Η Τήνος προτείνει την απόσυρση του Χωροταξικού για τον Τουρισμό

Η διαβούλευση και η γενικότερη συζήτηση για το Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό, έχει "φουντώσει" το τελευταίο διάστημα σε όλα τα νησιά των Κυκλάδων και τα χρονικά όρια, για την κατάθεση των απόψεων, έχουν στενέψει καθώς η ημερομηνία που είχε δοθεί, μετά από παράταση, ήταν η 25η Σεπτεμβρίου, η οποία παρήλθε και πολλά από τα νησιά δεν έχουν παραδώσει τον φάκελο τους.

Στην Τήνο, συνεδρίασε το Δημοτικό Συμβούλιο στις 24 Σεπτεμβρίου και ως πρώτο θέμα της ημερήσιας διάταξης, ήταν οι θέσεις του Δήμου Τήνου στο υπό διαβούλευση Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό. Την εισήγηση αντί του δημάρχου, Παναγιώτη Κροντηρά, πραγματοποίησε ο αντιδήμαρχος Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών και πρόεδρος της Επιτροπής για το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο, Ευάγγελος Κορνάρος. Εκεί παρουσιάστηκαν αναλυτικά, οι θέσεις του Δήμου, στο υπό διαβούλευση Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό και στο κλείσιμο της συζήτησης το γενικό συμπέρασμα, που αναρτήθηκε και στην απόφαση του Δήμου ήταν, ότι, "είναι προφανές ότι το συγκεκριμένο νομοθετικό εργαλείο δεν είναι ικανό να επιλύσει προβλήματα, αντιθέτως αποτελεί προπομπό μιας ανεξέλεγκτης τουριστικής μεγέθυνσης, η οποία μπορεί να δημιουργήσει μόνο προβλήματα".

Μικρή παράταση, καθυστερήσεις και μικρή συμμετοχή

Κατά την εισήγηση του ο κ. Κορνάρος αναφέρθηκε στους πιεστικούς χρόνους και στην μικρή παράταση που δόθηκε, λέγοντας, ότι, "ως τελική ημερομηνία διαβούλευσης είχαμε την 15η Σεπτεμβρίου του 2024 και τελικά δόθηκε παράταση δυστυχώς μόνο 10 ημερών δηλαδή μέχρι τις 25 Σεπτεμβρίου. Να αναφέρω εκτός κειμένου και εκτός εισήγησης ότι εγώ είχα μιλήσει με το Υπουργείο και μου είχαν μεταφέρει, ότι η παράταση θα είναι περισσότερη και μεγαλύτερη διότι, μου τόνισαν ότι υπάρχει προετοιμασία μελέτης δέουσας εκτίμησης για τις περιοχές Natura, όπου οι συγκεκριμένες περιοχές συνδέονται άμεσα με το χωροταξικό του τουρισμού και μου είχαν μιλήσει για παράταση που δυστυχώς δεν δόθηκε. Στις 19 Ιουλίου λοιπόν πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα της Μοσχούλειου Σχολής μία πρώτη συνάντηση για να ακουστούν απόψεις σχετικά με το θέμα και στις 2 Αυγούστου με απόφαση του δημάρχου συγκροτήθηκε η εισηγητική επιτροπή με αντικείμενο τη διερεύνηση και τη διατύπωση θέσεων και απόψεων. Η εν λόγω επιτροπή συνεδρίασε δύο φορές, όπως είπε ο δήμαρχος χωρίς ιδιαίτερη συμμετοχή και συμμετείχαν κατά κύριο λόγο ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων, ο Σύλλογος Μηχανικών, ενώ στην άλλη συνεδρίαση ήρθε και ο Εμπορικός Σύλλογος, ενώ ήταν και ο κ. Μαλλιάρης, ως εκπρόσωπος των τουριστικών πρακτόρων. Δυστυχώς δεν είχαμε ξενοδόχους, δεν είχαμε ενοικιαζόμενα δωμάτια, δηλαδή δεν είχαμε αυτούς που κατά κύριο λόγο ασχολείται το το χωροταξικό του τουρισμού".

