Αποχαιρετά τον Δημόσιο Βίο

Ολοκληρώνει την παρουσία του στην Αυτοδιοίκηση ο Αντιπεριφερειάρχης Κυκλάδων, Γιώργος Πουσσαίος με την επίσημη γνωστοποίηση της απόφασής του, να μη θέσει εκ νέου υποψηφιότητα στις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές τον Μάιο.

Ο κ. Πουσσαίος στο πλαίσιο της συνέντευξης που παραχώρησε στην “Κοινή Γνώμη” μίλησε για τον πολιτικό κύκλο που “κλείνει” για τον ίδιο, μετά από 25 χρόνια ενεργής παρουσίας, υπηρετώντας τόσο τους δύο βαθμούς της Αυτοδιοίκησης ως δήμαρχος Ίου και ως αντιπεριφερειάρχης Κυκλάδων, όσο και την κεντρική διοίκηση ως Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Τουρισμού.

Στις απαντήσεις που παραχώρησε αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στις αλλαγές και στα προβλήματα του θεσμού, προσθέτοντας ακόμη, ότι έχει δημιουργηθεί μία αφετηρία για να μπορέσουν τα νησιά να ακολουθήσουν με συγκροτημένες προσπάθειες αναπτυξιακή πορεία.

Αναφορικά με την απόφαση του κ. Πουσσαίου, ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, Γιάννης Μαχαιρίδης στη δήλωση που έκανε, υπογράμμισε χαρακτηριστικά ότι, “Ο θεσμός της Περιφέρειας, οι Κυκλάδες και το Νότιο Αιγαίο οφείλουν την ευγνωμοσύνη τους στον Γιώργο Πουσσαίο, ως δημόσιο λειτουργό με ακεραιότητα και υψηλή αίσθηση καθήκοντος”.

• Ποιοι λόγοι συνηγόρησαν στην απόφασή σας να μη θέσετε εκ νέου υποψηφιότητα και να ολοκληρώσετε τον αυτοδιοικητικό κύκλο την τρέχουσα θητεία;

“Όλοι όσοι ασχολούνται με τα κοινά γνωρίζουν ότι έχουν να διάγουν έναν κύκλο και νομίζω πως στην περίπτωσή μου, κλείνει μετά από μία θητεία αρκετά μεγάλη - 25 ετών – στη διάρκεια της οποίας υπηρέτησα και στα τρία επίπεδα διοίκησης, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση και την κεντρική διοίκηση. Ολοκληρώνεται νομίζω με θετικό πρόσημο για τον ρόλο που κλήθηκα να υπηρετήσω. Ο τελικός κριτής βέβαια είναι ο κόσμος που γνωρίζει αν και εφόσον ανταποκρίθηκα στις υποχρεώσεις μου”.

• Από την πολύχρονη ενασχόλησή σας με την Αυτοδιοίκηση έχετε αποκτήσει πολύτιμη εμπειρία. Ποιες αξιολογείτε ως σημαντικότερες αλλαγές που έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα για τον αυτοδιοικητικό θεσμό;

