Δράσεις με στόχο ένα δίκαιο χωροταξικό ΑΠΕ

Με το Δίκτυο Δημάρχων κατά των ανεμογεννητριών συντάσσεται ο Δήμος Μήλου, προκειμένου να προωθηθεί η λελογισμένη ανάπτυξη των ΑΠΕ και να αποτραπούν φαραωνικά έργα χωρίς τη συγκατάθεση της τοπικής κοινωνίας.

Για μία ακόμη φορά επανήλθε στο τραπέζι του Δημοτικού Συμβουλίου το ζήτημα της ανάπτυξης των ΑΠΕ στο νησί της Μήλου, με αφορμή την έγκριση ποσού για τη συμμετοχή του Δήμου Μήλου στις δράσεις του Δικτύου για την Αειφορία, την Οικολογία και τη Διατήρηση της Πολιτιστικής Ταυτότητας.

Στο πλαίσιο της συζήτησης αναλύθηκαν οι στόχοι του Δικτύου, παρουσιάστηκαν οι ενδειικτικές προβλεπόμενες δράσεις στις οποίες θα συμμετέχει και ο Δήμος, ενώ από την πλευρά της μειοψηφίας, ζητήθηκε η αναλυτική συζήτηση σε επόμενη συνεδρίαση, όσον αφορά στην προώθηση των επενδύσεων για την εκμετάλλευση του γεωθερμικού πεδίου Μήλου – Κιμώλου – Πολυαίγου, η οποία προχωρά με ταχύτατους ρυθμούς.

Οι στόχοι του Δικτύου

Σύμφωνα με το Δήμαρχο Μήλου, κ. Μανώλη Μικέλη, το Δίκτυο των Δημάρχων απαρτίζεται μέχρι στιγμής από 35 μέλη, ενώ έχουν δηλώσει ενδιαφέρον να συμμετέχουν ακόμη περισσότεροι.

Το κείμενο με τους σκοπούς και τον οδικό χάρτη που παρουσιάστηκε στο Σώμα, έχει συνταχθεί από τον τέως Δήμαρχο Σάμου και εκπρόσωπο του Δικτύου, κ. Μιχάλη Αγγελόπουλο.

Σύμφωνα με το κείμενο:

Το Δίκτυο για την Αειφορία, την Οικολογία και τη διατήρηση της πολιτιστικής ταυτότητας αποτελείται από Δημάρχους όλης της Ελλάδας, που αντιμετωπίζουν μεταξύ των άλλων προβλήματα εγκατάστασης ανεμογεννητριών στους Δήμους τους.

Συστάθηκε μετά από πρωτοβουλία του Δημάρχου Σαρωνικού, κ. Πέτρου Φιλίππου, τον Νοέμβριο του 2020 και εξέδωσε ψήφισμα με τα ακόλουθα κύρια σημεία:

• Κρίνεται αναγκαίος προς το περιβάλλον κατά του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής ένας εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός που θα αξιοποιεί τις ΑΠΕ στο σύνολό τους.
• Εκτιμήθηκε, ότι η κεντρική διοίκηση προχώρησε στην ανάπτυξη και την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών χωρίς ολοκληρωμένη ενεργειακή στρατηγική, που να βασίζεται στις πραγματικές ενεργειακές ανάγκες και χωρίς ορθολογικό χωροταξικό σχεδιασμό όσον αφορά στην προστασία των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και στην οικονομική, πολιτιστική και περιβαλλοντική πραγματικότητα των Δήμων.
• Σημειώθηκε, ότι οι ανορθολογικές, αποσπασματικές και μεγάλης κλίμακας παρεμβάσεις που επιχειρήθηκαν ή επιχειρούνται στους Δήμους, αγνοώντας, ή καταστρατηγώντας αποφάσεις δημοτικών συμβουλίων, χωρίς να προηγηθεί οποιαδήποτε διαβούλευση με τις δημοτικές αρχές, τους φορείς και τους δημότες, εξαναγκάζουν τις τοπικές κοινωνίες να συναινέσουν και πολλές φορές να συμμορφωθούν σε επιλογές με βαρύ κοινωνικό, οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος.
• Αποφασίστηκε, ότι προκειμένου να αρθεί το σημερνό αδιέξοδο, είναι αναγκαίο να καλλιεργηθεί ένα γόνιμο έδαφος εποικοδομητικού διαλόγου, μεταξύ Δήμων και κεντρικής διοίκησης, ώστε σε περιβάλλον διαφάνειας και δημοκρατίας να αναζητηθούν αξιόπιστες και τεκμηριωμένες προτάσεις.

