Στοχεύοντας στην ανάδειξη της γεωλογικής ιστορίας

Σε δύο εξαιρετικής σημασίας έργα, που θα αναδείξουν ακόμη περισσότερο τη γεωλογική ιστορία της Σαντορίνης αλλά και θα τη θωρακίσουν απέναντι σε πιθανή ηφαιστειακή δραστηριότητα, στοχεύει ο Δήμος Θήρας.

Πρόκειται για τη δημιουργία ηφαιστειολογικού παρατηρητηρίου στην Οία, αλλά και την ίδρυση κέντρου τεκμηρίωσης της γεωλογικής ιστορίας του νησιώτικου συμπλέγματος, στα οποία σχεδιάζει να προχωρήσει η Δημοτική Αρχή, μέσα από τη συμμετοχή της στο Πρόγραμμα «Νότιο Αιγαίο» με τίτλο «Ανάπτυξη υποδομών και υπηρεσιών εναλλακτικού τουρισμού».

Μάλιστα, η Δημοτική Επιτροπή του Δήμου Θήρας ενέκρινε ομόφωνα τη συμμετοχή στο εν λόγω Πρόγραμμα της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.

Γ. Νομικού: "Το συγκεκριμένο πρόγραμμα αφορά την πιθανή χρηματοδότηση δύο σημαντικών έργων για τη Σαντορίνη"

Η πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου και της Τουριστικής Επιτροπής του Δήμου Θήρας, Γεωργία Νομικού, μίλησε στην "Κοινή Γνώμη" για τους στόχους του Δήμου, μέσα από τη συμμετοχή του στο Πρόγραμμα της Περιφέρειας.

"Το συγκεκριμένο πρόγραμμα στο οποίο ενέκρινε τη συμμετοχή του Δήμου Θήρας η Δημοτική Επιτροπή με την 328/2024 απόφαση αφορά την πιθανή χρηματοδότηση δύο σημαντικών έργων για τη Σαντορίνη. Την δημιουργία ηφαιστειολογικού παρατηρητηρίου στην Οία, με σκοπό την παρακολούθηση των ηφαιστείων της Σαντορίνης σε επιχειρησιακό επίπεδο, και την ίδρυση κέντρου τεκμηρίωσης της γεωλογικής ιστορίας του νησιώτικου συμπλέγματος της Θήρας στην Έξω Γωνία, στο αρχοντικό του Σαλιβέρου”, γνωστοποίησε, μέσω της “Κοινής Γνώμης”, η κα Νομικού.

Μάλιστα, επισήμανε πως και τα δύο έργα προς υλοποίηση είναι αφιερωμένα στα ηφαίστεια του νησιού και τη σπουδαιότητα τους.

“Το κέντρο τεκμηρίωσης της γεωλογικός ιστορίας του νησιού, το οποίο θα είναι επισκέψιμο, θα αποτελέσει με την ολοκλήρωση του έναν χώρο αφιερωμένο στη γεωλογία του νησιού, την οποία μέσα στη νέα τουριστική καμπάνια αναδεικνύουμε με σκοπό την προώθηση της αθέατης εικόνας της Σαντορίνης. Αναμένουμε για τις εξελίξεις", δήλωσε χαρακτηριστικά.

Ηφαιστειακή παρακολούθηση στη Σαντορίνη

Να υπενθυμίσουμε, ότι ο καθηγητής Γεωφυσικής ΑΠΘ και Γενικός Γραμματέας του ΙΜΠΗΣ, Κωνσταντίνος Παπαζάχος, πριν από περίπου ένα χρόνο, σε ειδική εκδήλωση του Ινστιτούτου Μελέτης και Παρακολούθησης του Ηφαιστείου Σαντορίνης (ΙΜΠΗΣ), είχε αναφερθεί στην ηφαιστειακή κρίση στη Σαντορίνη και τόνιζε ότι, "παραμένουμε απροετοίμαστοι για μία ηφαιστειακή έκρηξη στον Ελληνικό χώρο, αφού δεν έχουμε ηφαιστειολογικά παρατηρητήρια (πλην αυτό που έχει φτιάξει εθελοντικά το ΙΜΠΗΣ στη Σαντορίνη) και δεν έχουμε κεντρικό φορέα ηφαιστειολογικής παρακολούθησης. Αν και ο ρόλος των τοπικών κοινωνιών είναι σημαντικός, και οι τοπικοί φορείς (π.χ. Δήμοι) δυσκολεύονται να αναπτύξουν και να συντηρήσουν τέτοιες επιχειρησιακές-ερευνητικές υποδομές, δε φαίνεται να υπάρχει κάποια άλλη λύση. Είναι σημαντικό η Σαντορίνη να εξοπλιστεί με ένα μόνιμο ηφαιστειολογικο παρατηρητήριο, ανοικτό στην Επιστημονική Κοινότητα, με «λογικές» αλλά εκσυγχρονισμένες υποδομές, ένα χώρο προβολής της ηφαιστειολογικής της κληρονομιάς και τέλος να ενισχυθεί η νέα γενιά γεωπιστημόνων που μπορεί να συνεχίσει το εθελοντικό έργο της παρακολούθησης".

