Παρέμβαση για την επαναλειτουργία των σμυριδορυχείων της Νάξου

Ξανά στο προσκήνιο, αυτή τη φορά μέσω της Βουλής, περνάει το ζήτημα των σμυριδορυχείων της Νάξου και η επανέναρξη της λειτουργίας τους. Συγκεκριμένα, το θέμα έφερε στη Βουλή, με ερώτησή του, ο βουλευτής της Ελληνικής Λύσης, Βασίλης Βιλιάρδος, η παρέμβαση του οποίου αφορούσε, την «ανάγκη για επίσπευση της έναρξης της εξορυκτικής περιόδου για την σμύριδα στα σχετικά ορυχεία της Νάξου». Να υπενθυμίσουμε ότι κατά τη περσινή περίοδο τα ορυχεία δεν λειτούργησαν για λόγους ασφαλείας.

Τι αναφέρει η ερώτηση του βουλευτή

Η ερώτηση από τον βουλευτή της Ελληνικής Λύσης, Βασίλη Βιλιάρδου, προς τους υπουργούς της κυβέρνησης, αναφέρει αναλυτικά:

"Όπως μας ενημέρωσαν κλαδικοί φορείς που εκπροσωπούν τους εργαζόμενους στα σμυριδορυχεία της Νάξου, κατά τον προηγούμενο Σεπτέμβριο, δρομολογήθηκαν από μέρους τους επιστολές, τόσο προς την κεντρική πολιτική ηγεσία, όσο και προς την ηγεσία της τοπικής Αυτοδιοίκησης της περιοχής τους, εντός των οποίων υπήρχε προτροπή να ληφθεί αρμόδια η πρωτοβουλία προς επίσπευση της έναρξης της εξορυκτικής περιόδου για την σμύριδα στα σχετικά ορυχεία της Νάξου. Συνοψίζοντας τα περιεχόμενα στις ανωτέρω επιστολές, οι εκπρόσωποι των παραπάνω κλαδικών φορέων, προκειμένου να εξασφαλιστεί η εύρυθμη και ομαλή λειτουργία των Σμυριδορυχείων της Νάξου, ανέφεραν:

    1. Την ανάγκη για την αύξηση της ποσότητας που παραλαμβάνει η επί τούτου αρμόδια τοπική Υπηρεσία από τους σμυριδεργάτες σε 8.100 τόνους, καθώς, όπως ισχυρίζονται, η ποσότητα που παραλαμβάνεται, τρεχόντως, δεν επαρκεί.

    2. Την ανάγκη για έναρξη των εργασιών εξόρυξης σμύριδας το συντομότερο, ούτως ώστε να είναι ασφαλέστερη η πρόσβαση στα ορυχεία από τους εργάτες, χωρίς να βρίσκονται οι εν λόγω αντιμέτωποι με αντίξοες καιρικές συνθήκες ή ακραία καιρικά φαινόμενα και να προλαβαίνουν να εξορύξουν όλη την προβλεπόμενη προς παραλαβή ποσότητα.  Επιπλέον, ένας από τους λόγους για την ανάγκη επίσπευσης της έναρξης των εργασιών της εξόρυξης σμύριδας στο νησί είναι η εξάντληση των υπαρχόντων αποθεμάτων σμύριδας από την περασμένη αντίστοιχη περίοδο εξόρυξης.

    3. Την ανάγκη για συστηματική παρακολούθηση της λειτουργίας των σμυριδορυχείων καθ’ όλο το επιτρεπόμενο διάστημα εξόρυξης της σμύριδας. Συγκεκριμένα, οι ενδιαφερόμενοι θεωρούν απαραίτητη, προκειμένου για ολόκληρη την διάρκεια της σμυριδικής περιόδου, την καθημερινή παρουσία κατάλληλα εξουσιοδοτημένου μονίμου ή συμβασιούχου δημοσίου υπαλλήλου με ιδιότητα Μηχανικού Μεταλλειολόγου ΠΕ ή Μηχανικού Ορυχείων ΤΕ, ο οποίος θα εποπτεύει όλα τα εν ενεργεία ορυχεία σμύριδας, θα παρέχει τις απαραίτητες οδηγίες στους αρχηγούς των ορυχείων και θα επιβλέπει τις σχετικές εργασίες.

