Αποκατάσταση ασφάλειας για ένα έργο πνοής στη Σαντορίνη

Ένα ιδιαίτερα σημαντικό έργο συνολικού προϋπολογισμού 5.557.349,79 ευρώ για τη Σαντορίνη μπαίνει σε τροχιά υλοποίησης, μετά την προκήρυξη του διαγωνισμού από την ΕΓΝΑΤΙΑ Α.Ε. για τη δεύτερη φάση του οδικού άξονα που συνδέει το Αεροδρόμιο Σαντορίνης με την Οία.

Με την ολοκλήρωση του έργου, πεποίθηση και επιθυμία όλων των εμπλεκόμενων φορέων, είναι τα προβλήματα που έχουν διαπιστωθεί από την πρώτη φάση υλοποίησης, να εξαλειφθούν και η βασικότατη αυτή οδική αρτηρία για το νησί να αποκατασταθεί και να αποτελέσει μία καθ’ όλα ασφαλή υποδομή, που θα εξυπηρετεί τους χιλιάδες – ή και δεκάδες χιλιάδες κατά τους θερινούς μήνες – χρήστες.

Το ιστορικό

Το πολυσυζητημένο έργο του δρόμου Αεροδρομίου – Οίας αποτελεί μία αρκετά πολύπλοκη ιστορία για το νησί της Σαντορίνης. Η διαδικασία για το έργο είχε ξεκινήσει πριν την ανάληψη καθηκόντων της περιφερειακής αρχής του Γ. Χατζημάρκου το 2014, και συγκεκριμένα – τυπικά – ήδη από το 2005, όταν και έγινε η ανάθεση του έργου από την τότε Νομαρχία Κυκλάδων.

Οι γραφειοκρατικές διαδικασίες και η δυσκινησία του δημόσιου τομέα, σε συνδυασμό με τη μεγάλη μνημονιακή κρίση, οδήγησαν στο έργο να υλοποιηθεί και να παραδοθεί (όχι τυπικά, αλλά στην κυκλοφορία), μόλις το καλοκαίρι του 2018.

Κοινή παραδοχή όλων των εμπλεκομένων, υπήρξε πως ο δρόμος, μετά την παράδοσή του στην κυκλοφορία, εμφάνιζε πολλαπλές ελλείψεις, δυσλειτουργίες και προχειρότητα, καθώς επίσης και μεγάλη επικινδυνότητα, αλλά και περιορισμένη ορατότητα, σε διάφορα σημεία.

Παρ’ όλα αυτά, η κατασκευή του νέου, μεγάλου δρόμου, έδωσε πολυπόθητη «ανάσα» στο κυκλοφοριακό πρόβλημα της Σαντορίνης, απορροφώντας αρκετά τον φόρτο των υπολοίπων βασικών οδικών αρτηριών, οδηγώντας σε μία πιο καλή κατανομή της κυκλοφορίας.

Η αυξημένη χρήση του δρόμου, αμέσως έφερε στην επιφάνεια τις παθογένειες, οι οποίες κατέστησαν σαφές, πως το έργο οφείλει να συνεχιστεί ώστε να καλυφθούν στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό.

Η Β’ Φάση του έργου

Στο πλαίσιο αυτό, και όντας το πρώτο έργο το οποίο ανακοίνωσε η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, για το 2022, εκδόθηκε σχετικό δελτίο Τύπου, με το οποίο η ΠΝΑ ενημέρωνε, πως ξεκινά η δεύτερη φάση του δρόμου Αεροδρομίου – Οίας.

Μάλιστα, στη σχετική ανακοίνωση, τονίζεται, πως «το έργο είναι  ιδιαιτέρως μεγάλης σημασίας για το νησί της Σαντορίνης, δεδομένου ότι θα εξυπηρετήσει την κίνηση από και προς το αεροδρόμιο και θα διευκολύνει την επικοινωνία μεταξύ των οικισμών Καρτεράδου, Βουρβούλου, Φηρών και Οίας, εξασφαλίζοντας ένα άνετο, γρήγορο και ασφαλές οδικό δίκτυο στο βόρειο και κεντρικό τμήμα του νησιού, το οποίο επιβαρύνεται ιδιαίτερα, ειδικά κατά την τουριστική περίοδο».

Το έργο αφορά στην ολοκλήρωση εργασιών στους οδικούς άξονες Αεροδρόμιο – Φηρά – Βουρβούλο – Οία μήκους 8,9 km και βελτίωση/κατασκευή των συνδετήριων οδών αυτού,  με τους οικισμούς Καρτεράδο, Βουρβούλο και Φηρά, συνολικού μήκους 3,9 km. Η κρατική εταιρεία "ΕΓΝΑΤΙΑ Α.Ε." είναι ο φορέας δημοπράτησης του έργου που υλοποιείται με χρηματοδότηση που ενέκρινε ο Περιφερειάρχης Ν. Αιγαίου μέσα από τους Ευρωπαϊκούς πόρους της Περιφέρειας.

