Γραφείο Σμυριδωρυχείων μακριά απ’ τη... σμύριδα

Στο χώρο του «Διοικητηρίου» του Δήμου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων, στην περιοχή Χαλκί, αποφασίστηκε τελικώς να αποκτήσει προσωρινή στέγη το Γραφείο Σμυριδωρυχείων Νάξου, παρά την έντονη αντίθεση της μειοψηφίας του Δημοτικού Συμβουλίου, αλλά και του Προέδρου της Τ.Κ. Κορώνου.

Έχοντας ως βασικό επιχείρημα, πως, αφενός η Κοινότητα της Κορώνου είχε ήδη από το 2020 εκφράσει την πρόθεσή της να παραχωρήσει χώρο κατάλληλο για τη στέγαση του Γραφείου Σμυριδωρυχείων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και αφετέρου, πως η Κόρωνος αποτελεί την «καρδιά» της διαδικασίας εξόρυξης σμυριγλιού στη Νάξο, τόσο ο πρόεδρος της Κοινότητας, κ. Γιάννης Κωνσταντάκης, όσο και η πλειονότητα των μελών της μειοψηφίας του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων, αντιτέθηκαν στην εισήγηση του Δημάρχου Νάξου, κ. Δημήτρη Λιανού, με την οποία πρότεινε την στέγαση του Γραφείου στην περιοχή του Χαλκίου.

Λειτουργία του Γραφείου με προοπτική ανάπτυξης

Ξεκινώντας την εισήγησή του ο Δήμαρχος, κ. Λιανός, χαρακτήρισε το προς συζήτηση ζήτημα «σοβαρό θέμα για την Ορεινή Νάξο», ενώ υπενθύμισε, πως ο ίδιος, σε συνεργασία και με όλους τους τοπικούς φορείς, παλεύουν για την λειτουργία των σμυριδωρυχείων της Νάξου 12 μήνες το χρόνο.

Δίνοντας ένα μικρό ιστορικό, ο Δήμαρχος υπενθύμισε, πως το Γραφείο Σμυριδωρυχείων είχε βρεθεί χωρίς στέγη από το 2009, καθώς το κτήριο στο οποίο στεγάζονταν η υπηρεσία στην περιοχή της Μουτσούνας, είχε υποστεί μεγάλες φθορές και κρίθηκε ακατάλληλο. Έκτοτε, οι υπάλληλοι του Γραφείου, βρίσκονται μεν στη Νάξο, ωστόσο δεν έχουν καμία έδρα στο νησί.

Όπως σημείωσε ο κ. Λιανός, έπειτα από επικοινωνία με τους υπαλλήλους του Γραφείου, προτάθηκε ως βέλτιστο σημείο στέγασης, μέσω παραχώρησης χώρου του Δήμου, το Χαλκί, και συγκεκριμένα στο κτήριο του «Διοικητηρίου», που ανήκει στο Δήμο Νάξου & Μ.Κ.

Ο Δήμαρχος παραδέχτηκε, πως γνωρίζει καλά, ότι το αναμενόμενο θα ήταν η λειτουργία του Γραφείου να γίνει στην Κόρωνο, όπου εντοπίζεται και το μεγαλύτερο μέρος της εξορυκτικής δραστηριότητας και όπου διαμένει η συντριπτική πλειοψηφία των σμυριδεργατών. Ωστόσο, υποστήριξε, πως δεδομένου, ότι η παραχώρηση θα είναι σε προσωρινή βάση και μόνο για 12 μήνες, αυτό που προέχει είναι η λειτουργία του Γραφείου σε συγκεκριμένο χώρο και για το 2021-2022 που θα γίνει πάλι διαλογή της σμύριδας και όχι εξόρυξη, καθώς αναμένονται θετικές εξελίξεις στις διεκδικήσεις του Δήμου και των εργατών, αναφορικά με την πλήρη πλέον λειτουργία των ορυχείων.

