Αναπτυξιακή προοπτική έξω από τα μνημόνια

Τα αποτελέσματα των δράσεων και των κυβερνητικών ενεργειών και αποφάσεων παρουσιάστηκαν κατά τις διήμερες εργασίες του 13ου Αναπτυξιακού Περιφερειακού Συνεδρίου Νοτίου Αιγαίου, που πραγματοποιήθηκε στη Ρόδο, με τον πρωθυπουργό να δίνει ρητά το στίγμα εξόδου της χώρας από τα μνημόνια.

Καίρια θέματα του τρόπου δράσης και άσκησης της κυβερνητικής πολιτικής, με ειδικές αναφορές σε αποτελέσματα που αφορούν στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, αναπτύχθηκαν από τους 18 υπουργούς και 11 Γενικούς Γραμματείς, που παρέστησαν στη Ρόδο, σχετικά με τις ψηφιακές υπηρεσίες, τη δημόσια διοίκηση και αυτοδιοίκηση, τα πολιτισμικά αγαθά και τις αθλητικές υποδομές, την ενεργειακή πολιτική και την περιβαλλοντική προστασία, τις υποδομές και τις πολιτικές για την υγεία, τον τουρισμό, την επιχειρηματικότητα, τις επενδύσεις, τα χρηματοδοτικά μέσα και τη δημόσια περιουσία, την αγροτική ανάπτυξη, την αλιεία και την παραγωγική ανασυγκρότηση, τη νησιωτικότητα, την προσβασιμότητα και το μεταφορικό ισοδύναμο.

Ο αναπτυξιακός σχεδιασμός

Ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, από το βήμα του 13ου Περιφερειακού Συνεδρίου στη Ρόδο, αναφέρθηκε στη σημασία αυτού του θεσμού, ο οποίος όπως είπε «παράγει ουσιαστικά αποτελέσματα, ένας θεσμός σύνθεσης απόψεων, ανθρώπων και φορέων, που δεν είναι στην ίδια αντίληψη όμως βρίσκονται εξ ανάγκης σε κοινές θέσεις για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα, τις προκλήσεις της νέας εποχής σε ότι αφορά τον τόπο τους».

Η ολοκλήρωση αυτών των Συνεδρίων, στο σύνολο των Περιφερειών, με τους κατά τόπους σχεδιασμούς, θα δώσει τη δυνατότητα σύνθεσης ενός ρεαλιστικού, φιλόδοξου εθνικού αναπτυξιακού σχεδίου, σημείωσε ο πρωθυπουργός, ο οποίος στάθηκε ιδιαιτέρως στην επόμενη ημέρα λέγοντας ότι «Είναι πιο εύκολο να εξαγγείλεις έναν σχεδιασμό, το δύσκολο είναι να υλοποιήσεις τον σχεδιασμό», ενημερώνοντας ότι έχει ήδη δημιουργηθεί η κυβερνητική δομή που παρακολουθεί την υλοποίηση όσων εξαγγέλθηκαν στα 12 προηγούμενα Περιφερειακά Συνέδρια και δεσμεύτηκε ότι στην πορεία θα επανέλθουν τα κυβερνητικά κλιμάκια στις Περιφέρειες για να εξεταστεί η υλοποίηση όσων συμφωνήθηκαν.

Η έξοδος από τα μνημόνια είναι επιτυχία της χώρας

Βαρύτητα έδωσε στην ομιλία του ο Αλέξης Τσίπρας στην λήξη της μνημονιακής περιόδου για την χώρα, αναφέροντας ότι «Η θεσμοθέτηση της διαδικασίας διαλόγου και συναπόφασης με τις τοπικές κοινωνίες, την τοπική αυτοδιοίκηση και τους παραγωγικούς φορείς συμπίπτει με μία μεγάλη καμπή για τον τόπο, μία αλλαγή σελίδας για την χώρα. Μετά από μία μακρά περίοδο επιτροπείας και σκληρών δημοσιονομικών περιορισμών…η μεγάλη αλλαγή είναι ότι αυτή η περιπέτεια για την χώρα τελειώνει. Το μεγάλο ευτύχημα για τον τόπο είναι ότι εκεί που άλλοι απέτυχαν εμείς πετυχαίνουμε και αυτό δεν είναι επιτυχία της κυβέρνησης, είναι επιτυχία της χώρας. Η εκχώρηση κυριαρχίας σε ότι αφορά τον οικονομικό σχεδιασμό, τελειώνει οριστικά με την ολοκλήρωση της 4ης αξιολόγησης του γ προγράμματος, σε μερικές ημέρες από σήμερα. Οδεύουμε σε μία καθαρή έξοδο από τα μνημόνια, χωρίς νέα πιστοληπτική γραμμή στήριξης και χωρίς νέες βαριές δεσμεύσεις για την χώρα και τον λαό, όπως κάποιοι προεξοφλούσαν ότι θα συμβεί».

