Δημιουργία τουριστικού τοπικού μύθου

Στην έγκριση των βασικών κατευθύνσεων της στρατηγικής που ακολουθεί η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου για την ανάδειξη του νησιώτικου χώρου και των ιδιαίτερων ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων του, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας “Έξυπνη Εξειδίκευση” θα προχωρήσουν οι περιφερειακοί σύμβουλοι στη μεθαυριανή συνεδρίαση που θα πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά στη Σίφνο.

Συγκεκριμένα, πρόκειται για τη στρατηγική που αφορά στην επόμενη δεκαετία που υιοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και είναι γνωστή ως “Ευρώπη 2020”, η οποία περιλαμβάνει και την προαναφερθείσα πρωτοβουλία και αφορά στη διαδικασία αναγνώρισης και εντοπισμού

ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων συγκεκριμένων περιοχών ή τμημάτων της αγοράς και στη συγκέντρωση τοπικών παραγόντων, δημόσιων και ιδιωτικών φορέων και πόρων γύρω από ένα όραμα για το μέλλον.

Αξίζει να σημειωθεί, πως, σύμφωνα με τους Κανονισμούς για την Προγραμματική Περίοδο 2014-2020, κατά τον σχεδιασμό και την υποβολή των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, η εκπόνηση

Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο αποτελεί μία εκ των προτέρων προϋπόθεση.

Κεντρικός αναπτυξιακός στόχος

Βάσει της συνολικής δουλειάς που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα και σύμφωνα με τα συγκεντρωθέντα στοιχεία και τις διαπιστωμένες ανάγκες διατυπώθηκε ο κεντρικός αναπτυξιακός στόχος της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου για τη νέα προγραμματική περίοδο. Σύμφωνα με όσα πρόκειται να εισηγηθεί ο αρμόδιος υπάλληλος, στόχος είναι η Περιφέρεια “να αποτελέσει έναν από τους κορυφαίους προορισμούς του τουρισμού εμπειρίας (τουρισμός, πολιτισμός, δημιουργική βιομηχανία) παγκοσμίως μέσα από την υιοθέτηση μιας στρατηγικής βιώσιμης ανάπτυξης, διαφοροποίησης του προϊόντος και δημιουργίας ταυτότητας προορισμού. Ο τουρισμός εμπειρίας θα αποτελέσει τον αναπτυξιακό κορμό γύρω από τον οποίο θα αναπτυχθούν παραγωγικές δραστηριότητες βασισμένες στη γνώση και την καινοτομία με μεσοπρόθεσμο στόχο τη διαφοροποίηση της οικονομίας και τον εμπλουτισμό των αναπτυξιακών επιλογών”.

Παράλληλα, στο περιεχόμενο της εισήγησης αναφέρεται πως, “η ανάπτυξη της αγροδιατροφής, της αλιείας και των υδατοκαλλιεργειών αποτελούν αδιάρρηκτο συστατικό της αναπτυξιακής στρατηγικής, καθώς η ποιοτική, υγιεινή και με τοπική ταυτότητα διατροφή αποτελούν σημαντικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα για τον τουρισμό εμπειρίας στο Νότιο Αιγαίο”.

Τέλος, πραγματοποιείται ειδική μνεία σχετικά με το ότι, “η αξιοποίηση των τεχνολογιών πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, καθώς και των καθαρών πράσινων τεχνολογιών για τον περιορισμό των επιδράσεων των οικονομικών δραστηριοτήτων πάνω στη φύση, διατρέχουν οριζόντια τους τομείς προτεραιότητας και τις λοιπές οικονομικές δραστηριότητες στην Περιφέρεια”.

Βήματα υλοποίησης με στόχο την ανάδειξη της μοναδικότητας

Προκειμένου να προχωρήσει η διαδικασία και να υλοποιηθεί ο στόχος, απαιτείται πρωτίστως, η επανασύσταση του Περιφερειακού Συμβούλιο Έρευνας και Καινοτομίας (ΠΣΕΚ), σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4310/2014 “Έρευνα, Τεχνολογική Ανάπτυξη και Καινοτομία και άλλες διατάξεις” ενώ, ενόψει της εξειδίκευσης των δράσεων του ΠΕΠ Νοτίου Αιγαίου, χρειάζεται προετοιμασία

προκήρυξης της δράσης 1.β.1.1. “Ενίσχυση της επιχειρηματικής ανακάλυψης στους τομείς προτεραιότητας”, η οποία αφορά στην έρευνα των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων που προσφέρονται στην Περιφέρεια για την ανάπτυξη μοναδικών ειδών εμπειρίας και ανάδειξη των

υπηρεσιών και παρεμβάσεων που είναι αναγκαίες για τη δημιουργία του νέου τουριστικού προϊόντος και στη διάχυση και ενημέρωση των εμπλεκόμενων στον τουρισμό για τις δυνατότητες που προσφέρει κάθε νησί με βάση τα συμπεράσματα της έρευνας. Ευαισθητοποίηση των επιχειρήσεων του τουρισμού για τις δυνατότητες που προσφέρει η διαφοροποίηση και η συμμετοχή στη δημιουργία του τοπικού μύθου.