“Όταν ξεκίνησα το 1991 την πρώτη περίοδο ως κοινοτάρχης Ίου, θυμάμαι ότι 113 οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο νομό αλλά και σε όλη την Ελλάδα, έθεταν αιτήματα αποκέντρωσης. Συνολικά ήταν 6.500 χιλιάδες μέσα στα οποία αποτυπωνόντουσαν προβλήματα που ήταν σοβαρά θέματα θεσμικής φύσης κυρίως, τα οποία έπρεπε να ξεπεραστούν. Πράγματι, σε όλη την πορεία η Αυτοδιοίκηση συνέχισε και συνεχίζει να δίνει αγώνες αλλά σήμερα δεν μπορούμε να μην παραδεχτούμε ότι ο “Καποδίστριας” που προσωπικά θεωρώ ότι ήταν ίσως η μεγαλύτερη μεταρρύθμιση της χώρας από την Απελευθέρωση και ο “Καλλικράτης” μετά, με τη δυνατότητα της αιρετής Αυτοδιοίκησης, έχουν δρομολογήσει πλέον σε μία κατεύθυνση λύσεις σε προβλήματα που χρόνιζαν, δίνοντας παράλληλα μία οντότητα και στον πρώτο και στον δεύτερο βαθμό. Όχι αυτή που περιμέναμε να έχουμε μέχρι την αποκέντρωση του συνόλου των αρμοδιοτήτων και των πόρων φυσικά, αλλά μέσα σε αυτή τη διαδρομή κι επειδή είχα την ευκαιρία να μετέχω σε συλλογικά όργανα και να μεταφέρω την εμπειρία και των δύο βαθμών, συνεχίζει να υπάρχει μέχρι σήμερα μία διεκδίκηση ώστε τελικά να επιτευχθεί ο στόχος, που δεν είναι άλλος πέραν της εξυπηρέτησης του πολίτη και της δημιουργία των απαραίτητων υποδομών ιδιαίτερα σε μία νησιώτικη περιοχή, που έχει τις ιδιαιτερότητές της σε σχέση με τις άλλες Περιφέρειες. Αυτή η προσπάθεια την πρώτη και την τελευταία περίοδο για το θεσμό της Αυτοδιοίκησης πιστεύω ότι είναι μία σοβαρότατη πρόκληση αλλά ταυτόχρονα και μία πρόσκληση για εκείνους που θέλουν να συνεχίσουν να βρίσκονται στα κοινά. Πράγματι υπάρχει μία μεγάλη επιτυχία στη διεκδίκηση των αρμοδιοτήτων, στην αποκέντρωση και στην αυτοτέλεια, αλλά έχουμε αρκετό δρόμο μπροστά μας μέχρι τον τελικό στόχο”.

• Ο νησιώτικος χώρος αντιμετωπίζει πλήθος προβλημάτων. Ο όρος “νησιωτικότητα” μοιάζει να μη συγκινεί την κεντρική εξουσία. Ποιοι είναι οι καθημερινοί “εφιάλτες” που συναντήσατε και συναντάτε την τρέχουσα θητεία;

“Ευτυχώς έχει καταγραφεί σε κεντρικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο ότι η ατζέντα περιλαμβάνει πλέον στις πολιτικές και στις αποφάσεις την έννοια της νησιωτικότητας. Αυτό είναι μία παραδοχή. Επαναλαμβάνω όμως, πως αυτό δεν σημαίνει ότι έχουμε πετύχει να αντιμετωπίσουμε και να λύσουμε τα προβλήματα. Υπάρχουν τομείς που χρειάζονται ιδιαίτερη φροντίδα. Για παράδειγμα η Υγεία. Θέση μας είναι ότι η πρωτοβάθμια περίθαλψη πρέπει να αποτελέσει αρμοδιότητα των δήμων, η δευτεροβάθμια – συνολικά ο σχεδιασμός και η υλοποίηση – να περάσει στον δεύτερο βαθμό και φυσικά να αναπτυχθεί μία συνεργασία άλλου τύπου με τα αρμόδια υπουργεία. Αυτό σημαίνει βέβαια και μεταφορά πόρων. Τα θέματα της συγκοινωνίας επίσης απασχολούν αφού παλεύουμε χρόνια για την επαρκή κάλυψη του συγκοινωνιακού έργου, με έναν τρόπο ώστε και να θεσμοθετηθεί επιτέλους η διαδικασία απόδοσης πόρων για τις άγονες γραμμές καθώς επίσης και μία επικοινωνία που θα επιτρέπει την ανάδειξη και την ανάπτυξη της νησιωτικής κοινωνίας συνολικά”.

• Εστιάζοντας στο σημαντικό θέμα της ακτοπλοϊκής επικοινωνίας, της συγκοινωνίας των νησιών όπως χαρακτηριστικά αναφέρατε, θεωρείτε ότι από την πλευρά σας πράξατε ό,τι ήταν δυνατόν για να υπάρξει κάποιο αποτέλεσμα;

