϊκό νησί, για την αξιοποίηση καινοτόμων τεχνολογιών με στόχο την αειφορία σε όλους τους τομείς της καθημερινότητας.

Ψηφιακή ανάδειξη της άυλης πολιτισμικής κληρονομιάς

Με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Κύθνου, υποβλήθηκε πρόταση χρηματοδότησης της πράξης με τίτλο «Phygital: Δομή Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Περιβάλλοντος», προϋπολογισμού 186.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24%).

Πρόκειται για ένα σημαντικό έργο υποδομής για την ανάδειξη της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς του νησιού, μέσα από την αποτύπωση, τη συλλογή, την ψηφιοποίηση, την επιστημονική τεκμηρίωση της και την μόνιμη έκθεση της στο δημαρχιακό κτίριο που θα τεθεί στην υπηρεσία των φίλων και των επισκεπτών της Κύθνου.

Στο κτίριο αυτό που βρίσκεται στο κέντρο της Χώρας και σε σημείο ιδανικό για τους κατοίκους αλλά και τους επισκέπτες του νησιού, θα δημιουργηθεί εποπτική υποδομή για την ανάδειξη της ταυτότητας του νησιού της άυλης πολιτιστικής του κληρονομιάς και θεματικών όπως ήθη και έθιμα, πανηγύρια, γλωσσικό ιδίωμα, παραμύθια, παροιμίες, μουσική, τραγούδια, χορός, αρχιτεκτονική, γεωργική παραγωγή, μαγειρική, βιομηχανική ιστορία, περιβάλλον, χλωρίδα, πανίδα και μονοπάτια. Κορωνίδα της εφαρμογής και κεντρικός της άξονας, θα είναι η ανάδειξη της λαϊκής και αρχιτεκτονικής τέχνης της ξερολιθιάς, που αποτελεί χαρακτηριστικό της σοφίας και ευρηματικότητας των κατοίκων του νησιού επί χιλιετίες.

Στο πλαίσιο της ψηφιακής εφαρμογής, θα σχεδιαστεί αρχικά μία γνωσιακή βάση δεδομένων και ένας ψηφιακός Διαδραστικός Άτλαντας μέσα από ψηφιακές εφαρμογές, μία «Λιθοδομή» γνώσης για την Κύθνο, και θα μουσειογραφηθεί μία μόνιμη έκθεση που θα υλοποιηθεί μέσα και γύρω από το Δημαρχιακό Μέγαρο.

Στροφή στα ψηφιακά μέσα

Αξίζει να σημειωθεί, πως ο Δήμος Κύθνου έχει επενδύσει στις ψηφιακές τεχνολογίες, τόσο σε επίπεδο βελτίωσης της καθημερινότητας των πολιτών και της λειτουργίας του Δήμου, όσο και στην ανάδειξη των πτυχών της ιστορίας και του πολιτισμού του νησιού.

Ενδεικτικά, αυτή τη στιγμή “τρέχει” η δράση με τίτλο «Ανοιχτή Ψηφιακή Πατριδογνωσία για μια “έξυπνη” και “ανοιχτή” Κύθνο», που στόχο έχει τη διοργάνωση εργαστηρίων με εκπαιδευτικό χαρακτήρα και θεματικό άξονα τη Wikipedia και την εκμάθηση συγγραφής κι εμπλουτισμού των λημμάτων που αφορούν στο νησί της Κύθνου. Τα εκπαιδευτικά εργαστήρια θα περιλαμβάνουν κύκλους σεμιναρίων που θα απευθύνονται τόσο σε μαθητές όσο και σε ενήλικες, θα διοργανώνονται από το Δήμο Κύθνου, και θα πραγματοποιούνται στις σχολικές αίθουσες, αλλά και σε χώρους συνάθροισης κοινού γενικότερα (συνεδριακά κέντρα, αίθουσες διαλέξεων, χώρους πολιτιστικών εκδηλώσεων ή και online).