Ιστορικό σύνταξης

Για τις ανάγκες εκπόνησης της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, πραγματοποιήθηκε διαβούλευση με επιχειρήσεις και συλλογικούς φορείς (επιχειρηματικές ενώσεις και επιμελητήρια, συνεταιρισμούς) με τη μορφή ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου καθώς και συναντήσεις σε νησιά της Περιφέρειας στις οποίες έγινε διαβούλευση και καταγραφή προτάσεων από τους κύριους παραγωγικούς φορείς του τουρισμού και της αγροδιατροφής και την επιχειρηματική κοινότητα της Περιφέρειας. Επιπλέον, τον Ιανουάριο 2014 ολοκληρώθηκε το Σχέδιο Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης και στο πλαίσιο της διαβούλευσης αναρτήθηκε στην

ιστοσελίδα της Ενδιάμεσης Διαχειριστικής Αρχής www.eda.notioaigaio.gr, καθώς και στη διαδικτυακή πύλη http://www.aegean2020.gr η οποία δημιουργήθηκε ειδικά για τη φιλοξενία της διαβούλευσης, μέσα από την οποία οι ενδιαφερόμενοι ενημερώθηκαν για την εξέλιξη του σχεδιασμού της Περιφέρειας για την Προγραμματική Περίοδο 2014-2020 και κατέθεσαν προτάσεις. Στις 29/1/2014 σε εκτέλεση της αριθμ. 41/2013 Απόφασης του Περιφερειακού Συμβουλίου, εκδόθηκε η αριθμ. 10540/29-1-2014 Απόφαση με την οποία συγκροτήθηκε το Περιφερειακό Συμβούλιο Καινοτομίας για την παρακολούθηση της υλοποίησης της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης. Ακολούθως, το Συμβούλιο Καινοτομίας συνεδρίασε για πρώτη φορά στη Σύρο στις 6/2/2014. Στη συνεδρίαση αυτή το Συμβούλιο Καινοτομίας γνωμοδότησε θετικά για το Σχέδιο Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης και τέθηκαν οι βάσεις για το σχεδιασμό του συστήματος διακυβέρνησης της πολιτικής καινοτομίας στην Περιφέρεια ενώ στις 4/2/2014 σε ενημερωτική συνάντηση που διοργανώθηκε από την Περιφερειακή Ένωση Δήμων της Περιφέρειας στη Ρόδο, έγινε παρουσίαση από την ΕΥΔ τόσο των βασικών προτεραιοτήτων ανάπτυξης της

Περιφέρειας για τη νέα προγραμματική περίοδο, όσο και των βασικών συμπερασμάτων και κατευθύνσεων της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης.

Συνολικά τα παραπάνω, παρουσιάστηκαν και κατά τη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Νοτίου Αιγαίου που έγινε στη Σύρο στις 18/2/2014 ενώ οι προτεραιότητες και οι κατευθύνσεις της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης ενσωματώθηκαν στο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα

Νοτίου Αιγαίου, που εγκρίθηκε στις 18/12/2014. Ωστόσο, για την ολοκλήρωση της διαδικασίας και την εκπλήρωση της αιρεσιμότητας σε περιφερειακό επίπεδο είναι απαραίτητη, μετά και την εξειδίκευση των δεικτών εκροών και αποτελεσμάτων και του συστήματος διακυβέρνησης, η έγκριση της Στρατηγικής από το Περιφερειακό Συμβούλιο.

Περιεχόμενο της Στρατηγικής

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δύναται να παρατηρήσει κανείς στην προαναφερθείσα ιστοσελίδα, η Στρατηγική συνοπτικά περιλαμβάνει: Ανάλυση κοινωνικοοικονομικών επιδόσεων της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, δημογραφικές τάσεις και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, οικονομικές επιδόσεις και αναδυόμενες δραστηριότητες, καινοτόμο δυναμικό και τομείς εξειδίκευσης, SWOT ανάλυση, ανάδειξη στρατηγικών επιλογών, προτεραιότητες και αναπτυξιακό όραμα της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, σχέδιο δράσης, εκτιμώμενο προϋπολογισμό και πηγές χρηματοδότησης, ανάλυση κάθε δράσης, ενδεικτικούς δικαιούχους και οφελούμενους και κατανομή των δράσεων στο ΠΕΠ και στα τομεακά Ε.Π., δείκτες εκροών και αποτελεσμάτων ανά δράση καθώς και σύστημα διακυβέρνησης της πολιτικής καινοτομίας, συντονισμό και χάραξη πολιτικής, υλοποίηση και διαχείριση καθώς και παρακολούθηση και αξιολόγηση.