“Ναι στο μέτρο του δυνατού, καθώς και με την προηγούμενη αρμοδιότητά μου ως Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Τουρισμού συμμετείχα και στην επιτροπή που διαμόρφωνε για παράδειγμα τους οδηγούς εφαρμογής των υδατοδρομίων. Είχαμε πάρει και σχετικές πρωτοβουλίες λέγοντας ότι τα μέσα που εξυπηρετούν το κύριο μεταφορικό έργο στα νησιά, τα πλοία δηλαδή, χρειάζονται συμπληρωματικά μέσα όπως τα υδροπλάνα. Απαιτείται μία διαφορετική προσέγγιση στην εσωτερική μετακίνηση των κατοίκων. Η πρόταση έχει κατατεθεί και νομίζω γίνεται αποδεκτή. Μιλάμε για διανησιωτική επικοινωνία με “πορθμιακές” γραμμές μεταξύ των μικρότερων νησιών. Ο σημερινός σχεδιασμός υπάρχει αλλά μπορούμε να κάνουμε βήματα και υπάρχουν τεράστια περιθώρια. Η νέα προγραμματική περίοδος από την ΕΕ παροτρύνει και δίνει την ευκαιρία να σχεδιάσουμε. Πιστεύω ότι με τις προτάσεις αφενός των υδατοδρομιών και των υδροπλάνων και αφετέρου με τις διανησιωτικές γραμμές, σε μεγάλο μέρος αντιμετωπίζουμε τα υπαρκτά προβλήματα. Θεωρώ ότι η επαρκής συγκοινωνία με ανταγωνιστικούς ναύλους θα απαντήσει από μόνη της σε πολλά προβλήματα. Επιμένω λοιπόν στο συγκοινωνιακό κομμάτι και δεν περιορίζομαι μόνο στο ακτοπλοϊκό”.

• Πλέον μεγάλο πρόβλημα για την Αυτοδιοίκηση είναι οι κατακόρυφες μειώσεις στις χρηματοδοτήσεις. Το πρόβλημα αυτό ωθεί σε ένα ανελέητο κυνήγι για την απορρόφηση ευρωπαϊκών πόρων. Ποιο είναι το σχόλιό σας ως προς τη συγκεκριμένη παρατήρηση;

“Δεν ταυτίζομαι απόλυτα με τη συγκεκριμένη άποψη. Θα πρέπει να εξασφαλίσουμε και να αξιοποιήσουμε το ανθρώπινο δυναμικό. Από εκεί ξεκινά το πρόβλημα. Διότι αν μπορέσουμε να καλύψουμε τα οργανογράμματα τα οποία θα επιτρέψουν στην Αυτοδιοίκηση να λειτουργήσει ετοιμάζοντας και δίνοντας μία ωριμότητα σε μελέτες που δεν αφορούν κατ΄ανάγκη έργα αλλά και άλλες δράσεις, θα μας επιτρέψει στη συνέχεια να έχουμε πόρους. Πόσες φορές δεν έχουμε σχολιάσει άλλωστε ότι επιστρέφονται και χάνονται χρήματα. Χάνονται γιατί δεν υπάρχει η ετοιμότητα και η ωριμότητα των μελετών επειδή υπάρχει αδυναμία κάλυψης των θέσεων, οι οποίες θα επέτρεπαν να λειτουργήσουν οι Οργανισμοί και να επιτελέσουν το έργο τους. Είναι μία παραδοχή που παραβλέπουμε. Για παράδειγμα τώρα θέλουμε να προωθήσουμε την πρόταση για εγκατάσταση σταθμών ανεφοδιασμού με υγραέριο και τη μετασκευή των πλοίων, είναι μία προσπάθεια που γίνεται με λίγο προσωπικό. Αντιλαμβάνεται οποιοσδήποτε ότι αν είχαμε προβλέψει αυτή την εξέλιξη, τα χρήματα παραμένουν στη διάθεσή μας. Σκοπεύουμε βέβαια να το ολοκληρώσουμε στην επόμενη προγραμματική περίοδο. Πάντως, γι΄αυτό το λόγο, μόνιμη έκκληση προς τους οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι να ωριμάζουν τα έργα που έχουν προγραμματίσει γιατί μένουν αδιάθετοι πόροι και αυτός είναι ο κίνδυνος της απώλειας. Άρα ας εξετάσουμε στη ρίζα του το θέμα. Είναι ένα πάγιο αίτημα η κάλυψη των οργανικών θέσεων σε όλους τους φορείς και υφίσταται και μία αδυναμία ακόμη που είναι “ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση””.

