Πρωτοβουλία για τον επαγγελματικό προσανατολισμό στη Μήλο

Η έναρξη των σχολείων σηματοδοτεί και την ανάγκη των μαθητών να σκεφτούν και να αποφασίσουν τον κλάδο που θα επιλέξουν για τις σπουδές τους και το μέλλον τους. Ο επαγγελματικός προσανατολισμός είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο στην διαδρομή για την απόφασή τους.

Με αφορμή την ανάγκη αυτή διοργανώνεται με πρωτοβουλία του Δήμου Μήλου, σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό όμιλο “e-αξία” και την “ΣυνΈκφραση”, ημερίδα επαγγελματικού προσανατολισμού στο νησί, το Σάββατο 1η Οκτωβρίου. Στην εκδήλωση θα γίνει αναφορά στα επαγγέλματα με μέλλον, στις αλλαγές στο Νέο Λύκειο και στα Πανεπιστήμια.

Στόχος η ενημέρωση και στη συνέχεια ο προβληματισμός

Η “Κοινή Γνώμη” μίλησε με τον κεντρικό ομιλητή της Ημερίδας, κοινωνικό λειτουργό, ψυχοθεραπευτή και σύμβουλο επαγγελματικού προσανατολισμού, Σωτήρη Ζαμπάρα, ο οποίος μοιράστηκε τις αρχικές του σκέψεις για την συγκεκριμένη πρωτοβουλία. “Η ημερίδα θα γίνει υπό την αιγίδα του Δήμου Μήλου σε συνεργασία με εμάς. Πρόκειται για μία εκδήλωση επαγγελματικού προσανατολισμού. Στόχος της εκδήλωσης θα είναι να ενημερώσουμε τα παιδιά για τις αλλαγές που θα συναντήσουν στο λύκειο αλλά και για τις αλλαγές που θα συναντήσουν μπροστά τους, ως προς τον τρόπο με τον οποίο θα χρειαστεί να επιλέξουν κατευθύνσεις και σχολές. Και ένα από τα βασικά κομμάτια που θα αναλύσουμε, θα είναι τα επαγγέλματα, η αγορά εργασίας του σήμερα και του αύριο και απώτερος σκοπός μας είναι να υπάρξει ενημέρωση αρχικά, στη συνέχεια προβληματισμός και η δημιουργία αποριών που θα κάνω ότι μπορώ για να τις λύσω.

Χρειάζεται να συζητήσουμε και με τους μαθητές αλλά και με τους γονείς. Ο επαγγελματικός προσανατολισμός στην Ελλάδα είναι δύσκολος. Στόχος τέτοιων πρωτοβουλιών είναι η κινητοποίηση των ανθρώπων και ιδίως σε μικρά μέρη, όπως τα νησιά, και η προσπάθεια να δώσουμε τροφή για σκέψη στους μαθητές”.

Μαθητές και ερωτήματα για το μέλλον

Στην συνέχεια απάντησε σχετικά με τις ερωτήσεις που δέχεται συχνότερα από τους μαθητές σχετικά με την ανάγκη επιλογής επαγγέλματος. “Δεν ακούω πάντα τις ίδιες ερωτήσεις αλλά μία βασική ερώτηση, η οποία υπάρχει, στο στόμα πολλών μαθητών, και θα πω “δυστυχώς”, είναι η λανθασμένη ερώτηση και είναι το ποιο επάγγελμα θα μου δώσει δουλειά. Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να απαντηθεί αλλά ούτε και να υφίσταται σαν ερώτηση, καθώς τα παιδιά και οι γονείς ξεχνάνε πολύ συχνά, ότι απευθύνονται σε μια αγορά εργασίας περίπου μετά από 10 χρόνια. Μετά από σπουδές, μετεκπαιδεύσεις, πρακτικές και δυστυχώς και η διαδικασία της οικονομικής κρίσης, τρόμαξε πολύ την ελληνική κοινωνία και δημιούργησε φόβους περί του επαγγελματικού μέλλοντος.

Αυτό που λέω πάντα στους μαθητές είναι ότι χρειάζεται να βρεις τι αγαπάς, τις σου αρέσει, τι σου ταιριάζει και αυτό στην συνέχεια θα βρεις τρόπο να το εντάξεις στην αγορά εργασίας και θα βρεις τον τρόπο να το προσαρμόσεις στην εποχή και να μπεις στην συνέχεια, στην διαδικασία, μέσα από αυτό να εξελιχθείς σε όλα τα επίπεδα. Η αγορά εργασίας εξελίσσεται δυναμικά καθημερινά, οπότε αυτό που τους λέω είναι ότι οι πρώτες σπουδές είναι οι πιο σημαντικές, γιατί δημιουργείς μία βάση, τα θεμέλια και μετά χτίζεις πάνω ότι θέλεις”.