Στο αρχικό αντικείμενο της εργολαβίας περιλαμβανόταν ο βασικός οδικός άξονας που συνδέει το Αεροδρόμιο με την Οία και αναφέρεται στην Τεχνική Μελέτη ως Βασικός Οδικός Άξονας Αεροδρόμιο – Φηρά – Βουρβούλο – Οία ή εν συντομία (Α.Φ.Β.Ο.) και οι συνδετήριες οδοί Καρτεράδου, Βουρβούλου και Φηρών για την πρόσβαση των οικισμών αυτών στο βασικό οδικό άξονα.

Στην παρούσα φάση, με την κατασκευή των συμπληρωματικών εργασιών προβλέπεται γενικά να κατασκευασθούν:

1. Κατασκευή της Συνδετήριας Οδού Καρτεράδου.

Η σύνδεση με τον οικισμό του Καρτεράδου θα πραγματοποιηθεί με διατήρηση του υφιστάμενου ασφαλτοστρωμένου δρόμου. Η σύνδεση του οικισμού Καρτεράδου με τον κεντρικό επαρχιακό δρόμο που συνδέει τη Μεσαριά με τα Φηρά, γίνεται με παραλλαγή της υφιστάμενης χάραξης μήκους 305 μ, που περιλαμβάνει βελτίωση των γεωμετρικών χαρακτηριστικών της οδού και πλήρη εξάλειψη των «κλειστών», επικίνδυνων στροφών χωρίς ορατότητα, που παρουσιάζονται στο τέλος του υφιστάμενου δρόμου. Η κατασκευή της συνδετήριας οδού θα γίνει ύστερα από υποβληθείσα από την ανάδοχο μελέτης εφαρμογής, που θα τύχει της σχετικής έγκρισης της Υπηρεσίας και θα λάβει υπόψιν, αφενός την αρχική εγκεκριμένη μελέτη εφαρμογής της «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.» για οδό με πλάτος λωρίδας 3,75μ., 0,25 μ. πλάτος λωρίδας καθοδήγησης, πεζοδρόμιου πλάτους 1,5 μ. και λοιπές προδιαγραφές που καθορίζονται στην μελέτη και αφετέρου την κατασκευή κιβωτοειδούς οχετού.

Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών θα ακολουθήσουν οι απαραίτητες εργασίες σήμανσης – ασφάλειας με την τοποθέτηση κατακόρυφης σήμανσης, στηθαίων ασφαλείας, διαγράμμισης κ.λπ. σύμφωνα με την σχετική μελέτη.

            2. Δεύτερη Στρώση Ασφαλτικού (στρώση κυκλοφορίας) στην Συνδετήρια Οδό Βουρβούλου.

Απαιτείται στρώση κυκλοφορίας ασφαλτικού πάχους 0,05 μ σε όλο το μήκος της Συνδετήριας οδού. Μετά την περαίωση των εργασιών θα γίνει οριστική τελική διαγράμμιση, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις.

           3. Ολοκλήρωση εργασιών οδοποιίας στο τέλος της Βασικής Οδού

Οι εργασίες περιλαμβάνουν, την προσαρμογή στο τέλος του οδικού άξονα Α.Φ.Β.Ο. της οδού στην υφιστάμενη οδό προς Οία, την κατασκευή παράπλευρων τάφρων για τον εγκιβωτισμό της οδού και την απορροή των υδάτων, δεύτερη στρώση ασφαλτικού (στρώση κυκλοφορίας), κατασκευή τοίχου αντιστήριξης και επέκταση της βραχοπαγίδας που έχει κατασκευαστεί κατά 20 μέτρα περίπου από κάθε πλευρά, διαμόρφωση με σκυρόδεμα πίσω από την βραχοπαγίδα για την απορροή των υδάτων, με παράλληλη άρση καταπτώσεων πίσω από αυτή και απομάκρυνση των χαλαρών, ετοιμόρροπων τεμαχίων βράχων από το ανάντι όρυγμα.