• Συμπληρωματικά σε όσα επισημάνατε η γραφειοκρατία κρίνετε ότι λειτουργεί ανασταλτικά στον σχεδιασμό; Πολλοί συνάδελφοί σας αιρετοί το υποστηρίζουν.

“Δυστυχώς η γραφειοκρατία είναι ο μεγάλος βραχνάς της χώρας μας και ξέρετε ότι η γραφειοκρατία κοστίζει τουλάχιστον 11.5 μονάδες το ΑΕΠ, που σημαίνει κάποιες δεκάδες δισεκατομμύρια ετησίως και αυτό φυσικά έχει αντίκτυπο και σε εμάς. Είμαστε πολέμιοι της γραφειοκρατίας, σε κάποιες περιπτώσεις σε σημείο που να κινδυνεύουμε να παρεξηγηθούμε ή να εκτεθούμε στις Δικαστικές Αρχές. Και αυτό γιατί υπάρχουν κάποιοι που θέλουν τον αιρετό να είναι ένας στυγνός γραφειοκράτης τηρώντας χωρίς καμία παρέκκλιση τις όποιες διαδικασίες. Δεν υποστηρίζω να παρανομήσουμε, αλλά όμως στο χέρι μας είναι να προσεγγίζουμε τα πράγματα επιδιώκοντας μία λύση μέσα σε νόμιμο πλαίσιο. Τελικά αυτά ας υιοθετηθούν και ας σταματήσει αυτή η λογική της επιβολής ελεγκτικών μηχανισμών κάθε χρόνο. Μέσα στην πορεία των 25 χρόνων έχω να καταγράψω ότι προσθέτουμε ελεγκτικούς μηχανισμούς για να κοιτάζει ο ένας τη δουλειά του άλλου. Είναι μία διαδικασία που αναιρεί και ακυρώνει το έργο. Είμαστε πολέμιοι στη γραφειοκρατία λοιπόν, αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει να διασφαλίσουμε με κάθε τρόπο και τη διαφάνεια. Θεωρώ ότι η ηλεκτρονική διακυβέρνηση έχει “απαντήσει” και ήταν ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της προηγούμενης διακυβέρνησης του Γιώργου Παπανδρέου. Σήμερα όλοι καταλαβαίνουμε πώς διακινείται ένα έγγραφο, πώς διασφαλίζεται η διαφάνεια και πώς ενημερώνεται και μπορεί ο πολίτης να συμμετέχει, που είναι ένα ζητούμενο καθώς η συμμετοχική διαδικασία συμβάλλει στην εξάλειψη παραλείψεων αφού κανείς μας δεν έχει το αλάθητο”.

• Απολογιστικά από την τρέχουσα θητεία σας, τί αξιολογείτε ως θετικό ή θετικά βήματα; Ποια έργα νομίζετε ότι προωθήθηκαν;

