Τουρισμός σε νέες βάσεις

Οι προτάσεις τις περιφέρειας Ν. Αιγαίου, για τον Χωροταξικό Σχεδιασμό του Τουρισμού, που βρίσκεται στο στάδιο της διαβούλευσης, ήταν μεταξύ των θεμάτων που απασχόλησαν την τελευταία συνεδρίαση του οργάνου, που πραγματοποιήθηκε στην Πάτμο.

Την ουσιαστική διαφοροποίηση του νησιωτικού χώρου από την ηπειρωτική χώρα, με τη διαμόρφωση ενός ειδικού κεφαλαίου με σαφείς ρυθμίσεις λαμβάνοντας υπ’ όψη την ιδιαιτερότητα του κάθε νησιού, είναι το βασικό συμπέρασμα των προτάσεων του περιφερειακού συμβουλίου, για το Ειδικό Πλαίσιο του Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον τουρισμό.

Η περιφερειακή αρχή κατέθεσε τις προτάσεις της, με εισηγητή τον Αντιπεριφερειάρχη Δωδεκανήσου, κ. Αντώνη Χατζηιωάννου, τις οποίες, κατόπιν διεξοδική συζήτησης, καταψήφισαν οι περιφερειακές παρατάξεις «Πολίτες κόντρα στον καιρό» και «Λαϊκή Συσπείρωση».

Το κείμενο που παρουσιάστηκε κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, με τις προτάσεις, αλλά και με τις παρατηρήσεις, συνετάχθη με τη συνεργασία του προϊσταμένου του τμ. Περιβάλλοντος Δωδ/σου και των Αντιπεριφερειαρχών κ.κ. Αντώνη Χατζηιωάννου και Ελευθερίας Φτακλάκη.

Να σημειωθεί ότι από το περιφερειακό συμβούλιο δεν πάρθηκε καμία απόφαση για το συγκεκριμένο θέμα.

Απαιτεί ριζική αναμόρφωση και συνδιαμόρφωση

Σύμφωνα με την συγκεκριμένη εισήγηση, το υπό εξέταση σχέδιο, συνεχίζει να έχει πολλές σημαντικές αδυναμίες που δεν αντιμετωπίστηκαν σε σχέση με το ισχύον, ενώ αποτελεί θετικό στοιχείο η έμφαση στις νέες μορφές τουρισμού.

Όπως σημείωσαν οι «δημιουργοί» του κειμένου, από το προτεινόμενο γενικό σχέδιο, απουσιάζει η ουσιαστική παρέμβαση για την εξυγίανση των ήδη υφιστάμενων τουριστικών υποδομών με συγκεκριμένα μέτρα και προτάσεις και όχι γενικόλογες κατευθύνσεις και υποσχέσεις για «κίνητρα».

Για το Νότιο Αιγαίο, οι εισηγητές ζητούν να δημιουργηθούν πλείονες κατηγορίες προκειμένου να μην παρατηρείται το φαινόμενο π.χ. τα Κουφονήσια να αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο με τη Μύκονο ή τη Ρόδο.

Η κατηγοριοποίηση αυτή πρέπει να έχει κυρίως ποιοτικά χαρακτηριστικά και να απεικονίζεται ευκρινώς στο χάρτη.

Ενδεικτικά, αναφέρουν ότι οι βασικές κατευθύνσεις θα μπορούσαν να είναι οι εξής:

- Στις ανεπτυγμένες τουριστικά περιοχές (Ρόδος διευρυμένο βόρειο τρίγωνο, Κως Β.Α. και Ν.Δ. παράλια, Σαντορίνη, Μύκονος, Πάρος παράλια), πρέπει να προσδιορισθεί με σαφή τρόπο η ίδρυση νέων μονάδων σε σχέση με το βαθμό κορεσμού.

- Στις αναπτυσσόμενες περιοχές μπορεί να ενταχθεί ομάδα νησιών με ομοιογενή χαρακτηριστικά, καθώς και άλλες περιοχές των μεγαλύτερων νησιών και να κατονομασθούν επακριβώς στο κείμενο προκειμένου να μην υπάρχουν παρανοήσεις στην εφαρμογή.

- Μια τρίτη κατηγορία μπορούν να αποτελέσουν τα υπόλοιπα μικρά νησιά και τα εναπομένοντα τμήματα των μεγάλων νησιών. Σ’ αυτά είναι συμβατό να επιτρέπονται τα camping.

- Όσον αφορά στα ακατοίκητα νησιά και τις βραχονησίδες, είναι προτιμότερο να παραμείνουν οι ήδη θεσμοθετημένες ρυθμίσεις. Ενδεικτικά αναφέρουν ότι στο υπό εξέταση σχέδιο η προβλεπόμενη ρύθμιση για μη δόμηση τέτοιων νησιών σε απόσταση 10 μιλίων από τα σύνορα καθιστά προβληματική την εθνική διάσταση που σε ορισμένες περιπτώσεις πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψη. Στα νησιά αυτά θα μπορούσε να προωθηθεί παράλληλα ένα μοντέλο «πράσινης ανάπτυξης» προσδιορισμένο επακριβώς με ενεργειακή αλλά και εν γένει αυτονομία που θα μπορούσε να λειτουργήσει πιλοτικά για όλη τη χώρα.

- Η ζώνη υψηλής ανταγωνιστικότητας δραστηριοτήτων σε απόσταση 350 από την παραλία δεν μπορεί να θεσμοθετείται μόνο για αποφυγή δράσεων ασύμβατων με τον τουρισμό.

