Σε εφαρμογή σχέδιο προστασίας του θαλασσίου περιβάλλοντος

Πολλαπλές πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, περιλαμβάνει το προτεινόμενο στρατηγικό σχέδιο δράσης από την εταιρεία Aegean Rebreath, Δίκτυο Μπλε Δήμων, που απεστάλη πρόσφατα για έγκριση στον Δήμο Αντιπάρου.

Το συγκεκριμένο θέμα της ημερήσιας διάταξης, συζητήθηκε στο πρόσφατο Δημοτικό Συμβούλιο και ο πρόεδρος της συνεδρίασης, Σωτήρης Σκούρτης κάλεσε τον δήμαρχο, Τάσο Φαρούπο να εισηγηθεί επί του θέματος και να το παρουσιάσει. Ο δήμαρχος έθεσε υπόψη του συμβουλίου το προτεινόμενο στρατηγικό σχέδιο, το οποίο και είχε ήδη σταλεί στα μέλη του ώστε να λάβουν γνώση.

Έπειτα από συζήτηση που πραγματοποιήθηκε το συγκεκριμένο σχέδιο εγκρίθηκε ομόφωνα και αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή.

Η αναγκαιότητα του σχεδίου

Η υλοποίηση του στρατηγικού σχεδίου δράσης αναµένεται να προσφέρει πολλαπλασιαστικά οφέλη στους εταίρους τα οποία και θα συνδέονται µε την επιτυχή ολοκλήρωση ενός µοναδικού εγχειρήµατος. Το πολυσύνθετο πρόγραµµα περιλαµβάνει δράσεις σε επίπεδο πρόληψης, απορρύπανσης, έρευνας, εκπαίδευσης, ευαισθητοποίησης και προωθεί τους άξονες της περιβαλλοντικής δηµοκρατίας, της ενεργού συµµετοχής και του εθελοντισµού. Πέραν των περιβαλλοντικών οφελών, το προτεινόµενο σχέδιο συµβάλλει ενεργά στην ανάπτυξη στοιχειοθετηµένων πολιτικών, την εκπαίδευση του προσωπικού των Δήµων, την προώθηση της υπεύθυνης διαχείρισης των απορριµµάτων, την παροχή τεχνογνωσίας και την ενδυνάµωση του δυναµικού σε τοπικό επίπεδο. Τέλος, το προτεινόµενο σχέδιο αναµένεται να αξιοποιηθεί στο πλαίσιο του ∆ικτύου Μπλε ∆ήµων και να προσφέρει χρήσιµα συµπεράσµατα σε επίπεδο κεντρικής διοίκησης.

Οι βασικοί άξονες του στρατηγικού σχεδίου δράσης, το οποίο και παρουσιάστηκε, αναµένεται να οριστικοποιηθούν για τον κάθε Δήµο κατόπιν επιπρόσθετης διαβούλευσης µε τις τοπικές αρχές και την τοπική κοινωνία. Παρακάτω παρουσιάζονται οι εννέα προτεινόµενοι άξονες που µπορούν να αποτελέσουν βάση εποικοδοµητικής διαβούλευσης µε τις τοπικές κοινωνίες ενσωµατώνοντας παράλληλα τοπικές ιδιαιτερότητες και ανάγκες.

Βασικοί άξονες προγράμματος

Διαβούλευση µε την τοπική κοινωνία και αξιολόγηση αναγκών

Η εκπόνηση ενός στρατηγικού σχεδίου για κάθε µέλος του δικτύου απαιτεί κοινωνική αποδοχή που θα εξασφαλίσει την ενεργή συµµετοχή του συνόλου των φορέων και θα οδηγήσει στην επιτυχή υλοποίηση του προγράµµατος. Στο πλαίσιο αυτό, η Aegean Rebreath σε συνεργασία µε τους βασικούς εταίρους αναµένεται να δροµολογήσει συναντήσεις µε τους παραγωγικούς φορείς του κάθε Δήµου µε στόχο την αξιολόγηση των αναγκών και την καταγραφή προτάσεων. Τα συµπεράσµατα που θα προκύψουν θα συµπληρώσουν το υφιστάµενο προσχέδιο στρατηγικό σχέδιο που θα καθορίσει τόσο τις απαιτούµενες παρεµβάσεις όσο και το βαθµό ενεργοποίησης των τοπικών φορέων.