Ο κ. Λιανός υπογράμμισε, πως το ζήτημα δεν θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με «τοπικισμούς», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, ενώ έκλεισε την πρωτολογία του υποστηρίζοντας πως πρόκειται για ένα θέμα τελείως τυπικό και συμπληρώνοντας, πως αν δοθεί χώρος για την οργανωμένη λειτουργία του Γραφείου, τότε το Υπουργείο ενδεχομένως να αυξήσει και τις αρμοδιότητες και τις ευθύνες των απασχολούμενων υπαλλήλων, επισημαίνοντας με νόημα, «ας μην περνάμε λάθος μηνύματα, η χρονική περίοδος είναι πολύ λεπτή».

Σημειώνεται, ότι για την παραχώρηση του χώρου στο Χαλκί, είχε ζητηθεί και είχε ληφθεί από την Τοπική Κοινότητα, η απαραίτητη θετική γνωμοδότηση.

«Η καρδιά του σμυριγλιού χτυπά στην Κόρωνο»

Παρά τα όσα ανέφερε παραπάνω ο Δήμαρχος, έντονη ήταν η δυσαρέσκεια που εκφράστηκε σχετικά με την τοποθέτηση του Γραφείου σε περιοχή που δεν έχει καμία σχέση με τα σμυριδοχώρια της Νάξου.

Από την πλευρά της μείζονος μειοψηφίας, το λόγο έλαβε ο δημοτικός σύμβουλος κ. Γιώργος Μανδηλαράς, ο οποίος υπενθύμισε τα αιτήματα, τόσο της Τοπικής Κοινότητας Κορώνου, όσο και του Συνδέσμου Σμυριδεργατών Κορώνου, που εδώ και αρκετούς μήνες ζητούσαν την στέγαση του Γραφείου σε χώρο που παραχωρούσε η Κοινότητα.

Όπως είπε ο κ. Μανδηλαράς, «η καρδιά του σμυριγλιού χτυπά στην Κόρωνο», καθώς το 75% της ποσότητας της σμύριδας προέρχεται από την περιοχή, ενώ πλησίον του χώρου που πρότεινε η Κοινότητα, εδράζεται ο Σύνδεσμος Σμυριδορυκτών, όπως επίσης και η πλάστιγγα, όπου ζυγίζεται το σμυρίγλι.

Ταυτόχρονα τόνισε, ότι με τη μεταστέγαση του Γραφείου θα πρέπει να μεταφερθούν «με ευλάβεια», όπως σημείωσε, τόσο το αρχείο, που περιέχει τους τίτλους που άφησαν παρακαταθήκη οι παλαιότεροι στους νυν εργάτες για τα σμυριδορυχεία, όσο και την συλλογή με τα διαφόρων ποιοτήτων και ειδών σμυρίγλια από διάφορες περιοχές που υπάρχουν σε βιτρίνα μέσα στο κτήριο της Μουτσούνας.

Επίσης εκ μέρους της μείζονος μειοψηφίας, ο κ. Θανάσης Μπερτσιάς αναρωτήθηκε αν ο Δήμαρχος είχε λάβει γνώση για την εδώ και μήνες προσπάθεια της Τ.Κ. Κορώνου για στέγαση εκεί του Γραφείου, αλλά και ποιος ο λόγος, που ενώ το Υπουργείο αναζητά εδώ και καιρό χώρο για τη στέγαση της υπηρεσίας, ο Δήμος ενεργοποιήθηκε μόλις πρόσφατα, απευθυνόμενος μόνο στην Κοινότητα Χαλκείου.

Εκ μέρους της μείζονος μειοψηφίας, ζητήθηκε να επικρατήσει η λογική και το γραφείο να στεγαστεί στην Κόρωνο και όχι στην Τραγαία, την οποία και ο κ. Μανδηλαράς ευχαρίστησε για την άμεση θετική της ανταπόκριση, που ωστόσο δεν εξυπηρετεί ούτε στο ελάχιστο τους σμυριδεργάτες.