"Η εργασία της εξόρυξης της σμύριδας συντηρεί οικονομικά τα άγονα χωριά"

Οι κλαδικοί εκπρόσωποι των εργαζόμενων στα σμυριδορυχεία της Νάξου, επεσήμαναν, επιπλέον ότι, λόγω καθυστέρησης ανοίγματος των ορυχείων κατά την εξορυκτική περίοδο σμύριδας του έτους 2022, οι σμυριδεργάτες αντιμετώπισαν πολλά προβλήματα, με αποτέλεσμα να μην καταστεί εφικτό, ούτε το να εξορυχθεί η επιτρεπόμενη ποσότητα σμύριδας στο μικρό χρονικό διάστημα που διάρκεσε η περίοδος εξόρυξης, υπό αντίξοες καιρικές συνθήκες, ούτε το να ασφαλιστούν όλοι οι σμυριδεργάτες. Τέλος, οι απασχολούμενοι στα σμυριδορυχεία της Νάξου μας ανέφεραν πως τόνισαν προς όλους τους παραλήπτες των ως άνω επιστολών ότι η εργασία της εξόρυξης της σμύριδας συντηρεί οικονομικά τα άγονα χωριά του νησιού και ως εκ τούτου, αποτελεί επιτακτικό τους αίτημα το να επιληφθεί η αρμόδια τοπική και κεντρική πολιτική ηγεσία της άμεσης ικανοποίησης των παραπάνω αιτημάτων των εργαζόμενων στα σμυριδορυχεία του νησιού της Νάξου. Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,

Οι 3 ερωτήσεις προς τους υπουργούς

Ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:  

    • Θα λάβετε τις απαραίτητες πρωτοβουλίες για την αύξηση της ποσότητας σμύριδας που παραλαμβάνει η επί τούτου αρμόδια τοπική Υπηρεσία της Νάξου από τους ντόπιους σμυριδεργάτες σε 8.100 τόνους, καθώς, όπως ισχυρίζονται οι κλαδικοί τους φορείς, η ποσότητα που παραλαμβάνεται, τρεχόντως, δεν επαρκεί;

    • Θα λάβετε τις απαραίτητες πρωτοβουλίες για την έναρξη των εργασιών εξόρυξης σμύριδας στα σχετικά ορυχεία της Νάξου, το συντομότερο, ούτως ώστε να είναι ασφαλέστερη η πρόσβαση στα ορυχεία από τους ντόπιους εργάτες, χωρίς να βρίσκονται οι εν λόγω αντιμέτωποι με αντίξοες καιρικές συνθήκες ή ακραία καιρικά φαινόμενα και να προλάβουν να εξορύξουν όλη την προβλεπόμενη προς αρμόδια παραλαβή ποσότητα σμύριδας;

    • Θα μεριμνήσετε για την υπηρεσιακή τοποθέτηση κατάλληλα εξουσιοδοτημένου μονίμου ή συμβασιούχου δημοσίου υπαλλήλου με ιδιότητα Μηχανικού Μεταλλειολόγου ΠΕ ή Μηχανικού Ορυχείων ΤΕ, ο οποίος θα εποπτεύει όλα τα εν ενεργεία ορυχεία σμύριδας στη Νάξο, θα παρέχει τις απαραίτητες οδηγίες στους αρχηγούς των ορυχείων και θα επιβλέπει τις σχετικές εργασίες;

Η πρώτη απάντηση από την Α. Σδούκου

Η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, έδωσε την πρώτη απάντηση στην ερώτηση που κατατέθηκε στη Βουλή των Ελλήνων πριν ένα μήνα. Η απάντησή της, μεταξύ άλλων αναφέρει, "σας γνωστοποιούμε ότι κατά το έτος 2022, παρότι δεν επετράπη η λειτουργία των ορυχείων για λόγους ασφαλείας, οι σμυριδεργάτες απασχολήθηκαν στη διαλογή ήδη εξορυχθέντων ποσοτήτων και το σμυριδεργατικό δικαίωμα εξασφαλίστηκε, προκειμένου να καλυφθούν οι προϋποθέσεις για την παροχή ασφαλιστικής ικανότητας (ιατροφαρμακευτικής κάλυψης) από τον ΕΦΚΑ. Το ίδιο προσπαθεί το ΥΠΕΝ και για το έτος 2023. Σημειώνουμε ότι η επαναλειτουργία των σμυριδορυχείων με όρους ασφάλειας, νομιμότητας και προστασίας του περιβάλλοντος θα αποτελέσει αντικείμενο εργασίας για το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας."