Έστειλε τα μηνύματα στην αντιπολιτευτική ρητορική που αμφισβητούσε με κάθε τρόπο αυτή την εξέλιξη, σημειώνοντας ότι «η μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού κουράστηκε από αυτή την πολιτική γκρίνια και την μιζέρια και ζητά από όλες τις πολιτικές δυνάμεις και από όλους τους φορείς, από όσους έχουν δημόσιο λόγο και δημόσια αξιώματα, να κοιτάξουμε με μεγαλύτερη αισιοδοξία τις δυνατότητες και τις προοπτικές που έχει ο τόπος, να κουβεντιάσουμε για την ουσία της πολιτικής, να σχεδιάσουμε με σύνεση το μέλλον της χώρας, σε πιο στέρεες βάσεις, να μην επαναλάβουμε τα λάθη του παρελθόντος, γιατί αυτά μας οδήγησαν στην χρεοκοπία και να χτίσουμε το αύριο όχι με τα υλικά του χθες, αλλά αξιοποιώντας τις μεγάλες παραγωγικές δυνατότητες που έχει ο τόπος».

Για την εξελικτική πορεία της χώρας ο Αλέξης Τσίπρας, τόνισε ότι «η πορεία της χώρας έξω από αυτή την τραγική περιπέτεια, στην οποία μπήκε το 2010, είναι μια ύψιστης σημασίας εθνικό θέμα για το οποίο όλοι πρέπει να ενώσουμε δυνάμεις για να τα καταφέρουμε. Δεν είναι ζήτημα μία κυβέρνησης, είναι ζήτημα της χώρας, του λαού μας, που αξίζει να τελειώσει αυτή η περιπέτεια, να έχει καλύτερες μέρες».

Για την αναπτυξιακή προοπτική ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι ο σχεδιασμός σαφώς και θα έχει κανόνες, με ζητούμενο όχι μόνο τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, αλλά να κατανέμεται δίκαια στον πληθυσμό και την γεωγραφία της χώρας, που δεν θα δουλεύει για τους ισχυρούς αλλά θα στηρίζει την πραγματική οικονομία, υποστηρίζοντας τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τους εργαζόμενους, τους νέους επιστήμονες και θα στηρίζει το κοινωνικό κράτος, διασφαλίζοντας μία δίκαιη αναδιανομή του παραγόμενου πλούτου.

Εξαγγελίες και δεσμεύσεις

Αναφερόμενος ειδικά στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, έκανε λόγο για έναν τόπο με πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, όμως με την σπάνια ιδιαιτερότητα της νησιωτικότητας.

Μεγαλύτερης δε βαρύτητας είναι η γεωπολιτική του ιδιαιτερότητα αυτού του τόπου, καθώς βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, με τον Αλέξη Τσίπρα να κάνει αναφορά στις προσφυγικές ροές που υποδέχθηκαν τα νησιά, αναγνωρίζοντας ότι χρειάζεται η παροχή μεγαλύτερης υποστήριξης και στο πλαίσιο αυτό, εξήγγειλε ότι θα προχωρήσει άμεσα το μεταφορικό ισοδύναμο, ως υλοποίηση ενός πάγιου αιτήματος των νησιωτών, για εξίσωση του κόστους μετακίνησης στα νησιά αναλόγως με την ηπειρωτική χώρα, με ισχύ από το 2019 στο σύνολο των νησιών της χώρας.

Ειδική αναφορά έκανε ο πρωθυπουργός και στο κρίσιμο, όπως το χαρακτήρισε, θέμα της επαρκούς ακτοπλοϊκής σύνδεσης των νησιών, ενημερώνοντας ότι ήδη εξετάζεται η αναδιάρθρωση του θεσμικού πλαισίου των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών και τις αναγκαίες αλλαγές στο νόμο που ισχύει από το 2001, με τις προτάσεις να τίθενται σύντομα σε δημόσια διαβούλευση.

Αναφέρθηκε στις άγονες γραμμές, τις οποίες η κυβέρνηση προσπάθησε να εξορθολογήσει το κόστος τους, με αποτέλεσμα από το όφελος που προέκυψε να προχωρά η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας στην προμήθεια δύο ελικοπτέρων παντός καιρού για πτήσεις μεταφοράς επιβατών από τα μικρά νησιά σε Ρόδο και Σύρο.