Επιπρόσθετα, προωθείται και η χάραξη της Πολιτιστικής Διαδρομής Κύθνου. Όπως είναι γνωστό, στο μεγαλύτερο μέρος της η ενδοχώρα του νησιού, συμπεριλαμβανομένων των δύο μεγαλύτερων οικισμών Δρυοπίδας και Χώρας, έχει διατηρήσει τον παραδοσιακό της χαρακτήρα, ενώ τα παλιά αγροκτήματα, τα λιβάδια, τα αναρίθμητα διάσπαρτα απομεινάρια πέτρινων κατασκευών, η παρθένα βλάστηση και οι παραδεισένιες παραλίες που συναντά κανείς στην ύπαιθρο, συνθέτουν ένα μοναδικό Μεσογειακό τοπίο. Την ίδια στιγμή το πλήθος των αρχαιολογικών χώρων, μεταξύ των οποίων το Βρυόκαστρο, το Κάστρο της Ωριάς και τα προϊστορικά κατάλοιπα του Μαρουλά, καθώς και τα παλιά βιομηχανικά κτίρια αποτελούν πολύτιμη «δεξαμενή» του Αιγαιακού πολιτισμού.

Ιδιαίτερα εκτενές είναι και το δίκτυο των μονοπατιών που στο παρελθόν συνέδεε το σύνολο του νησιού, επιτρέποντας σε αγρότες και ζώα την πρόσβαση σε κάθε σημείο του νησιού. Σήμερα το δίκτυο μονοπατιών υπάρχει, χωρίς όμως να είναι παντού συνεχές. Η εγκατάλειψη της παραδοσιακής γεωργίας και κτηνοτροφίας, σε συνδυασμό με την κατασκευή δρόμων και άλλων υποδομών έχει στρέψει την προσοχή μακριά από την ανάγκη συντήρησής τους. Η ολοκλήρωση και αποκατάσταση του δικτύου των μονοπατιών και η δημιουργία κέντρων πληροφόρησης στο νησί, καθώς και η χρήση σύγχρονων μεθόδων επικοινωνίας θα συμβάλουν ώστε η Κύθνος να αναδειχθεί σε αναδειχθεί σε προορισμό παροχής ποιοτικών και ολοκληρωμένων τουριστικών υπηρεσιών.

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τον Δήμαρχο Κύθνου, κ. Σταμάτη Γαρδέρη, ο Δήμος πρόκειται να προχωρήσει στην εγκατάσταση συστήματος τηλεμετρίας, για την απομακρυσμένη, άμεση και ακριβή παρακολούθηση όλων των δικτύων ύδρευσης στο νησί, με καινοτόμα συστήματα, ενώ στο αμέσως επόμενο διάστημα, διαθέσιμη για τους πολίτες και επισκέπτες του νησιού θα βρίσκεται εφαρμογή για έξυπνες συσκευές, όπου κάθε πολίτης θα έχει τη δυνατότητα να επισημαίνει προβλήματα που εντοπίζει στην καθημερινότητά του, να συμμετέχει σε διαβουλεύσεις και να απολαμβάνει άμεση εξυπηρέτηση από τα στελέχη των δημοτικών υπηρεσιών, από οπουδήποτε κι αν βρίσκεται.

Το πρώτο νησί στην Ελλάδα με πλήρως εκσυγχρονισμένο φωτισμό

Στο επίκεντρο, ωστόσο όλων των ενεργειών του Δήμου Κύθνου, για την μετάβαση στη νέα εποχή, αποτελεί το έργο “Kythnos: Smart Island”, που υλοποιείται με τη συνεργασία του Δήμου, του Δικτύου “Δάφνη” και του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Συστημάτων Επικοινωνιών και Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ) της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.

Πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο έρευνας και ανάπτυξης που έχει εφαρμοστεί ποτέ στον Ελληνικό νησιωτικό χώρο, σκοπός του οποίου είναι να αξιοποιηθεί το μοναδικό φυσικό και πολιτισμικό κεφάλαιο της Κύθνου προς όφελος μιας ισόρροπης τοπικής ανάπτυξης, που μακροπρόθεσμα θα παράγει πλούτο και θα εξασφαλίζει βέλτιστη ποιότητα ζωής στους κατοίκους και τους επισκέπτες του νησιού.