Περιβάλλον και νέες τεχνολογίες στα μελλοντικά επαγγέλματα

Σε σχέση με τα επαγγέλματα που θα απασχολήσουν στο μέλλον και αν χάνονται οι παραδοσιακές επιστήμες, ο ίδιος δήλωσε: “Όλες οι επιστήμες είναι και θα είναι χρήσιμες, αλλά ανάλογα με την εποχή βρίσκουν τον χώρο και την ανάλογη προσαρμογή σε σχέση με την εξέλιξη που υπάρχει σε κάθε κλάδο. Αν μπορούσαμε να μιλήσουμε για κλάδους που σε μερικά χρόνια ίσως θα μπορούσαμε να πούμε ότι θα είχαν μία μεγαλύτερη εξέλιξη, αλλά πάντα με επιφύλαξη, είναι οι κλάδοι που έχουν να κάνουν με το περιβάλλον, με την Πράσινη ενέργεια, είναι πράγματα που τα βλέπουμε καθημερινά, μας απασχολούν και η έντονη κλιματική αλλαγή μας επηρεάζει. Επίσης, οι νέες τεχνολογίες δεν θα σταματήσουν ποτέ να εξελίσσονται, βρισκόμαστε σε μία εποχή που η τεχνολογία παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην καθημερινότητα των ανθρώπων, οπότε είναι ένα κομμάτι που θα μας απασχολήσει. Κάτι ακόμα σημαντικό που προσπαθούμε να πούμε στα παιδιά είναι ότι για να φτάσεις σε έναν κλάδο δεν σημαίνει ότι πρέπει υποχρεωτικά να επιλέξεις μία και μόνο διαδρομή, υπάρχουν πολλές και διαφορετικές διαδρομές που μπορείς να πάρεις”.

“Όχι να μην φύγουν, αλλά να έχουν το κίνητρο να επιστρέψουν”

Σχετικά με το αν προκύπτει η ανάγκη στους νέους να φύγουν από ένα νησί ή μία επαρχιακή πόλη για να έχουν επαγγελματικό μέλλον, ανέφερε: “Όντως, ερχόμενος σε επαφή με χωριά, με νησιά, με πολύ μικρούς τόπους μέσω του επαγγελματικού προσανατολισμού, πολύ συχνά ακούμε την ανάγκη των παιδιών να φύγουν. Σε ένα βαθμό το θεωρώ φυσιολογικό καθώς ένας νέος χρειάζεται να φύγει, να αλλάξει παραστάσεις, να ανοίξει την “βεντάλια” των επιλογών και των εμπειριών του, αλλά αυτό που πάντα λέω είναι ότι τα μέρη που αφήνουν πίσω τους, πρέπει να βρίσκουν τρόπους οι νέοι να επιστρέψουν κάποια στιγμή. Όχι να μην φύγουν αλλά να έχουν το κίνητρο να επιστρέψουν.

Και όταν επισκεπτόμαστε τέτοιους μικρούς τόπους, στόχος μας είναι να βλέπουμε και τι γίνεται στην αγορά εργασίας αυτών των τόπων. Πολλές φορές υπάρχουν πεδία ευκαιριών που αφήνονται ανεκμετάλλευτα. Οι νέοι μπορεί να μη δίνουν σημασία, για παράδειγμα στην Ηπειρωτική Ελλάδα τον γεωργικό τομέα ή στα νησιά τον τουρισμό. Μπορεί ο νέος να το σπουδάσει και να επιστρέψει”.

Σύγκριση με το εξωτερικό

Αναφορικά με το πότε ενημερώνονται τα παιδιά για τον επαγγελματικό προσανατολισμό, ο ίδιος πρόσθεσε τα εξής: “Τα παιδιά δεν έχουν καμία ενημέρωση για την αγορά εργασίας. Σε χώρες του υπόλοιπου δυτικού κόσμου, σε μεγάλο αριθμό χωρών, ο επαγγελματικός προσανατολισμός βρίσκεται στο Δημοτικό. Πρέπει να επανέλθει και στην χώρα μας με νέα δεδομένα”.

Βασικές συμβουλές για ψύχραιμη αντιμετώπιση και επιλογή

Θέλοντας να μοιραστεί με τους μαθητές ένα δείγμα από τις συμβουλές που θα δώσει στην ημερίδα που ακολουθεί, είπε: “Η βασικότερη συμβουλή μου είναι ώστε να κάνω την επιλογή μου για το τι θέλω να ακολουθήσω είναι ότι δεν θέλει άγχος. Λέω πολύ συχνά στα παιδιά ότι την όλη συζήτηση πρέπει να την δουν σαν μία ευχάριστη και δημιουργική διαδικασία. Χρειάζεται να κοιτάξουν, να ψάξουν και στην συνέχεια αφού κοιτάξουν και μέσα τους, ποιοι είναι και αποδεχτούν το ποιοι είναι τότε να κάνουν την επιλογή τους. Τονίζω επίσης, το ενημερωθείτε και κάντε το νωρίς, μην το αφήνετε για τελευταία στιγμή. Παρατηρούμε συχνά η διαδικασία της επιλογής να γίνεται στο τελευταίο δεκαπενθήμερο της 3ης Λυκείου, όπου το Υπουργείο καλεί τους μαθητές να συμπληρώσουν το μηχανογραφικό τους. Πως μπορείς να μάθεις και να επεξεργαστείς όλες αυτές τις σχολές, πάνω από 450 μέσα σε τόσο λίγο διάστημα;”.

Τέλος, μίλησε και για την αξία της μετάδοσης της πληροφορίας από τα ΜΜΕ. “Οι προσβάσεις σε δομές και σε πληροφόρηση όταν βρίσκεσαι σε έναν μικρό τόπο δεν είναι εύκολες και αυτές οι πρωτοβουλίες βοηθούν προς αυτή την κατεύθυνση. Ο Τύπος και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης μπορούν να βοηθήσουν ώστε να μεταφερθεί η πληροφορία και μακάρι να σταθούμε η αφορμή να γίνουν και σε άλλα νησιά αντίστοιχες ημερίδες. Η επιτυχία του διαδικτύου και των νέων τεχνολογιών βοήθησε στο να μεταφέρουμε τη γνώση μας σε τόπους που δεν υπάρχει η φυσική μας παρουσία καθημερινά”.