Επέκταση των Σταθµών Συλλογής θαλάσσιων Απορριµµάτων

Η λειτουργία των Σταθµών Συλλογής θαλάσσιων Απορριµµάτων σε 19 δήµους σε όλη την Ελλάδα αποτελεί µια επιτυχηµένη πρακτική που έχει αναγνωριστεί σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Συνολικά, το εθνικό αυτό δίκτυο έχει συµβάλλει στη συλλογή 550.000 ανακυκλώσιµων υλικών και 42 τόνων αλιευτικών εργαλείων. Οι σταθµοί αποτελούν κόµβους υλοποίησης πλήθους δράσεων και ενίσχυσης της ευαισθητοποίησης αλιέων, επισκεπτών και κατοίκων σχετικά µε την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Παράλληλα, η πρακτική αυτή προωθεί την έννοια της χωριστής διαλογής των ανακυκλώσιµων υλικών όπως και την ιδέα της κυκλικής οικονοµίας. Επιπρόσθετα, προσφέρει σηµαντικά πρωτογενή δεδοµένα σχετικά µε τις πηγές ρύπανσης σε κάθε δήµο. Η επέκταση της αποτελεσµατικής αυτής πρακτικής στην επικράτεια του κάθε δήµου θα µπορούσε να αποτελέσει µια συνολική παρέµβαση για την προώθηση της κυκλικής οικονοµίας.

Εγκατάσταση κατάλληλων κάδων ανακύκλωσης στην παράκτια ζώνη

Σε πολλά νησιά και παράκτιες περιοχές διαπιστώνεται η ύπαρξη ακατάλληλων κάδων για τα απορρίµµατα που παράλληλα αποτελούν και βασικές πηγές ρύπανσης για το θαλάσσιο περιβάλλον (υπερχείλιση, δυνατός αέρας κ.τ.λ.). Το φαινόµενο αυτό είναι ιδιαίτερα ορατό στην τοπική κοινωνία και τους επισκέπτες, συµβάλλοντας παράλληλα στην απαξίωση όποιων εποικοδοµητικών πρωτοβουλιών για το θαλάσσιο περιβάλλον. Η εγκατάσταση κατάλληλων κάδων αναµένεται να συµβάλλει στην ορθή συλλογή των απορριµµάτων όπως και στην ευαισθητοποίηση των κατοίκων.

∆ράσεις απορρύπανσης παράκτιου και θαλάσσιου περιβάλλοντος

Ο άξονας αυτός περιλαµβάνει επιχειρήσεις απορρύπανσης του παράκτιου και υποθαλάσσιου περιβάλλοντος. Προβλέπονται επιχειρήσεις σε λιµάνια, υφάλους και παραλίες µε στόχο την αποµάκρυνση και καταγραφή απορριµµάτων. Πέραν της αποφόρτισης των παράκτιων και υποθαλάσσιων περιοχών, αναµένεται να δροµολογηθεί και η καταγραφή των υλικών που προσφέρει δεδοµένα επιστηµονικού ενδιαφέροντος για τις πηγές ρύπανσης. Συνολικά, λοιπόν οι δηµοτικές αρχές θα έχουν δεδοµένα για τις πηγές ρύπανσης τόσο σε επίπεδο παράκτιου (µέσω των Σταθµών Συλλογής Θαλάσσιων Απορριµµάτων) όσο και σε επίπεδο θαλάσσιου περιβάλλοντος.

Εκπαιδευτικές δραστηριότητες

Η Aegean Rebreath αναµένεται να αξιοποιήσει το εκπαιδευτικό υλικό που έχει αναπτύξει για το σύνολο των εκπαιδευτικών βαθµίδων. Με εργαστήρια και προγράµµατα εξειδικευµένα, τα οποία στοχεύουν στην ενεργοποίηση της µαθητικής κοινότητας και της τοπικής κοινωνίας όπως και στην ανάπτυξη µικρο προγραµµάτων, επιδιώκεται η αλλαγή της κουλτούρας όσον αφορά στην κατανάλωση πλαστικών µιας χρήσης. Παράλληλα, µέσω των προγραµµάτων αναδεικνύεται η σηµασία που κατέχει το θαλάσσιο περιβάλλον για την τοπική κοινωνία και οικονοµία.