Η επιστολή προέδρων της ορεινής Νάξου

Μέσα στον Σεπτέμβρη είχε συνταχθεί και μία επιστολή από προέδρους χωριών της ορεινής Νάξου για το ζήτημα της επαναλειτουργίας των ορυχείων. Η επιστολή αυτή είχε ως παραλήπτες τον δήμαρχο και τον έπαρχο Νάξου και ανέφερε, "κύριε δήμαρχε και κύριε έπαρχε, ως πρόεδροι από τα έξι σμυριδοχώρια αιτούμεθα να στηρίξετε άμεσα τα παρακάτω αιτήματα των σμυριδεργατών , τα οποία αναφέρονται σε πρόσφατο υπόμνημά τους και είναι τα παρακάτω:

    • Να ανοίξουν τα ορυχεία σμύριδας.

    • Η ποσότητα προς εξόρυξη και παραλαβή να είναι 8.100 τόνοι.

    • Τις εργασίες να εποπτεύει συμβασιούχος υπάλληλος, με την αρμόζουσα ειδικότητα.

Όπως εύστοχα γράφουν στο υπόμνημά τους, το αρμόδιο υπουργείο δεν πτοήθηκε από τον περυσινό χρόνο που οι εργασίες έγιναν το Χειμώνα σε δυσμενής και απάνθρωπες συνθήκες! Όπως καταλαβαίνετε η παρέμβασή σας ως άρχοντες του νησιού μας είναι αναγκαία για να σταματήσει ο εμπαιγμός των σμυριδεργατών και να γίνουν τα αυτονόητα για τα έξη σμυριδοχώρια που εκπροσωπούμε.

Την επιστολή υπέγραφαν οι πρόεδροι, Αυγερινός Εμμανουήλ – Απείρανθος, Πάσουλας Μιχαήλ – Σκαδό, Φακίνος Εμμανουήλ – Κεραμωτή, Κουτσοκέρης Νικήτας – Μέση, Βάσιλας Εμμανουήλ – Δανακός και Κωνσταντάκης Ιωάννης – Κόρωνος.

Τι είναι η σμύριδα και γιατί ξεχωρίζει στη Νάξο

Η σμύριδα, το κοινώς λεγόμενο “σμυρίγλι”, είναι πέτρωμα που αποτελείται κυρίως από κορούνδιο. Οι ιδιότητες της σμύριδας είχαν ήδη χρησιμοποιηθεί στην αρχαιότητα. Στον ελληνικό χώρο τα πλουσιότερα κοιτάσματα και τα καλύτερα από πλευράς ποιότητας, βρίσκονται στο βόρειο τμήμα της ανατολικής πλευράς της Νάξου απ’ όπου και εξορύσσεται και εξάγεται η γνωστή Σμύριδα Νάξου. Κοιτάσματα σμύριδας έχουν ανακαλυφθεί στα νησιά του Αιγαίου και ειδικά στις Κυκλάδες. Ομοίως στις νοτιοδυτικές ακτές της Μικράς Ασίας καθώς και στην Ιταλία. Η εκμετάλλευση της ελληνικής σμύριδας τις τελευταίες δεκαετίες μετά την ανάπτυξη των τεχνητών ανταγωνιστικών αποξεστικών/λειαντικών υλικών είχε αυξημένο κόστος παραγωγής που υπερέβαινε την τιμή πώλησης των παραγομένων προϊόντων. Σημαντικοί παράγοντες για το υψηλό κόστος και τη μειωμένη βιωσιμότητα της πρωτογενούς παραγωγής είναι το αυξημένο κόστος εξόρυξης όσο και η μη επεξεργασία για την παραγωγή και εμπορία προϊόντων με υψηλότερη αξία. Το αποτέλεσμα ήταν, να περιοριστεί η εξορυκτική δραστηριότητα. Εντούτοις, τα τελευταία χρόνια η ζήτηση έχει αυξηθεί ως αποτέλεσμα κυρίως της ανάπτυξης νέων χρήσεων σμύριδας.