Ως εκ τούτου, σκοπός είναι η Κύθνος να αποτελέσει ένα «ζωντανό εργαστήρι» σχεδιασμού και υλοποίησης καινοτόμων τεχνολογικών λύσεων για την αναβάθμιση και ολοκληρωμένη διαχείριση των τοπικών υποδομών ενέργειας, υδατικών πόρων, αποβλήτων, μεταφορών και οδοφωτισμού. Οι συγκεκριμένες παρεμβάσεις θα συμβάλουν, μεταξύ άλλων στη λειτουργική διασύνδεση πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα στο πλαίσιο μετάβασης της τοπικής οικονομίας σε ένα έξυπνο, βιώσιμο, και φιλικό προς το περιβάλλον παραγωγικό μοντέλο.

Μάλιστα, το πρώτο βήμα, για την ενεργειακή, αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση του δημόσιου φωτισμού στο νησί πραγματοποιήθηκε τις πρώτες ημέρες, δεδομένου ότι ολοκληρώθηκε η εβδομάδα επιδεικτικών εγκαταστάσεων στο πλαίσιο του έργου, με τη συμμετοχή αρκετών Θερμιωτών.

Κατά τη διάρκεια των επιδεικτικών εγκαταστάσεων μεταξύ 8 – 12 Μαρτίου, τοποθετήθηκαν στους 4 κεντρικούς οικισμούς της Κύθνου (Χώρα, Λουτρά, Δρυοπίδα και Μέριχας) σύγχρονα φωτιστικά τεχνολογίας LED που παραχώρησαν οι εταιρίες Bright Special Lighting SA , Sielight και Sirecled.

Στόχος των δοκιμών αυτών ήταν η συλλογή δεδομένων που θα αξιοποιηθούν κατά τον τελικό σχεδιασμό του έργου ενεργειακής, αισθητικής και λειτουργικής αναβάθμισης του δημόσιου φωτισμού που θα γίνει σε ολόκληρο το νησί μέσα σε αυτή τη χρονιά.

Τα φωτιστικά που θα τοποθετηθούν με την ολοκλήρωση του έργου, θα είναι τεχνολογίας LED υψηλής ενεργειακής και φωτιστικής απόδοσης και θα διαθέτουν λειτουργίες προσαρμοστικού φωτισµού (dimming) ρυθµίζοντας το επίπεδο φωτισµού και κατανάλωσης ενέργειας ανάλογα µε την τοποθεσία, την εποχή και την ώρα της ηµέρας. Τα φωτιστικά θα είναι σύγχρονης αισθητικής αλλά και συµβατά, όπου αυτό απαιτείται, µε τον παραδοσιακό χαρακτήρα των οικισµών του νησιού.

Με την ολοκλήρωση του έργου θα αναβαθμιστεί συνολικά ο δημόσιος φωτισμός του νησιού ποιοτικά και αισθητικά, ενώ παράλληλα θα μειωθεί το κόστος συντήρησης και λειτουργίας. Μέχρι το τέλος του έτους η Κύθνος να γίνει το πρώτο νησί στην Ελλάδα με πλήρως εκσυγχρονισμένες υποδομές δημόσιου φωτισμού οι οποίες θα παρέχουν:

• ποιοτικό και επαρκή φωτισµό στις οδούς και τους οικισµούς

• αποδοτικό φωτισµό ανάδειξης µνηµείων, κτιρίων και τοποσήµων

• µειωµένες βλάβες και αντικαταστάσεις λαµπτήρων

• δυνατότητα αποµακρυσµένου ελέγχου συγκεκριµένων φωτιστικών

• προσαρµοσµένα επίπεδα φωτισµού όπου είναι αναγκαίο

• δυναµικό φωτισµό αξιοποιώντας αισθητήρες κίνησης και παρουσίας

• δυνατότητα δήλωσης βλαβών λαµπτήρων µε σύγχρονο και αποτελεσµατικό τρόπο

• αποτελεσµατικό φωτισµό στους δηµοτικούς χώρους στάθµευσης

Το έργο Κύθνος Έξυπνο Νησί έχει πλέον μπει σε τροχιά υλοποίησης και οι επόμενοι μήνες θα έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον με την Κύθνο να μετατρέπεται σταδιακά σε «έξυπνο» νησί, πρότυπο ολοκληρωμένης και έξυπνης διαχείρισης των φυσικών πόρων και υποδομών.