Πειραματική αλιεία στην Αμοργό από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Σημαντική έρευνα θα πραγματοποιηθεί στη θαλάσσια περιοχή περιφερειακά της Αμοργού από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, η οποία αναμένεται να φέρει στο φως σημαντικά ευρήματα.

Η αλιευτική έρευνα είναι μία σπουδαία διαδικασία που γίνεται στις θαλάσσιες περιοχές και η πειραματική αλιεία είναι ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια της. Μπορεί να δώσει απολύτως αξιόπιστα αποτελέσματα, σχετικά με τα είδη και την ποσότητα ψαριών που βρίσκονται ανά περιοχή. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να γίνει γνωστή, η δυνατότητα ή μη αλιείας τους, με σκοπό την εκμετάλλευση τους από τους ψαράδες της εκάστοτε περιοχής.

Μία τέτοια πειραματική αλιεία θα πραγματοποιηθεί όλο τον Σεπτέμβριο στην ευρύτερη περιοχή της Αμοργού. Για την συγκεκριμένη έρευνα εγκρίθηκε η χρησιμοποίηση του αλιευτικού σκάφους «Καπετάν Νικήτας», από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου με τίτλο “Base line study for fisheries management based ok local ecological knowledge (LEK) in Amorgos island (μετ. Μελέτη βασικής γραμμής για τη διαχείριση της αλιείας με βάση την τοπική οικολογική γνώση στην Αμοργό)”. Το ερευνητικό πρόγραμμα έχει εγκριθεί και θα διεξαχθεί από την επιστημονική ομάδα του Τμήματος Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής - Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Υδροβιολογίας

Το πρόγραμμα της πειραματικής αλιείας στην Αμοργό

Το χρονοδιάγραμμα και οι διαδικασίες της πειραματικής αλιείας στην Αμοργό έχει ως εξής:

1. Η πειραματική αλιεία με τη χρήση του αλιευτικού σκάφους θα πραγματοποιηθεί από 1 Σεπτεμβρίου 2022 έως και 30 Σεπτεμβρίου 2023.

2. Το σκάφος θα χρησιμοποιηθεί 3 ημέρες μηνιαίως, θα χρησιμοποιηθούν πειραματικά 3 τύποι αλιευτικών εργαλείων και συγκεκριμένα: δίχτυα μανομένα (GTR), δίχτυα απλάδια (GNS) και παραγάδια στάσιμα βυθού (LLS).

3. Η αλιεία θα πραγματοποιηθεί σε τρία βάθη (10-20, 70-80 &130-140) ανά σταθμό και ημέρα. Το σκάφος θα αλιεύει εντός και εκτός των υπό μελέτη περιοχών και όχι πέρα των 3 ναυτικών μιλίων από την γραμμή βάσης/ακτογραμμής της νήσου Αμοργού.

4. Να τηρούνται οι προδιαγραφές της Κοινοτικής και Εθνικής Νομοθεσίας.

5. Θα ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας, ώστε να εκμηδενιστούν οι κίνδυνοι ατυχήματος.

6. Το αλίευμα θα περιορίζεται στην απολύτως απαραίτητη ποσότητα και θα χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τις ανάγκες της αλιευτικής έρευνας.

7. Εφόσον υπάρχει αδιάθετη ποσότητα αλιεύματος αυτή θα διατίθεται κατά προτεραιότητα σε δημόσιους φορείς της Περιφέρειάς μας, που εκτελούν κοινωνικό έργο π.χ. Νοσοκομεία, Στρατιωτικές Μονάδες κ.λπ. και που θα εκδηλώσουν σχετικό ενδιαφέρον. Η διάθεση θα γίνεται με πρωτόκολλο στο οποίο θα αναφέρονται οι ποσότητες και τα είδη των αλιευμάτων αντίγραφο του οποίου θα υποβάλλεται στην Περιφέρειά Νοτίου Αιγαίου.

8. Στο σκάφος θα επιβαίνει ερευνητική ομάδα του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών ενώ υποχρεούται να ειδοποιηθούν οι τοπικές Λιμενικές Αρχές και τις αρμόδιες Υπηρεσίες (Δ/νση -Τμήματα Αλιείας, Δ/νση Αγροτικών Υποθέσεων Ν.Α., μέσω email) για το πρόγραμμα των πειραματικών εργασιών πριν από την έναρξη τους και τη διάρκειά τους.

9. Να συμπληρώνεται το ημερολόγιο αλιείας ή γέφυρας του σκάφους κατά τον απόπλου και τον κατάπλου. Εφόσον το σκάφος δραστηριοποιηθεί και σε Διεθνή ύδατα θα πρέπει να χορηγηθεί και η σχετική αδειοδότηση.

10. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος θα είναι δυνατή, εφόσον το επιθυμούν, η συμμετοχή υπαλλήλων από την υπηρεσία και από τα κατά τόπους Τμήματα Αλιείας – Δ/νσεις Αλιείας.

11. Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών θα υποβληθούν τα αποτελέσματα στην Δ/νση Αγροτικών Υποθέσεων Νοτίου Αιγαίου καθώς και στις Δ/νσεις Αλιείας της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.

Παράλληλα με το “Αμοργόραμα”

Την ίδια στιγμή με την πειραματική αλιεία που θα πραγματοποιηθεί, υπάρχει και μία σπουδαία δράση και πρωτοβουλία των ψαράδων της Αμοργού, που μέσω του προγράμματος “Αμοργόραμα” εδώ και αρκετό καιρό έχουν υιοθετήσει ένα βιώσιμο τρόπο αντιμετώπισης της ολοένα αυξανόμενης ρύπανσης των ακτών από πλαστικά και την υπεραλίευση στο Αιγαίο.

Το συγκεκριμένο πρόγραμμα, το οποίο έχει αποτελέσει παράδειγμα σε διεθνές επίπεδο, το 2021, έλαβε σημαντική δημοσιότητα και ευρεία στήριξη τόσο από ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς, όσο και από την τοπική κοινωνία της Αμοργού, όταν περισσότεροι από το 50% των επαγγελματιών αλιέων του Συλλόγου επέλεξαν να απέχουν όσο το δυνατόν περισσότερο από τις αλιευτικές τους δραστηριότητες για τους μήνες Απρίλιο και Μάιο, μήνες αναπαραγωγής για πολλά είδη ψαριών, και αντ’ αυτού χρησιμοποίησαν τα καΐκια τους για να συλλέξουν πλαστικά και κάθε λογής άλλα απορρίμματα από τις βορινές ακτές και τη θάλασσα της Αμοργού.

Παράλληλα, οι αλιείς βρίσκονται στη διαδικασία καθορισμού και επιλογής ενός ελάχιστου μεγέθους διχτυών, ώστε να μην αλιεύονται εφεξής μικρότερα ψάρια, ενώ γίνονται προσπάθειες και για την θεσμοθέτηση και λειτουργία ζωνών προστασίας, που μεσο-μακροπρόθεσμα θα συντελέσουν στην αύξηση των ιχθυαποθεμάτων και την ευρύτερη προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, που αποτελεί πηγή ζωής και εισοδήματος για τις αλιευτικές κοινότητες.

Οι 4 άξονες του προγράμματος “Αμοργόραμα” είναι:

α) αποχή από αλιευτικές δραστηριότητες τον Απρίλιο και το Μάιο κάθε έτους

β) καθαρισμός ακτών και θαλασσών τις ημέρες της αποχής

γ) επιλογή συγκεκριμένων εργαλείων και ειδών αλίευσης ανά εποχή και

δ) θεσμικό / νομικό πλαίσιο για την οριοθέτηση και λειτουργία ζωνών προστασίας, ενώ θα επιδιωχθεί μία ευρύτερη ανοιχτή συζήτηση για ευκαιρίες υιοθέτησης αντίστοιχων πρακτικών εντός και εκτός Κυκλάδων.

Μέσα σε 2 χρόνια το “Αμοργόραμα” έχει καταφέρει σπουδαία επιτεύγματα και συγκεκριμένα να:

• Πραγματοποιήσει 38 δράσεις συλλογής σκουπιδιών – αυτό σημαίνει 38 λιγότερες ημέρες ψαρέματος κατά την περίοδο αναπαραγωγής των ψαριών!

• Συλλέξει περισσότερες από 1200 μεγάλες σακούλες απορριμμάτων και αμέτρητα πολύ μεγάλα αντικείμενα.

• Στείλει περισσότερους από 15 τόνους πλαστικού για ανακύκλωση, όπου το 60-65% θα καταφέρει να ανακυκλωθεί.

• Ανακυκλώσει 3 τόνους δίχτυα και σχοινιά!

Η πειραματική αλιεία του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών θα φέρει σημαντικά αποτελέσματα και παράλληλα με το πρόγραμμα “Αμοργόραμα” τα στοιχεία θα χρησιμοποιηθούν συνδυαστικά προς όφελος της θαλάσσιας περιοχής, του περιβάλλοντος και της αλιείας γενικότερα.