Η ομόφωνη απόφαση του Δήμου

Στην απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, η οποία και ψηφίστηκε ομόφωνα, αναφέρεται ότι σκοπός ενός Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό είναι ο προσδιορισμός μακροπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων στόχων και στρατηγικών κατευθύνσεων σε εθνικό επίπεδο για τη χωρική διάρθρωση του τομέα του τουρισμού, με όρους οικονομικής, περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας και αειφορίας. Ως σχέδιο, οφείλει να περιλαμβάνει, την αποτύπωση και την εκτίμηση της υφιστάμενης κατάστασης, η οποία θα είναι το αποτέλεσμα συνέπεια της εφαρμογής μιας αναπτυξιακής μελέτης του χώρου που πραγματεύεται.

Παράλληλα, τονίζεται, ότι κανονικά το ειδικό χωροταξικό πλαίσιο για τον τουρισμό θα έπρεπε να έπεται του γενικού πλαισίου χωροταξικού σχεδιασμού. Τονίζεται επίσης, ότι, "το συγκεκριμένο σχέδιο έχει ως βασική παραδοχή της μεθοδολογίας του ότι ο δείκτης κλίνες/εμβαδόν αποτελεί εύστοχη επιλογή για να αποτυπώσει τις χωρικές, περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της τουριστικής ανάπτυξης κάτι το οποίο θεωρούμε ότι είναι εξ αρχής λανθασμένο. Διέπεται από μια λογική μεγέθυνσης των τουριστικών υποδομών. Ευνοεί και υποστηρίζει την ανάπτυξη μεγάλων τουριστικών μονάδων έναντι των μικρών".

Όσα δεν περιλαμβάνει το υπό διαβούλευση Χωροταξικό

Την ίδια στιγμή, στην απόφαση του ΔΣ τονίζεται, ότι το συγκεκριμένο χωροταξικό, είναι οριζόντιο και συγκεντρωτικό και μεταξύ άλλων δεν έχει αξιολογήσει:

• Τις σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις της προτεινόμενης μεγέθυνσης, δεδομένου ότι τόσο στην Τήνο αλλά και γενικά δεν αξιολογούνται ποσοτικά οι προτεινόμενες κλίνες και δεν προτείνονται όροι βιώσιμης ανάπτυξης στις τοπικές κοινωνίες μέσω των όρων του σχεδίου.

• Τις μη αναστρέψιμες συνέπειες στο φυσικό και πολιτιστικό τοπίο των προορισμών καθώς περιλαμβάνει ελάχιστες και στις περισσότερες περιπτώσεις θεωρητικές ή γενικές πρόνοιες περιβαλλοντικής προστασίας και προστασίας του τοπίου.

• Τον σοβαρό κίνδυνο σταδιακής εγκατάλειψης των κορεσμένων προορισμών, τους οποίους δεν καλύπτει με προτάσεις για την μετατροπή τους σε βιώσιμους προορισμούς.

Αναφέρεται παράλληλα, ότι, "ο χρόνος της διαβούλευσης συνέπεσε με την περίοδο αιχμής της θερινής τουριστικής περιόδου κατά την οποία εκ των πραγμάτων ήταν αδύνατο οι ενδιαφερόμενοι φορείς να έχουν τον χρόνο για την ουσιαστική μελέτη και διατύπωση απόψεων επί ενός τόσο σημαντικού θέματος που τους αφορά άμεσα. Επίσης δεν είχε προηγηθεί καμία ενημέρωση του Δήμου για την ανάθεση της σχετικής μελέτης, ώστε να είναι σε θέση να κάνει προτάσεις επ’ αυτής ακόμη και προ της διαβούλευσης, ούτε επικοινώνησε κάποιος μελετητής με Υπηρεσίες του Δήμου Τήνου για να ζητήσει στοιχεία".