           4. Δεύτερη στρώση ασφαλτικού (στρώση κυκλοφορίας) στον οδικό άξονα Α.Φ.Β.Ο. και διαμόρφωση κόμβων

Οι εργασίες στο κομμάτι αυτό περιλαμβάνουν την διαμόρφωση τρισκελούς ισόπεδου κόμβου στο σημείο που ο κεντρικός οδικός άξονας συναντά την παλαιά οδό προς Βουρβούλο, με ηλεκτροφωτισμό, κατακόρυφη σήμανση, διαγράμμιση και δεύτερη στρώση ασφαλτικού εκατέρωθεν του κόμβου.

Επιπλέον, κόμβοι θα διαμορφωθούν στα σημεία που τέμνεται ο κεντρικός οδικός άξονας (ΑΦΒΟ) με την οδό Μεσσαριά – Αεροδρόμιο και με τη συνδετήρια οδό Φηρών, όπως επίσης στο σημείο συνάντησης της συνδετήριας οδού Φηρών με την περιφερειακή οδό Φηρών αλλά και ένας κόμβος επί του κύριου οδικού άξονα.

           5. Επένδυση με λίθους των εμφανών επιφανειών των τεχνικών έργων (λιθόδμητοι τοίχοι) ώστε να εναρμονίζονται στο φυσικό τοπίο και να περιορίζεται η οπτική όχληση και να ανακόπτονται οι καταπτώσεις ή/και να υπάρχει αντιστήριξη.

           6. Έργα για την αποχέτευση των όμβριων υδάτων και την αποστράγγιση της Οδού.

Στις οδούς έχουν κατασκευασθεί γραμμικά έργα υδροσυλλογής και μεταφοράς (ρείθρα, τάφροι) για την απορροή των υδάτων και κιβωτοειδείς – σωληνωτοί οχετοί για την παροχέτευση των από τα ανάντι των οδών ομβρίων υδάτων. Με την περαιτέρω αστικοποίηση περιοχών εκατέρωθεν των οδών, την αλλαγή απορροών εξαιτίας των ανθρωπογενών παρεμβάσεων αλλά και την αλλαγή των κλιματικών χαρακτηριστικών κατά την τελευταία περίοδο επιβάλλεται η εκτέλεση επιπλέον εργασιών για την αποστράγγιση της οδού και αποχέτευση των όμβριων υδάτων για τη προστασία της οδού. O ανάδοχος λαμβάνοντας υπόψιν την υδραυλική μελέτη του έργου και τις συνθήκες όπως έχουν διαμορφωθεί την παρούσα στιγμή, θα διερευνήσει την αναγκαιότητα εργασιών για την καλύτερη απορροή των όμβριων υδάτων και την αποστράγγιση της οδού. Στο πλαίσιο αυτό, θα εκπονήσει μελέτη εφαρμογής για την απορροή των όμβριων υδάτων και την αποστράγγιση της οδού. Στην μελέτη αυτή θα καθοριστούν με ακρίβεια οι εργασίες που περιγράφονται παρακάτω (ακριβείς θέσεις τάφρων, βαθμιδωτών ρείθρων, φρεατίων υδροσυλλογής, υψόμετρα για την ροή των υδάτων κ.λπ.)

           7. Εργασίες Πρασίνου.

Κατά την κατασκευή του έργου, καθ’ όλο το μήκος του, έχουν γίνει τεχνικά έργα και περιβαλλοντικές αλλοιώσεις (εκσακαφές, επιχώματα). Συνεπώς απαιτούνται φυτοτεχνικές επεμβάσεις για την ανάπλαση και αναβάθμιση του τοπίου, κατά τρόπο ώστε το όλο έργο να ενταχθεί αρμονικά στον περιβάλλοντα χώρο, αλλά και να προστατεύονται τα πρανή από διαβρωτικά φαινόμενα. Για την βελτίωση, σταθεροποίηση των πρανών και την αποκατάσταση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων έχει εγκριθεί από την «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.» η με το αρ πρωτ 66712/14-12-2018 σχετική φυτοτεχνική μελέτη.

           8. Έργα σήμανσης – ασφάλειας.

Θα τοποθετηθούν οι αναγκαίες πινακίδες, πληροφοριακές, ρυθμιστικές, προειδοποιητικές επικίνδυνων θέσεων, θα γίνει διαγράμμιση και θα τοποθετηθούν ανακλαστήρες επί του οδοστρώματος, ενώ θα γίνουν και έργα ηλεκτροφωτισμού και συγκεκριμένα, προβλέπεται η τοποθέτηση σωμάτων οδοφωτισμού τύπου βραχίονα με λάμπες τύπου LED σε δύο θέσεις του οδικού άξονα. Επίσης ο ανάδοχος θα μεριμνήσει για την ολοκλήρωση κατασκευής των φρεατίων διακλάδωσης στο σύνολο του ηλεκτροφωτισμού του έργου.