Δια στόματος πρωθυπουργού γνωστοποιήθηκε ότι προχωρά η αδειοδότηση των υδατοδρομίων σε 25 νησιά του Ν. Αιγαίου, με το σχέδιο νόμου να βρίσκεται υπό επεξεργασία και εντός του έτους θα γίνουν οι διαγωνισμοί για την υλοποίηση τους.

Σε ότι αφορά τον τουρισμό, με τις τεράστιες δυνατότητες της περιοχής, έκανε λόγο για μία βιώσιμη τουριστική στρατηγική, η οποία πρέπει να κινείται σε βασικές αρχές όπως η αρμονική συνύπαρξη των τουριστικών υποδομών με το περιβάλλον, η οργάνωση τουριστικής ανάπτυξης να γίνεται με τρόπο που το όφελος θα διαχέεται στην τοπική κοινωνία μέσα από ικανοποιητικά αμειβόμενες θέσεις εργασίας και στενότερης σύνδεσης του με τους άλλους παραγωγικούς τομείς του κάθε τόπου και κυρίως με την πρωτογενή παραγωγή.

Αναφερόμενος ο πρωθυπουργός στον τομέα των υποδομών, έδωσε συγκεκριμένα παραδείγματα έργων που υλοποιούνται, ενώ έκανε αναφορά και σε λιμενικά έργα που προωθούνται από το Υπουργείο Υποδομών, με παροχή υποστήριξης στους μικρούς νησιωτικούς Δήμους που δεν διαθέτουν επάρκεια τεχνικών υπηρεσιών για την εκπόνηση μελετών για την κατασκευή τους και η χρηματοδότηση τους θα υλοποιηθεί από το Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα για την Περιφέρεια Ν. Αιγαίου.

Κλείνοντας την εκτενή του αναφορά σε όλους τους τομείς δράσεων και ενεργειών για το Νότιο Αιγαίο, ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε ότι «Η συμμετοχή όλων σε αυτή την κοινή προσπάθεια είναι ο δείκτης που θα κρίνει την αποτελεσματικότητα μας».

Η εκπροσώπηση των Κυκλάδων

Με πανκυκλαδική ατζέντα, λόγω του θεσμικού του ρόλου ως αντιπροέδρου της ΠΕΔ Ν. Αιγαίου, εκπροσωπώντας όλους τους Δημάρχους των Κυκλάδων, τοποθετήθηκε στο 13ο Αναπτυξιακό Περιφερειακό Συνέδριο, ο Δήμαρχος Σύρου-Ερμούπολης, Γιώργος Μαραγκός, ο οποίος έθεσε όλα τα μεγάλα θέματα των νησιωτών, όπως των φορολογικών, συντελεστών, του μεταφορικού ισοδύναμου, των ακτοπλοϊκών συνδέσεων, των επιχειρηματικών χρηματοδοτήσεων και της στελέχωσης των νησιωτικών δημόσιων υπηρεσιών.

Ο κ. Μαραγκός χαρακτήρισε ως «ιδιαιτέρως θετικό βήμα» τη διαδικασία αναζήτησης του νέου αναπτυξιακού και παραγωγικού μοντέλου, που εξυπηρετούν τα Αναπτυξιακά Συνέδρια, με τη συμμετοχή τοπικών πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών φορέων της κάθε περιοχής, καθώς το μοντέλο που λειτουργούσε «από την κορυφή προς τη βάση…δοκιμάστηκε για πολλές δεκαετίες και δεν έφερε τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα».

Θίγοντας όλα τα θέματα ιδιαίτερης πολιτικής βαρύτητας, που αφορούν στα νησιά, ο κ. Μαραγκός αφού σχολίασε ότι αναμένονται τα πρώτα απτά αποτελέσματα της πρωτοβουλίας του μεταφορικού ισοδύναμου, στάθηκε στο θέμα του ειδικού συντελεστή Φ.Π.Α. για τα νησιά, σημειώνοντας ότι ενώ ήταν μια δίκαιη πρόβλεψη για τις νησιωτικές κοινωνίες, «η κατάργηση του αποτέλεσε βαριά ήττα για τη νησιωτικότητα», αποστέλλοντας παράλληλα το μήνυμα ότι «οι Δήμαρχοι των νησιών παραμένουν στις επάλξεις μέχρι την επαναφορά του στο πρότερο καθεστώς».