Οι αστοχίες και οι παραλείψεις

Η απόφαση ολοκληρώνεται, με κάποια πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα από τη πλευρά της Δημοτικής Αρχής, η οποία τονίζει, ότι, "παρ' όλο το σύντομο χρονικό διάστημα της διαβούλευσης, η οποία δεν είναι "ανοιχτή" ώστε να εμφανίζονται οι παρατηρήσεις όλων των ενδιαφερόμενων, διαπιστώθηκαν σημαντικές επί μέρους αστοχίες μερικές από τις οποίες ενδεικτικά αναφέρουμε.

1) Θα πρέπει να επανεξεταστούν τα κριτήρια κατηγοριοποίησης των νησιών, του μεγέθους της Τήνου, ως ελάχιστη χωρική ενότητα δηλαδή χωρίς το διαχωρισμό ανά Δημοτικές Ενότητες.

2) Δεν συμφωνούμε στη δημιουργία νέων καταλυμάτων – «μεγαθηρίων» 4 και 5 αστέρων δεδομένου ότι δεν ταιριάζουν στο μέτρο και την κλίμακα του νησιού μας και όλων των Κυκλάδων.

3) Δεν είμαστε σύμφωνοι ούτε στον περιορισμό στους «χώρους τουριστικού διαμοιρασμού» (τύπου Airbnb) και στα ενοικιαζόμενα δωμάτια, ως ποσοστό επί των κλινών των κύριων τουριστικών καταλυμάτων. Επίσης δεν προσδιορίζεται κάποια προτεινόμενη ποσόστωση.

4) Θα πρέπει παράλληλα να δίνονται κίνητρα για εκσυγχρονισμό και όχι να προβλέπεται μόνο η «Μερική ή ολική απόσυρση μη αξιόλογων, απαξιωμένων ή εγκαταλελειμμένων κτιρίων και εγκαταστάσεων χρήσης τουρισμού, και κατεδάφιση μη αξιόλογων ή μη απαραίτητων ή εγκαταλελειμμένων κτιρίων που προσβάλλουν το τοπίο». Δεν αναφέρεται μάλιστα ούτε στον τρόπο ούτε στο ποιος θα κρίνει και θα αποφασίζει για αυτά τα κτήρια.

5) Να μην επιτρέπεται η δημιουργία τουριστικών καταλυμάτων εντός προστατευόμενων περιοχών του δικτύου Φύση 2000 ( Natura).

6) Ο όρος «ήπια ανάπτυξη» θα έπρεπε να μην περιορίζεται μόνο στο “1/2 της δόμησης” αλλά να περιλαμβάνει και άλλους περιορισμούς

7) Ο όρος «φέρουσα ικανότητα» ενός τόπου είναι πλήρης και υπερκαλύπτει τον όρο “τουριστική φέρουσα ικανότητα”. Οποιαδήποτε μεμονωμένη αντιμετώπισει είναι ελλιπείς.

8) Είμαστε αντίθετοι στην επιβολή νέου τέλους για τον Τουρισμό. Αντίθετα το ήδη νομοθετημένο Τέλος Ανθεκτικότητας θα έπρεπε να επιστρέφει στους ΟΤΑ.

9) Ως προς την Παράκτια Ζώνη έχουν προβλεφθεί οριζόντιες κατευθύνσεις και δεν έχει συνυπολογιστεί η ιδιαίτερη μορφολογία των νησιών μας.

10) Ο Αθλητικός Τουρισμός φαίνεται ότι αποκλείεται από τα νησιά μας ενώ στην πραγματικότητα υπάρχουν δυνατότητες ανάπτυξης διάφορων μορφών του.

11) Η έννοια «κλίμακα του τοπίου» αναφέρεται επιφανειακά ενώ στην πραγματικότητα δεν λαμβάνεται καθόλου υπ ΄ όψιν καθώς προτείνονται στα νησιά μας εγκαταστάσεις δυσανάλογου μεγέθους.

12) Δεν θα έπρεπε να επιτρέπονται σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στις τουριστικές περιοχές

Η τελική και πιο σημαντική πρόταση του Δημοτικού Συμβουλίου αναφέρει, ότι, "προτείνεται η απόσυρσή του στο σύνολό του και η εκ νέου μελέτη του".