Να εξυπηρετηθούν οι σμυριδεργάτες, όχι οι υπάλληλοι

Στην ίδια κατεύθυνση, αλλά με εντονότερο ύφος, κινήθηκε η τοποθέτηση του προέδρου της Τ.Κ. Κορώνου, κ. Γιάννη Κωνσταντάκη, ο οποίος ζήτησε να ενημερωθεί, όσον αφορά στη λογική που οδήγησε το Δήμο σε μία τέτοια πρόταση, εφόσον η Κοινότητα εδώ και μήνες είχε εκφράσει τις προθέσεις της και δεν εισακούστηκε. Ο πρόεδρος αναφέρθηκε στην συνολικότερη υποβάθμιση της Βόρειας Νάξου, ενώ επανέλαβε ότι ακόμη και αν είναι κάτι που ζήτησαν οι υπάλληλοι του Γραφείου, ο Δήμος οφείλει να υπερασπίζεται τα συμφέροντα των πολιτών του και στη συγκεκριμένη περίπτωση, η μεγαλύτερη μερίδα των σμυριδεργατών θα ταλαιπωρηθεί ιδιαίτερα αν το Γραφείο στεγαστεί εν τέλει στο Χαλκί, ένα μη σμυριδοχώρι. Υπογράμμισε μάλιστα, ότι δεν πρόκειται για τοπικισμό, αλλά ξεκάθαρη διευκόλυνση των σμυριδεργατών.

Στήριξη της Κορώνου με συμβολικό επίσης χαρακτήρα

Από την πλευρά της ελάσσονος μειοψηφίας, ο δημοτικός σύμβουλος, κ. Βασίλης Βρούτσης, κατηγόρησε τη Δημοτική Αρχή για δημιουργία διχαστικού κλίματος ανάμεσα στα χωριά της Νάξου, αλλά και για γενικότερο λάθος χειρισμό στο ζήτημα της πλήρους επαναλειτουργίας των σμυριδωρυχείων, με «αλληλοχτυπήματα στις πλάτες μεταξύ του Δήμου και των Υπουργείων», που τελικά δεν έχουν οδηγήσει πουθενά.

Όσον αφορά στην στέγαση του Γραφείου Σμυριδωρυχείων, ο κ. Βρούτσης επεσήμανε, ότι ο Δήμος όφειλε να έχει στηρίξει την πρόταση της Τ.Κ. Κορώνου, έστω και ως κίνηση συμβολικού χαρακτήρα, ως δράση στήριξης της ορεινής Νάξου, η οποία βιώνει ανεπανάληπτη μείωση πληθυσμού, ενώ συμπλήρωσε πως και επί του πρακτέου, το Γραφείο δεν υπάρχει κανένας λόγος να πάει στο Χαλκί.

Προσωρινής διάρκειας με προοπτική επανεξέτασης

Κλείνοντας τον κύκλο συζήτησης του θέματος, το λόγο έλαβε τελευταίος ξανά ο Δήμαρχος Νάξου. Ο κ. Λιανός στο τέλος της συζήτησης κατέστησε σαφές, ότι αν ο Δήμος προτείνει χώρο στην Κόρωνο, το Υπουργείο δεν θα δεχτεί να οργανώσει το Γραφείο εκεί και ως εκ τούτου θα συνεχιστεί η λειτουργία-φάντασμα, όπως γίνεται έως σήμερα.

Ο ίδιος ζήτησε να παύσουν οι συγκρούσεις, υποστηρίζοντας, ότι εδώ και 12 χρόνια ούτως ή άλλως το Γραφείο δε λειτουργούσε οργανωμένα και εφόσον ζητήθηκε να στεγαστεί στο Χαλκί, αυτό έφερε και ως πρόταση ο Δήμος, ώστε να αναπτυχθεί η συγκεκριμένη υπηρεσία του Υπουργείου και να υπάρχει ένα ακόμη «όπλο» στη φαρέτρα των επιχειρημάτων του Δήμου για τη διεκδίκηση της πλήρους λειτουργίας των ορυχείων.

Ο κ. Λιανός υποστήριξε, ότι «θα πρέπει να μας διδάσκουν τα λάθη του παρελθόντος» και επανέλαβε για ακόμη μία φορά, ότι η στέγαση του Γραφείου στο Χαλκί θα είναι προσωρινής διάρκειας και στη συνέχεια το ζήτημα μπορεί να επανεξεταστεί.

Τελικώς, αν και τέθηκε προς ψηφοφορία και η πρόταση της μειοψηφίας και του προέδρου της Τ.Κ. Κορώνου, υπερψηφίστηκε κατά πλειοψηφία η εισήγηση του Δημάρχου.