Ερευνητικές δραστηριότητες

Η Aegean Rebreath στοχεύει στην υλοποίηση πλήθους δράσεων ερευνητικού χαρακτήρα που προσφέρουν πρωτογενή δεδοµένα στις τοπικές αρχές για την ποιότητα των θαλάσσιων υδάτων. Μετρήσεις σχετικά µε την ύπαρξη µικροπλαστικών στις παραλίες, την επιβάρυνση των θαλάσσιων υδάτων από χηµικούς παράγοντες και βαρέα µέταλλα αναµένεται να πραγµατοποιηθούν, µέσω χρήσης εξοπλισµού υψηλής τεχνολογίας που διαθέτει η Aegean Rebreath. Στην προσπάθεια αυτή ενεργή συµµετοχή έχει και το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών που συνεργάζεται µε την Aegean Rebreath (µνηµόνιο συνεργασίας) για την ανάλυση των δειγµάτων.

Καµπάνια για το νερό βρύσης

Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να διερευνηθεί η καταλληλότητα του νερού βρύσης, προκειµένου να αναπτυχθεί η απαιτούµενη καµπάνια ενηµέρωσης για τον αντίκτυπο των µπουκαλιών εµφιαλωµένου νερού µίας χρήσης. Σύµφωνα µε τα συµπεράσµατα που προσφέρει η βάση δεδοµένων της Aegean Rebreath, τα πλαστικά µπουκάλια εµφιαλωµένου νερού αποτελούν την βασικότερη πηγή ρύπανσης του θαλάσσιου και παράκτιου περιβάλλοντος στο σύνολο των µελών του ∆ικτύου Μπλε ∆ήµων. Στο πλαίσιο αυτό, παρεµβάσεις θα µπορούσαν να υπάρξουν σε συνάρτηση πάντα µε την καταλληλόλητα των υφιστάµενων δικτύων και των µονάδων αφαλάτωσης, της διαθεσιµότητας σχετικών µετρήσεων για την ποιότητα του νερού βρύσης κ.τ.λ.. Παράλληλα, θα εξετασθεί και η ενίσχυση των προσπαθειών των δηµοτικών αρχών για την προσέλκυση πόρων που θα µπορούσαν να αξιοποιηθούν για την εγκατάσταση waterkiosks.

Εγκατάσταση ενηµερωτικών πινακίδων

Ο άξονας αυτός προβλέπει την εγκατάσταση ενηµερωτικών πινακίδων σε συγκεκριµένα σηµεία του νησιού που θα υποδείξουν οι τοπικές αρχές. Θα περιλαµβάνονται σαφή µηνύµατα για τη σηµασία της υπεύθυνης ατοµικής διαχείρισης των απορριµµάτων όπως και δεδοµένα για τον αντίκτυπο της αλόγιστης απόρριψης απορριµµάτων στον κάθε δήµο. Οι ενηµερωτικές πινακίδες θα στοχεύουν και στην ανάδειξη της ευθύνης των επισκεπτών για την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού τους αποτυπώµατος. Στην προσπάθεια αυτή θα αναζητηθεί και η συµµετοχή των τοπικών επιχειρήσεων που θα µπορούσαν να συνοδεύουν την προσφορά των υπηρεσιών τους µε αντίστοιχα µηνύµατα ευαισθητοποίησης.

Ανάπτυξη οπτικοακουστικού υλικού

Το σύνολο των δράσεων στον κάθε δήµο θα µπορούσε να αναδειχθεί µέσω ενός mini documentary που θα παρουσιάζει την ενεργό συµµετοχή των τοπικών αρχών και των τοπικών κοινωνιών όπως και τα αποτελέσµατα των σχετικών προσπαθειών. Το οπτικοακουστικό υλικό θα αξιοποιηθεί περαιτέρω για την ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινωνιών και των επισκεπτών µέσω teasers και διαφηµιστικών µηνυµάτων.