“Υπάρχει ένας στρατηγικός σχεδιασμός και ένα επιχειρησιακό σχέδιο σε ετήσια ή σε διετή βάση που επιτρέπει να έχει κάποιος ξεκάθαρα τους στόχους στο τραπέζι και να μπορεί να υλοποιήσει. Νομίζω ότι είναι καθοριστικό. Αυτός ο σχεδιασμός συνοδεύεται και από κάποιες άλλες μελέτες και δράσεις που ικανοποιούν σε μεγάλο βαθμό το δημόσιο αίσθημα. Δεν ισχυρίζεται ουδείς ότι έχουν ολοκληρωθεί τα έργα υποδομών στα νησιά. Σίγουρα όμως, η Περιφέρεια έχει να επιδείξει σημαντικό έργο. Τα ποσοστά που καταγράφονται μας φέρνουν σε μία από τις πρώτες θέσεις στην Ελλάδα. Είναι ένα επίτευγμα που κανείς πρέπει να το κρατήσει. Επιπλέον, η συλλογικότητα σε μία πρώιμη περίοδο της αιρετής Αυτοδιοίκησης έχει διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στο τί κάναμε. Θεωρώ επίσης ότι οι δύο νομοί που λειτουργούν στο νησιώτικο χώρο απέκτησαν σε ένα βαθμό, μία επικοινωνία και έναν συντονισμό δράσεων ώστε η έννοια της Περιφέρειας να μπορέσει να λειτουργήσει μελλοντικά. Τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίνουν το βάρος της ανάπτυξης στην Περιφέρεια. Η Ελλάδα δε θα αναπνεύσει αν δεν πιστέψουμε ότι ο θεσμός αυτός θα πρέπει να ενισχυθεί. Πρέπει να αλλάξουμε αντιλήψεις και πιστεύω ότι από τη στιγμή που συνειδητοποιούμε ο κάθε ένας το ρόλο του, σίγουρα θα μπορούμε να πετύχουμε περισσότερα. Σαν αναφέρω ως παράδειγμα ότι ήθελα να ολοκληρώσω - σε έναν μεγάλο βαθμό έχει επιτευχθεί – την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας των κληροδοτημάτων. Την ανάπτυξη των διανησιωτικών γραμμών. Δεν είναι έργα υποδομών είναι ένας σχεδιασμός που αντιμετωπίζει όμως προβλήματα. Χρειάζεται η προώθηση και των προτάσεων που δεν απαιτούν πόρους αλλά έχουν μεγάλη σημασία. Σήμερα έχουμε μία αρχειοθέτηση όλων των μελετών. Είναι καλό να ξέρουμε για παράδειγμα ότι οι στόχοι που επιδιώκουμε μέσω του χωροταξικού σχεδιασμού, συνάδουν με τα τοπικά σχέδια ανάπτυξης του κάθε τόπου. Αυτό είναι ένα τεράστιο έλλειμμα πανελλαδικά. Βλέπουμε ανάγκες και προτείνουμε λύσεις για να έχουμε έναν αναπτυξιακό ρόλο”.

• Μετά τη συμπλήρωση της θητείας, ποιο θα είναι το επόμενο βήμα σας; Σε μία πιθανή πρόταση για συμμετοχή σας στις βουλευτικές εκλογές θα ήσασταν θετικός;

“Δεν προτίθεμαι να συνεχίσω στον Δημόσιο βίο”.

• Ολοκληρώνοντας τη συνέντευξη, ποιο μήνυμα απευθύνετε και ποιους ανθρώπους θέλετε να ευχαριστήσετε για τη συμπόρευση και τη συνύπαρξή σας;

“Ό,τι επετεύχθη, μικρό ή μεγάλο, οφείλεται σε μία συλλογική προσπάθεια. Από την κορυφή έως και τον τελευταίο εργαζόμενο. Είναι ένα γεγονός που αφορά και τους αιρετούς συναδέλφους και τους συνεργάτες, οι οποίοι συμπορεύθηκαν, πίστεψαν, συνέβαλαν, ταλαιπωρήθηκαν. Δεν είναι εύκολο να μετακινείται ένας υπάλληλος – οφείλω να το αναγνωρίσω – και να μένει εκτός έδρας μία και δύο ημέρες για να επιτελέσει με συνέπεια το έργο του. Έχω χρέος να ευχαριστήσω ακόμη τις Εκκλησίες και όλους τους υπόλοιπους φορείς για τη συνεργασία καθώς και τους αιρετούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης γιατί από εκεί προέρχομαι και να τονίσω ότι η προσπάθεια που έγινε μέχρι σήμερα, ήταν προς όφελος της εξυπηρέτησης των πολιτών και των επισκεπτών αλλά και υπέρ της διαμόρφωσης ενός περιβάλλοντος στις Κυκλάδες που νομίζω ότι μέρα με την ημέρα βελτιώνεται. Οι Κυκλάδες μπορούν να πρωτοστατήσουν δημιουργώντας στον εθνικό χώρο. Αυτή είναι η μοίρα του νησιώτη, να δημιουργεί. Να υπηρετήσουμε όλοι αυτό για το οποίο είμαστε ταγμένοι. Την ανάπτυξη του τόπου. Έχει δημιουργηθεί μία αφετηρία ώστε αυτό που θα δημιουργηθεί να κρατήσει και τον κάτοικο των Κυκλάδων στο νησί. Κλείνοντας, θέλω να ευχηθώ καλή επιτυχία στην παράταξη στις επόμενες εκλογές”.