Παράλληλα, είχε αναφέρει, ότι, "η Ελλάδα δεν είχε και δεν έχει κανένα επίσημο φορέα υπεύθυνο για την ηφαιστειακή παρακολούθηση. Αν και η Σαντορίνη είχε 3 εκρήξεις τον 20ο αιώνα, κανένας στην Ελλάδα δεν πίστευε ότι μία έκρηξη είναι πιθανή, οπότε η Πολιτική Προστασία δεν είχε κανένα σχετικό σχέδιο. Ο μόνος φορέας που είχε ένα τοπικό δίκτυο παρακολούθησης ήταν το ΙΜΠΗΣ, ένα τοπικό (μη κερδοσκοπικό, εθελοντικό) ινστιτούτο και μόνο εθελοντές βοηθούν στην ανάδειξη του ηφαιστειακού κινδύνου".

Ένα τέτοιο σημαντικό κενό, ενός ηφαιστειολογικού παρατηρητηρίου στην Οία, αναμένεται να καλύψει η χρηματοδότηση της Περιφέρειας και στην Σαντορίνη, περιμένουν τη συγκεκριμένη εξέλιξη με αγωνία.

Η πρόσκληση της Περιφέρειας

Όπως αναφέρεται στην πρόσκληση, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου αποτελεί εθνικό πόλο έλξης τουριστικής δραστηριότητας υψηλής έντασης και απόδοσης με διεθνή αναγνωρισιμότητα και περιοχή υψηλής περιβαλλοντικής αξίας. Η βιωσιμότητα και ανθεκτικότητα του τουρισμού στηρίζεται στην διαφύλαξη και την προστασία της φυσικής κληρονομιάς, στη διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος, στην επέκταση της δραστηριότητας χρονικά (διεύρυνση τουριστικής περιόδου) και γεωγραφικά (ανάπτυξη λιγότερο δημοφιλών τουριστικών προορισμών).

Παράλληλα η ολοκληρωμένη προσέγγιση στην τουριστική ανάπτυξη της Περιφέρειας, και η πρόβλεψη παρεμβάσεων προστασίας και βιώσιμης αξιοποίησης του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων, δίνει την δυνατότητα δημιουργίας προστιθέμενης αξίας στο τουριστικό προϊόν και προοπτική δημιουργίας νέων βιώσιμων θέσεων εργασίας, διασφαλίζοντας με τον τρόπο αυτό την ανθεκτικότητα και την περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική βιωσιμότητα του τουρισμού.

Οι προτάσεις προς υλοποίηση

Η συγκεκριμένη πρόσκληση αφορά στην υποβολή προτάσεων για την υλοποίηση:

• έργων υποδομής για την προστασία, την ήπια αξιοποίηση και ανάδειξη τοπίων και περιοχών ιδιαίτερου φυσικού κάλλους που χαρακτηρίζονται για τη μοναδικότητά τους,

• παρεμβάσεων ανάδειξης - προστασίας και αποκατάστασης ευαίσθητων περιοχών – τοπίων,

• παρεμβάσεων ανάδειξης τοπίων ώστε να λειτουργήσουν ως πόροι φυσιολατρικού τουρισμού, γεωτουρισμού και οικοτουρισμού.

• παρεμβάσεων ενίσχυσης / ανάπτυξης ειδικών μορφών τουρισμού (καταδυτικός, αναρριχητικός, θρησκευτικός κ.λ.π.)

• δράσεων δημιουργίας, ανάδειξης, σήμανσης δικτύων πεζοπορικών διαδρομών ή και θεματικών μονοπατιών,

• δράσεων ανάδειξης φυσικών μνημείων όπως δάση, σπήλαια κ.λ.π,

• έργων δημιουργίας υποδομών παρατήρησης της φύσης, κ.ά.

Παράλληλα στην πρόσκληση περιλαμβάνονται παρεμβάσεις για την ενίσχυση τουρισμού ειδικών απαιτήσεων και την προσέλκυση και εξυπηρέτηση τουριστών με κινητικά προβλήματα και άλλες αναπηρίες όπως η δημιουργία κατάλληλων ελαφρών, φορητών υποδομών (εγκαταστάσεων και προσβάσεων) στον ευρύτερο χώρο των παραλιών κολύμβησης και η δημιουργία κατάλληλων ελαφρών, φορητών υποδομών (εγκαταστάσεων και προσβάσεων) σε οικοτόπους και χώρους υψηλής αισθητικής αξίας και θέασης.

Προθεσμία ως την επιλογή

Ως ημερομηνία λήξης της προθεσμίας επιλεξιμότητας των δαπανών των προτεινόμενων έργων ορίζεται από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, η 31η Δεκεμβρίου του 2029. Η λήξη των προτεινόμενων έργων (ολοκλήρωση φυσικού και οικονομικού αντικειμένου) θα πρέπει να συντελεστεί έως και τη συγκεκριμένη ημερομηνία και ως ελάχιστος προϋπολογισμός των υποβαλλόμενων πράξεων ορίζεται το ποσό των 200.000 ευρώ.

Οι κανόνες επιλεξιμότητας των δαπανών των συγχρηματοδοτούμενων πράξεων προσδιορίζονται στην Υπουργική Απόφαση «Εθνικοί Κανόνες Επιλεξιμότητας των δαπανών των πράξεων των Προγραμμάτων 2021-2027» με την επιφύλαξη της τήρησης των κανόνων του ανταγωνισμού και των κρατικών ενισχύσεων.