- Να παραμείνει η ρύθμιση που προσδιορίζει την απόσταση από γραμμή αιγιαλού σε περίπτωση υψομέτρου μέχρι 10 μ., δηλαδή η απόσταση των κτισμάτων, να υπολογίζεται προσμετρώντας τη στάθμη εδάφους, καθότι προστατεύει τόσο την ίδια τη φυσιογνωμία των ακτών με χαμηλή στάθμη, όσο και τις ίδιες τις επενδύσεις από ενδεχόμενη διάβρωση ή άλλα φυσικά φαινόμενα.

-Στις ειδικές μορφές τουρισμού, οι εισηγητές, θεωρούν ότι πρέπει να αναφερθούν ρητά τουλάχιστο για τις νησιωτικές περιοχές τα νησιά εκείνα που έχουν τέτοια κατεύθυνση.

- Πρέπει να προδιαγραφεί δια παντός και μονοσήμαντα ό τρόπος ανάπτυξης και πολεοδόμησης των τουριστικών περιοχών, διότι διαπιστώνεται απόλυτη σύγχυση με τα διάφορα θεσμικά πλαίσια που σήμερα ισχύουν. Η πολυνομία δημιουργεί στο τέλος ανομία και στασιμότητα.

- Τα διάφορα κίνητρα πρέπει να προσδιορισθούν επακριβώς καθώς και ο τρόπος δημιουργίας οικονομικού αποθέματος για την εξυπηρέτησή τους.

- Επί πλέον πρέπει να προσδιορισθούν πρόνοιες για μη γενίκευση του συστήματος «all inclusive», “το οποίο έχει επιφέρει τα γνωστά αποτελέσματα”.

Έτσι, σύμφωνα με τα παραπάνω, όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά, «το κεφάλαιο των κατευθύνσεων ανάπτυξης τουλάχιστο του νησιωτικού χώρου απαιτεί ριζική αναμόρφωση και συνδιαμόρφωση». Επιπλέον απαιτούν την ενεργοποίηση της συνταγματικής πρόνοιας για ειδικές νησιωτικές πολιτικές. Για το σκοπό αυτό θεωρούν επιτακτική τη συνεργασία και με τις υπόλοιπες νησιωτικές περιοχές και το ΥΠΕΚΑ.

“Βιάζουν τα νησιά μας και το περιβάλλον τους”

Βασικές αντιρρήσεις επί του προτεινόμενου σχεδίου για τον τουρισμό, κατέθεσε η περιφερειακή παράταξη «Πολίτες κόντρα στον καιρό», που μίλησε για ένα σχέδιο που έρχεται να εξυπηρετήσει τα κάθε λογής «κοράκια» που περιμένουν να δημιουργήσουν επιχειρηματικούς παραδείσους βιάζοντας τα νησιά.

«Η αναθεώρηση αυτή σηματοδοτεί με τον πλέον απροκάλυπτο τρόπο την επιστροφή στην αγρία ανάπτυξη. Σχεδόν παντού, επιτρέπονται σχεδόν τα πάντα. Η προστασία του περιβάλλοντος, η αειφόρος ανάπτυξη και ο βιώσιμος τουρισμός είναι διακηρύξεις κενές περιεχομένου», σημείωσε μεταξύ άλλων η παράταξη, η οποία ψήφισε αρνητικά στον εν λόγω σχέδιο.

Στο βωμό της κερδοφορίας

Σε ένα Χωροταξικό Σχεδιασμό για τον τουρισμό που είναι απολύτως πιστός στο σχέδιο νόμου που ψηφίζεται στη Βουλή και διώχνει κάθε περιορισμό – εμπόδιο που υπήρχε για την αύξηση της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων που δραστηριοποιούνται ή θέλουν να επενδύσουν σε όλη την Ελλάδα και ειδικότερα στις τουριστικές περιοχές, όπως τα νησιά του Ν. Αιγαίου, παραδίδουν στην κυριολεξία άνευ όρων τα πάντα, έκανε λόγο η περιφερειακή παράταξη της «Λαϊκής Συσπείρωσης».

«Παραλίες, περιοχές Νατούρα, αρχαιολογικούς χώρους, επιτρέπουν ιδιωτική πολεοδόμηση, εισάγουν «σύνθετα καταλύματα», έχοντας ήδη εξασφαλίσει τσάμπα ανασφάλιστη εργασία, πώληση λιμανιών και αεροδρομίων, ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας, νόμους για τα αυθαίρετα, και μια σειρά νόμων που διασφαλίζουν σε συνδυασμό με όλα τα παραπάνω την συγκέντρωση σε λίγους ομίλους τη γη, τον ορυκτό πλούτο, το νερό, τα απορρίμματα, ακόμα και τον αέρα (ανεμογεννήτριες), με ανυπολόγιστες συνέπειες για τους νησιώτες», ανέφερε η παράταξη.

Παράλληλα εξαπέλυσε επίθεση κατά του Περιφερειάρχη, τονίζοντας ότι «μπροστά σε αυτήν την λαίλαπα ο Περιφερειάρχης ενώ αναγκάστηκε να παραδεχτεί σε σημεία ότι όντως «υπάρχει πρόβλημα», είπε ότι θα φέρει προτάσεις όπως π.χ θα προτείνει στους μεγαλοξενοδόχους να βάλουν στα ξενοδοχεία τους τοπικά προϊόντα για να στηρίξει τον πρωτογενή τομέα. Δηλαδή, ακριβώς την περίοδο που εφαρμόζεται η απόλυτη ασυδοσία των επιχειρηματικών ομίλων και την οποία στηρίζει με κάθε τρόπο η πλειοψηφία του περιφερειακού συμβουλίου, ώστε οι όμιλοι να είναι ανταγωνιστικοί στην παγκόσμια καπιταλιστική αρένα, η Περιφερειακή Αρχή θα τους βάλει κανόνες».