Εκτός αυτών αναφέρθηκε στο πάγιο αίτημα των νησιών για «διασφάλιση συνεχούς και αξιόπιστης ακτοπλοϊκής διασύνδεσης για την διευκόλυνση των τοπικών πληθυσμών, αλλά και του εισερχόμενου τουριστικού ρεύματος και την ανεμπόδιστη διακίνηση εμπορευμάτων από και προς τα νησιά».

Ο κ. Μαραγκός έκανε ειδική αναφορά και στο θέμα «της δυνατότητας ευκολότερης πρόσβασης της επιχειρηματικής κοινότητας σε σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία, για να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό που έχουν δημιουργήσει οι συνθήκες στο τραπεζικό σύστημα και την οικονομία γενικότερα».

Δεν παρέλειψε να σταθεί και στην «υποστελέχωση κρίσιμων για την περιοχή δημόσιων υπηρεσιών, που θέτει σημαντικά εμπόδια σε όλους τους τομείς της οικονομικής, κοινωνικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας, ιδιαίτερα στους μικρούς Δήμους της Περιφέρειας», σημειώνοντας ότι «μέγιστο ζητούμενο είναι το κλείσιμο της ψαλίδας μεταξύ των νησιών της Περιφέρειάς μας και όχι το αντίθετο, όπως αυτό συμβαίνει». 

Καίρια επισήμανση του και οι επενδύσεις, καθώς υποστήριξε ότι πρέπει να υπάρξει ενθάρρυνση και ενεργός στήριξη νέων επενδυτικών πρωτοβουλιών, με τις Δημοτικές Αρχές να πρωταγωνιστούν στην προσέλκυση νέων επενδύσεων, σε συνεργασία με την κεντρική κυβέρνηση και τους άλλους φορείς της περιοχής.

Ως Δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης, παρουσίασε ως θετικά παραδείγματα τα θέματα που αφορούν στη Σύρου, αναφέροντας συγκεκριμένα την περίπτωση του Ναυπηγείου του Νεωρίου, του οποίου έχει ήδη δρομολογηθεί η επαναλειτουργία του, του Στρατοπέδου Ζαφείρη, για το οποίο έχει υπάρχει μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον, την αξιοποίηση της δημοτικής περιουσίας, με την αναβάθμιση και επανάχρηση κτιρίων μοναδικής ιστορικής και πολιτιστικής αξίας, την προώθηση της Πολεοδομικής Μελέτης της Ερμούπολης, που εκκρεμούσε για τριάντα και πλέον χρόνια και μια σειρά από έργα όπως οι αναβαθμίσεις των υποδομών προσπελασιμότητας του νησιού (αεροδρόμιο, λιμάνι) και οι υποδομές κοινής ωφέλειας (ύδρευση, αποχέτευση, διαχείριση απορριμμάτων), και τις πολιτιστικές και αθλητικές δράσεις για την ενίσχυση του τουριστικού ρεύματος και την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.

Με την αναγνώριση ότι «το προηγούμενο αναπτυξιακό μοντέλο απέτυχε», σημείωσε ότι «οι τοπικές κοινωνίες σταδιακά παίρνουν την ευθύνη της ανάπτυξης στα χέρια τους», δημιουργώντας «καλές πρακτικές» που «δείχνουν το δρόμο για να μπορέσουμε να ξαναμπούμε σε τροχιά ανάπτυξης».

Έκανε δε ενωτικό κάλεσμα, μιλώντας για συστράτευση της Κεντρικής Διοίκησης, των τοπικών αρχών, των τοπικών κοινωνιών, λέγοντας ότι «δεν περισσεύει κανένας», όμως επεσήμανε ότι για την επίτευξη της ανάπτυξης πρέπει να οικοδομηθεί «μια νέα σχέση εμπιστοσύνης», να συναφθεί ένα νέο «κοινωνικό συμβόλαιο μεταξύ όλων των δυνάμεων του κάθε τόπου» με κατανομή όμως των καθηκόντων και των ρόλων, με οριοθέτηση αυστηρών χρονοδιαγραμμάτων και επιδιωκόμενων αποτελεσμάτων, με ανάπτυξη συνεργιών και θέσπιση μεθολογιών αξιολόγησης της συνεισφοράς των συμμετεχόντων.

Έκλεισε δε εκφράζοντας την ανυπομονησία όλων των Κυκλαδιτών για την πραγματοποίηση της β΄ φάσης του Αναπτυξιακού Συνεδρίου,  τον επόμενο μήνα στη Σύρο, την έδρα της Περιφέρειας.