Όπως επισημαίνεται στο κείμενο, σε κάθε περίπτωση, το κρίσιμο πρόταγμα είναι η εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου χωροταξικού σχεδιασμού, ο οποίος θα καταλήξει σε μία δομημένη και ολοκληρωμένη εθνική ενεργειακή στρατηγική, σε συνεργασία με τους Δήμους της χώρας, λαμβάνοντας υπόψιν τις εξής κρίσιμες παραμέτρους:

• Τα ειδικά ιστορικά, πολιτισμικά και αισθητικά χαρακτηριστικά των Δήμων
• Τη φέρουσα ικανότητα των εκάστοτε περιοχών, από τις οποίες πολλές είναι υπερκορεσμένες
• Το ισοζύγιο, μεταξύ μικρού ενεργειακού οφέλους και μεγάλης περιβαλλοντικής καταστροφής.

Τονίζεται, ότι «το Δίκτυο Δημάρχων αποτελεί μία αυτοτελή οντότητα έξω και πέρα από τις κομματικές περιχαρακώσεις, με σαφή προσανατολισμό: Την αποτροπή της ανεξέλεγκτης, άναρχης και υπερμεγέθους εγκατάστασης ανεμογεννητριών στους Δήμους, αξιοποιώντας όλα τα εργαλεία προκειμένου να προστατευτεί η υπεραξία των τόπων μας και η τοπική αυτοδιοίκηση να συνεισφέρει στη σύνταξη μίας περιβαλλοντικά βιώσιμης πρότασης. Στόχος του είναι η διασύνδεση με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο, ο συντονισμός των δράσεων των Δήμων, καθώς και ο σχεδιασμός και η υλοποίηση δράσεων περιβαλλοντικής προστασίας και πράσινης διάστασης».

Παράλληλα, οι αδειοδοτήσεις που έχουν δοθεί για την εγκατάσταση και λειτουργία αιολικών πάρκων, χωρίς καμία διαβούλευση με αυτοδιοικητικές αρχές και τις τοπικές κοινωνίες, ξεπερνούν κατά πολύ τον ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας, σημειώνεται μεταξύ άλλων στο κείμενο.

Αναφέρεται επιπλέον, ότι πέραν της αισθητικής δυσαρμονίας, οι ανεμογεννήτριες θα έχουν αρνητικές επιπτώσεις και στα μορφολογικά και κλιματικά στοιχεία των νησιών, θέτοντας σε κίνδυνο τη χλωρίδα, την πανίδα και κατά συνέπεια τις ανθρώπινες δραστηριότητες της γεωργίας, της κτηνοτροφίας και του τουρισμού.

Προτάσεις και ενδεικτικές δράσεις του Δικτύου

Προτείνονται μέτρα για τη λειτουργία και τη δυνατότητα παρέμβασης του Δικτύου Δημάρχων:

1. Έλεγχος κατ’ αρχάς για την ύπαρξη δυνατότητας πρόκλησης διαβούλευσης και ανάρτησης με χρονικές προθεσμίες και την κατάθεση απόψεων, ούτως ώστε αυτό να περιληφθεί στο σχετικό υπόμνημα.
2. Σχολιασμός νόμου για τις ΑΠΕ ιδιαίτερα σε σχέση με τους τόπους ιδιαίτερου φυσικού κάλλους ανά Δήμο.
3. Τεχνική έκθεση που να υποστηρίζει τα σχετικά, πλήρως αναφορικά των τόπων κάθε μέλους του Δικτύου, που διέπονται από ιδιαίτερη περιβαλλοντική και πολιτιστική αξία
4. Μετεξέλιξη του Δικτύου σε Mayors’ Network for Institutional Participation of Municipalities in Decision Making of Policy in National and European level in Renewable Energy Resources.

