Νέα μονάδα απορριμμάτων στη Νάξο από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου

Νέα υπερσύγχρονη Μονάδα Επεξεργασίας Στερεών Αποβλήτων (ΜΕΑ) δυναμικότητας 5.300 τόνων ανά έτος σύμμεικτων απορριμμάτων και μια Μονάδα επεξεργασίας προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων, προβλέπεται να κατασκευαστούν στη Νάξο, σύμφωνα με την προκήρυξη του διαγωνισμού που θα διεξαχθεί από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.

Το προφίλ του έργου

Η νέα μονάδα απορριμμάτων στη Νάξο θα κατασκευαστεί στη θέση Κορφή Ξύδι. Κύριος του έργου είναι ο ΦοΔΣΑ Νοτίου Αιγαίου ενώ Φορέας κατασκευής και υλοποίησης είναι η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, βάσει της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ των δύο φορέων. 

Το έργο αφορά στην κατασκευή Μονάδας Επεξεργασίας Αποβλήτων (Μ.Ε.Α.) για την επεξεργασία με μηχανική διαλογή και κομποστοποίηση 5.300 τν/έτος υπολειμματικών σύμμεικτων από τη Νάξο και τις Μικρές Κυκλάδες καθώς και στην κομποστοποίσηση σε διακριτή γραμμή 850 τν/έτος χωριστά συλλεγέντων βιοαποβλήτων (τροφίμων και πρασίνων-κλαδεμάτων) από τη νήσο Νάξο. Το έργο θα χωροθετηθεί εντός του οικοπέδου του υφιστάμενου ΧΥΤΑ Νάξου, συνολικής έκτασης 170.000 m2 περίπου. Μετά την έναρξη λειτουργίας της Μονάδας ο ΧΥΤΑ θα μετατραπεί σε ΧΥΤ Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) για τη διάθεση υπολειμματικών απορριμμάτων.

Προϋπολογισμός και χρονοδιάγραμμα

Το κόστος του έργου με τον ΦΠΑ ανέρχεται σε 19,76 εκατ. ευρώ. Η δημοπράτηση του έργου ύστερα από παρατάσεις έχει οριστεί για τις 17 Νοεμβρίου και η αποσφράγιση των προσφορών για τις 21 Νοεμβρίου. Η συνολική προθεσμία εκτέλεσης του έργου, ορίζεται σε ογδόντα επτά (87) μήνες από την ημέρα υπογραφής της σύμβασης. Οι πρώτοι δεκαπέντε (15) μήνες αφορούν στην κατασκευή, την προμήθεια του εξοπλισμού και την 6μηνη δοκιμαστική λειτουργία και οι επόμενοι εβδομήντα δύο (72) μήνες την κανονική λειτουργία του έργου. 

Παράλληλα προβλέπεται ως προαίρεση και η επέκταση των υπηρεσιών λειτουργίας για επιπλέον έξι έτη. Δεύτερη προαίρεση αποτελεί το έργο για εργασίες επέκτασης των εγκαταστάσεων ή/και πρόσθετο εξοπλισμό, με σκοπό η εγκατάσταση να συνεισφέρει στην σταδιακή επίτευξη των στόχων του ΕΣΔΑ για το 2030. Το έργο έχει ενταχθεί Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» 2014-2020, στον Άξονα Προτεραιότητας «Διατήρηση και Προστασία του Περιβάλλοντος – Διαχείριση Υγρών και Στερεών Αποβλήτων (ΕΤΠΑ)», και αποτελεί υποέργο της Πράξης “Επεξεργασία υπολλειμματικών σύμμεικτων Α.Σ.Α. και Προδιαλεγμενων Βιοαποβλήτων Νήσου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων”.

Τι είναι η Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ)

Στη ΜΕΑ εκφορτώνονται τα σύμμεικτα σκουπίδια στη Μονάδα Υποδοχής, όπου το αυτόματο σύστημα γερανογέφυρας με αρπάγη τροφοδοτεί το κινούμενο δάπεδο και τα απορρίμματα, μετά την απομάκρυνση των ογκωδών, οδηγούνται στη Μονάδα Μηχανικής Διαλογής. Στο κινούμενο δάπεδο διαχωρίζονται τα ανακυκλώσιμα, από το οργανικό. Το οργανικό θα οδηγηθεί για κομποστοποίηση ενώ με τη χρήση ενός περιστροφικού και ενός δονητικού κόσκινου το άχρηστο υπόλειμμα  του οργανικού θα καταλήξει για ταφή στο ΧΥΤΥ. (άρα έχουμε μία πρώτη ποσότητα υπολείμματος για τον ΧΥΤΥ) 