Σχέδιο οδικού χάρτη επόμενων ενεργειών (ενδεικτικά η επιλογή):

• Σύνταξη και κατάθεση υπομνήματος προς τις αρμόδιες εθνικές αρχές (Περιφερειακές Ενότητες, Περιφέρειες, ΚΕΔΕ, ΠΕΔ, Υπουργεία, γραφείο Πρωθυπουργού)
• Αναφορά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και επικοινωνία με βάση το υπόμνημα που θα εκπονηθεί
• Αναφορά στο Ινστιτούτο Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων
• Καταγγελία για πιθανή παραβίαση Κοινοτικού Δικαίου αφού πρώτα το σχετικό υπόμνημα υποβληθεί στην αρμόδια Γενική Διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
• Επαφή με την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού και θεσμική συνεργασία μεταξύ του Δικτύου και της ΕΛΛΕΤ.

Ξεκάθαρο «όχι» και στην αξιοποίηση της γεωθερμίας

Από την πλευρά της μείζονος μειοψηφίας, ο επικεφαλής, κ. Γεράσιμος Δαμουλάκης, τόνισε, ότι συμφωνεί με την κίνηση αυτή για το Δήμο Μήλου, βάσει του κειμένου που αναγνώστηκε, «παρ’ ότι έχει και κάποια σημεία που πιθανόν αποτελούν ‘κερκόπορτες’».

Παράλληλα, όμως, ο επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας έθεσε και δύο επιπλέον σχετικά θέματα.

Στο πρώτο σκέλος, ανέφερε, ότι «πριν μία εβδομάδα, κατά τη συζήτηση επί του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης (​ΠΠΧΣΑΑ) της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, το οποίο είχε περάσει προς γνωμοδότηση και από εμάς, ο Περιφερειάρχης ανέφερε, ότι είναι αντίθετος στα αιολικά πάρκα βιομηχανικού τύπου ανεμογεννητριών. Δε βλέπω να λένε κάτι για τις υπεράκτιες ανεμογεννήτριες. Επίσης καταλήγοντας, είπε ότι είναι σύμφωνοι με ανεμογεννήτριες ύψους περίπου 25 μέτρων. Εμείς συμφωνούμε με αυτό; Εγώ λέω όχι, ούτε και σε αυτές τις ανεμογεννήτριες πρέπει να συμφωνήσουμε. Πρέπει να έχουμε ξεκάθαρη άποψη, ότι εμείς εδώ στη Μήλο αυτό δεν το θέλουμε, είτε μικρές είναι οι ανεμογεννήτριες, είτε υπεράκτιες, είτε μεγάλες».

Κλείνοντας, ο κ. Δαμουλάκης αναφέρθηκε και στο μείζον ζήτημα της αξιοποίησης της γεωθερμίας στη Μήλο, λέγοντας, ότι «τον τελευταίο μήνα, τα ΜΜΕ, διαδικτυακά και μη, αναφέρονται στην αξιοποίηση πλέον της γεωθερμίας υψηλής ενθαλπίας, προβάλλοντας πρώτο και καλύτερο το σύμπλεγμα Μήλου – Κιμώλου – Πολυαίγου. Πίστευα, ότι στο δημοτικό συμβούλιο αυτό θα είχαμε βάλει ένα τέτοιο θέμα, προκειμένου να πάρουμε μία απόφαση για να στείλουμε το μήνυμά μας».

Ο ίδιος, ζήτησε να τεθεί το ζήτημα της γεωθερμίας επί τάπητος σε ξεχωριστό θέμα σε επόμενη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου.

Στην απάντησή του, ο Δήμαρχος, κ. Μανώλης Μικέλης, υπενθύμισε, πως ήδη από το 2018 έχουν ληφθεί ερήμην των Μηλίων οι αποφάσεις για την αξιοποίηση της γεωθερμίας, ενώ ξεκαθάρισε, ότι έχει δημιουργηθεί ένα κακό προηγούμενο από τη δεκαετία του 1980, ο κόσμος στη Μήλο δε θέλει τη γεωθερμία, το νησί είναι ήδη επιβαρυμένο από άλλες δραστηριότητες, δεν το συζητάμε για τη γεωθερμία».