Για τον περαιτέρω διαχωρισμό των ανακυκλώσιμων υλικών, τα απορρίμματα περνάνε από οπτικούς και βαλλιστικούς διαχωριστές, με τη βοήθεια των οποίων ανακτώνται ρεύματα χαρτιού, πλαστικού φιλμ και σκληρών πλαστικών συσκευασιών, ενώ στο τέλος της σειράς οι μαγνήτες ανακτούν σιδηρούχα σώματα και οι αλουμινοδιαχωριστές κουτάκια αλουμινίου. Δεν διευκρινίζεται ποιο είναι το ποσοστό ανάκτησης, αλλά εδώ έχουμε μια μείωση των απορριμμάτων. Όλα τα ανακτημένα υλικά καταλήγουν στις καμπίνες ποιοτικού ελέγχου, όπου αφαιρούνται τυχόν προσμίξεις, και στη συνέχεια δεματοποιούνται για την ευκολότερη διάθεσή τους. Και εδώ άρα έχουμε ένα δεύτερο υλικό που προφανώς ξαναεκτρέπεται προς τον ΧΥΤΥ.

Η πορεία στη Μονάδα Κομποστοποίησης

Το οργανικό κλάσμα οδηγείται στη Μονάδα Κομποστοποίησης για βιολογική επεξεργασία σε κλειστούς, οριζόντιους βιοαντιδραστήρες, όπου παραμένει για 2 περίπου εβδομάδες σε ένα ελεγχόμενο  περιβάλλον θερμοκρασίας και υγρασίας. Με τη μέθοδο αυτή προκύπτει ένα υγιεινοποιημένο και σταθεροποιημένο οργανικό υλικό. Το σταθεροποιημένο προϊόν οδηγείται τελικά στη Μονάδα Εξευγενισμού – Ραφιναρία, όπου διαχωρίζεται το ώριμο, πλέον, compost από τις διάφορες προσμίξεις (σκληρά πλαστικά, χαλίκι, αδρανή, filmπλαστικών, γυαλί), τα οποία συλλέγονται και οδηγούνται προς τελική διάθεση στο ΧΥΤΥ ως άχρηστα προϊόντα (τρίτη ποσόσητα). Το παραγόμενο Compost θεωρείται πλέον πλήρως εξευγενισμένο και κατάλληλο προς τελική διάθεση. Τα υπολείμματα της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων οδηγούνται στον παρακείμενο Χώρο Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων, ο οποίος είναι πλήρως στεγανοποιημένος και διαθέτει δίκτυο συλλογής των στραγγισμάτων καθώς και δίκτυο συλλογής του εκλυόμενου βιαερίου. (τέταρτη ποσότητα).

Η σκόνη και οι οσμές απάγονται από όλους τους κλειστούς χώρους επεξεργασίας των απορριμμάτων και υφίστανται επεξεργασία σε κεντρικά συστήματα αποκονίωσης και  απόσμησης, με στόχο την μείωση των εκπομπών σε χαμηλά επίπεδα, ώστε το προσωπικό να εργάζεται άνετα, με ασφάλεια και χωρίς κίνδυνο για την υγεία του. Παράλληλα, αποφεύγεται η έκλυση σκόνης και οσμών εκτός των κτιρίων. Εδώ υπάρχει το θέμα του πρώτου κινούμενου δαπέδου που γίνεται σε ανοιχτό σχεδόν χώρο και δεν φαίνεται να προστατεύει από οσμές. Το σύνολο των παραγόμενων Υγρών Αποβλήτων της εγκατάστασης οδηγείται σε ειδική Μονάδα Επεξεργασίας. Τα υγρά απόβλητα τροφοδοτούν τους βιοαντιδραστήρες βιολογικής επεξεργασίας, και στη συνέχεια υφίστανται φυσικοχημική επεξεργασία στη Μονάδα Αντίστροφης Όσμωσης,  με σκοπό την ανάκτηση νερού, κατάλληλου για τις βιομηχανικές χρήσεις στο έργο και τις ανάγκες άρδευσης των χώρων πρασίνου.

Μονάδα Μηχανικής Ανακύκλωσης

Η Μονάδα Μηχανικής Ανακύκλωσης (ΜΜΑ) ανακτά αυτοματοποιημένα ανακυκλώσιμα υλικά, δηλαδή • Σιδηρούχα υλικά • Αλουμίνιο • Χαρτί • Πλαστικά Στα προϊόντα ΜΜΑ περιλαμβάνονται • Χαρτί • Χαρτόνι • Μέταλλα • Πλαστικό φιλμ • Πλαστικές φιάλες

Μονάδα Βιολογικής Επεξεργασίας

Η Μονάδα Βιολογικής Επεξεργασίας αποτελείται από κλειστούς αντιδραστήρες που στεγάζονται σε ειδικό κτίριο και παράγει πράσινη ενέργεια και υλικό τύπου κομπόστ.